Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #63191

    toemetsen
    (ww., metste toe, toegemetst)

    dichtmetselen, dichtmetsen

    WNT: Toemetsen: Thans nog in Zuid-Nederland.
    Eene overgeblevene zijde des kloosters, welker Gotische vensters met opgeraapte kareelsteenen grovelijk waren toegemetst, Conscience (ed. 1867)

    2 raamopeningen aan de zijkant van het gebouw zijn aan de binnenkant toegemetst.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:56
    0 reactie(s)

    #63192

    moef
    (de ~ (v.), ~en)

    (vakjargon) grote handgevormde baksteen, afmetingen 300×140×70

    < MOEFE, v. Soort van groote brike of
    kareel-steen, bij Kiliaan Moffe genaamd, bij Weiland Mop.
    Voortijds gebruikte men veel de moefen om kerkmuren te
    metselen. (Westvlaamsch Idioticon)

    Moefen werden veel gebruikt om grote gebouwen zoals kathedralen te bouwen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:54
    0 reactie(s)

    #63193

    scholmbard

    Hout van mindere kwaliteit.
    Gebruikt voor bekistingen.

    Heeft eigenlijk meer te maken met de manier van afwerken
    (erg ruw, dus zeker niet door de schaafmachine getrokken).

    Pak voor dat jobke gewoon “scholmbard” in plaats van goei hout, tweurd toch weggegoeid derna.

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:48
    2 reactie(s)

    #63194

    afcrossen
    (ww.)

    met enige spoed aflopen, afdweilen, afkraweien, afrotsen
    -ook afkrossen gespeld

    Onze Nederlandse vriend bezoekt vandaag Antwerpen. Hij heeft uitstekend weer om de stad af te crossen.

    " …hebben zowat 80 % van het hele eiland gezien intussen (wij huren telkens 1 week een auto en gaan dan het hele eiland afcrossen) en ’t is er gewoon geweldig." (forum)

    “we zijn de banken aan het afkrossen voor een lening. Nu, de 2 banken waar we geweest zijn vertellen elk een ander verhaal ivm een deel van …” (bouwinfo.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:46
    0 reactie(s)

    #63195

    afcrossen
    (ww.)

    met enige spoed aflopen, afdweilen, afkraweien, afrotsen

    Onze Nederlandse vriend bezoekt vandaag Antwerpen. Hij heeft uitstekend weer om de stad af te crossen.

    " …hebben zowat 80 % van het hele eiland gezien intussen (wij huren telkens 1 week een auto en gaan dan het hele eiland afcrossen) en ’t is er gewoon geweldig." (forum)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:43
    0 reactie(s)

    #63196

    afcrossen
    (ww.)

    met enige spoed aflopen, afdweilen, afkraweien, afrotsen

    Onze Nederlandse vriend bezoekt vandaag Antwerpen. Hij heeft uitstekend weer om de stad af te crossen.

    " …hebben zowat 80 % van het hele eiland gezien intussen (wij huren telkens 1 week een auto en gaan dan het hele eiland afcrossen) en ’t is er gewoon geweldig." (forum)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 May 2017 01:43
    0 reactie(s)

    #63197

    blaaskes wijsmaken
    (uitdr.)

    onwaarheden vertellen, foefkes wijsmaken, foefkes vertellen

    Van Dale 1995 (gewestelijk) blaas = zeepbel
    ook: bloskes, blazen

    Ge zegt dat ge goed hebt gestudeerd voor dat vak.
    Ik geloof u niet. Ge moet me geen blaaskes wijsmaken.

    De politiek probeert ons alleen maar blazen wijs te maken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 19:48
    0 reactie(s)

    #63198

    hondsmoejer
    (de ~ (v.), ~ s)

    slechte moeder
    uitspraak in de Antwerpse Kempen /hoonsmuijer/

    zie ook kattemoeier

    Ewel, ik vind dat iemand die haar joeng op zo’n manier in de steek laat een hondsmoejer is.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 19:44
    0 reactie(s)

    #63199

    accidentologie
    (z.n. de ~ (v.) )

    (< Frans) wetenschap die de oorzaken en gevolgen van verkeersongelukken onderzoekt en zodoende de risico’s poogt te verminderen.

    Er is momenteel in België nog geen wet op accidentologie. Het BIVV hoopt dat daar snel verandering in komt. (BIVV)

    De invoering van de variabele snelheid kan alleen maar na een accidentologie-onderzoek. (diverse bronnen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door LeGrognard op 18 May 2017 19:11
    1 reactie(s)

    #63200

    tract
    (z.n. ~en)

    Belgisch-Nederlands, pamflet (verouderd)

    Vanaf het begin van mei zijn er bedreigingen gekomen, anonieme telefoontjes: ‘er zal een bom ontploffen’, men heeft olie uitgegoten, er zijn tracten uitgedeeld, en er zijn een paar jongelingen in de Innovation binnengedrongen die daar een beetje herrie hebben geschapen. Ivan de Vadder – ‘Brand in de Innovation’. (deredactie.be)

    Regio Brussel
    Bewerking door LeGrognard op 18 May 2017 18:31
    4 reactie(s)

    #63201

    vrijzinnigheid
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    het vrijzinnig zijn

    in België: niet confessioneel denken
    zie ook feest van de vrijzinnige jeugd, lentefeest

    “De aanval op de vrijzinnigheid in de lezersbrief van dhr. Frans Debonne in De Standaard van 20 september 2006, kunnen we niet onbeantwoord laten. Want dhr. Debonne gaat in zijn reactie zelfs zo ver het vrijzinnige gedachtegoed te linken aan figuren als Hitler, Lenin, Stalin, Mao, Robespierre en Pol Pot, hoewel verdraagzaamheid juist de basiswaarde van het vrijzinnig humanistische denken vormt.” (http://www.demens.nu/nl/OpiniesEnNieuws/opiniestukken/opinies/AanvalOpVrijzinnigheid.html)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 18 May 2017 18:26
    0 reactie(s)

    #63202

    feest van de vrijzinnige jeugd
    (het ~, ~en)

    De 12-jarigen zijn op een belangrijk moment gekomen in hun leven. Ze zijn geen kinderen meer en ook nog geen volwassenen. Het Feest Vrijzinnige Jeugd symboliseert het afscheid van de kindertijd en wijst op de openstaande deur naar de volwassenheid. (bron: Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging – HVV)
    zie ook vrijzinnigheid
    vergelijk lentefeest

    De Katholieken doen hun Plechtige Communie of Vormsel, de ongelovigen vieren het Feest van de Vrijzinnige Jeugd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 18 May 2017 18:26
    0 reactie(s)

    #63203

    strontraper achter de trein
    (uitdrukking)

    het tot niets brengen

    wordt alleen maar gebruikt in vermaningen, waarschijnlijk verouderd

    Vroeger in de tijd van de stoomtreinen, als de passagiers hun behoefte deden op het toilet van de trein, de uitwerpselen gewoon op de grond tussen de rails vielen. Natuurlijk zou men dan een of andere onverlaat kunnen inschakelen als strontraper.

    vergelijk vuilkar, achter de ~ lopen

    Als ge niet beter uw best doen dan wordt ge later nog strontraper achter den trein!

    Stuk onbenul ge zijt nog just goe als strontraper achter de trein.

    “Mijn opa zaliger wist vroeger te zeggen dat ik strontraper achter de trein kon worden, wanneer mijn punten zo slecht bleven en mijn gedrag niet beter werd.” (uit een blog)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 17:52
    4 reactie(s)

    #63204

    strontraper achter de trein
    (uitdrukking)

    het tot niets brengen

    wordt alleen maar gebruikt in vermaningen, waarschijnlijk verouderd

    Vroeger in de tijd van de stoomtreinen, als de passagiers hun behoefte deden op het toilet van de trein, de uitwerpselen gewoon op de grond tussen de rails vielen. Natuurlijk zou men dan een of andere onverlaat kunnen inschakelen als strontraper.

    vergelijk vuilkar, achter de ~ lopen

    Als ge niet beter uw best doen dan wordt ge later nog strontraper achter den trein!

    Ge zijt voor niks goe, dan alleen maar voor stront te rapen achter de trein!

    Stuk onbenul ge zijt nog just goe als strontraper achter de trein.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 17:48
    4 reactie(s)

    #63205

    tettezjeir
    (de ~, (m.), ~en, ~s)

    een bh (bustenhouder), soutien
    samentrekking van tetten (borsten) en étagère (schab – rek)

    zie ook tettegarage, tettenzak, tettegère; andere betekenis bij tettagère

    Klik op de afbeelding
    Selection of underwire bras 2006

    Op de wasdraad hingen de tettezjeirs te drogen in de zon.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 16:55
    8 reactie(s)

    #63206

    tettezjeir
    (de ~, (m.), ~en, ~s)

    een bh (bustenhouder), soutien
    samentrekking van tetten (borsten) en étagère (schab – rek)

    zie ook tettegarage, tettenzak, tettegère; andere betekenis bij tettagère

    Selection of underwire bras 2006

    Op de wasdraad hingen de tettezjeirs te drogen in de zon.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 16:54
    8 reactie(s)

    #63207

    truffel
    (zn. v. -s)

    werktuig om aarde weg te scheppen; om een kuil te graven.
    zie ook troeffel, troefel, schup, schoefel

    WNT: troffel
    — Troefel, truf(f)el. Middelnederlands trufel.
    3. Schop- of schepvormig gereedschap dat gebezigd wordt voor het opscheppen van aarde, zand, mest, kolen, asch enz. en als tuinbouwgereedschap; de gedaante is verschillend al naar de streek en de toepassing.
    Truffel, vuurschop, aschschop, Meyer, Woordenschat [1699).
    — De asschen uit den hèèrd scheppen met de truffel, Cornelissen-Vervliet (Zuid-Oost. Kempen, 1903).

    Klik op de afbeelding
    Schep

    Ik ga ne put graven met mijn truffel.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 15:57
    1 reactie(s)

    #63208

    truffel
    (zn. v. -s)

    werktuig om aarde weg te scheppen; om een kuil te graven.
    zie ook troeffel, troefel, schup, schoefel

    WNT: troffel
    — Troefel, truf(f)el. Middelnederlands trufel

    Klik op de afbeelding
    Schep

    Ik ga ne put graven met mijn truffel.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 15:50
    1 reactie(s)

    #63209

    schoefel
    (de ~, ~s, v zst nw)

    troefel, truffel, panneke

    Pakt de schoefel is en schept het maar op de kruiwagen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 15:18
    0 reactie(s)

    #63210

    troefel
    (de ~, ~s, v zst.nw. )

    in het algemeen een schop met een lange gebogen steel en een afgerond gebogen blad, AN “bats” of “panschop”
    ook panneke

    vgl. ook troeffel, truffel, schoefel, panneke

    Ik moet een beetje cement afmaken, hebt ge nieverans geen troefel staan?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 May 2017 15:17
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.