Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Van Dale: puit
< 1287 ‘kikker’
Zweeds puta (gezwollen zijn), de grondbetekenis is ‘zwellen’
uitspraak in Antwerpen: peut
Onze vijver zit vol puiten.
“Daar wipte opeens een puit vlak vóor zijnen neus uit het gras” De Mont en De Cock, Vl. Vert. (1898).
deur- of raamlijst, sjambrang, chambrant; ook kassement genoemd
Chambrang rond een deur
Hageland: schammerant
Vlaamse Ardennen: sambrang
Zuid-Limburg: sebrang
Noord-Limburg: chebrang
< Middelnederlands sambrande (zn. v.), van Oudfrans chambrande, Frans chambranle
Hij was zo poepeloere dat hij met zijn smoel tegen de chambrang liep.
“… schuin plafond sierlijstjes hangen, zoals bij een verikaal raam, ook heel mooi. uw mdf ligt dan eigenlijk op de gyproc, gelijk ne chambrang.” (bouwinfo.be 6 jan. 2008)
Hallo, Voor een deur op de eerste verdieping heb ik een chambrant nodig. (bouwinfo.be)
deuromlijsting
vgl. chambrang
Woordenboek der Nederlandsche Taal: sambrande
Modern lemma: chambrande
Van Oudfrans chambrande, Frans chambranle
Lijstwerk om deuren en vensters.
Diene sambrang breken we volgende week af.
“Met viere dornixschen veinstren ghecleet met sambranden” Invent. van Brugge Vlaanderen, 1384-1407.
kikker
Er zit weer ene kwakvros in de wijer bij de geburen, hoort ge ’m?
ook puid
Van Dale: puit
< 1287 ‘kikker’
Zweeds puta (gezwollen zijn), de grondbetekenis is ‘zwellen’
uitspraak in Antwerpen: peut
Onze vijver zit vol puiten.
“Daar wipte opeens een puit vlak vóor zijnen neus uit het gras” De Mont en De Cock, Vl. Vert. (1898).
Een vork met een lapje stof om de tanden gewikkeld (vastgebonden met een garendraadje). Werd gebruikt om een braadpan egaal en heel zuinig in te smeren met gesmolten boter.
Komt voor in het versje: “Een wissewasje om in te smeren… als ik soms eens koeken bak”
Werd gebruikt en zo genoemd door mijn grootmoeder geboren in 1898 in Temse
heel erg dronken, beschonken
zie ook: daarm, deirm, kanong, meurg, petrol zijn, poepeloere, poepeloerezat, poepzat, pottendarm, zjaak
uitdrukkingen: crimineel, zijn eigen ~ zuipen
petrol, zijn eigen ~ zuipen
zat, zo ~ als een kanon
zat, zo ~ als honderdduizend man
Zwitser, zo zat als een ~
zwitser, een stuk in zijne ~
patat, zo zat als een ~
hij is krieke
smoorlam dronken
minder erg: voeten, een stuk in zijn ~
Hij was pottoe.
“We zijn samen gedoopt, dragen elkaar naar huis als we pottoe zijn en gaan af en toe samen naar de les.” (https://www.allesoverseks.be/verhalen/maten-makkers)
> andere betekenis van pottoe
eerste keer dat men iets doet of meemaakt, ontgroening,…
vergelijk studentendoop, luchtdoop,…
frontview-magazine.be: De 39-jarige Bart uit Eeklo is als volgende aan de beurt en is helemaal nieuw in de muziekwereld: “Ik heb nog nooit voor publiek gezongen, het is mijn doop vandaag.”
groet bij ontmoeting of afscheid
zie ook yo
“Yowkes! Klaar voor het nieuwe scoutsjaar? Wij alvast wel!” (scoutshubertus.be 15 okt. 2017)
“Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen. Yowkes evriebody!!!!” (bloggen.be 15-08-2009)
Algemeen Nederlands Woordenboek: broekkousen
((vooral) in België)
onderkledingstuk uit één stuk dat bestaat uit kousen met daaraan vast een broekje en dat van een steviger stof is gemaakt dan een panty en vooral gedragen wordt om de benen warm te houden; maillot
Aan den overkant van ’t straat loopt e klein meiske mè een purpere broekkous aan.
Het ambetante aan broekkousen is dat ze altijd afzakken.
ontgroeningsceremonie bij studenten
Klik op de afbeelding
Hoe vettiger, hoe prettiger!
Verwant
doop, doopcharter, dopen, schachtendoop; doopstoet; schacht
nieuwsblad: Vier studenten onderkoeld na zwempartij bij studentendoop
deredactie.be: Was het vroeger beter? Zijn de gruwelverhalen in de media overdreven? Of mag het best nog wat vettiger? Hoe ervoer u uw studentendoop?
hetzelfde als pietjesbak
Wie speelt er mee op de pitjesbak?
dronkaard, zatlap
kwak is jenever
“Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)
(Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)
Algemeen Nederlands Woordenboek: broekkousen
((vooral) in België)
onderkledingstuk uit één stuk dat bestaat uit kousen met daaraan vast een broekje en dat van een steviger stof is gemaakt dan een panty en vooral gedragen wordt om de benen warm te houden; maillot
Aan den overkant van ’t straat loopt e klein meiske mè een purpere broekkous aan.
Het ambetante aan broekkousen is dat ze altijd afzakken.
NL: maillot
vnw: panty, maillot
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
wikipedia: Een maillot (Nederland) of een kousenbroek/broekkousen (Vlaanderen) is een nauw aansluitend kledingstuk dat bestaat uit lange kousen en een broekje aaneen.
> verzamellemma kledij
Tijdens het skiën draag ik een kousenbroek onder mijn skipak.
dronkaard, zatlap, dronken iemand
kwak is jenever
“Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)
(Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)
de rand van een hoed of pet
andere spelling: vooie
zie ook kobbe (van de hoed)
Vanonder de voye van zijn hoed keek hij zijn leerlingen streng aan.
een BE muntstuk van vijf frank van voor de euro
ongemarkeerd in Van Dale 2016 online
uitdrukking
regent, het ~ vijffrankstukken
zie ook tienfrankstuk, twintigfrankstuk
Het was de gag waar Bolleke bij een smid staat, die een gloeiend hoefijzer aan het smeden is. De smid zegt: ‘Ga weg, ge gaat u verbranden aan dat ijzer’. Bolleke zei: ‘Als ge me 5 frank geeft lik ik er aan’. De smid gaf hem 5 frank: ‘Hahaha, dat wil ik wel eens zien.’ Toen likte Bolleke aan het 5 frankstuk en rende weg. De smid bleef achter met een gigantisch uitroepteken boven zijn hoofd. (Urbanus in demorgen.be n.a.v. het overlijden van Marc Sleen)
Ontwerper van laatste Belgische vijffrankstuk overleden (hln.be)
“Wel, ga dan gauw, kind,” was het antwoord; “daar hebt gij het vijffrankstuk van het kalf.” (De Loteling – H.Conscience)
een BE muntstuk ter waarde van 10 frank van voor de euro
zie ook vijffrankstuk, twintigfrankstuk
Ooit een minuscuul ding, een tienfrankstuk groot, later uitgedeind tot de omtrek van een koffieschoteltje. (De slag om Los Permos – Koen Van Hoeylandt )
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
