Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #56651

    greppe
    (een ~ (v.), ~n)

    grebbe, greb, greppel

    goot, strook aan beide zijden van de weg, waar het regenwater naar de riool loopt.

    WNT: In Zuid-Nederland. Open goot of riool langs de straat of in den stal.
    “De greppen zuiveren. In eene greppe vallen”, De Bo (1892).

    De buren vegen nooit de greppe.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 18:27
    3 reactie(s)

    #56652

    deurenkomedie
    (de ~ (v.), ~s)

    luchtig toneelstuk, waarin de personages verstrikt raken in allerlei intriges;
    In dergelijke stukken zijn er vaak meedere deuren in het decor voorzien langswaar personages verwacht en onverwacht kunnen binnen- en buitengaan

    VD2015 online: BE

    Liefhebbers van toneel houden niet per definitie van deurenkomedies.

    een.be: Dat heeft natuurlijk alles te maken met de deurenkomedie Boeing Boeing, waarin de drie dames stewardessen spelen.

    Elk jaar schrijft Jan zijn eigen deurenkomedies die tot nu toe nog nooit de erkenning van het Koninklijk Landjuweel – dé jaarlijkse wedstrijd voor het beste amateurgezelschap van het land – hebben gekregen. (Amateurs – Tragikomische fictieserie over amateurtoneelgezelschap De Pajotters)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Dec 2017 17:23
    0 reactie(s)

    #56653

    sjarelen
    (sjarelde, gesjareld zw. ww.)

    beethebben, kloten

    zie ook gejost zijn

    Gaat ge daar een occasie auto kopen? Laat u niet sjarelen he makker, die kent alle trukken van de foor.

    Als ge bij den dien iet koopt, garanti dat ge gesjareld zijt.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 17:18
    0 reactie(s)

    #56654

    gesjareld
    (bn.)

    gekloot, bedrogen, gedwarsboomd, benadeeld

    Van Dale 2013 online: (Belgisch-Nederlands, spreektaal) te grazen genomen, ernstig benadeeld, bedonderd

    vergelijk: sjarelen, gejost zijn

    De akses van die bank zijn gekelderd, wie daar nu nog mee zit, is ferm gesjareld.

    Zij heeft hare man farm gesjareld toen zij met het geld en de kinderen met de noorderzon is vertrokken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 17:16
    3 reactie(s)

    #56655

    actief, iets op zijn ~ hebben
    (uitdr.)

    op zijn naam hebben, op zijn conto schrijven, een palmares hebben

    standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal
    Van Dale 2015 online: BE

    Die Kempense schilder heeft al heel wat op zijn actief, dank zij zijn tentoonstellingen in het buitenland.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 17:14
    5 reactie(s)

    #56656

    plooifiets
    (de ~ (m.), ~en)

    Opplooibare fiets die bv. door pendelaars mee op de trein genomen wordt

    NL:vouwfiets

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. plooistoel; plooitafel; plooibed

    De plooifiets is de meest compacte van alle fietssoorten.

    DeMorgen: Verboden bij de overheid: plooifiets onder uw bureau

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 15:02
    2 reactie(s)

    #56657

    op de luchthaven

    voorzetsel ‘op’ bij luchthaven (terwijl het bij een scheepshaven ‘in’ is). Die ‘op’ is SN, wordt ook in Van Dale gebruikt maar googlementen:

    ‘in de luchthaven’: NL (>24.000.000) ; .BE (>6.000.000)
    ‘op de luchthaven’: NL (>5.000.000) ; .BE (>18.000.000)

    zie het Vlaanderen/Nederland gebruik van het voorzetsel: op

    DeMorgen.be: ‘Man laat springtuig ontploffen op luchthaven Peking’

    Nee, we zijn nog niet vertrokken. We zitten nog op de luchthaven. We moeten wachten om in te checken…

    Toen we op de luchthaven aankwamen bleek dat ze vertraging hadden en moesten we nog een half uur wachten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 14:59
    12 reactie(s)

    #56658

    chocolat
    (zn. m. ~ten)

    chocolade, in het bijzonder vaste chocolade zoals een reep of blokjes.
    In tegenstelling tot chocolade, wordt chocolat niet gedronken. Wel chocomelk, cacao, ..

    Volgens Van Dale heeft chocolade geen mv. Chocolat wel: de chocolatten van de Jacques zijn de beste, want daar krijgt ge belekes (beeldekens, prentjes) bij.

    zie ook sjokolat, Belgische chocolade, chocolat, een stuk ~, chocolat, een lat ~, chocolade ventje, chocolade manneke

    Wat drinkt ge van mij? Of als ge gene dorst hebt pakt dan een reep chocolat.

    Een blokske chocolat met creme in, dat is gelijk een pralineke he.

    Een chocolatje bij de koffie om te soppen. Njam-njam!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 14:27
    1 reactie(s)

    #56659

    kerststronk
    (zn. m., ~en)

    kerstgebak in de vorm van een boomstronk

    3 buches

    wikipedia:
    De kerststronk duidt tegenwoordig op een gebak dat met Kerst gegeten wordt in onder andere België en Frankrijk.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Een echte kerststronk met veel crème au beurre en chocolat kan ik hier niet presenteren, maar wel een virtuele met daarop geschreven: beste wensen voor het hele Vlaamse Woordenboek. En na de kerststronk de kerstdronk: schol!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 14:26
    6 reactie(s)

    #56660

    verrottingsstrategie
    (zn. m., ~s)

    aanpak (i.h.b. in de politieke onderhandeling) waarbij men door steeds nieuwe eisen te stellen de onderhanelingen op de lange baan schuift waardoor men hoopt dat de tegenstander uiteindelijk murw zal worden

    niet in VD online

    zie ook: http://nltaal.blog.nl/?s=verrottingsstrategie

    Verrottingsstrategie, politieke spelletjes en zwarte pieten doorspelen zijn nu al een hele tijd de topwoorden van het wetstratees.

    “In 2019 is het te laat, en dat is De Wever zijn bedoeling”, zegt Almaci daarover in “De ochtend” op Radio 1. “Dit is een verrottingsstrategie.” (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Dec 2017 14:05
    0 reactie(s)

    #56661

    keit
    (de ~ (v.), ~en)

    grasmus

    zie ook graskeit

    Klik op de afbeelding
    Tallareta vulgar 01 (Sylvia communis)

    De (gras)keit komt algemeen in onze streken voor, maar is niettemin moeilijk te fotograferen. (lokale uitspr.: graoskèèt)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 13:51
    1 reactie(s)

    #56662

    zuiveringsstation
    (het ~, ~s)

    waterzuiveringsinstallatie

    Van Dale 2017 online: BE

    ook voluit: waterzuiveringsstation

    Frans station d’épuration

    Klik op de afbeelding
    WWTP Antwerpen-Zuid
    Zuiveringsstastion van Antwerpen-Zuid

    • Het stilleggen van het zuiveringsstation zorgde voor heel wat vervuiling in de Zenne.
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 13:27
    3 reactie(s)

    #56663

    zuiveringsstation
    (het ~, ~s)

    waterzuiveringsinstallatie

    Van Dale 2017 online: BE

    ook voluit: waterzuiveringsstation

    Frans station d’épuration

    • Het stilleggen van het zuiveringsstation zorgde voor heel wat vervuiling in de Zenne.
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 13:11
    3 reactie(s)

    #56664

    frullen
    (ww. frulde, gefruld)

    prutsen, frutselen
    voorzichtig iets of iemand proberen aan te raken

    Van Dale 2013 online: gewestelijk

    Wat zit ge daar met mijn gsm te frullen?

    Je moet niet heel de tijd aan die mouw zitten frullen, je pull is al genoeg gerafeld.

    Die vent moet me niet komen vragen om te dansen want hij zit altijd zo te frutselen en ik moet daar niet van weten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 13:09
    0 reactie(s)

    #56665

    passagierszetel
    (zn. m., ~s)

    passagiersstoel, passagiersplaats

    ANW: vooral in België
    Van Dale 2014 online: toegevoegd in 2010

    Volgens de statistieken is de passagierszetel naast de chauffeur de gevaarlijkste plaats in de auto.

    Elfjarige achter het stuur met papa op de passagierszetel.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 13:06
    0 reactie(s)

    #56666

    crisiscel
    (znw. de ~, vr., ~en)

    centraal punt waar vanuit een crisis bestreden wordt
    in Nederland: crisiscentrum
    zie verder bij: cel

    De Franse president is onderweg naar het ministerie van Binnenlandse Zaken in Parijs waar sinds de aanslag een crisiscel is opgericht. (deredactie.be)

    De crisiscel van Nieuwpoort heeft in overleg met een bouwkundig ingenieur beslist om de drie bovenste verdiepingen van het gebouw onbewoonbaar te verklaren. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 28 Dec 2017 08:31
    0 reactie(s)

    #56667

    bizjoe
    (de ~ (m.), ~s)

    Frans bijou

    juweel

    in Van Dale: het (!) bijou

    Hij heeft voor zijn lief bizjoes gekocht.

    Regio Leuven
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 00:33
    0 reactie(s)

    #56668

    werkvrouw
    (zn. vr. -en)

    schoonmaakster, werkster

    Van Dale 2017 online: BE, spreektaal

    zie ook poetsvrouw, kuisvrouw

    Mijn werkvrouw is een bijouke!

    Huisbediende ? Dat is kortweg iemand die bij u thuis huishoudelijke karweien opknapt, dus bv. een werkvrouw, strijkster, enz. maar bijvoorbeeld geen (privé)chauffeur. (indicator.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 00:31
    0 reactie(s)

    #56669

    wisseloplossing
    (zn. v.; ~en)

    alternatief; andere oplossing

    Van Dale 2017 online: BE

    De revolutionibus orbium caelestium in 1543, waarin voor het eerst een wisseloplossing wordt geboden tegenover het klassieke geocentrische wereldbeeld. (De rivier van Herakleitos – Etienne Vermeersch, ?Johan Braeckman)

    Bedoeling is een wisseloplossing te bieden voor de overvolle wegen tussen Antwerpen en Brussel tijdens de spitsuren. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 00:31
    0 reactie(s)

    #56670

    tarmac
    (zn. m. -s)

    platform, parkeerplaats voor de vliegtuigen

    < Am. (handelsnaam) tar + mac(adam): wegdek van gewalst en geteerd steenslag

    Van Dale 2017 online: BE, het & de (m), me­to­ny­misch plat­form op lucht­ha­vens
    Taalunie.net: standaardtaal in België? status nog onduidelijk

    Klik op de afbeelding
    Brussels Airport
    Vliegtuigen op de tarmac van Brussels Airport

    De straaljagers staan netjes naast elkaar geparkeerd op de tarmac.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 28 Dec 2017 00:01
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.