Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
Toekomstgerichte interfederale (interfederaal)overeenkomst over het energiebeleid in België
vgl. schoolpact
Het interfederale Energiepact omvat de grote beleidslijnen voor de toekomst van het Belgische energie- en klimaatbeleid tot 2050. Het pact, en dan vooral de discussie over de sluiting van de kerncentrales in 2025, was afgelopen week onderwerp van een felle discussie binnen de meerderheid, zowel Vlaams als federaal. (demorgen.be)
De vier Energieministers van ons land hebben een akkoord bereikt over het energiepact, zo meldt de Waalse minister Jean-Luc Crucke. De tekst moet nu nog naar de federale, Vlaamse, Brusselse en Waalse regering om daar goedgekeurd te worden. (knack.be)
1) Goed, netjes, zoals het hoort gedaan
2) Ook in pejoratieve betekenis het tegengestelde (vgl. proper, dat is ~)
varianten: proper geregeld, proper gemaakt, proper uitgevoerd, …
zie ook proper
1) De installatie van buizen, de leidingen, de radiator en de ketel: het is ongelofelijk proper gedaan. (verwarmingsketelshop.be)
1) Wel proper gedaan die carbon look cover over uwe lefty! Zit wel niet zo zot van dat oranje kader, heb het meer voor de witte. (forum.mountainbike.be)
2) Potverdeke… dat is proper gedaan, Hoe is’t mogelijk toch. Waarom probeert dan onze lieve koning niet eens om ook België zoo op een handdraai te beschaven. (digital2.amsab.be)
1) Goed, netjes, zoals het hoort gedaan
2) Ook in pejoratieve betekenis het tegengestelde (vgl. proper, dat is ~)
varianten: proper geregeld, proper gemaakt, proper uitgevoerd, …
zie ook proper
1) De installatie van buizen, de leidingen, de radiator en de ketel: het is ongelofelijk proper gedaan. (verwarmingsketelshop.be)
1) Wel proper gedaan die carbon look cover over uwe lefty! Zit wel niet zo zot van dat oranje kader, heb het meer voor de witte. (forum.mountainbike.be)
2) Potverdeke… dat is proper gedaan, Hoe is’t mogelijk toch. Waarom probeert dan onze lieve koning niet eens om ook België zoo op een handdraai te beschaven.
1) Goed, netjes, zoals het hoort gedaan
2) Ook in pejoratieve betekenis het tegengestelde (vgl. proper, dat is ~)
zie ook proper
1) De installatie van buizen, de leidingen, de radiator en de ketel: het is ongelofelijk proper gedaan. (verwarmingsketelshop.be)
1) Wel proper gedaan die carbon look cover over uwe lefty! Zit wel niet zo zot van dat oranje kader, heb het meer voor de witte. (forum.mountainbike.be)
2) Potverdeke… dat is proper gedaan, Hoe is’t mogelijk toch. Waarom probeert dan onze lieve koning niet eens om ook België zoo op een handdraai te beschaven.
1) Goed, netjes, zoals het hoort gedaan
2) Ook in pejoratieve betekenis het tegengestelde (vgl. proper, dat is ~)
zie ook proper
1) De installatie van buizen, de leidingen, de radiator en de ketel: het is ongelofelijk proper gedaan. (verwarmingsketelshop.be)
2) Potverdeke… dat is proper gedaan, Hoe is’t mogelijk toch. Waarom probeert dan onze lieve koning niet eens om ook België zoo op een handdraai te beschaven.
1) Goed, netjes, zoals het hoort gedaan
2) Ook in pejoratieve betekenis het tegengestelde (vgl. proper, dat is ~)
1) De installatie van buizen, de leidingen, de radiator en de ketel: het is ongelofelijk proper gedaan. (verwarmingsketelshop.be)
2) Potverdeke… dat is proper gedaan, Hoe is’t mogelijk toch. Waarom probeert dan onze lieve koning niet eens om ook België zoo op een handdraai te beschaven.
schoon, net, netjes
Belg.-Ned. volgens het RBBN
V.D.
proper (bijvoeglijk naamwoord; properder, properst; properheid)
1 goed verzorgd
2 schoon
3 (in België; informeel) (van moppen) niet schuin, ondubbelzinnig
VD2017 online:
1 goed verzorgd, keurig, fraai
2 BE; spreektaal goed schoon
= zindelijk (1), rein
•er proper uitzien
•proper gekleed zijn
•met propere handen
•een propere zakdoek
3 BE; spreektaal ondubbelzinnig, niet schuin
•een propere mop
4BE; spreektaal goed, netjes, zoals het hoort
•iets proper regelen, oplossen
Zorg dat uw handen proper zijn voor ge aan tafel gaat.
“Den Bart met de Luc, dat zijn toch twee propere jongens, en zo altijd bij mekaar gebleven, is dat nu niet schoon?” (Bert Kruismans)
Hij heeft dan wel gene nagel om zijn gat te krabben, maar proper op zijn eigen is em wel. (verzorgd)
Dat is niet proper, hetgeen ze hem daar gelapt hebben. (niet netjes)
Dat hebt ge proper opgelost. (goed, netjes)
Er ligt een propere handdoek klaar voor als ge gaat douchen. En vergeet geen propere onderbroek en proper kousen aan te doen.
schoon, net, netjes
Belg.-Ned. volgens het RBBN
V.D.
proper (bijvoeglijk naamwoord; properder, properst; properheid)
1 goed verzorgd
2 schoon
3 (in België; informeel) (van moppen) niet schuin, ondubbelzinnig
VD2017 online:
1 goed verzorgd, keurig, fraai
2 BE; spreektaal goed schoon
= zindelijk (1), rein
•er proper uitzien
•proper gekleed zijn
•met propere handen
•een propere zakdoek
3 BE; spreektaal ondubbelzinnig, niet schuin
•een propere mop
4BE; spreektaal goed, netjes, zoals het hoort
•iets proper regelen, oplossen
Zorg dat uw handen proper zijn voor ge aan tafel gaat.
“Den Bart met de Luc, dat zijn toch twee propere jongens, en zo altijd bij mekaar gebleven, is dat nu niet schoon?” (Bert Kruismans)
Hij heeft dan wel gene nagel om zijn gat te krabben, maar proper op zijn eigen is em wel. (verzorgd)
Dat is niet proper, hetgeen ze hem daar gelapt hebben. (niet netjes)
Dat hebt ge proper opgelost. (goed, netjes)
Er ligt een propere handdoek klaar voor als ge gaat douchen. En vergeet geen propere onderbroek en proper kousen aan te doen.
een verhaal dat dicht bij het dagelijkse leven staat
een greep uit de werkelijkheid
Ontroerend stukje tranche de vie. Wat gebeurt er wanneer plots onze zekerheden in het leven wegvallen, de toekomst plots onvoorspelbaar wordt en we het verloop van ons leven niet meer in de hand hebben. (www.filmsalon.be)
“De Ronde” was een caleidoscopisch meesterwerk van Jan Eelen, een Vlaamse tranche de vie, met Van Eeghem als egoïstische medereiziger in het vipbusje tijdens de Ronde van Vlaanderen. (VRTNWS)
werkkamer, studeerkamer, kantoorruimte (afhankelijk van de situatie)
De kinderen mochten even kijken in de bureauruimte van Filip. Daar vinden audiënties plaats. “Wat hier wordt gezegd, gebeurt in álle vertrouwen. Hier kunnen we vrijuit praten”, aldus de koning. (VRTWS)
Deze woning beschikt op het gelijkvloers over een inkomhal met ingebouwde kasten, toilet en bureauruimte. (reclame)
Een volume dat dienst doet als bureauruimte en pianokamer staat als houten annex naast een woning met een gedetailleerde architectuur. (fsc.be)
tof, cool, fantastisch
in vaste uitdrukking: dat is kei~, jong!
Was in de jaren 60 algemeen verspreid in de jongerentaal. Voorvoegsels zoals keifak, bestonden nog niet, dat is in de jaren 70 opgekomen.
Dat is fak!
Mijn trui is fakker dan die van U!
té slap voedsel, iets wat te dun van consistentie is en normaal vaster moet zijn
Toen ik puree maakte deze middag deed ik té veel melk erbij.
Mijn kinderen vonden het maar slappen dei.
de gevangenis
uitspraak in Antwerpen: klik hier
Van Dale 2005: barbiesjes
(1901-1925) verbastering van Berbice in Brits-Guyana, berucht vanwege zijn moordende klimaat
1. in de verb.
‘iem. naar de barbiesjes wensen’
iem. naar de Mookerhei, naar de hel wensen
1a.’ naar de barbiesjes gaan, helpen’
om zeep gaan, kapot gaan, helpen
ook in Lier
“Na 3½ maand in de ‘barrebitjes’ te hebben gezeten, ben ik eindelijk weer thuis.” Uit een brief van Ary Delen aan Jan van Nijlen 1918.
“De schutter werd alras aangehouden voor moordpoging en in de barrebietjes gezet.” (waaserfgoed.be)
- dagziekenhuis, dagkliniek
- Afdeling van een ziekenhuis waar de patiënt niet overnacht. In het daghospitaal worden o.a. ingrepen en onderzoeken gedaan die niet in de polikliniek kunnen plaatsvinden, maar die geen hospitalisatie vereisen.
Een daghospitaal wordt nu ook ‘one day clinic’ genoemd.
“In het chirurgisch daghospitaal kunt u een ingreep ondergaan en nog dezelfde dag naar huis terugkeren.” (azklina.be)
iets van niets, zonder betekenis of waarde
Van Dale 2016 online: BE
opm: niemandal (helemaal niets) is SN; bv. Je hebt hier niemandal te zeggen.
Nicolas Cowez (29) groeide op in Bowez, een dorpje van niemendal in de buurt van Chimay, dat bijna van de kaart afvalt. (mo.be)
Ik onderhoud een moestuintje van niemendal dat in mijn boomgaard van twee keer niemendal (één boom!) gelegen is. (krantvanblankenberge.be)
Al-Shabaab; ook de onbeholpenheid van Obama, die 61 bondgenoten nodig heeft om een legertje van niemendal als dat van IS te verslaan. (humo.be)
onderwijs waarvoor de (Vlaamse) gemeenschap bevoegd is, vroeger rijksonderwijs
Van Dale 2005:
“in het Belgische onderwijssysteem, het officiële, door de overheid (m.n. de gemeenschappen) georganiseerde schoolnet (in contrast met het vrij onderwijs)”
Gaan uw kinderen naar het katholiek of het gemeenschapsonderwijs?
in het Belgische onderwijssysteem, onderwijs dat niet door staat, provincie of gemeente wordt georganiseerd (definitie Van Dale)
Ook kortweg: vrij onderwijs
in tegenstelling tot onderwijs, gesubsidieerd officieel ~
Van Dale 2013 online: in België
Tot het gesubsidieerd vrij onderwijs behoren alle scholen die op privé-initiatief, door een privépersoon of privéorganisatie georganiseerd worden. De inrichtende macht is vaak een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) (macht, inrichtende ~). Het vrij onderwijs bestaat hoofdzakelijk uit katholieke scholen.
Gaat hij naar ’t vrij onderwijs of naar het atheneum?
schoolvak voor leerlingen die geen godsdienst volgen
Van Dale 2016 online: BE
zie ook niet-confessionele zedenleer
dewereldmorgen.be: Vanaf 1924, de vijfde fase, zal er een apart vak zedenleer worden ingericht voor de leerlingen die vrijstelling vragen van de godsdienstlessen.
standaard.be: Noch doet zijn beschrijving van het vak zedenleer als doctrinaire stoomcursus papenvreter een belletje rinkelen.
knack.be: Met alle respect, het vluchten voor discussie lijkt me de ultieme lafheid voor een leraar zedenleer
Het vak zedenleer voor leerlingen die geen godsdienst volgen
Van Dale 2016 online: BE
digimores.org: Wat is niet-confessionele zedenleer? We stimuleren leerlingen om een eigen wereld- en mensbeeld op te bouwen en hun eigen moraal te ontwikkelen.
ribz.be: De Ribz, de Raad voor Inspectie & Begeleiding niet-confessionele Zedenleer, is verantwoordelijk voor het beheer van de cursus Niet-Confessionele Zedenleer.
erasmushogeschool.be: Wie Niet-Confessionele Zedenleer wil geven in het basisonderwijs krijgt de kans om, aansluitend bij de eigen leefwereld en die van de kinderen, op een dynamisch creatieve manier om te gaan met kinderen rond domeinen zoals waardenvorming, actualiteit, wereldburgerschap.
het huis voor zich alleen hebben, daarvan gebruik maken om een feestje te bouwen
Mijn zonen hebben zaterdagavond ’t kot alleene, ik mag me verwachten bij thuiskomst aan véél tieners.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.