Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
naar de knoppen zijn, om zeep zijn,…
zie ook boem, naar de ~
niet in VD online
demorgen.be: De wereld gaat naar de bom en wij laten ons maar doen (GUILLAUME VAN DER STIGHELEN)
blogspot.be: Het eerste semester is naar de bom.
drol
Diën hongd had ne knop gedraaid. (Die hond had een drol gelegd.)
pak, maatpak
> in Vlaanderen worden pak en maatpak weinig gebruikt
> in de bet. ”pak” in N.-Nederl. vooral gebruikt in de wereld van de kleedingindustrie en -handel en de daarbij behoorende sfeer.
WNT: It. costume (17de E); Fr. le costume (18de E), in de bet. ”pak”: locale kleur in een kunstwerk, op het tooneel enz.
- volksdracht, klederdracht, kleding die bij een bepaalde ”rol” past, dus in verband met het tooneel, een maskerade en derg.
- Kleeding waarin men zich vertoont; stel bovenkleederen zonder overjas, pak.
VD: kos·tuum (het; kostuums; kostuumpje)
1. kleding van één persoon, horend bij een bepaalde activiteit, een ambt of een toneelrol
2. een stel kleren, jas, broek en vest voor mannen
Ik heb een zwart kostuum met witte streepkes gekocht.
Die kostumen in uw kast zijn te oud, dat is niet meer in de mode. Die mogen weg voor de garageverkoop.
1) het beste, iets wat helemaal aan de verwachting voldoet
2) in het centrum van de belangstelling (willen) staan
1) “’t Strand van Sint-Anneke
voor mij is da ’t manneke
daar kan niks of niemand ni aan.” De Strangers
2) Met zijn plechtige communie was hij ’t manneke natuurlijk. Hij kon niet genoeg krijgen van al die aandacht, en vooral niet van de cadeaukes.
Hij dacht dat hij ’t manneke was met zijn schoon kostuum achter het stuur van zijne porsche. Maar hij sloeg bleek uit toen er ne ferrari naast hem kwam parkeren.
een houvast aan iets hebben
Ik heb al dikwijls de bijbel gelezen, maar ik heb er geen pak aan.
ee houvast aan iets hebben
Ik heb al dikwijls de bijbel gelezen, maar ik heb er geen pak aan.
kauwgom
herkomst: Chiclets is een merknaam. Na de Tweede Wereldoorlog brachten de Amerikaanse soldaten chewing gum mee. De dunne reepjes waren gemaakt van chicle, een boomsap dat de Maya’s reeds kauwden.
Klik op de afbeelding
Kauwgom van het merk Chiclets
zie ook tuttefrut, sjik, sjiek, sjiekkelitte
Gooi uwe chicklet liever in de vuilbak in plaats van er de stoep mee te begaaien.
kauwgom
herkomst: Chiclets is een merknaam. Na de Tweede Wereldoorlog brachten de Amerikaanse soldaten chewing gum mee. De dunne reepjes waren gemaakt van chicle, een boomsap dat de Maya’s reeds kauwden.
Klik op de afbeelding
Kauwgom van het merk Chiclets
zie ook tuttefrut, sjik, sjiek, sjiekkelitte
Gooi uwe chicklet liever in de vuilbak in plaats van er de stoep mee te begaaien.
kerel, manspersoon
ook als aanspreking
Van Dale: 4 (informeel) persoon
WNT: gast: verkl. gastje, in de volkstaal gasje
Die gast moet niet denken dat hem het manneke is (manneke, het ~ zijn). Anders maken we hem een koppeke kleiner (fig.). We zullen hem eens mores leren.
Zeg gast, ’t zal al wel genoeg geweest zijn zeker?
Hela gasje, rustig aan hé! (gastje)
kerel, manspersoon
ook als aanspreking
Van Dale: 4 (informeel) persoon
Die gast moet niet denken dat hem het manneke is (manneke, het ~ zijn). Anders maken we hem een koppeke kleiner (fig.). We zullen hem eens mores leren.
Zeg gast, ’t zal al wel genoeg geweest zijn zeker?
Hela gasje, rustig aan hé! (gastje)
het baby jongetje
vgl klein manneke
Die is gisteren bevallen en ’t is een manneke.
aanspreking (zowel m. als vr.) voor een persoon
meestal informeel, soms pejoratief
zie ook jongen
vgl klein manneke, ventje
in Limburg en Kempen: menneke
Ripuaries Limburg: mentje. Voor vrouwen en meisjes is er: ‘vruike’.
dbnl: Z.-Nl
Zeg mannekes, kan dat hier wat rustig? (bv. voor een gemengde klas)
Hela manneke, blijft daar eens af. (Kan zowel tegen een kind als tegen een volwassene.)
Manneke! Stopt eens met uw gezaag. (Zou een man tegen zijn vrouw kunnen zeggen. Of vice versa natuurlijk.)
Mannekes toch, ge zoudt eens moeten weten… (Hier richt men zich eventueel tot denkbeeldige toehoorders.)
aanspreking (zowel m. als vr.) voor een persoon
meestal informeel, soms pejoratief
vgl klein manneke, ventje
in Limburg en Kempen: menneke
Ripuaries Limburg: mentje. Voor vrouwen en meisjes is er: ‘vruike’.
dbnl: Z.-Nl
Zeg mannekes, kan dat hier wat rustig? (bv. voor een gemengde klas)
Hela manneke, blijft daar eens af. (Kan zowel tegen een kind als tegen een volwassene.)
Manneke! Stopt eens met uw gezaag. (Zou een man tegen zijn vrouw kunnen zeggen. Of vice versa natuurlijk.)
Mannekes toch, ge zoudt eens moeten weten… (Hier richt men zich eventueel tot denkbeeldige toehoorders.)
1) gejank, geween, geschreeuw
2) gemor, gezaag
zie ook bleiten, oog, dat is om een ~ uit te bleiten
VD: BE: informeel; m.n. van kinderen schreien, huilen
1) Dat gebleit van die kreskinderen kan een mens toch zo op zijn seskes werken.
2) Hey grote, gaat ge nu stoppen met dat gebleit. Iedereen heeft rekeningen te betalen.
huilen, janken, wenen, schreeuwen
etym: onomatopee-isch van blaten; het geluid voortgebracht door een schaap
In prov. Antw. ww.: bleite, blètte, geblèt
uitdrukking: oog, dat is om een ~ uit te bleiten, gebleit
Van Dale: blèten blètte, heeft geblèt; nevenvorm van blaten
1. niet algemeen blaten
2. BE; informeel; m.n. van kinderen schreien, huilen
Mijn lief heeft het afgemaakt (afmaken) en ik heb een hele week zitten bleiten.
Onze Louis bleit niet als hij moet gaan slapen.
’k Hem geblet is een lieke van de Strangers.
1) algemeen voor een baby, peuter, kleuter
2) kleine jongen
3) volwassen man, klein van gestalte
4) pejoratief voor een volwassen man die zich als een klein kind gedraagt
vgl: klein ventje, klein mannen
1) Oh, ziet dat klein manneke! Hoe schattig met dat berenmutsje op.
2) Als klein manneke was hij nergens bang voor.
3) De Cis is een klein manneke; hij is kleiner dan zijn vrouw en zij is amper 1.68 meter.
4) Uwe vent, is dat een klein manneke of wa? Zo bleiten omdat hij in zijn vinger heeft gesneden…
1) algemeen voor een baby, peuter, kleuter
2) kleine jongen
3) volwassen man, klein van gestalte
4) pejoratief voor een volwassen man die zich als een klein kind gedraagt
vgl: klein ventje, klein mannen
1) Oh, ziet dat klein manneke! Hoe schattig met dat berenmutsje op.
2) Als klein manneke was hij nergens bang voor.
3) De Cis is kleiner dan zijn vrouw en zij is amper 1.68 meter.
4) Uwe vent, is dat een klein manneke of wa? Zo bleiten omdat hij in zijn vinger heeft gesneden…
straatsteen, kinderkopke
Van Dale: kassei
1300 ‘straatweg, straatsteen’ < Picardisch cauchee (Frans chaussée)
zie ook kasseiweg
Mijn armen doen zeer van te veel op kasseien te fietsen.
Als ge met dees regenweer de kasseis gaat doen, past op dat ge met uwe velo er ni van onderuit schuift.
op gespannen voet staan, wrokkig zijn
VD2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
WNT: Gewestelijk in Antwerpen en Zuid-Brabant: pik a pik (als bijvorm van piek a piek), met wederzijdschen wrok, met verbittering.
“’t Is pik a pik met die twee mannen”, er bestaat van weerskanten wrok, Cornelissen-Vervliet (1899)
Hij is pik à pik met zijne gebuur. Die mag een veranda zetten en hij krijgt geen bouwtoelating.
- lange dunne palen of stokken die in A vorm in de grond geplaatst worden en met touw aan elkaar bevestigd en verstevigd worden om er bv. prinsessenbonen of hoppe te laten tegen groeien, zie suikerboonpersen
- een heel lang dun meisje of vrouw
Van Dale: pers: gewestelijk: stang, stok, roede
vormvariant: perse
mager als een pers
< Oudfrans: perche
’s Winters ziet de boer de persen na en kijkt welke aan vervanging toe zijn.
Zo’n lange perse en zo’n klein manneke, dat steekt toch af, maar ja, liefde is blind.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
