Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
stift van een vulpotlood
zie ook portemine
Wilt ge minnekes van 0.7 mm meebrengen voor mijn vulpotlood?
benoeming, aanstelling
< Frans: désignation
In lid 3 van artikel 7 worden de kandidaten door de gouverneur aangeduid. Deze aanduidingen gebeuren op de meest willekeurige wijze. (…) Op deze wijze wordt het systeem D’Hondt voor de openbare sector, een lacheding omdat de vertegenwoordiging van de privé-sector eerder politieke aanduidingen betreffen. (sic, V&A Vlaamse Raad 1987)
benoeming, aanstelling
< Frans: désignation
In lid 3 van artikel 7 worden de kandidaten door de gouverneur aangeduid. Deze aanduidingen gebeuren op de meest willekeurige wijze. (…) Op deze wijze wordt het systeem D’Hondt voor de openbare sector, een lacheding omdat de vertegenwoordiging van de privé-sector eerder politieke aanduidingen betreffen. (sic, V&A Vlaamse Raad 1987)
- zelfaanpassende schoorsteenkap
- windregelaar
De zelf-aanpassende schoorsteenkap Windzot Dragon is een apparaat dat, op een dynamische wijze, gebruik maakt van de kracht van de wind om de trek van een schoorsteen te verhogen. (borhite.be)
Van daaruit startte Honoré Outtier rond 1900 een chicorei ast (herkenbaar aan de ‘windzot’ op de schouw) en een handel in veevoeders. (westhoekverbeeldt.be)
…op maat plaatsen van windzot. (klusjesmannenoostende)
Tekst en uitleg zie warmtekrachtkoppeling
vgl groene warmte
Warmte-krachtkoppeling (kortweg wkk) of cogeneratie staat voor het gelijktijdig opwekken van warmte en kracht… (wikipedia)
Bij warmtekrachtkoppeling (wkk) wordt tegelijkertijd warmte en elektriciteit geproduceerd met behulp van een motor op één brandstof. Dat kan een fossiele brandstof (stookolie of aardgas) of hernieuwbare brandstof zijn (biogas of biomassa). De techniek is vooral ontwikkeld voor grote gebouwen met een grote warmtebehoefte zoals ziekenhuizen. Voor thuisgebruik, de micro-wkk, is een systeem dat qua uitzicht en grootte vergelijkbaar is met een gewone condensatieketel. (energiegids.be)
zie ook groene warmte, warmtekrachtcertificaat, warmte-krachtkoppeling
info zie hier
Warmtekrachtkoppeling is goed voor de portemonnee en het milieu. (energiegids.be)
Warmtekrachtkoppeling is een brandstofbesparende manier om tegelijkertijd warmte en elektriciteit op te wekken in één proces. Hierdoor wordt minder energie verbruikt dan wanneer warmte en elektriciteit apart worden opgewekt. (vlaanderen.be)
politiek in België: diepgaande hervorming van de Belgische staat, die de verantwoordelijkheid en de bevoegdheid bij de deelstaten legt
ook Copernicaanse revolutie genoemd
< een radicale verandering < de leer van Copernicus
De Copernicaanse omwenteling is eigenlijk een rekbaar begrip dat wel eens verschillend wordt geïnterpreteerd door politiekers, naargelang wat hun het beste uitkomt.
demorgen.be: Veel meer determinerend voor wat de PS doet, is dat de Franstalige socialisten volledig vertrekken vanuit een regionalistische invalshoek. Zij voerden de copernicaanse omwenteling uit.
hbvl.be: Kris Peeters wil ‘Copernicaanse omwenteling’
dieet
< Frans: régime < regimen
Van Dale:
BE; spreektaal op regime staan
op dieet zijn
Ze is weer op regime, de jo-jo-trees!
op het randje af van een ongeluk of van dronkenschap
‘t Was hier biekan krieke, amaai, ’t scheelde geen haar of die 2 auto’s zaten tegen elkaar.
Julien was biekan krieke gisterenavond, zijn vrouw vond het welletjes en trefelde hem mee naar huis.
Bij warmtekrachtkoppeling (wkk) wordt tegelijkertijd warmte en elektriciteit geproduceerd met behulp van een motor op één brandstof. Dat kan een fossiele brandstof (stookolie of aardgas) of hernieuwbare brandstof zijn (biogas of biomassa). De techniek is vooral ontwikkeld voor grote gebouwen met een grote warmtebehoefte zoals ziekenhuizen. Voor thuisgebruik, de micro-wkk, is een systeem dat qua uitzicht en grootte vergelijkbaar is met een gewone condensatieketel. (energiegids.be)
zie ook groene warmte, warmtekrachtcertificaat
info zie hier
Warmtekrachtkoppeling is goed voor de portemonnee en het milieu. (energiegids.be)
Warmtekrachtkoppeling is een brandstofbesparende manier om tegelijkertijd warmte en elektriciteit op te wekken in één proces. Hierdoor wordt minder energie verbruikt dan wanneer warmte en elektriciteit apart worden opgewekt. (vlaanderen.be)
gerecht dat vers of artisanaal bereid werd (in tegenstelling tot industrieel bereide gerechten)
Van Dale:
huisbereid
bijvoeglijk naamwoord
toegevoegd in 2013
culinair; van voedingsmiddelen, gerechten e.d. zelfgemaakt
Huisbereide lasagna
traditie die erin bestaat jaarlijks de zee en de boten van de vissers te zegenen voor een behouden vaart
< zeezegening is een hertaling van het oudere dialectwoord zeewijding
“Bij de zeezegening worden de overleden vissers en zeelieden herdacht en wordt bescherming gevraagd voor iedereen die zich op zee begeeft.” (deredactie.be)
traditie die erin bestaat jaarlijks de zee en de boten van de vissers te zegenen voor een behouden vaart
< zeezegening is een hertaling van het oudere dialectwoord zeewijding
“Bij de zeezegening worden de overleden vissers en zeelieden herdacht en wordt bescherming gevraagd voor iedereen die zich op zee begeeft.”
overal, van hier naar daar rondlopen, doorkruisen
NL: vooral letterlijk met de auto, fiets, brommer,… crossen
zie ook rondsjoeteren, afcrossen
Ik heb heel ’t stad liggen rondcrossen op zoek naar soldens.
- met enige spoed aflopen, afdweilen
- ook afkrossen gespeld
zie ook rondcrossen, afkraweien, afrotsen
Onze Nederlandse vriend bezoekt vandaag Antwerpen. Hij heeft uitstekend weer om de stad af te crossen.
“…hebben zowat 80 % van het hele eiland gezien intussen (wij huren telkens 1 week een auto en gaan dan het hele eiland afcrossen) en ’t is er gewoon geweldig.” (forum)
“we zijn de banken aan het afkrossen voor een lening. Nu, de 2 banken waar we geweest zijn vertellen elk een ander verhaal ivm een deel van …” (bouwinfo.be)
het regenwater dat van de ozing (ook ‘euzing, hozing’), d.i. van de uitstekende dakpannen (waar er geen dakgoot is), afdruipt
het woord zal wel verouderd zijn (z. ook euzendrup)
Het hemelwater, of de regen, die op het dak valt, droop vroeger van de dakvoet op het erf of in de ozendrop.
De ozendrop was destijds nogal eens oorzaak van burenruzies.
Daar staan als een kieken in den euzendrup.
vleien, slijmen
samengesteld uit mouw + frotten
Zag je die mouwefrotter mouwefrotten om geen vroegdiensten te moeten doen?
steenbeitel
< Frans: burin, dat, via het it. burino, thans bulino, zelf een germ. basis heeft, uit de familie van boren, skr. bhurij: schaar (WNT)
Hij heeft eerst het betonnen verhoog onder de pompsteen moeten wegkappen met een bareng op het klopboormachien.
iemand die voortdurend verandert van gedachten
zie ook klutser
Gij windzot, eerst dit, dan dat, nu weer iets anders, wat is het nu in feite?
- zelfaanpassende schoorsteenkap
- wondregelaar
De zelf-aanpassende schoorsteenkap Windzot Dragon is een apparaat dat, op een dynamische wijze, gebruik maakt van de kracht van de wind om de trek van een schoorsteen te verhogen. (borhite.be)
Van daaruit startte Honoré Outtier rond 1900 een chicorei ast (herkenbaar aan de ‘windzot’ op de schouw) en een handel in veevoeders. (westhoekverbeeldt.be)
…op maat plaatsen van windzot. (klusjesmannenoostende)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
