Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #56791

    gelijk zot
    (uitdr.)

    zie als zot

    ,

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Dec 2017 18:48
    2 reactie(s)

    #56792

    als zot
    (uitdr.)

    1) onbesuisd
    2) heftig, hevig, tegen de sterren op

    vgl. zot
    ook “gelijk zot”, dezelfde betekenis

    2) Van zodra er een keetje vuil in je buitenkabels zit slepen ze als zot, gaan ze bijna niet meer terug en bereik je niks met af te stellen. (mountainbike.be)

    1) Ferrera: “Als zot aanvallen is ook niet goed” – VoetbalNieuws.be

    2) U hebt net rustig uw dagje doorgebracht in het zonnetje, uw ober en kok werken al de hele dag “als zot”. Ja hoor, ze doen echt wel alles wat kan om iedereen zo snel mogelijk te bedienen. (hln.be)

    2) Tientallen boeken bestaan daar inmiddels over, en ze marcheren in Vlaanderen als zot.(hln.be)

    1) Zoals Chris ook reeds aanhaalt moet je niet als zot beginnen trainen en heel andere zaken doen dan anders.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Dec 2017 18:45
    1 reactie(s)

    #56793

    spinnenet
    (de ~ (v.), -ten)

    spinnenweb, web van de spinnekop

    niet in Van Dale
    Woordenboek der Nederlandsche Taal: gewestelijk in Zuid-Nederland

    zie ook spinnekoppenet, spinnengeweef

    Pakt de halfmaan (=ragebol) en veegt al de spinnenetten uit de hoeken.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 17:23
    0 reactie(s)

    #56794

    pendelaar
    (zn. m., ~s)

    iemand die elke dag (bv. voor woon-werkverkeer) eenzelfde traject (bv. met het openbaar vervoer) aflegt

    zie ook pendelen

    NL: forens

    Staat ongemarkeerd in Van Dale 1995 als SN, maar volgens googlementen wordt het veel meer in Vlaanderen gebruikt waar in Nederland forens gebruikt wordt + zie verantwoording in reactie

    Bij een treinstaking zijn vooral de pendelaars de slachtoffers .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 16:59
    5 reactie(s)

    #56795

    pendelen
    (ww. pendelde, gependeld)

    het over en weer reizen (meestal met het openbaar vervoer) i.h.b. voor woon-werkverkeer.

    < Duits pendeln (Van Dale)

    zie ook pendelaar + reactie aldaar voor verantwoording

    Van Dale 1995: ongemarkeerd SN, maar blijkens googlementen wordt het in Vlaanderen veel meer gebruikt waar in Nederland forensen gebruikt wordt.

    NL: forensen

    Voor zijn werk pendelt hij elke dag naar Brussel.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 16:58
    0 reactie(s)

    #56796

    afspannen
    (ww. spande af, afgespannen)

    omheinen, (straat) afzetten, afsluiten

    Van Dale 2016 online: BE

    De brandweer heeft heel onze straat afgespannen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 16:56
    0 reactie(s)

    #56797

    allerheiligenverlof
    (zn. o.; ~verloven)

    1 week vakantie rond Allerheiligen

    niet in Van Dale 2015 online

    zie ook verlof, paasverlof, krokusverlof

    goeiedag.be: Tijdens het allerheiligenverlof, van 25 tot en met 31 oktober, wordt de Bellestraat in Hekelgem volledig afgesloten ter hoogte van de St. Vincentiusschool en het rusthuis Van Lierde.

    vito-hoogstraten.be: Agenda – Allerheiligenverlof

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 16:06
    0 reactie(s)

    #56798

    anciënniteitsverlof
    (het ~, mv. weinig gebr.)

    extra vakantie die werknemers jaarlijks krijgen als zij een zekere anciënniteit in het bedrijf (of administratie) hebben bereikt.

    Van Dale 2015 online: in België

    Mijn collega heeft twintig vakantiedagen per jaar, en drie dagen anciënniteitsverlof: 1 voor elke vijf jaar dat zij in de firma werkt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 16:05
    0 reactie(s)

    #56799

    scholier
    (de~, (m.), ~en: vrouw.: scholiere)

    14- tot 16-jarige leden van Belgische sportverenigingen

    in Nederland: junior

    In den atletiek zit onze Jonas bij de scholieren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 14:45
    0 reactie(s)

    #56800

    scholier
    (de~, (m.), ~en)

    14- tot 16-jarige leden van Belgische sportverenigingen

    vrouwelijk: scholiere

    ANW (Algemeen Nederlands Woordenboek): in België

    In den atletiek zit onze Jonas bij de scholieren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 14:40
    0 reactie(s)

    #56801

    moelde
    (de ~ (v.), ~n)

    een houten deegtrog

    etymologie zie moulle

    Mijn grootmoeder maakt brooddeeg in de moulde.

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 14:36
    0 reactie(s)

    #56802

    moulle
    (zn. v. -n)

    (eigenlijk ‘moele’)

    houten kuip

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk heeft het woord, Geschiedenis van Antwerpen Brabant, 1300-1450: “een moele metten back ende mette ghereetschap” (in een inventaris van “houdtwercke”) de betekenis kneedtrog, baktrog. Het is hetzelfde woord als moelie, dat in dezelfde beteekenis nog heden in het Vlaams bekend is.
    Kiliaan: moelie, moelde, backtroch.
    Het is hetzelfde woord als Middelhoogduits muolte (= Kiliaen’s moelde) of althans nauw daarmede verwant. Vergelijk ook Middelhoogduits mulde, dat hetzelfde beteekent, en Middelnederlands moude (uit molde), o. a. houten bak.

    zie ook moelde

    Een houten kuip waarin men deeg kneedde en liet rusten alvorens te bakken noemden wij vroeger een moulle.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 14:34
    0 reactie(s)

    #56803

    moelejan
    (z.nw. de ~(m) ~e)

    veelprater, kletser

    Joep is zonne moelejan, dae kalt dich de oeare van de kop.
    Joep is zo´n leuteraar, die kletst je de oren van het hoofd.

    Regio Maasland
    Bewerking door de Bon op 22 Dec 2017 14:01
    0 reactie(s)

    #56804

    gezelschapsdienst
    (zn. m.; ~en)

    een dienst van de Gezinsbond die gezelschap voor ouderen of hulpbehoevenden voorziet

    google2017: .BE (>3.280) ; .NL (416, veel mbt BE)

    Steeds meer mensen doen een beroep op gezelschapsdienst voor hulpbehoevende ouders (vrt.be)

    Heb je af en toe nood aan een babbel, aan iemand om samen met jou een wandeling te maken of gewoon aan een gezellig ‘samen zijn’? Dan is de gezelschapsdienst misschien iets voor jou. (dezilverensleutel.be)

    De mantelzorgers kunnen de ‘gezelschapsdienst’ inschakelen om een aantal (zorg)taken/momenten mee op te nemen (een boek lezen, boodschappen doen, hulp bij het eten, …). (wichelen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Dec 2017 08:45
    1 reactie(s)

    #56805

    gezelschapsdienst
    (zn. m.; ~en)

    een dienst van de Gezinsbond die gezelschap voor ouderen of hulpbehoevenden voorziet

    Steeds meer mensen doen een beroep op gezelschapsdienst voor hulpbehoevende ouders (vrt.be)

    Heb je af en toe nood aan een babbel, aan iemand om samen met jou een wandeling te maken of gewoon aan een gezellig ‘samen zijn’? Dan is de gezelschapsdienst misschien iets voor jou. (dezilverensleutel.be)

    De mantelzorgers kunnen de ‘gezelschapsdienst’ inschakelen om een aantal (zorg)taken/momenten mee op te nemen (een boek lezen, boodschappen doen, hulp bij het eten, …). (wichelen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Dec 2017 08:41
    1 reactie(s)

    #56806

    warmtekrachtcertificaat
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    Een warmte-krachtcertificaat toont aan dat een bepaalde hoeveelheid primaire energie werd bespaard in een kwalitatieve warmte-krachtinstallatie in vergelijking met een situatie waarin dezelfde hoeveelheid elektriciteit en/of mechanische energie en warmte gescheiden worden opgewekt.

    zie ook groenestroomcertificaat, warmtekrachtkoppeling

    Ook in 2012 is het overschot aan groenestroom- en warmtekrachtcertificaten maar blijven aangroeien. Dat blijkt uit cijfers van de Vlaamse energieregulator Vreg.

    Het aantal ingeleverde certificaten overtreft al enkele jaren het aantal opgekochte certificaten, ook al is het quotum waar leveranciers aan moeten voldoen enkel maar toegenomen. (HLN 16/05/13)

    De correcte spelling is warmte-krachtcertificaat. (taaltelefoon.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Dec 2017 08:25
    0 reactie(s)

    #56807

    rappe
    (zn.; m. of v.; ~n)

    iemand die rap is, rap handelt, bij de hand is

    vgl. het leven is aan de rappen

    Hij is een rappe, he. Dat hij met zijn eigen handen een ree kan vangen. (knack.be)

    Plankgas is een rappe die wil vooral vooruit (musixmatch.com)

    Opnieuw verschillende van onze lopers die aanwezig waren en zoals steeds kon iedereen er zijn ding doen; van een rappe die 10 km loopt in 40’ tot een slaksken . (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Dec 2017 22:55
    1 reactie(s)

    #56808

    rappe
    (zn.; m. of v.; ~n)

    iemand die rap is, rap handelt, bij de hand is

    vgl. het leven is aan de rappen

    Hij is een rappe, he. Dat hij met zijn eigen handen een ree kan vangen. (knack.be)

    Plankgas is een rappe die wil vooral vooruit (musixmatch.com)

    Opnieuw verschillende van onze lopers die aanwezig waren en zoals steeds kon iedereen er zijn ding doen; van een rappe die 10 km loopt in 40’ tot een slaksken . (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Dec 2017 22:53
    1 reactie(s)

    #56809

    rappe
    (zn.; m.; ~n)

    iemand die rap is, rap handelt, bij de hand is

    vgl. het leven is aan de rappen

    Hij is een rappe, he. Dat hij met zijn eigen handen een ree kan vangen. (knack.be)

    Plankgas is een rappe die wil vooral vooruit (musixmatch.com)

    Opnieuw verschillende van onze lopers die aanwezig waren en zoals steeds kon iedereen er zijn ding doen; van een rappe die 10 km loopt in 40’ tot een slaksken . (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Dec 2017 22:52
    1 reactie(s)

    #56810

    punten voor sfeer en gezelligheid
    (uitdr.)

    Oorspronkelijk een score uit het programma Komen eten, maar ondertussen in het algemene taalgebruik geslopen om iets te zeggen over de algemene sfeer van een gebeurtenis, een evenement, …

    Tien punten voor sfeer en gezelligheid, met zo’n mooi versierde kerstboom in de woonkamer. Maar het wordt net iets minder sfeervol als zo’n groene trots je huiduitslag en ademhalingsproblemen bezorgt (hln.be)

    Geniet van de warme stemming in huis dankzij deze tapijten! Onze punten voor sfeer en gezelligheid? Een 10! (outspot.be)

    Doorgaans scoort Antwerpen tijdens de preselecties de hoogste punten voor sfeer en gezelligheid. Ook vanavond hebben de tien bands weer voor de gelegenheid alle mogelijke fanclubs opgetrommeld wat geregeld voor een wel erg enthousiaste dansvloer zorgt. (indiestyle.be)

    Levi’s laat op die manier de klanten de marketing doen, een begeerte creëren, punten voor sfeer en gezelligheid uitdelen. (knack.be)

    Een vuurschaal is sowieso een succes op je tuinfeest. Want wij zijn niet de enigen die urenlang kunnen staren naar de golvende vlammen van het vuur in die nieuwe vuurkorf. Het ziet er mooi uit maar de warmte kan ook aangenaam zijn. De punten voor sfeer en gezelligheid schieten gegarandeerd omhoog! (fun.be )

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Dec 2017 22:33
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.