Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #63101

    souderen
    (ww.soudeerde, gesoudeerd)

    uitspraak: soedéren;
    solderen
    dicht maken, aaneen voegen

    De oorspronkelijke Nederlandse vorm is souderen. De vorm solderen bleef beperkt tot de oostelijke dialecten. Elders was het hoogstens boekentaal, maar vanaf het eind van de 17e eeuw lijkt men souderen te beschouwen als een slordige of vulgaire uitspraak en komt de oostelijke vorm solderen op, wellicht mede onder invloed van Kiliaans woordenboeken en de daar sterk op gebaseerde 18e-eeuwse woordenboeken. (bron: M. Philippa e.a. Etym. Woordenb. van het Ned.)

    WNT: Hetzelfde als solderen
    Ontleend aan Oudfrans solder uit Latijn solidare. Daarnaast vroeger soudeeren, met de Nederlandse ontwikkeling van ol tot ou.
    Stukken metaal aaneenhechten met behulp van een laagje gesmolten metaal of metaalalliage.
    Op desen zarck hadde Apelles ghesoudeert aldore brede vaeschen van finen goude. Brabant, 1515

    zie ook souduur, soudeerbout, soudeervet, soudeersel, soudering, voorsouderen, soudeerdraad, soudeernaad

    Klik op de afbeelding
    Eric Archer soldering a MeeBlip 6 - MeeBlip build session, Austin, TX, 2010-10-17

    De as van dat vliegwieltje is afgebroken. Zou onze Frans dat niet kunnen souderen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Apr 2017 01:31
    6 reactie(s)

    #63102

    rusthuis
    (het ~ (onz.) mv: ~zen)

    bejaardenhuis/oord (rusthuis is verouderd in NL)
    zie ook home

    Klik op de afbeelding
    Louise-Marie - Instituut Sint-Leonardus 1
    WZC Sint-Leonard in Maarkedaal

    Zorgnet Vlaanderen tevreden met extra geld voor bouw rusthuizen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Apr 2017 01:12
    0 reactie(s)

    #63103

    rusthuis
    (het ~ (onz.) mv: ~zen)

    bejaardenhuis/oord (rusthuis is verouderd in NL)
    zie ook home

    Klik op de afbeelding
    Louise-Marie - Instituut Sint-Leonardus 1
    WZC Sint-Leonard in Maarkedaal

    Zorgnet Vlaanderen tevreden met extra geld voor bouw rusthuizen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Apr 2017 01:12
    0 reactie(s)

    #63104

    boterkoek
    (de ~ (m.), ~en)

    platte ronde zoete koek, eventueel met rozijnen en suikerglazuur

    zie ook koffiekoek

    Boterkoeken

    ’s Zondags eten we pistolets en boterkoeken.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 19:35
    0 reactie(s)

    #63105

    vis platinées

    onderbreker of contactpunten

    Klik op de afbeelding
    Breakerpoints

    Als de garagist het heeft over bielle en vis platinee hoor ik het in Keulen donderen …

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 17:12
    0 reactie(s)

    #63106

    sous l’ arbre
    (vaste woordgroep)

    (gerecht) plaats waar een gerechtszaak doorgaat buiten het eigenlijke gerechtsgebouw
    F “onder de boom” gaat waarschijnlijk terug op oude tijden toen recht gesproken werd door rondreizende rechters; dikwijls gebeurde dat in de schaduw van een oude boom

    Om de gemoederen te bedaren werd meestal overeengekomen dat in de ‘getroffen gemeenten’ nog wel recht zal worden gesproken sous l’arbre: de vrederechter zal er een (halve) dag per week zitting houden in het gemeentehuis. (DS 05.01.15)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 17:06
    0 reactie(s)

    #63107

    x-ray
    (de ~ (m.))

    straling

    < Engels

    Van Dale 2017
    x?stra­len
    ver­ou­derd rönt­gen­stra­len

    Met x-rayapperaat worden zaken doorgelicht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 16:59
    2 reactie(s)

    #63108

    plaat, een ~ pakken
    (uitdr.)

    een röntgenfoto pakken

    meestal meervoud: platen nemen/pakken: röntgenfoto’s nemen

    zie ook plaat, plak

    Klik op de afbeelding
    X-Ray

    Ze hebben platen genomen van mijn arm, maar er was niks op te zien.

    Ik moet platen laten pakken van mijn nieren. Mijn huisdokter denkt dat er misschien stenen inzitten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 16:44
    2 reactie(s)

    #63109

    softenon
    (de~, (m.), ~nen)

    Een scheldnaam voor een rare kwiebus, een dwaas, een gek.
    In de jaren 60-70 ontstaan, bij wijze van grap.
    Later werd deze naam afgekort tot soft.

    Softenon is de naam die ontstaan is na het drama in de jaren 60. Vele kinderen werden geboren met lichamelijke afwijkingen aan de ledematen.
    Oorzaak: inname van de softenonpil tijdens de zwangerschap. Dit met goedkeuring van de artsen.
    Softenon: http://www.kennislink.nl/publicaties/softenon-vloek-en-zegen

    Doe es normaal man, ge zijt precies ne softenon.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 16:19
    2 reactie(s)

    #63110

    pee
    (de ~ (v.), ~ën)

    wortel
    dim.: peeke

    < pee is de oorspronkelijke vorm van peen die in Z.-Nederl., Zeeland en een deel van N.-Brabant en Z.-Holl. nog de gewone is. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    13-08-31-wien-redaktionstreffen-EuT-by-Bi-frie-037

    We eten erwtjes met peekes.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 15:19
    1 reactie(s)

    #63111

    pee
    (de ~ (v.), ~ën)

    wortel
    dim.: peeke

    < pee is de oorspronkelijke vorm van peen die in Z.-Nederl., Zeeland en een deel van N.-Brab. en Z.-Holl. nog de gewone is. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    We eten erwtjes met peekes.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 15:12
    1 reactie(s)

    #63112

    peekes
    (de ~ (mv.))

    worteltjes
    diminutief van pee

    zie ook; moer, moeër, poten

    klik op de afbeelding
    Carrots of many colors cutout
    Peekes in verschillende kleuren

    We eten korteletten met peekes en ertjes.

    Geef mij een kilo peekes, a.u.b!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 15:10
    1 reactie(s)

    #63113

    peekes
    (de ~ (mv.))

    worteltjes
    diminutief van pee

    zie ook; moer, moeër, poten

    klik op de afbeelding
    Wortel (groente)

    Carrots of many colors cutout

    We eten korteletten met peekes en ertjes.

    Geef mij een kilo peekes, a.u.b!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 15:09
    1 reactie(s)

    #63114

    pee
    (de ~ (m.), ~ën, ~s)

    1) oudere kerel, peetje
    2) algemeen voor man, kerel

    WNT: pee: In Z.-Nederl.
    < frans père, latijn pater
    1. Eig.: vader.
    2. Alg.: een man, een kerel, dikwijls ook in ongunstigen zin gebruikt. In deze bet. soms opgevat als eene afkorting van Peter of Petrus.
    “Een rare pee” De Bo (1873).
    3. Inz.: een oud man, meestal met het bijdenkbeeld van afgeleefdheid: een versleten mensch. Gewoonlijk in den verkl. peetje (oudtijds petjen, pitjen) en peeken. Ook in tegenstelling met metje, meeken.

    1) Dien ouwe pee heeft veel grappige verhalen over zijn jeugd.

    2) Maar allee, de Jean dat is toch nen toffe pee!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 14:56
    1 reactie(s)

    #63115

    peeke
    (zelfst. naamw. o. -s)

    wortel

    zie ook; moer, moeër, pee, poten

    Klik op de afbeelding
    Carrots
    Peekes

    Geef mij een kilo peekes, a.u.b!

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 14:52
    0 reactie(s)

    #63116

    dagbladhandelaar
    (zn. m. -s)

    zelfstandige die een dagbladhandel uitbaat, persverkoper

    VD2016 online: BE
    Typisch Vlaams: 7 leeuwen

    Klik op de afbeelding
    Newsstand

    Die magazine is enkel te koop bij uw dagbladhandelaar.

    “De sector ‘dagbladhandelaars’ zit zeer complex in elkaar in die zin dat ze sterk gedifferentieerde producten aanbieden.” (uit een eindwerk van een studentin aan de EHSAL Hogeschool)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 14:17
    1 reactie(s)

    #63117

    dagbladhandelaar
    (zn. m. -s)

    zelfstandige die een dagbladhandel uitbaat, persverkoper

    VD2016 online: BE
    Typisch Vlaams: 7 leeuwen

    Klik op de afbeelding
    Newsstand

    Die magazine is enkel te koop bij uw dagbladhandelaar.

    “De sector ‘dagbladhandelaars’ zit zeer complex in elkaar in die zin dat ze sterk gedifferentieerde producten aanbieden.” (uit een eindwerk van een studentin aan de EHSAL Hogeschool)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 14:17
    1 reactie(s)

    #63118

    kutlekkerke
    (het ~, ~s)

    uitspraak: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren in het Antwerps

    schoothondje, ook wel sacochenhond genoemd

    West-Vlaanderen: preutelekker

    Klik op de afbeelding
    Yorkshire terrier
    Yorkshire terrier, voorbeeld van kutlekkerke

    Een tijd geleden was het echt een rage: bijna iedereen had van die Yorkshirehondjes en nu zijn het weer chihuahua’s, dat wordt hier allemaal over dezelfde kam geschoren: kutlekkerkes!

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 13:45
    1 reactie(s)

    #63119

    lappen, op de ~ gaan
    (uitdr. )

    uitgaan, gaan drinken

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    vgl. WNT:
    Drank of spijs in zijn lijf enz. lappen, — (naar) binnen lappen, naar binnen slaan, gulzig gebruiken; ook wel zonder ongunstige bijgedachte voor: drinken, eten.
    lappen: drinken, ook uitlappen: ”Een glas bier uitlappen”, De Bo (1873)
    zie lapzak
    Lappen, ”de herbergen afloopen in stede van te werken” (Joos (1900-1904), Cornelissen-Vervl.)

    Elke vrijdagavond ging zatte Pierre steevast op de lappen met zijn maten.

    Hij is heel de nacht op de lappen geweest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Apr 2017 13:12
    0 reactie(s)

    #63120

    nalaten
    (ww., liet na, nagelaten)

    verminderen, afnemen

    zie ook nalaten in de zin van dementeren

    <Duits: nachlassen: luwen

    De behoefte aan schoon drinkwater werd in het begin van de 20e eeuw steeds groter omdat de kwaliteit van het water uit de dorpspompen begon na te laten en veel bronnen door de mijnbouw opdroogden. (http://www.eifelnatur.de/Niederl%E4ndisch/Seiten/Dreil%E4gerbachtalsperre.html)

    Toen zijn gezondheid begon na te laten werd hij verzorgd te Munsterbilzen. (http://www.parochiefederatiemeeuwen-gruitrode.be/)

    Provincie Limburg
    Bewerking door fansy op 27 Apr 2017 03:28
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.