Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
de editie van een periodieke gebeurtenis, evenement, …
vnw: keer dat een evenement plaatsvindt, jaargang, viering
znwb: Keer dat een (jaarlijks terugkerend) evenement, feest e.d. plaatsvindt: jaargang, editie; soms bep.: viering.
De winnende tekst wordt dan voorgelezen op 6 december, tijdens de derde uitgave van “Het Groot Dictee Heruitgevonden” en wordt ook gepubliceerd. (vrt.be)
Griekenland heeft zaterdag in Kiev de vijftigste uitgave van het Eurovisiesongfestival gewonnen. (demorgen.be)
Vijftig WK-medaillewinnaars op 25ste uitgave Memorial (standaard.be)
de editie van een periodiek gebeurtenis, evenement, …
vnw: keer dat een evenement plaatsvindt, jaargang, viering
znwb: Keer dat een (jaarlijks terugkerend) evenement, feest e.d. plaatsvindt: jaargang, editie; soms bep.: viering.
De winnende tekst wordt dan voorgelezen op 6 december, tijdens de derde uitgave van “Het Groot Dictee Heruitgevonden” en wordt ook gepubliceerd. (vrt.be)
Griekenland heeft zaterdag in Kiev de vijftigste uitgave van het Eurovisiesongfestival gewonnen. (demorgen.be)
Vijftig WK-medaillewinnaars op 25ste uitgave Memorial (standaard.be)
betrekking hebbend op het uitgaan: uitgangsleven, uitgangsbuurt, uitgangsavond, uitgangspubliek, uitgangsstad,…
vnw: uitgaans-: uitgangsbuurt, uitgangscentrum, uitgangsleven
reggae.be: Het meest diverse uitgangspubliek vind je tegenwoordig in de Antwerpse Petrol Club.
hln.be: “Na een uitgangsavond durft het er hier al eens zeer vuil bij liggen”, zegt David Poissonier
hln.be: Schermutselingen tijdens drukke Leuvense uitgangsnacht
standaard.be: Blijkt dat veel automobilisten na hun uitgangsnacht zo snel mogelijk de lokale wegen willen verlaten en de E40 nemen in de hoop dat daar minder verkeerscontroles zijn.
hln.be: “Daarom doen we een oproep aan iedereen die het organiseren in de vingers heeft om niet langer bij de pakken te blijven zitten en Roeselare opnieuw op de kaart te zetten als toffe uitgangsstad.”
uitgaansbuurt, ontspanningsbuurt
alg.: uitgangs-
In de uitgangsbuurt in Leuven werd onlangs een bever gesignaleerd.
garnaal
uitspraak met zware e
zie uitspraak in andere regio’s bij gernat
- Nen halve kilo geirnaut.
- Gepeld of ongepeld?
uitdrukking : Zo veel goestingen als ne geirnaut poten
Iemand die zoveel goestingen als een garnaal poten heeft, wil constant wat anders, is eventueel nooit content ofwel gewoon zeer wispelturig of een combinatie van bovenstaande.
Voorbeeld : Eerst wou ze bij de turnclub, een week later bij de zwemclub, nu wil ze plots weer paardrijden, die heeft zoveel goestingen als ne geirnaut poten…
moeilijk kunnen gaan
Sedert dat ongeval, is hij flauw te pote.
nog goed ter been zijn
uitgesproken als: /nog goe te poeët zèn/
tegenovergestelde: niet goed meer te poot zijn
zie ook te poot, nog goed zijn
in het Brugs ommeland zegt men ook ‘te pote zijn’ = kunnen marcheren
Vb.: Nu dat hij zo oud geworden is, is hij niet goed te pote meer.
De Fons? Die heeft geen rollator nodig, die is nog goe te poeët.
spel kaarten
zie ook: boek kaarten
Als we willen wiezen moeten we wel een bat kaarten hebben.
BAT = Gansch spel kaarten. Er ontbreekt een kaart in dezen bat. = Hoopken kaarten die soms bij het deelen overschieten. Ook boek. Joos, A., Waasch Idioticon. (1900)
kaarten, een kaartspel beginnen, een kaartje leggen
klik op de afbeelding
Kaartspelers, Theodore Rombouts, 17de eeuw, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
vnw: een kaartje trekken: een kaartje leggen, kaarten
Woordenboek.nl: Zuid-Nederlands
We zijn met vieren, gaan we een kaartje trekken?
spel kaarten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Een boek kaarten, een spel kaarten. Alleen in Zuid-Nederland.
— In Oost-Vlaanderen beteekent de(n) boek ook: de kaarten (of bij overdracht: de dominosteenen), die blijven liggen nadat ieder speler de zijne gekregen heeft (Schuermans, Bijvoegsel (1883)); hetzelfde wat in Noord-Nederland stok, in West-Vlaanderen doodboek of dos genoemd wordt.
Van Dale online 2018: niet algemeen een boek kaarten, een spel kaarten
zie ook bat
Voor dit spel zijn twee boeken kaarten nodig.
Javier Jarquin, een ninja met een boek kaarten (metrotime.be Brussel)
De spelbegeleider heeft een boek kaarten vast. (spelensite.be/mediaraven vzw)
Bij onze eerste ontmoeting heb ik u een boek kaarten van het COV gegeven. Tweeënvijftig kaarten als belangrijk symbool. (acv-online.be)
een processie, optocht, stoet die door de straten trekt
vnw: de stoet/optocht/processie gaat uit: de stoet/optocht/processie trekt erop uit
znwb: uitgaan van een processie, een optocht e.d.: uittrekken.
Peer Stoet in Herenthout is de oudste carnavalsstoet van ons land. De stoet gaat uit sinds 1892. (vrt.be)
De optocht ging uit onder de slogan ,,geen Vlaams verraad in Vilvoorde’’. De betogers protesteerden tegen de coalitie van CVP, SP en Agalev die Dehaene op … (standaard.be)
“Toen Maria van Bourgondië na de val van haar paard op sterven lag, is er zelfs een processie uitgegaan tussen Brugge en Sint-Kruis om haar te genezen. Tevergeefs.” (hln.be)
vooruitgaan
< Frans avancer
ook in Antwerpen, Antwerpse Kempen, Limburg, Brabant
zie ook avanceren, affeseren, affeceren, zich ~, affeceren, avanceren, zich ~
Schat, ik ben vandaag wat later want ik sta in de file en dat aveseert hier langs geen kanten.
van
vnw:
-terugkomen uit vakantie: terugkomen van vakantie
-een buisje uit glas: een buisje van glas
znwb: In versch. toep. waar in de standaardt. van gebruikt wordt: uit staaldraad, uit hout (gemaakt) enz., van staaldraad enz.; kalfsvlees uit de schouder e.d., van de schouder; goed uit de tongriem gesneden, van de tongriem; uit ganser harte, van ganser harte; terug zijn, komen uit vakantie e.d., van vakantie terug zijn enz.
Iedereen kent waarschijnlijk het gevoel: je bent nog maar net terug uit vakantie en het lijkt alweer alsof je nooit bent weggeweest. (vrt.be)
Totdat ze uit school terugkomen, zouden we best nog wel het een en ander kunnen doornemen. (toneelfonds.be)
Ooit was glas breekbaar, door de technologie is dat veranderd. We bouwen nu zelfs wolkenkrabbers uit glas. (demorgen.be)
scrotum
zie ook beus (beurs)
Hij moest de hele dag aan zijn bus dabben. Had hij last van schaamluizen?
> andere betekenis van bus
geen kousen aan, blootvoets
zie ook beus
Hij zat bùs in zijn schoenen, dat moet toch niet gemakkelijk zijn.
geen kousen aan, blootvoets, naaktvoets
zie ook beus
Hij zat bùs in zijn schoenen, dat moet toch niet gemakkelijk zijn.
scrotum, balzak
zie ook beus (beurs)
Hij moest de hele dag aan zijn bus dabben. Had hij last van schaamluizen?
> andere betekenis van bus
van, buiten
vnw:
-terugkomen uit vakantie: terugkomen van vakantie
-een buisje uit glas: een buisje van glas
znwb: In versch. toep. waar in de standaardt. van gebruikt wordt: uit staaldraad, uit hout (gemaakt) enz., van staaldraad enz.; kalfsvlees uit de schouder e.d., van de schouder; goed uit de tongriem gesneden, van de tongriem; uit ganser harte, van ganser harte; terug zijn, komen uit vakantie e.d., van vakantie terug zijn enz.
Iedereen kent waarschijnlijk het gevoel: je bent nog maar net terug uit vakantie en het lijkt alweer alsof je nooit bent weggeweest. (vrt.be)
Totdat ze uit school terugkomen, zouden we best nog wel het een en ander kunnen doornemen. (toneelfonds.be)
Ooit was glas breekbaar, door de technologie is dat veranderd. We bouwen nu zelfs wolkenkrabbers uit glas. (demorgen.be)
hoofdvlees
< ontronde variant van zult (gepekeld of ingezouten voedsel)
overzicht bij kop
bij de beenhouwer:
“Geef mij maar een potje zilte of ook ‘hoofdflakke’”
> andere betekenis van zilte
geperste kop; vleesbereiding (‘geperst vlees’) van varkenskop, oren en staart
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1
Ik wilde hier van achter mijn bord met preskop een poging doen het Goudblommeke te typeren zónder de evidente namen te noemen of de hogervermelde kadertjes te kaderen. (bruzz.be)
Proef er zeker de fouées en galipettes, plaatselijke specialiteiten die niet moeten onderdoen voor onze boterhammen met preskop (standaard.be)
De tweede stop is op de Rooberg (aan het ploegmonument) voor een boterham met preskop en een Delirium. (nieuwsblad.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
