Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5971

    stortbad
    (het ~ (o.), ~en )

    douche

    vnw: douche

    Van Dale: stortbad
    1 bad waarbij iem. een grote hoeveelheid water tegelijk over zich heen krijgt
    2 (archaïsch) douche

    Een stortbad nemen.

    Schrijft Knack Belgisch? (Siegfried Theissen)
    Stortbad i.p.v. douche: ‘De moord in het stortbad’ (Knack, 20-01-1999)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 26 Apr 2025 07:58
    3 reactie(s)

    #5972

    kazak
    (de ~, (m.), ~ken)

    boekentas, schooltas

    Wie in september naar het eerste studiejaar gaat, krijgt systematisch een nieuwe kazak van zijn fiere ouders.

    In het begin van het nieuwe schooljaar worden de kazakken weer gevuld met boeken.

    Tegenwoordig worden nog maar weinig kazakken gedragen. De meesten gebruiken een rugzak om hun schoolspullen mee te sleuren.

    > andere betekenis van kazak

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2025 21:30
    0 reactie(s)

    #5973

    stopsel
    (het ~ (o.) ~s)

    kurk van een fles

    vnw: kurk, dop of stop van een fles, karaf, kruik enz.

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    zie ook stop, stopke, dop

    De wijn heeft een stopselsmaak, ik ga de patron roepen.

    Maar in Canada liep het per ongeluk mis toen door een lokale campagne een scheldwoord onder het stopsel van een flesje vitaminewater opdook. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 18:47
    0 reactie(s)

    #5974

    stop
    (de ~, (m.), ~pen)

    kurk, stopsel

    vnw: kurk, dop om een fles, karaf, kruik enz. af te sluiten

    Van Dale 2017 online:
    niet al­ge­meen; ook kurk

    vgl. stopsel

    zie ook ontstoppen

    De stoppen van sommige wijnflessen zijn gemaakt uit plastiek i.p.v. uit kurk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 18:46
    0 reactie(s)

    #5975

    stop
    (de ~, (m.), ~pen)

    kurk, stopsel

    vnw: kurk, dop om een fles, karaf, kruik enz. af te sluiten

    Van Dale 2017 online:
    niet al­ge­meen; ook kurk

    zie ook ontstoppen

    De stoppen van sommige wijnflessen zijn gemaakt uit plastiek i.p.v. uit kurk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 18:45
    0 reactie(s)

    #5976

    komminesoan
    (de ~ (m.), -s)

    onderkleed /ko mi nè ’so~/

    < (Fr.) combinaison

    (Hageland) sippe

    Black Van Raalte full slip

    Onder haar kleed droeg zij een komminesoan.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2025 17:32
    0 reactie(s)

    #5977

    stootwagen
    (zn. m.; ~s)

    stootkar; kar of wagen die geduwd wordt

    vnw: handwagen, handkar die geduwd wordt

    znwb: Handkar, handwagen (die geduwd wordt)

    De trucker reed in de richting van Frankrijk en botste plots op een opgestelde stootwagen. (hln.be)

    alu plateau voor visbak + stootwagen voor visgerief (2dehands.be)

    Groenten en fruit werden gelost op de Wissel en van daaruit trok Nelis door het dorp met een hondenkar. Hij had geen bel of geen toeter, dus klonk door de straten een langgerekte roep ‘groenteeeee’. Daarna werd een stootwagen aangeschaft en wat later een kleine camion. (nieuwsblad.be)

    Kleinschalig hout ophalen met krui- of stootwagen gebeurt nog bij uitzondering. (zevenneten.be)

    Daarnaast had ook iemand met een stootwagen allerhande voorwerpen opgehaald. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 15:39
    0 reactie(s)

    #5978

    stootkar
    (de ~, (v.), ~ren)

    handkar die men duwt en ook kan trekken

    vnw: handwagen, handkar die geduwd wordt

    Van Dale online 2017:
    stootkar
    1 BE hand­kar die men duwt

    zie ook stootwagen

    Louis, de groenteboer, heeft zijn stootkar volgeladen en trekt ermee naar de vroegmarkt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 15:33
    12 reactie(s)

    #5979

    stootkar
    (de ~, (v.), ~ren)

    handkar die men duwt en ook kan trekken

    vnw: handwagen, handkar die geduwd wordt

    Van Dale online 2017:
    stootkar
    1 BE hand­kar die men duwt

    Louis, de groenteboer, heeft zijn stootkar volgeladen en trekt ermee naar de vroegmarkt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 15:33
    12 reactie(s)

    #5980

    straffe stoot
    (uitdr.)

    een sterke prestatie, een straf staaltje, een opzienbarend iets

    vnw: straffe stoot: sterk staaltje

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook stoot

    Michel Wuyts in Luik-Bastenaken-Luik: “Dat is een straffe stoot wat die daar uithaalt!”

    Dat zijn straffe stoten: eerst iemand op zijn bakkes slagen en dan zelf nog schadevergoeding eisen!

    demorgen.be: De obligate veertigers en vijftigers (waar ik bij hoor) trokken van leer met cowboyverhalen en straffe stoten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:54
    1 reactie(s)

    #5981

    stoten uithalen
    (uitdr.)

    straffe, zotte of stomme dingen doen

    vnw: stoten doen/uithalen/uitsteken: streken uithalen

    vgl. stoot

    ook: stoten doen

    Geen stomme stoten doen hé, schiet dat vuurwerk maar ergens anders af! Seffens in iemand zijn oog…

    Die kan nogal stoten uithalen zenne. En zeker als em gedronken heeft. Gisteren is hij in de pletsende regen midden in ’t straat gaan staan dansen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:53
    0 reactie(s)

    #5982

    stoot
    (de (m.); stoten)

    krasse, straffe daad, staaltje, meestal met negatieve bijklank

    vnw: in België ook: streek, opzienbarende daad, schandelijke daad

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook straffe stoot, stoten uithalen

    “Meneer, hoe durfde gij, en wel uit volle longen
    hier zingen voor een volle zaal?
    en da nog in uw eigen taal!
    Da vind ik straffe stoten
    want Vlaams trekt op geen …” (Wannes Van de Velde)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:53
    0 reactie(s)

    #5983

    stoofkarbonade
    (zn. v.)

    stoofschotel van rundsvlees in blokjes gesneden, ajuin, kruiden, bouillon en/of bier

    uitspraak van karbonaden in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje) om het woord te beluisteren

    vnw: stoofvlees, gerecht dat bestaat uit gestoofde stukjes rundvlees, hachee

    Van Dale 2018: bij karbonade:
    BE; vaak in ’t meer­voud stoof­vlees
    Vlaam­se kar­bo­na­de(n)
    stoof­scho­tel met klei­ne stuk­ken (rund)­vlees
    = stoof­kar­bo­na­de

    zie ook stoofvlees, schep, stoverij, kabernaa, stoverie, stoofkrabben, stoofleurre

    Klik op de afbeelding
    Jielbeaumadier carbonade flamande 2010
    Stoofkarbonade met frieten.

    Eventueel een schel brood besmeerd met mosterd laten sudderen met de stoofkarbonaden tot deze meurg zijn

    “De stoofkarbonade of stoverij is een typisch Belgisch gerecht (in Wallonië carbonade flamande genoemd) en verkrijgbaar in de meeste frietkotten en talrijke restaurants in België. Ook in de meeste friettenten in Zuid-Nederland is stoofvlees verkrijgbaar.” (Wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:52
    2 reactie(s)

    #5984

    stoofhout
    (het ~, geen mv.)

    brandhout, kachelhout

    vnw: aanmaakhout, kachelhout, brandhout

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    wnt: Stoofhout, kachelhout (Tuerlinckx; Joos (1900-1904); Cornelissen-Vervliet). In Zuid-Nederland.

    Mijne nonkel verwarmt zijn huis met stoofhout!

    “Gratis af te halen stoofhout is voornamelijk blokjes en latjes van gezaagde paletten” (advertentie https://www.2dehands.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:51
    4 reactie(s)

    #5985

    stoof
    (de ~ (v.), -ven)

    kachel

    vnw: kachel

    wnt: in Zuid-Nederland: Kachel. Thans nog in het Zuiden en daar inzonderheid: kachel met platte pijp, op welke wordt gekookt.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    zie ook stoofbuis; stoofhout

    zie ook: stove, Leuvense stoof; gasstoof; kolenstoof; mazoutstoof; houtstoof; pelletstoof

    Braskamin

    Steekt nog eens wa’ kolen in de stoof, ik bevries hier van de kou.

    In de winter gaat niets boven de warmte van een echte stoof, zelfs saunawarmte kan er niet tegen op.

    > andere betekenis van stoof

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:50
    0 reactie(s)

    #5986

    stoofbuis
    (de ~ (v.), -zen)

    hoge hoed, een spotnaam voor de hoge zwarte hoed

    vnw: hoge hoed

    wnt: Stoofbuis, in grappige toepassing (evenals kachelpijp): hooge hoed.

    zie ook buis, kot, hondekot en de andere definities van stoofbuis

    Collapsible top hat IMGP9662

    Voor de trouw van zijn zus hadden de mannen een smoking aan en een stoofbuis op hun hoofd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:48
    0 reactie(s)

    #5987

    stoofbuis
    (de ~ (v.), -zen)

    kachelpijp

    ook kortweg: buis

    vnw: kachelpijp

    wnt: Stoofbuis, kachelpijp. Inzonderheid de platte buis waarop gekookt wordt.

    zie andere definities van stoofbuis

    In de kazerne reikten de stoofbuizen tot tegen het plafond met de kolenstoof in het midden van de kamer.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:48
    0 reactie(s)

    #5988

    stoof
    (de ~ (v.), -ven)

    kachel

    vnw: kachel

    wnt: in Zuid-Nederland: Kachel. Thans nog in het Zuiden en daar inzonderheid: kachel met platte pijp, op welke wordt gekookt.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    zie ook stoofbuis

    zie ook: stove, Leuvense stoof; gasstoof; kolenstoof; mazoutstoof; houtstoof; pelletstoof

    Braskamin

    Steekt nog eens wa’ kolen in de stoof, ik bevries hier van de kou.

    In de winter gaat niets boven de warmte van een echte stoof, zelfs saunawarmte kan er niet tegen op.

    > andere betekenis van stoof

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:47
    0 reactie(s)

    #5989

    Leuvense stoof
    (de ~ (v.), stoven)

    ook: Mechelse stoof, plattebuiskachel
    in West-Vlaanderen daarnaast ook buzestove, jachtstove

    Bijna iedereen had vroeger een Leuvense stoof. Op de buis naar de schouw werden de potten en pannen warm gehouden. Onderaan die buis plaatsten ze meestal hun pantoffels, en op zijkanten van de pot werden de voeten gewarmd.

    vnw: Leuvense stoof: plattebuiskachel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd (bij stoof)

    zie ook Mechelse stoof

    Klik op de afbeelding
    Leuvense stoof

    Te koop Leuvense stoof nog in elkaar te zetten en op te knappen. De pot is nog in goede staat. Zelf af te halen in Roeselare. € 300,00.
    (advertentie)

    Een plattebuiskachel, soms ook Brabantse kachel of Leuvense stoof of ook wel Mechelse stoof genoemd, is een kachel waarbij de rookgassen, alvorens naar de schoorsteen gevoerd te worden, eerst door een kast worden gevoerd, waarop zich enkele kookgaten bevinden.(Wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:44
    1 reactie(s)

    #5990

    stoof
    (de ~ (v.), -ven)

    kachel

    vnw: kachel

    wnt: in Zuid-Nederland: Kachel. Thans nog in het Zuiden en daar inzonderheid: kachel met platte pijp, op welke wordt gekookt.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, verouderd

    zie ook: stove, Leuvense stoof; gasstoof; kolenstoof; mazoutstoof; houtstoof; pelletstoof

    Braskamin

    Steekt nog eens wa’ kolen in de stoof, ik bevries hier van de kou.

    In de winter gaat niets boven de warmte van een echte stoof, zelfs saunawarmte kan er niet tegen op.

    > andere betekenis van stoof

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Apr 2025 13:44
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.