Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #55131

    schalie
    (de, ~(v.) ~s, schaliën)

    lei, daklei, uit leisteen gemaakt
    opm: een gevelschalie bestaat ook

    Van Dale 2018 online: BE, verouderd

    < Oud-Frans: escaille: schub

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Schalie: alleen in Zuid-Nederland.

    Klik op de afbeelding
    Kerktoren, gedeelte van zuidgevel, gedeelte met dakleien van de kerk met dakgootlijst - Breukelen - 20372422 - RCE
    schaliedak

    Op oude gebouwen zien we nog veel schaliedaken.

    verwijderen asbest gevelschalien. Bunsbeek (twizzi.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Feb 2018 10:09
    0 reactie(s)

    #55132

    dagbladwinkel
    (zn. m. -s)

    winkel waar men kranten, tijdschriften, wenskaarten, tabak, snoep, lottoproducten, enz. verkoopt

    Van Dale 2018 online: BE

    synoniem: krantenwinkel, dagbladhandel, krantenshop (spreektaal): gazettenwinkel

    zie ook: dagbladhandelaar

    “Het aantal dagbladwinkels slinkt als sneeuw voor de zon.” (Unizo)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 25 Feb 2018 09:51
    0 reactie(s)

    #55133

    vannamiddag
    (bijwoord van tijd)

    deze namiddag

    vrt taalnet:
    Vannamiddag is weinig gebruikelijk. Gebruik liever een van de alternatieven hieronder.
    Algemeen Nederlands zijn:
    •vanmiddag
    •in de late middag
    •in de namiddag

    zie ook achternoen

    google2018: .BE (>6.370) ; .NL (>1.070)

    In Brugge is vannamiddag het assisenproces gestart tegen Els Lozie. (hln.be)

    Tafeltennislegende Jean-Michel Saive (46) kondigt vannamiddag zijn olympische afscheid aan. (standaard.be)

    Vannamiddag gaat een deurwaarder naar het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 24 Feb 2018 19:10
    0 reactie(s)

    #55134

    ekenis
    (de ~ (v.), ~sen)

    lies

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: eechenis
    — Engenis, Eekenis, znw. vr. Blijkbaar onder den invloed van woorden op -nis ontstaan uit Latijn inguen.
    -Lies. In zuidelijke dialecten nog in gebruik (zie Cornelissen-Vervliet, op eekenis)

    uitspraakvarianten: iekenis, jiekenis, jigenisch

    As ik gon lopen, doe m’n iejkenis altij ’t eerste zeer. (Als ik ga joggen, doet mijn lies altijd het eerste pijn.)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 24 Feb 2018 13:45
    3 reactie(s)

    #55135

    vannamiddag

    deze namiddag

    vrt taalnet:
    Vannamiddag is weinig gebruikelijk. Gebruik liever een van de alternatieven hieronder.
    Algemeen Nederlands zijn:
    •vanmiddag
    •in de late middag
    •in de namiddag

    google2018: .BE (>6.370) ; .NL (>1.070)

    In Brugge is vannamiddag het assisenproces gestart tegen Els Lozie. (hln.be)

    Tafeltennislegende Jean-Michel Saive (46) kondigt vannamiddag zijn olympische afscheid aan. (standaard.be)

    Vannamiddag gaat een deurwaarder naar het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Feb 2018 11:29
    0 reactie(s)

    #55136

    zwanze
    (zn. v.; ~n)

    humor, (zelf)relativering, je-m’en-foutisme, … van de Brusselaar

    Ook in het Frans van Brussel

    vgl. zwanzen

    In Brussel breekt met de nodige zwanze het foertgevoel door (demorgen.be)

    Het is eveneens een knipoog naar de typische zelfspot en de ‘zwanze’ van de Brusselaars. (zinneke.brussels)

    Le quartier de la (des) Marolle(s) s’est toujours distingué par son esprit de zwanze et d’autodérision, (science-zwanze.be)

    De zwanze die zij vaak uitkramen, is bovendien nooit kwaadaardig. Niet al te soft uiteraard, maar zeker nooit bijtend of cynisch. Dat maakt het leven er zeker niet ingewikkelder op. De ironie van de bewoners hier weerspiegelt als het ware de aard van Brussel. (bruzz.be)

    Regio Brussel
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Feb 2018 10:48
    0 reactie(s)

    #55137

    zwanze
    (zn. v.; ~n)

    humor, (zelf)relativering, je-m’en-foutisme, … van de Brusselaar

    Ook in het Frans van Brussel

    In Brussel breekt met de nodige zwanze het foertgevoel door (demorgen.be)

    Het is eveneens een knipoog naar de typische zelfspot en de ‘zwanze’ van de Brusselaars. (zinneke.brussels)

    Le quartier de la (des) Marolle(s) s’est toujours distingué par son esprit de zwanze et d’autodérision, (science-zwanze.be)

    De zwanze die zij vaak uitkramen, is bovendien nooit kwaadaardig. Niet al te soft uiteraard, maar zeker nooit bijtend of cynisch. Dat maakt het leven er zeker niet ingewikkelder op. De ironie van de bewoners hier weerspiegelt als het ware de aard van Brussel. (bruzz.be)

    Regio Brussel
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Feb 2018 10:48
    0 reactie(s)

    #55138

    gemak, op zijn duizendste ~
    (uitdr.)

    zonder inspanning, zonder zich te haasten, zonder stress
    op zijn dooie gemak

    Van Dale 2012 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook duizendste

    Kempen: op mijn duizend gemakken

    overtreffende trap: op zijn honderdduizendste gemak

    De bobon stak op haar duzendste gemak de drukke baan over.

    blog.be: De geslagtande blonde god moest enkel nog een keuze maken uit één van elfendertig kleurrijke shirts die hij voor de gelegenheid had geselecteerd en dan zou hij, ongetwijfeld op zijn honderdduizendste gemak zo stilletjesaan gaan afzakken naar zijn werkplek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Feb 2018 00:48
    0 reactie(s)

    #55139

    tateren
    (ww., taterde, getaterd)

    snateren, kwetteren, kakelen, kwaken, tetteren

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, van dieren

    De eenden op de parkvijver tateren van jewelste!

    Borneose borstelkoppen zijn lawaaierige vogels die tateren en kwetteren als de beste.

    kinderliedje:
    Sofie de krokodil
    die tatert maar (2x)
    Sofie de krokodil
    haar mondje staat nooit stil

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Feb 2018 00:45
    0 reactie(s)

    #55140

    tateren
    (ww. taterde, getaterd)

    overvloedig spreken zonder veel inhoud, praten, babbelen, keuvelen
    zie ook tatergat
    taterwater = babbelwater

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, niet ongunstig

    Sandy is nogal aan het tateren! Die heeft taterwater gedronken zeker!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Feb 2018 00:43
    1 reactie(s)

    #55141

    tateren
    (ww., taterde, getaterd)

    snateren, kwetteren, kakelen, kwaken, tetteren

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen, van dieren

    De eenden op de parkvijver tateren van jewelste!

    Borneose borstelkoppen zijn lawaaierige vogels die tateren en kwetteren als de beste.

    kinderliedje:
    Sofie de krokodil
    die tatert maar (2x)
    Sofie de krokodil
    haar mondje staat nooit stil

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 24 Feb 2018 00:42
    0 reactie(s)

    #55142

    bijhorend

    bijpassend, iets dat er bij hoort

    SN: bijbehorend

    standaardtaal in België

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands,

    Zij heeft een nieuwe iPad met een bijhorend leren etui gekocht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 16:42
    5 reactie(s)

    #55143

    tijn krijgen
    (uitdr.)

    bericht krijgen

    < tijding

    zie ook: ting krijgen

    Ze heeft tijn gekregen dat ze mag beginnen werken.

    Hij heeft tijn gekregen van Belgacom dat hij een som kan terugtrekken.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 16:40
    0 reactie(s)

    #55144

    klak, er met de ~ naar gooien
    (uitdr.)

    er naar raden
    iets op goed geluk af doen
    niet genoeg zijn best doen
    nonchalant zijn of handelen

    Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
    In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo (c. 1866)). (WNT)

    SN: er met de pet naar gooien

    vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan

    nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.

    seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)

    De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 16:03
    0 reactie(s)

    #55145

    ketterslag
    (de ~ (m.), ~en)

    een harde donderslag wanneer de bliksem zeer dicht neerslaat.

    De donder viel dicht bij me en het gaf een harde ketterslag.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 15:50
    0 reactie(s)

    #55146

    achter
    (vz.)

    naar

    Mijn zoon zocht achter een foto van zijn eerste lief.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 15:03
    0 reactie(s)

    #55147

    achter
    (vz.)

    via de achterdeur naar binnen of buiten gaan

    Van Dale 2014 online: gewestelijk, langs

    In sommige landelijke dorpen is het de gewoonte om langs achter naar binnen te gaan; de voordeur gaat er nooit open. Kom maar langs achter roept men dan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 14:58
    0 reactie(s)

    #55148

    vliegenbouter
    (de ~ (m.), -s)

    vlinder

    overzicht bij vijffouter

    Wat een schone vliegenbouter!

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 14:54
    1 reactie(s)

    #55149

    flikketeer
    (de ~ (m.), ~s)

    vlinder

    overzicht bij vijffouter

    Die rups is ne schone (schoon) flikketeer geworden.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 14:53
    2 reactie(s)

    #55150

    hanenzetten
    (het)

    Het Hanenzetten is een eeuwenoud volksgebruik, waarbij eigenaars met hun kraaiende hanen deelnemen aan wedstrijden. Al naargelang de streek in Vlaanderen is de winnaar de meest kraaiende (Oost- en West-Vlaanderen) of degene die het dichtst het aantal kraaien van zijn haan heeft voorspeld (Limburg, Vlaams-Brabant). Het hanenzetten is in 2011 erkend als Vlaams immaterieel erfgoed in een poging om meer hanenliefhebbers aan te spreken voor deze oude volkssport.

    zie ook hanenzingen, kraaihanenzetting

    Hanenkraaiwedstrijd (cropped2)

    Wekelijks tussen september en april maken de hanenliefhebbers zich klaar om met hun kraaier naar de wedstrijd (zetting) te gaan. In Oost- en West-Vlaanderen hoopt de krielenier dat zijn haan heel veel zal kraaien. In Limburg en Vlaams-Brabant wenst dat de hanenzangspeler dat zijn haan heel wat minder kraait en hij het aantal kraaien vooraf correct kan inschatten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Feb 2018 13:05
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.