Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Een overvloed van iets hebben, zoveel dat het hinderlijk wordt.
De courgetten groeien zodanig goed dit jaar, we zitten vergoord in de courgetten.
rem bv. fietsrem, rem in de auto, …
zie ook noodfrein, handfrein, coup de frein, fring
op de frein gaan staan; de freins dichtgooien; de freins dichtknijpen
De kabel van mijn frein was gekrakt, en ik fietste recht in de beek.
En ze dacht dat de rechterpedaal in haren auto de frein was…
op de wereld gezet, geboren
zie ook broek, uit de verkeerde ~ geschud zijn
Karl Vannieuwkerke over de Noorse coureur Thor Hushovd: Ik herinner me dat de beschrijvingen van het Noorse fenomeen toen al van woordlyriek dropen: oerkracht, extreem sterke schepping van de natuur, uit de broek geschud om strijdend af te zien.
Van een blog geplukt: wat mogen we allemaal blij zijn dat we allemaal ergens in Vlaanderen uit de broek geschud zijn en niet in Bagdad of Liberia.
1. stopcontact
2. stekker
meer gebruikte spelling: pries
< Frans: prise de contact
1. Steekt de TV wel in de prise?
2. “Ik heb de prise uitgetrokken en er dan weer ingestoken. Het werkt nu weer.” (9lives.be)
regelen, iets in orde brengen
Zulde ga dat allemaal regeleren voor da verjaardagsfeest?
regelen,iets in orde brengen
Zulde ga dat allemaal regeleren voor da verjaardagsfeest?
Duitser
Van Dale 1995: (gewestelijk) Duitser
Over de Duitsen in de oorlog kan mijn moeder tot de dag van vandaag straffe verhalen vertellen.
Nen Duits, nen Belg en nen Ollander zitten in een vliegtuig met twee parachutten. (De rest van de mop ben ik vergeten, maar ge moogt eens graaien wie er op het einde gene parachut had.)
tikken, aantikken, wegtikken zie ook: titsen
NB: in sommige Limburgse dialecten: (Maastrichts, Haspengouws] kan tietsje ook zakje (tuut, toet) betekenen
Hae tietsjde zien brennende sigrèt weg.
Hij tikte zijn brandende sigaret weg.
Zie tietsjde mich aan – wo of ich bleef?
Zij tikte mij aan – waar ik bleef?
iets vernieuwen (vooral het uiterlijk, de verschijningsvorm, …)
Van Dale 2015 online BE
deredactie.be: Karrewiet wordt in een nieuw kleedje gestoken en “Ketnet king size” krijgt een filosofische rubriek.
voetbalsnieuws.be: Vanden Stockstadion in een nieuw kleedje gestoken
E-government in een nieuw kleedje | bestuurszaken.be
een uitgebreid gesprek voeren, de tijd verbabbelen, kletsen
etymologie: zie lameer
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje
Twee vrouwen bijeen: die kunnen nogal een stukske lameren hoor.
Ge staat er al een 1/2 uur te lameren met uw collega en uw werk blijft liggen. Probeer u te concentreren en doe voort met uw taak.
kletsen, kwaadspreken, meestal onder vrouwen
Van Dale: gewestelijk < Frans: (1599) la mère, vergelijk faire la commère (babbelen)
zie ook lameer
Ze staan daar uren te lameren, in plaats van hun trottoir te kuisen …
een uitgebreid gesprek voeren, de tijd verbabbelen, kletsen
etymologie: zie lameer
Twee vrouwen bijeen: die kunnen nogal een stukske lameren hoor.
Ge staat er al een 1/2 uur te lameren met uw collega en uw werk blijft liggen. Probeer u te concentreren en doe voort met uw taak.
een vrouw die veel kletst, vaak pejoratief in de zin van kwaadsprekend
WNT: lameer
In Zuid-Nederland een naam voor eene vrouw die haar tijd met babbelen verbeuzelt. Mag men er het frans la mère als benaming voor een vrouwtje uit de volksklasse in zien?
Afl. Het kan zijn dat het reeds door Kiliaan (1588) vermelde werkwoord lameren, den tijd met babbelen verdoen, eene afleiding is van het znw., maar ook het omgekeerde kan het geval wezen. Van het werkwoord bestaan de afleidingen gelameer, lameerderij.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
ook in de Kempen
Wat een lameer is die Marie, ze staat de hele morgen te lameren met Jeannine…
voorloper van de Nationale Loterij
“In 1934 zag de Koloniale Loterij als voorloper van de Nationale Loterij het levenslicht. De loterij was een typisch Belgische oplossing voor een typisch Belgisch probleem: een begroting met tekorten. " (http://www.nooitmeerdezelfde.be/de-eerste-lotto/)
voluit: Nationale Loterij van België
dagelijks taalgebruik, veralgemenend: “de lotto”
De grootste organisator van loterijen in België, organiseert vijf trekkingsspelen , waaronder de lotto, en een twintigtal krasspelen.
NL: de Staatsloterij
De Loterij werd in 1934 opgericht als de Koloniale Loterij om geld in te zamelen voor het noodlijdende Belgisch-Congo. Op 18 oktober 1934 vond de eerste trekking plaats. Later werden ook andere doelen gevonden en sinds 1962 heet de loterij de “Nationale Loterij”. (Wikipedia)
“Zou jij nog werken als je de lotto won?” (Jobat)
reeks, rij, serie, rits
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, rist
vormvariant: resel
< (1562) verwant met rijgen
VRT taalnet: Standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
dikwijls in de vaste woordverbinding ‘een hele resem’
We moeten nog een hele resem todo’s afwerken.
“Met één druk op de knop wordt een resem bewerkingen uitgevoerd.” (vrt Taalnet)
De regering-Di Rupo heeft in alle discretie een akkoord bereikt over nog een resem topjobs. (DeMorgen.be)
dranghek, nadar
VD2017 online: BE
Belgisch-Frans: barrière Nadar
De ontgoochelde voetbalfans wierpen straatstenen en vuilnisbakken naar de politie en gooiden de nadarafsluitingen omver.
zeedijk of dijk aan een rivier waarover gewandeld kan worden
ongemarkeerd in VD2017 online
komt voor in lijst van typisch Vlaamse woorden en dat klopt met:
google2017: .BE (>42.300) ; .NL (>2.330 veelal m.b.t. BE)
Het college heeft in het kader van het ‘Masterplan Strand en Dijk’ beslist om de wandeldijk in Heist tussen de Parkstraat en het Heldenplein met 6 meter te verbreden. (knokke-heist.be)
Prachtig hoekappartement op de wandeldijk. | Immoweb ref:2958799
De bestaande kaaimuur van 135 centimeter wordt verhoogd tot 225 centimeter. Op de verhoging komt een wandeldijk. (standaard.be)
moerassig, drassig, met risico voor overstroming
VD2017 online: BE
De plannen om uitgerekend daar nieuwe huizen te bouwen, in waterziek gebied, botsten bij de bewoners op ongeloof. (nieuwsblad.be)
Het is een waterziek gebied”, zegt Diane Vercaigne namens de buurt. “Iedereen weet dat de grond hier bijzonder drassig is. (hln.be)
Het ontwerp voorziet het ophogen van een waterziek weiland en het aanleggen van een buffer. (rwo.be)
Volgens gemeenteraadslid Henk Dierendonck (LDD) zal het bouwen van woningen in een waterziek gebied voor heel wat problemen zorgen. (standaard.be)
duif om wedstrijden mee te vliegen
VD2017 onlne: BE
SN-NL: postduif
opm: Er zijn heel veel café’s De Reisduif
Er was een reisduif geland op de vensterbank van het vierde leerjaar. Waarschijnlijk had ze daar de nacht doorgebracht. (masj.be)
In een duiventil in het Vlaams-Brabantse Oetingen (Gooik) is een reisduif gestolen die volgens de eigenaar een waarde heeft van 15.000 tot 20.000 euro. (demorgen.be)
Wonen in café De Reisduif (Nevele) – Het Nieuwsblad
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.