Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
1) een spel winnend uitspelen
2) leeggedronken zijn van een glas, … (woorden-boek.nl: Zuid-Nederlands uitgedronken, opgedronken;
een glas (te veel) uit hebben)
vnw: mijn glas is uit: mijn glas is leeg, uitgedronken
Toen Jeroen Meus tot het laatste stokske van een Mikado zonder bougeren kon oprapen, riep hij: Ik ben uit!
Als uw glas uit is, dan zijn we weg, OK?
Voor ’t liefken, maar mijn glas is uit, De spere blinkt, de kogel fluit (studentenliederboek.be)
zat zijn, dronken zijn, schreef, een ~ aan hebben
vnw: hij heeft een glas uit: hij heeft een glaasje op, hij is dronken
NL: een glaasje ophebben
synoniemen bij pottoe
Hij heeft weer een glas uit, ziet em waggelen door de straat.
van
vnw:
-terugkomen uit vakantie: terugkomen van vakantie
-een buisje uit glas: een buisje van glas
znwb: In versch. toep. waar in de standaardt. van gebruikt wordt: uit staaldraad, uit hout (gemaakt) enz., van staaldraad enz.; kalfsvlees uit de schouder e.d., van de schouder; goed uit de tongriem gesneden, van de tongriem; uit ganser harte, van ganser harte; terug zijn, komen uit vakantie e.d., van vakantie terug zijn enz.
Iedereen kent waarschijnlijk het gevoel: je bent nog maar net terug uit vakantie en het lijkt alweer alsof je nooit bent weggeweest. (vrt.be)
Totdat ze uit school terugkomen, zouden we best nog wel het een en ander kunnen doornemen. (toneelfonds.be)
Ooit was glas breekbaar, door de technologie is dat veranderd. We bouwen nu zelfs wolkenkrabbers uit glas. (demorgen.be)
uitspraak: gèt
1. beenkap, beenstuk (meestal meervoud, een paar), sok zonder zool, om van een bottine een laars te maken.
< Frans: “guêtre” beenstuk
Van Dale 1995: gewestelijk
2. peesbeschermer voor een paard
Ik zal mijn getten maar aandoen om in de bouwput af te dalen na de stortregen van vannacht.
In het leger werden getten gedragen met de bottinen met lage kap en die getten moesten we dagelijks vercoteren.
> andere betekenis van get
overdreven vriendelijk doen, onnozel doen, spreken lijk een klein kind
Hij doet weer dinne, hij heeft er weer eentje teveel op zeker.
Tegen de kat kan hij dinne doen, maar tegen zijn vrouw spreekt hij lijk een commandant.
van ganser harte
zie ook uit
Wees gerust ben niet aan het stotteren of er zit nog geen vijsje los in het koppeke hoor maar wilde simpelweg aantonen dat het uit ganser harte is die wens ! (seniorennet.be)
Het ts dan ook uit ganser harte, dat we U deze bescheiden geschenken aanbieden. (historischekranten.be)
“Ik hoop dat het met u goed gaat. Ik omhels je uit ganser harte. Henri.” (sincfala.be)
k wil u uit ganser harte bedanken voor uw reactie op het interview dat ik toestond aan de Morgen. (ericvanrompuy.be)
van
vnw: terugkomen uit vakantie: terugkomen van vakantie
znwb: In versch. toep. waar in de standaardt. van gebruikt wordt: uit staaldraad, uit hout (gemaakt) enz., van staaldraad enz.; kalfsvlees uit de schouder e.d., van de schouder; goed uit de tongriem gesneden, van de tongriem; uit ganser harte, van ganser harte; terug zijn, komen uit vakantie e.d., van vakantie terug zijn enz.
Iedereen kent waarschijnlijk het gevoel: je bent nog maar net terug uit vakantie en het lijkt alweer alsof je nooit bent weggeweest. (vrt.be)
Totdat ze uit school terugkomen, zouden we best nog wel het een en ander kunnen doornemen. (toneelfonds.be)
begrijpen, snappen, verstaan
ook in de uitdr. er niet aan uit kunnen
vnw:
-er niet aan uit kunnen: er niets van snappen
-er aan uit kunnen: het snappen
Ik kan eraan uit nu dat ge het plan getekend hebt. Nu vind ik mijne weg wel tot daar.
Hij kon er niet aan uit hoe dat zij met al zijn geld weg is.
Het was een moeilijke wiskundige opgave; niemand kon eraan uit.
“De mens, ge kunt gij daar niet aan uit.” Het zijn memorabele woorden van auteur Gerard Walschap (1898-1989) die vandaag nog altijd gelden. (demorgen.be)
> andere betekenis van eraan uit kunnen
voldoende krijgen voor iets
wordt meestal in negatieve zinnen gebruikt
vnw:
-er niet aan uit kunnen: het voor die prijs niet kunnen doen
-er aan uit kunnen: het voor die prijs kunnen doen
Als ge nu 35 cent per kilo gaaft dan zou ik eraan uit kunnen, maar ik laat die appelen nog liever rotten, want met 20 scheur ik gegarandeerd mijn broek. (zie zijn broek scheuren)
“ik heb geen graduaat… maar mij gaan ze toch meer moeten geven als 500€ anders kan ik er niet aan uit.” (blog op https://www.2fast4u.be)
> andere betekenis van eraan uit kunnen
begrijpen, snappen, verstaan
ook in de uitdr. er niet aan uit kunnen
vnw:
-er niet aan uit kunnen: er niets van snappen
-er aan uit kunnen, het snappen
Ik kan eraan uit nu dat ge het plan getekend hebt. Nu vind ik mijne weg wel tot daar.
Hij kon er niet aan uit hoe dat zij met al zijn geld weg is.
Het was een moeilijke wiskundige opgave; niemand kon eraan uit.
“De mens, ge kunt gij daar niet aan uit.” Het zijn memorabele woorden van auteur Gerard Walschap (1898-1989) die vandaag nog altijd gelden. (demorgen.be)
> andere betekenis van eraan uit kunnen
een dutje doen
vnw: een uiltje vangen: een uiltje knappen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
SN-NL: een uiltje knappen
René gaat daarna buiten zitten met Amber en ik ga een uiltje vangen. (seniorennet.be)
We hebben onderweg een uiltje gevangen, maar moe en voldaan zijn we heelhuids terug thuis geraakt.(blogspot.com)
als ik in uw plaats was,
als ik jou was
vnw: als ik van u was: als ik u was, in uw plaats zou ik
Van Dale 2017 online: BE, spreektaal
< Frans: si j’étais de vous
Team Taaladvies: De combinatie als ik van jou was is standaardtaal in België.
ook: moest ik van u zijn
Als ik van u was, zou ik toch een second opinion vragen, voor ik me liet opereren.
onbetrouwbaar, opportunistisch
vnw: onbetrouwbaar, opportunistisch
zie ook tweezak
Die verdomde tweezakkige nestbevuiler! (blog.senuirennet.be)
‘Vadsig en tweezakkig’ noemt hij hem. (humo.be)
De hoofdredacteur en BSP-volksvertegenwoordiger zette zich niet alleen van de Volksunie af, hij schoot evenzeer zijn pijlen op ‘tweezakkige’ CVP’ers die zouden meestappen. (repository.uantwerpen.be)
onbetrouwbaar, opportunistisch
vnw: onbetrouwbaar, opportunistisch
Die verdomde tweezakkige nestbevuiler! (blog.senuirennet.be)
‘Vadsig en tweezakkig’ noemt hij hem. (humo.be)
De hoofdredacteur en BSP-volksvertegenwoordiger zette zich niet alleen van de Volksunie af, hij schoot evenzeer zijn pijlen op ‘tweezakkige’ CVP’ers die zouden meestappen. (repository.uantwerpen.be)
onbetrouwbaar persoon, iemand met twee gezichten
vnw: onbetrouwbaar, dubbelhartig persoon, opportunist
vgl. tweezakkig
Dië vent is voor geen haar te vertrouwen, da’s nen echten tweezak.
“De hoofdpersoon Wilfried Wils is een tweezak. Als politieagent in het door de Nazi’s bezette Antwerpen kiest hij geen partij, maar wordt meegetrokken door zowel de ‘zwarten’, die collaboreren met de Duitsers, als de ‘witten’, die zich verzetten.” (domineedenktdoor.nl 17 aug. 2017)
Hoofdpersonage Wil is een tweezak, maar je koestert sympathie voor hem en je vraagt je af in welke mate hij beïnvloed wordt door de omstandigheden en mensen rondom hem. (vrt.be)
Zeker niet omdat de heer Bracke zich als een ‘tweezak’ heeft laten kennen. En daar houden echte Gentenaars niet van. (demorgen.be)
In de vele interviews en recensies wordt hij dan ook een hypocriet genoemd, een tweezak, (standaard.be)
“TRUMP NOEMT TRUDEAU EEN ‘TWEEZAK’
Hij noemt Trudeau ‘two-faced’, of ‘tweezak’ in het schoon Vlaams.” (hln.be 4 dec. 2019)
> andere betekenis van tweezak
onbetrouwbaar persoon, iemand met twee gezichten
vnw: onbetrouwbaar, dubbelhartig persoon, opportunist
Dië vent is voor geen haar te vertrouwen, da’s nen echten tweezak.
“De hoofdpersoon Wilfried Wils is een tweezak. Als politieagent in het door de Nazi’s bezette Antwerpen kiest hij geen partij, maar wordt meegetrokken door zowel de ‘zwarten’, die collaboreren met de Duitsers, als de ‘witten’, die zich verzetten.” (domineedenktdoor.nl 17 aug. 2017)
Hoofdpersonage Wil is een tweezak, maar je koestert sympathie voor hem en je vraagt je af in welke mate hij beïnvloed wordt door de omstandigheden en mensen rondom hem. (vrt.be)
Zeker niet omdat de heer Bracke zich als een ‘tweezak’ heeft laten kennen. En daar houden echte Gentenaars niet van. (demorgen.be)
In de vele interviews en recensies wordt hij dan ook een hypocriet genoemd, een tweezak, (standaard.be)
“TRUMP NOEMT TRUDEAU EEN ‘TWEEZAK’
Hij noemt Trudeau ‘two-faced’, of ‘tweezak’ in het schoon Vlaams.” (hln.be 4 dec. 2019)
> andere betekenis van tweezak
onbetrouwbaar persoon, iemand met twee gezichten
vnw: onbetrouwbaar, dubbelhartig persoon, opportunist
Dië vent is voor geen haar te vertrouwen, da’s nen echten tweezak.
“De hoofdpersoon Wilfried Wils is een tweezak. Als politieagent in het door de Nazi’s bezette Antwerpen kiest hij geen partij, maar wordt meegetrokken door zowel de ‘zwarten’, die collaboreren met de Duitsers, als de ‘witten’, die zich verzetten.” (domineedenktdoor.nl 17 aug. 2017)
Hoofdpersonage Wil is een tweezak, maar je koestert sympathie voor hem en je vraagt je af in welke mate hij beïnvloed wordt door de omstandigheden en mensen rondom hem. (vrt.be)
Zeker niet omdat de heer Bracke zich als een ‘tweezak’ heeft laten kennen. En daar houden echte Gentenaars niet van. (demorgen.be)
In de vele interviews en recensies wordt hij dan ook een hypocriet genoemd, een tweezak, (standaard.be)“TRUMP NOEMT TRUDEAU EEN ‘TWEEZAK’
Hij noemt Trudeau ‘two-faced’, of ‘tweezak’ in het schoon Vlaams.” (hln.be 4 dec. 2019)
> andere betekenis van tweezak
tegen elkaar gebouwde huizen met een gemeenschappelijk dak
vnw: tweegezinswoning, twee huizen onder één dak
Van Dale 2018 online: BE
In onze wijk staan er enkele tweewoonsten.
Ik ben van plan om samen met mijn broer een huis te bouwen, een tweewoonst, zodat we ieder een eigen huis hebben, met alles apart. (bouwinfo.be)
Ik heb twee korte vragen over het bouwen van een tweewoonst op een perceel voor open bebouwing. Aangezien de grondprijzen ontzettend hoog zijn en om de kosten te drukken, willen mijn zus en ik graag een tweewoonst bouwen op een perceel dat bestemd is voor open bebouwing: (livios.be)
versperring bij controle door politie of staking waarbij druppelsgewijs of selectief een voer- of vaartuig of een persoon wordt doorgelaten
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
Het is haast onmogelijk om de Europese binnengrenzen voor terroristen te sluiten. Het vraagt in elk geval eindeloos veel meer controles dan de filterblokkades van vandaag op snelwegen, hier en daar. Die veroorzaken lange wachtrijen, veel tijd- en geldverlies voor vrachtwagens en ellende voor grensarbeiders. (Waar is Europa? – Hendrik Vos)
De binnenschippers hebben het akkoord dat de vertegenwoordigers van de sector en de overheid gisteravond hebben bereikt, unaniem goedgekeurd. Daarmee komt een einde aan de filterblokkades aan de sluizen in Evergem, Merelbeke en aan het Straatsburgdok. (deredactie.be)
Tussen 6.30 en 10.30 uur wierpen ze een filterblokkade op, maar werkwilligen werd de toegang tot de gebouwen niet ontzegd. (knack.be)
De federale en Brusselse politie voeren al sinds deze ochtend filterblokkades uit rond Brussel. (demorgen.be)
-pierenbad, kikkerbad (= ondiepe gedeelte voorzien voor kinderen in het zwembad), ploeterbad
-opblaasbaar zwembadje voor in de tuin
vnw: ondiep zwembad voor kleine kinderen, pierebad(je), kinderbadje
Van Dale 2016 online: BE
Omdat onze jongste een echte waterrat is, heeft ‘m van z’n meter e plonsbadje gekregen.
Daarom zal het zwembad een sportbad worden van 25 bij 13 meter. Er zal dus geen plaats zijn voor een plonsbad of een recreatief speelbad. (vrt.be)
Het gaat om een groot recreatiebad en een plonsbad, met aansluitend onder meer een restaurant en een bar. (demorgen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
