Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Iemand die veel tatert, praat of kletst.
vnw: kletskous, kwebbelaar
Zie ook tateren, babbelgat, babbelienge, tettergat, babbeleir
Dat tatergat stopt geen seconde, je kan er geen woord tussen brengen.
echte boter, zie ook goeiboter
Een croissant met goeboter is superlekker.
(eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
VD BE; informeel, iteratief van krassen
vnw:
•knoeien, prutsen
•krabbelen, spartelen
vgl. rechtkrasselen; opkrasselen
Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)
“Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)
knoeien
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
roken
vnw: een sigaret/sigaar/pijp smoren, roken
in die betekenis op bepaalde plaatsen aan het verouderen, bij jongere generaties heet het vaak ‘smoren’ voor wietroken en ‘roken’ voor het roken van sigaretten.
Zie ook smoor, opsmoren, smoorder, smoorkot
> andere betekenissen van smoren
Frank doet megawazig als hij smoort.
“V. zat op een stoel aan den voorgevel zijn pijp te smoren,” – uit ‘Van twee Koningskinderen’, Omer Wattez, 1896
Eddy Verbueren, die al op zijn twaalfde sigaretten smoorde (die hij pikte van zijn vader Dolf), voor geld met de kaarten speelde en wist hoe kinderen gemaakt werden. (Louis van Dievel – vrt.be – 2020)
koelkast, frigo
ijskast is SN, maar wordt in Vlaanderen meer gebruikt dan koelkast
Er staat cola koud in de ijskast.
- niet goed behandelen, verknoeien
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
handschoen, want
zie ook haas
Limburgers: corrigeer mij als dit fout is, want dit is een vreemd woord voor mij.
Het vriest dat het kraakt en ik moet nog een heel eind met de fiets, ik zal maar haosen aandoen.
uitspraakvariant voor sikkel
ww. zikkelen
zie ook: zichel, ziekel
vgl pik
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: zikkel
— ziggel — Bijvorm van sikkel. Behalve in vlaamse en zeeuwse dialecten verouderd.
“Zulks (zekere inbreuk op auteursrechten) noemen myne geeerde vrienden den zikkel onbetamelyk in eens anders oogst te slaan” V. Effen, (1732).
De randen van onze gazon doen we nog altijd af met een zikkel.
sikkel
ook sichel
Antw. Kempen: zikkel
Brugge: zikkel
Haspengouw: ziekel
Zo’n zichel is handig om kort gras af te snijden voor je konijnen.
kaft met ringen om geperforeerde documenten in te bewaren, classeur, farde
NL: ordner
Taaladvise.net: Een map met een brede, stijve rug en een sluitingsmechanisme wordt in de standaardtaal in Nederland een ordner of ringband genoemd. Ringmap is in die betekenis standaardtaal in België.
Een zoekopdracht op Google maakt duidelijk dat het woord ringmap vooral in België wordt gebruikt. Als plaatjes zie ik ordners en… ringbanden? Misschien is ‘ringmap’ zo gek nog niet.(gidsvoorhetzuiden.nl)
Dankzij de handige afscheurlijn (microperforatie) en perforatie voor ringmappen kunt u uw notities in uw Atomaschrift achteraf gemakkelijk opbergen in een ringmap.(atoma.be)
op, weg, leeg
uitspraak: zjaak
verwant met zjaak: kapot, stuk
regio Lier
Die kastrol soep zal rap jaak zijn.
Is die zak chips weeral jaak?
> andere betekenis van jaak
boterhamworst, als broodbeleg
dialect van Averbode (Vlaams-Brabant)
Slager, ik wil graag 100 gram kaas en 100 gram lul.
> andere betekenis van lul
huilen, janken, wenen, schreeuwen
etym: onomatopee-isch van blaten; het geluid voortgebracht door een schaap
In prov. Antw. ww.: bleite, blètte, geblèt
uitdrukking: oog, dat is om een ~ uit te bleiten, gebleit
Van Dale: blèten blètte, heeft geblèt; nevenvorm van blaten
1. niet algemeen blaten
2. BE; informeel; m.n. van kinderen schreien, huilen
uitspraak met zware e
Mijn lief heeft het afgemaakt (afmaken) en ik heb een hele week zitten bleiten.
Onze Louis bleit niet als hij moet gaan slapen.
’k Hem geblet is een lieke van de Strangers.
klomp
zie synoniemen in andere regio’s bij kloef
Klik op de afbeelding
Deze kleine blokken werden geschonken als souvenir aan U.S. soldaten na de slag om Bastenaken (1945)
Theo heeft nog een paar blokken in het tuinhuis staan, tegen dat hij zijn stukje moestuin gaat omspitten. Blokken op een spa, da’s hard op onzacht.
Om de poldergrond om te spitten heb je beter houten blokken aan de voeten dan botten of bottinen
Alfons uit Vrasene heeft ooit duizenden blokken gemaakt in zijn blokmakerij.
De platte kinderblokken kon men het langst aan de man brengen, maar ook dat ging eruit. (Oost-Vlaanderen)
> andere betekenis van blok
gevarentoeslag
Van Dale 2015 online: BE; informeel
De ontmijners krijgen bibbergeld voor hun gevaarlijk werk, maar de premie zou veel hoger mogen zijn.
1) vervelend, hinderend, irritant
2) geïrriteerd
ook embetant
Van Dale 2018: ambetant
bijvoeglijk naamwoord • ambetanter, ambetantst
na 1950 < Frans embêtant
BE; spreektaal
1. vervelend, naar
2. wrevelig, prikkelbaar, boos
vnw:
-vervelend, naar, lastig, hinderlijk
-ontstemd, verstoord, kregel
vgl. ambetanterik, embetanterik
1) Ons baby’tje doet helemaal niet ambetant, zo nen brave.
1) ’t Is embêtant ’k en weet niet hoe (mechelenblogt.be)
2) Ik word ambetant van die stoverij tussen mijn tanden.
iemand die ambetant is;
een vervelende, irritante man, een poetzak
vr.: ambetante
zie ook embetanterik
vgl. ambeteren
Dien ambetanterik moet eens stoppen met op zijn fluitje te blazen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.