Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #56591

    nieuwjaar
    (zn.; m.)

    1) cent die een kind van de peter of meter (of de ouders of grootouders) krijgt met nieuwjaar (voor kleine kinderen na het voorlezen van de nieuwjaarsbrief)
    2) nieuwjaarsfooi die facteurs of vuilnismannen krijgen

    VD2016 online kent de algemene toepassing wel: nieuwjaarsfooi, -ge­schenk

    1) De betekenis van zijn nieuwjaar kunt ge ook in de nieuwjaarsbrief] samenvatten:

    Liefste peter,

    Zoveelst te meer ge geeft, zoveelst te beter.

    Uw petekind Pjotr,
    Merksem, 1 januari 2016.

    2) Heeft de facteur van u zijn nieuwjaar al gehad van ’t jaar?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Dec 2017 09:45
    1 reactie(s)

    #56592

    nieuwjaar
    (zn.; m.)

    cent die een kind van de peter of meter (of de ouders of grootouders) krijgt met nieuwjaar (voor kleine kinderen na het voorlezen van de nieuwjaarsbrief)

    VD2016 online kent de algemene toepassing wel: nieuwjaarsfooi, -ge­schenk

    De betekenis van zijn nieuwjaar kunt ge ook in de nieuwjaarsbrief samenvatten:

    Liefste peter,

    Zoveelst te meer ge geeft, zoveelst te beter.

    Uw petekind Pjotr,
    Merksem, 1 januari 2016.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Dec 2017 09:41
    1 reactie(s)

    #56593

    nieuwjaarsfooi
    (zn. v.; ~en)

    fooi die postbodes en vuilnismannen op ronde in de nieuwjaarsperiode toegestopt krijgen (wordt stilaan verouderd)

    Opm: In VL is het typisch voor postbodes en vuilnismannen (en voor de brandweer, maar dan in combinatie met de beruchte ‘kalender’). In NL bestaat het ook enigszins, maar dan vooral voor de kranten- tijdschriften- en reclamebezorgers:
    “Bezorgers van kranten en tijdschriften gaan weer langs de deur voor een nieuwjaarsfooi. Krantenbezorgers verdienen een extraatje, luidde gisteren de stelling.” (digibron.nl)

    google2017: .BE (>5.950) ; .NL (>3.850)

    zie ook nieuwjaar

    Postbodes en vuilnisophalers zien traditie van nieuwjaarsfooi door de neus geboord (demorgen.be)

    Postbodes krijgen wel nieuwjaarsfooi: De vuilnismannen in Antwerpen mogen geen fooi meer vragen aan de bewoners, maar de postbodes mogen het wel. Volgens Bpost gaat het om een oude traditie en versterkt het de band tussen de postbode en de bewoners. (vtm.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Dec 2017 09:40
    4 reactie(s)

    #56594

    nieuwjaar
    (zn.; m.)

    cent die een kind van de peter of meter (of de ouders of grootouders) krijgt met nieuwjaar (voor kleine kinderen na het voorlezen van de nieuwjaarsbrief)

    VD2016 online kent de algemene toepassing wel: nieuw­jaars­fooi, -ge­schenk

    De betekenis van zijn nieuwjaar kunt ge ook in de nieuwjaarsbrief samenvatten:

    Liefste peter,

    Zoveelst te meer ge geeft, zoveelst te beter.

    Uw petekind Pjotr,
    Merksem, 1 januari 2016.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Dec 2017 09:38
    1 reactie(s)

    #56595

    blik, de ~ hebben
    (vaste woordverbinding)

    schrijnend gevoel op plaatsen waar de huid open ligt door wrijving, meestal aan de billen of onder de oksels
    AN blik (bn): van vel ontbloot
    etymologie: “blik 6 bijv.(ontveld), met ouder en dial. blek, als adj. bloot, als subst. wat bloot komt, behoort bij blaken met het begrip: zich glanzend vertoonen.” (. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal)
    zie ook blekken ontbloten

    Na twintig kilometer stappen kon ik niet meer verder omdat ik den blik had.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 31 Dec 2017 01:09
    1 reactie(s)

    #56596

    rik
    (de ~ (m.), ~ken)

    rug

    rik, znw. m., mv. rikken. Een in West-Vlaanderen (en ook elders b.v. op Walcheren en de Z.-Holl. eilanden gebruikelijke vorm van Rug. Middelnederlands ric.
    “Ingevallen rik van een peerd” De Bo (1873) (WNT)

    Wil je een keer aan m’n rik scharten,’t jukt.
    (Wil je eens op mijn rug krabben, het jeukt.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Dec 2017 01:07
    1 reactie(s)

    #56597

    ievers
    (bw. van plaats)

    ergens

    Van Dale 1995: gewestelijk, niet algemeen

    zie ook ieverans, ieveranst
    antoniem: nievers, nieverans, nowers

    Waar ievers liggen de autosleutels?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Dec 2017 00:59
    1 reactie(s)

    #56598

    ieverans
    (bw.)

    ergens, onbekende plek

    Van Dale 1995: gewestelijk, niet algemeen

    zie ook ievers, ieveranst
    antoniem: nieverans, nievers, nowers

    Waar zijn jullie ieverans geweest?

    Ik moet ieverans anders naartoe.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Dec 2017 00:58
    2 reactie(s)

    #56599

    ieveranst
    (bijw.)

    ergens

    ieverans, ievers

    Van Dale 1995 (gewestelijk)

    Naar het schijnt woont hij nu ieveranst in aalst.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 31 Dec 2017 00:57
    0 reactie(s)

    #56600

    raprap

    heel rap

    ook rap, rap

    Raprap en niet gans proper | Tante Annie & de dingen

    klasse.be: Alles moet raprap gaan en ze zijn nooit tevreden.

    roadies.be: En als er toch iets mis loopt, moeten ze het raprap herstellen.

    scoutsmariaburg.be: Zorg ervoor dat iedereen de avond vrijhoudt, zodat de verdeling op het einde niet raprap wordt goedgekeurd om door te kunnen gaan.

    De wet is dan ook rap, rap door het Duitse parlement gejaagd, nog voor de verkiezingen van september 2017. (Doorbraak 301217)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 31 Dec 2017 00:36
    0 reactie(s)

    #56601

    blik, de ~ hebben
    (vaste woordverbinding)

    schrijnend gevoel op plaatsen waar de huid open ligt door wrijving, meestal aan de billen of onder de oksels
    AN blik (bn): van vel ontbloot

    Na twintig kilometer stappen kon ik niet meer verder omdat ik den blik had.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 31 Dec 2017 00:14
    1 reactie(s)

    #56602

    blik, de ~ hebben
    (vaste woordverbinding)

    schrijnend gevoel op plaatsen waar de huid open ligt door wrijving, meestal aan de billen of onder de oksels
    AN blik (bn): van vel ontbloot

    Na twintig kilometer stappen kon ik niet meer verder omdat ik de blik had.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 31 Dec 2017 00:14
    1 reactie(s)

    #56603

    autoconstructeur
    (zn. m.)

    fabrikant van auto’s

    ongemarkeerd in Van Dale 2016, maar:
    Typisch Vlaams: 7 leeuwen
    google: .BE (>15.000) ; .NL (>3.000)

    voertuigkosten.be: Bijstand via je autoconstructeur. Laat je je auto netjes op tijd onderhouden? Dan heb je misschien recht op gratis pechbijstand.

    standaard.be: ‘Volkswagen kan dit jaar grootste autoconstructeur worden’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 21:04
    0 reactie(s)

    #56604

    kamp
    (zn. o., ~en)

    bij kinderspelen: thuisbasis

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, jeugdtaal
    NL: honk

    speeltijd.net: De groep wordt in twee verdeeld. Iedere ploeg krijgt een gevulde handschoen die zij bewaren in hun kamp…

    chiro.be: roddenspel … Elke groep gaat naar een plek in het bos waar de groep een kamp afbakent. Alle spellevens behalve één per persoon worden in het kamp achtergelaten in aparte stapeltjes: één stapeltje per speler. …

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 21:03
    0 reactie(s)

    #56605

    broekventje
    (zn. o.; ~s)

    a) klein kind; ukje
    b) ook als diminutief van broekvent

    Van Dale 2016 online: BE
    ANW: ((vooral) in België): jong kind dat nog maar net een broek draagt

    a) klein bubbelke klein pummelke
    klein broekventje van mie
    kom hier ik zal u pakken
    kom op uw vaders knie
    (Bubbelke – Willem Vermandere)

    a) demorgen.be: Chinees broekventje staat plots met scooter tijdens spits op druk kruispunt

    b) industria.be: Het zal niet lukken want Rafke is eigenlijk maar een onnozel broekventje!! Hij is ook niet al te pienter! Tja, eerder DOM.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 21:02
    0 reactie(s)

    #56606

    broekvent
    (de ~ (m.), ~en)

    een man of jongen die er kinderlijk uitziet en zich zo ook gedraagt

    iemand die erg onzeker is van zichzelf

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook broekventje

    “Met de uitstraling van twee vertederende broekventjes, een beetje onbeholpen, onhandig en slungelig.” (http://ccbrugge.be/)

    Hij durft niet voor zijn mening uitkomen, ’t is nen echten broekvent.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 21:02
    0 reactie(s)

    #56607

    schof
    (het ~, -ven)

    lade

    WNT: Middelnederlands scof. Van Schuiven. Thans nagenoeg alleen in Zuid-Nederland.

    zie ook schuif

    Het schof ligt wiesterkapeele (wiesterkapeele, het ligt ~).

    Regio Westhoek
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 20:57
    2 reactie(s)

    #56608

    schuif
    (de ~ (v.), schuiven)

    lade

    < van ww. schuiven

    zie ook schof

    In welke schuif ligt het bestek?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 20:49
    8 reactie(s)

    #56609

    schof
    (het ~, -ven)

    lade

    zie ook schuif

    Het schof ligt wiesterkapeele (wiesterkapeele, het ligt ~).

    Regio Westhoek
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 20:49
    2 reactie(s)

    #56610

    schuif
    (de ~ (v.), schuiven)

    lade

    < van ww. schuiven

    In welke schuif ligt het bestek?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Dec 2017 20:47
    8 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.