Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #6351

    tatergat
    (het ~, ~en)

    Iemand die veel tatert, praat of kletst.

    vnw: kletskous, kwebbelaar

    Zie ook tateren, babbelgat, babbelienge, tettergat, babbeleir

    Dat tatergat stopt geen seconde, je kan er geen woord tussen brengen.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 May 2025 07:42
    0 reactie(s)

    #6352

    goeboter
    (de ~ (v.))

    echte boter, zie ook goeiboter

    Een croissant met goeboter is superlekker.

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:36
    0 reactie(s)

    #6353

    krasselen
    (zw. ww.: krasselde, gekrasseld )

    (eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
    VD BE; in­for­meel, iteratief van krassen

    vnw:
    •knoeien, prutsen
    •krabbelen, spartelen

    vgl. rechtkrasselen; opkrasselen

    Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)

    “Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:35
    1 reactie(s)

    #6354

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    knoeien

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:34
    0 reactie(s)

    #6355

    smoren
    (ww. smoorde, gesmoord)

    roken

    vnw: een sigaret/sigaar/pijp smoren, roken

    in die betekenis op bepaalde plaatsen aan het verouderen, bij jongere generaties heet het vaak ‘smoren’ voor wietroken en ‘roken’ voor het roken van sigaretten.

    Zie ook smoor, opsmoren, smoorder, smoorkot

    > andere betekenissen van smoren

    Frank doet megawazig als hij smoort.

    “V. zat op een stoel aan den voorgevel zijn pijp te smoren,” – uit ‘Van twee Koningskinderen’, Omer Wattez, 1896

    Eddy Verbueren, die al op zijn twaalfde sigaretten smoorde (die hij pikte van zijn vader Dolf), voor geld met de kaarten speelde en wist hoe kinderen gemaakt werden. (Louis van Dievel – vrt.be – 2020)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:33
    4 reactie(s)

    #6356

    ijskast
    (de ~ (v.), ~en)

    koelkast, frigo

    ijskast is SN, maar wordt in Vlaanderen meer gebruikt dan koelkast

    Refrigerator1

    Er staat cola koud in de ijskast.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:31
    1 reactie(s)

    #6357

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, verknoeien
    - bewerken, manipuleren, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:29
    4 reactie(s)

    #6358

    haos
    (de ~, ~en)

    handschoen, want

    zie ook haas

    Limburgers: corrigeer mij als dit fout is, want dit is een vreemd woord voor mij.

    Handschoen

    Het vriest dat het kraakt en ik moet nog een heel eind met de fiets, ik zal maar haosen aandoen.

    Provincie Limburg
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:28
    6 reactie(s)

    #6359

    zikkel
    (de ~, (v./m.), ~s)

    uitspraakvariant voor sikkel

    ww. zikkelen

    Sickle33

    zie ook: zichel, ziekel
    vgl pik

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: zikkel
    — ziggel — Bijvorm van sikkel. Behalve in vlaamse en zeeuwse dialecten verouderd.
    “Zulks (zekere inbreuk op auteursrechten) noemen myne geeerde vrienden den zikkel onbetamelyk in eens anders oogst te slaan” V. Effen, (1732).

    De randen van onze gazon doen we nog altijd af met een zikkel.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:27
    5 reactie(s)

    #6360

    zichel
    (de ~ (v.), ~s)

    sikkel

    ook sichel

    Antw. Kempen: zikkel
    Brugge: zikkel
    Haspengouw: ziekel

    Zo’n zichel is handig om kort gras af te snijden voor je konijnen.

    Regio Hageland
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:26
    3 reactie(s)

    #6361

    ringmap
    (zn. v.; ~pen)

    kaft met ringen om geperforeerde documenten in te bewaren, classeur, farde

    NL: ordner

    Taaladvise.net: Een map met een brede, stijve rug en een sluitingsmechanisme wordt in de standaardtaal in Nederland een ordner of ringband genoemd. Ringmap is in die betekenis standaardtaal in België.

    Lever arch file

    Een zoekopdracht op Google maakt duidelijk dat het woord ringmap vooral in België wordt gebruikt. Als plaatjes zie ik ordners en… ringbanden? Misschien is ‘ringmap’ zo gek nog niet.(gidsvoorhetzuiden.nl)

    Dankzij de handige afscheurlijn (microperforatie) en perforatie voor ringmappen kunt u uw notities in uw Atomaschrift achteraf gemakkelijk opbergen in een ringmap.(atoma.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:25
    1 reactie(s)

    #6362

    jaak
    (bn.)

    op, weg, leeg

    uitspraak: zjaak

    verwant met zjaak: kapot, stuk

    regio Lier

    Die kastrol soep zal rap jaak zijn.

    Is die zak chips weeral jaak?

    > andere betekenis van jaak

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:23
    3 reactie(s)

    #6363

    aartsgevaarlijk

    heel gevaarlijk
    zie aarts-

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:22
    0 reactie(s)

    #6364

    lul
    (de ~ (m.), geen mv.)

    boterhamworst, als broodbeleg

    Extrawurst

    dialect van Averbode (Vlaams-Brabant)

    Slager, ik wil graag 100 gram kaas en 100 gram lul.

    > andere betekenis van lul

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 15 May 2025 22:21
    3 reactie(s)

    #6365

    aartsmoeilijk

    heel moeilijk
    zie aarts-

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:21
    0 reactie(s)

    #6366

    bleiten
    (ww. bleitte, gebleit)

    huilen, janken, wenen, schreeuwen

    etym: onomatopee-isch van blaten; het geluid voortgebracht door een schaap

    vnw: blèten

    In prov. Antw. ww.: bleite, blètte, geblèt

    uitdrukking: oog, dat is om een ~ uit te bleiten, gebleit

    Van Dale: blèten blèt­te, heeft ge­blèt; ne­ven­vorm van bla­ten
    1. niet al­ge­meen bla­ten
    2. BE; in­for­meel; m.n. van kin­de­ren schrei­en, hui­len

    uitspraak met zware e

    Mijn lief heeft het afgemaakt (afmaken) en ik heb een hele week zitten bleiten.

    Onze Louis bleit niet als hij moet gaan slapen.

    ’k Hem geblet is een lieke van de Strangers.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:21
    6 reactie(s)

    #6367

    blok
    (zn. m., ~ken)

    klomp

    zie synoniemen in andere regio’s bij kloef

    Klik op de afbeelding
    Musee-du-sabot-10
    Deze kleine blokken werden geschonken als souvenir aan U.S. soldaten na de slag om Bastenaken (1945)

    Theo heeft nog een paar blokken in het tuinhuis staan, tegen dat hij zijn stukje moestuin gaat omspitten. Blokken op een spa, da’s hard op onzacht.

    Om de poldergrond om te spitten heb je beter houten blokken aan de voeten dan botten of bottinen

    Alfons uit Vrasene heeft ooit duizenden blokken gemaakt in zijn blokmakerij.

    De platte kinderblokken kon men het langst aan de man brengen, maar ook dat ging eruit. (Oost-Vlaanderen)

    > andere betekenis van blok

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:20
    1 reactie(s)

    #6368

    bibbergeld
    (het ~)

    gevarentoeslag

    Van Dale 2015 online: BE; informeel

    De ontmijners krijgen bibbergeld voor hun gevaarlijk werk, maar de premie zou veel hoger mogen zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:19
    1 reactie(s)

    #6369

    ambetant
    (bn.)

    1) vervelend, hinderend, irritant
    2) geïrriteerd

    ook embetant

    Van Dale 2018: am­be­tant
    bij­voeg­lijk naam­woord • am­be­tan­ter, am­be­tantst
    na 1950 < Frans em­bê­tant
    BE; spreek­taal
    1. ver­ve­lend, naar
    2. wre­ve­lig, prik­kel­baar, boos

    vnw:
    -vervelend, naar, lastig, hinderlijk
    -ontstemd, verstoord, kregel

    vgl. ambetanterik, embetanterik

    1) Ons baby’tje doet helemaal niet ambetant, zo nen brave.

    1) ’t Is embêtant ’k en weet niet hoe (mechelenblogt.be)

    2) Ik word ambetant van die stoverij tussen mijn tanden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:16
    2 reactie(s)

    #6370

    ambetanterik
    (de ~ (m.), ~en; uitspraak: klik <a href="https://nl.forvo.com/search/ambetanterik/">op het pijltje</a>)

    iemand die ambetant is;
    een vervelende, irritante man, een poetzak

    anw: (vooral) in België

    vr.: ambetante

    zie ook embetanterik

    vgl. ambeteren

    Dien ambetanterik moet eens stoppen met op zijn fluitje te blazen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 May 2025 22:14
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.