Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
vervuilende stof
vnw: verontreinigend stof
Stikstofdioxide is een polluent die in grote mate gerelateerd is aan verkeer (vito.be)
Pcb’s zijn persistente organische polluenten die in het milieu aanwezig zijn en schadelijk zijn voor de mens. (vrt.be)
Het staat in ieder geval vast dat cadmium een zeer schadelijke polluent is. (demorgen.be)
vervuilende stof
vnw: verontreinigend stof
vgl. pollueren
Stikstofdioxide is een polluent die in grote mate gerelateerd is aan verkeer (vito.be)
Pcb’s zijn persistente organische polluenten die in het milieu aanwezig zijn en schadelijk zijn voor de mens. (vrt.be)
Het staat in ieder geval vast dat cadmium een zeer schadelijke polluent is. (demorgen.be)
milieuvervuiling, luchtvervuiling
Typisch Vlaams: milieuvervuiling: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4, Vlaamsheid: 5
zie ook pollutienorm; waterpollutie; luchtpollutie
vgl. pollueren
’We zien opstoten op dagen met meer pollutie. Te veel kinderen in ons land kampen met luchtweginfecties. (standaard.be)
De pollutie veroorzaakt door de uitdijende industrie, het verkeer en de huishoudens, ging drastisch omhoog.(demorgen.be)
Of denk aan allerlei rapporteringsverplichtingen voor vervuilende industrieën, om pollutie in kaart te gaan brengen en aan te pakken.(vrt.be)
zuiveren, van (milieu)vervuilende onderdelen en substanties ontdoen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands: ontmantelen van autowrakken
vgl. depollutie; pollueren
Vanaf 1 januari 2005 moet elke persoon die afgedankte voertuigen depollueert of moet depollueren, een erkenning bezitten als centrum voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen of beroep doen op een centrum erkend voor het depollueren, ontmantelen en vernietigen van afgedankte voertuigen dat behoort tot dezelfde milieutechnische eenheid, zoals gedefinieerd in artikel 1.1.2 van titel II van het Vlarem. (sic)
vervuild, bezoedeld
VD2016 online: BE
vgl. pollueren
kuleuven.be: De algemene doelstelling is om een metagenoomproject op te starten van een gepollueerd ecosysteem voor het ?mijnen? en karakteriseren van enzymatische functies (vnl. dehalogenases en dioxygenases) in dat metagenoom betrokken in de afbraak van gechloreerde aromatische componenten.
praktijkzevenbronnen.be: Onze leefwereld is sterk gepollueerd door elektromagnetische golven allerhande
vervuilen (ook fig.)
vnw: verontreinigen, vervuilen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
vgl. gepollueerd; depollueren; pollutie; polluent
De nauwgezetheid van de meetapparatuur werd drie keer gecheckt nadat ook de Jetta dertig keer meer bleek te pollueren dan VW zelf aangaf. (demorgen.be)
Het is precies diezelfde onzuiverheid die op andere plaatsen het dossier ook nog pollueert en veeleer voor vragen zorgt dan voor antwoorden. (vrt.be)
Bestaan er noodscenario’s voor het proefveld wanneer de onderzoekszone ten gevolge van een ramp gepollueerd wordt of dreigt te worden? (vlaamsparlement.be)
de baas/chef zijn of spelen (ihb in de keuken)
vnw: de pollepel zwaaien: de baas zijn
Dat ze nu in Maison Oscar woont, waar ze de plak en de pollepel zwaait met zuiderse bravoure, dat stond ook niet echt in haar scenario. (tijd.be)
Voorbeelden van adressen die in de Brusselse gids staan zijn brouwerij Cantillon, een instituut voor traditioneel Lambiek bier en Les Brigittines, een historisch typisch restaurant waar chef Dirk Myny de pollepel zwaait. (datanews.knack.be)
En terwijl Pierre Wynants er de pollepel zwaaide, zou het zelfs sinds 1979 onafgebroken drie trotse sterren aan de art deco-gevel mogen hangen. (hln.be)
de baas/chef zijn of spelen (ihb maar niet uitsluitend in de keuken)
vnw: de pollepel zwaaien: de baas zijn
Dat ze nu in Maison Oscar woont, waar ze de plak en de pollepel zwaait met zuiderse bravoure, dat stond ook niet echt in haar scenario. (tijd.be)
Voorbeelden van adressen die in de Brusselse gids staan zijn brouwerij Cantillon, een instituut voor traditioneel Lambiek bier en Les Brigittines, een historisch typisch restaurant waar chef Dirk Myny de pollepel zwaait. (datanews.knack.be)
En terwijl Pierre Wynants er de pollepel zwaaide, zou het zelfs sinds 1979 onafgebroken drie trotse sterren aan de art deco-gevel mogen hangen. (hln.be)
opscheplepel, niet gelijk aan het gebruik van ‘pollepel’ in het AN.
vnw: in België ook: soeplepel, lepel om soep op te scheppen (in Nederland: houten keukenlepel, roerlepel)
Van Dale 2005:
1.grote (houten) keukenlepel met vrij lange steel voor het roeren of dooreenstampen van spijzen
2.hoeveelheid die een pollepel kan bevatten
3.(niet algemeen, algemeen Belgisch-Nederlands) soeplepel
DS2015 opscheplepel, soeplepel: standaardtaal
zie ook soeplepel, houten lepel; pollepel, de ~ zwaaien
Soep schepte op me ne pollepel.
opscheplepel, niet gelijk aan het gebruik van ‘pollepel’ in het AN.
vnw: in België ook: soeplepel, lepel om soep op te scheppen (in Nederland: houten keukenlepel, roerlepel)
Van Dale 2005:
1.grote (houten) keukenlepel met vrij lange steel voor het roeren of dooreenstampen van spijzen
2.hoeveelheid die een pollepel kan bevatten
3.(niet algemeen, algemeen Belgisch-Nederlands) soeplepel
DS2015 opscheplepel, soeplepel: standaardtaal
zie ook soeplepel, houten lepel
Soep schepte op me ne pollepel.
Van Dale 2018 online: BE stemming onder de leden van een politieke partij waarbij de kandidatenlijst voor een verkiezing wordt vastgesteld
vnw: (bnl.) stemming binnen een politieke partij waarbij de kandidatenlijst voor een verkiezing wordt vastgesteld
De kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen moeten – conform de algemene statuten, artikel 62 – worden onderworpen aan een geheime poll waaraan alle leden van de afdeling kunnen deelnemen. (gent.cdenv.be)
wetenschapper in de politiek
vnw: politicoloog
in Nederland: politicoloog
VRT-taal: Beide varianten zijn correct. Politicoloog is het gebruikelijkst.
ongemarkeerd in VD2014, maar google2014:
politoloog: .BE (4.300); .NL (1.100)
politicoloog: .BE (>400) ; .NL (2.070)
Als politoloog publiceerde hij decennialang vooral over verkiezingen, politieke partijen en de rol van de elite, leidde generaties politologen op en was drie jaar lang decaan van de faculteit Sociale Wetenschappen.
Politoloog wil mediagebruiker betrekken bij regulering (gva.be)
Politoloog Carl Devos (deredactie.be)
Politologen nemen in dat verband nogal snel het woord ‘bedrog’ of ‘hypocrisie’ in de mond. (standaard.be)
hln.be: Politoloog: “N-VA niet zo invloedrijk meer”
Volgens de politoloog is de Vlaams-nationalistische partij niet meer in staat een agenda op te dringen of een agenda beslissend te beïnvloeden. (belga/odbs)
demorgen.be: Politoloog Hooghe: “CD&V blijft lokaal grootste partij”
knack.be: “Politoloog Bart Maddens snoeihard voor traditionele Vlaamse partijen”
tijd.be: Stefaan Fiers, politoloog aan KULeuven,
rechter van een politierechtbank (een rechtbank die voornamelijk verkeerszaken behandelt)
vnw: (bnl.) rechter van een politierechtbank
In NL heeft politierechter een heel andere betekenis (zie wikipedia)
demorgen.be: In de politierechtbank van Dendermonde maakte politierechter Peter D’Hondt gisteren korte metten met een hardleerse bestuurster. Caroline P. moest er zich verantwoorden omdat ze aan 168 kilometer per uur over de autostrade racete.
nieuwsblad.be: De Brugse politierechter heeft Watford-spits Obbi Oulare (19) bij verstek veroordeeld tot vijftien dagen rijverbod en een geldboete van 450 euro. De voormalige spits van Club Brugge werd in december 2014 tegen 92 kilometer per uur geflitst in de bebouwde kom, waar 50 kilometer per uur de maximaal toegelaten snelheid is.
rechtbank die zich vooral met verkeersaangelegenheden bezighoudt
vnw: (bnl.) rechtbank op kantonniveau voor overtredingen van bepaalde bijzondere wetten en burgerlijke en strafrechtelijke zaken in verband met verkeersongevallen
zie ook politierechter
demorgen.be: In de politierechtbank van Dendermonde maakte politierechter Peter D’Hondt gisteren korte metten met een hardleerse bestuurster. Caroline P. moest er zich verantwoorden omdat ze aan 168 kilometer per uur over de autostrade racete.
rechtbank die zich vooral met verkeersaangelegenheden bezighoudt
zie ook politierechter
demorgen.be: In de politierechtbank van Dendermonde maakte politierechter Peter D’Hondt gisteren korte metten met een hardleerse bestuurster. Caroline P. moest er zich verantwoorden omdat ze aan 168 kilometer per uur over de autostrade racete.
politicus
Van Dale 2016 BE, spreektaal: politicus
taaltelefoon.be: politicus / politieker
Politieker is geen standaardtaal. Correct is politicus.
zie ook cafépolitieker
uitspraak: klik op het pijltje om het woord te beluisteren
Die politiekers verkopen niks dan gezever.
De jonge politieker zal zijn ambt ook combineren met voetbal, maar dat zet geen rem op zijn ambities. (vrt.be)
Duitse politieker krijgt voorwaardelijke straf voor nazi-tattoo. (demorgen.be)
‘Hij was een groot politieker, waarmee ik bijzonder goed heb kunnen omgaan.’ (standaard.be)
politiekantoor
vnw: politiebureau, politiepost
zie ook bureel; hoofdbureel
Op 15 augustus 2019 (Onze Lieve Vrouw Hemelvaart) is het politiebureel gesloten (politiezwijndrecht.be)
Al enige tijd circuleren er geruchten dat het politiebureel aan de Maréestraat zou verdwijnen. (gva.be)
In de Amelbergastraat, voor het politiebureel, zal een stilstaan- en parkeerverbod worden ingesteld aan beide zijden van de rijbaan. (zandhoven.be)
In het politiebureel weigerde de man iedere medewerking en werd hij agressief tegenover de politiemensen.(hln.be)
U kunt dit vakantietoezicht aanvragen op de verschillende politieburelen in de politiezone (politie.be)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
vgl. belge, à la ~
Een compromis “à la Belge” was hier blijkbaar niet mogelijk en overleg met de verschillende “organisatoren” blijkbaar nog minder! (een.be)
Quickie zal plooien, of gaan we hier weer een compromis à la belge uit de bus krijgen met een Franstalige en Vlaamse benoeming? (nieuwsblad.be)
De Wever hoopt via ‘compromis à la belge’ eindelijk doorbraak te forceren (demorgen.be)
polijsten
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 2
Vandaag mijn vriendin haar auto gepolierd en er dan een sealant op gelegd (gelijkaardig aan wax) (autoforum.be)
Gepolierd beton is door de duurzaamheid relatief goedkoop. Er is bijvoorbeeld ook geen chape nodig. (zimmo.be)
Is het niet om je persoonlijke ervaring te verrijken, dan om je eigen denkbeelden mee vorm te geven en te polieren. (standaard.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
