Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
lente-ui, bosui, sla-ui, schanulleke, pijpajuin
< het is geen sjalot, maar schalul is wel een vervorming van het Franse échalotte; zie réacties
“Scampi met peultjes en baby maiskolfjes, gezond!: 100 gram peultjes, 20 babymaiskolfjes, 400 gram scampi, 1/2 bosje lenteuitjes (schalul), 3 teentjes look, 2 theelepels fijngesneden gember, …” (smulweb.nl)
- “Zijn er geen schalullen binnengekomen?” vroeg ik de verantwoordelijke van de afdeling groenten.
- “Helaas niet, ik verwacht er morgen weer.”
Niemand in Vlaanderen die hier vreemd van ophoort. In Nederland echter is er vrijwel niemand die weet wat schalullen (lees: bosui, lente-ui, sla-ui of pijpajuin) zijn. Eerder denken ze vermoedelijk aan de pop van Wiske. (uit een blog)
zilveruitje
ook: juintje
Ingelegde ajuintjes op azijn – Fruitweelde
Bio Keuken Ajuintjes Zoetzuur 370 Gr – MannaSana
prépare, tomaat, sla, augurk, verse ajuintjes, kappertjes, ei. € 3.20. (panino-ruiselede.be)
Vlaamse kop, blokjes salami, blokjes kaas, vleesbrood met kaas, vergezeld van ajuintjes, augurken en mosterd, € 14.50/st. (keurslagerkurt.be)
zilveruitje
ook: juintje
Ingelegde ajuintjes op azijn – Fruitweelde
Bio Keuken Ajuintjes Zoetzuur 370 Gr – MannaSana
prépare, tomaat, sla, augurk, verse ajuintjes, kappertjes, ei. € 3.20. (panino-ruiselede.be)
Vlaamse kop, blokjes salami, blokjes kaas, vleesbrood met kaas, vergezeld van ajuintjes, augurken en mosterd, € 14.50/st. (keurslagerkurt.be)
Zoudt ge u nie eens wassen, vettigen teen? Ge stinkt vier uren boven wind.
kus
zie totteke
zie ook bees, poen
“Pak me vast en gif me totje, je wet dak je gern zien.
Je ziet mijn liefste piekenotje, lat me ki zitn op je knie.
Pak me vast en gif me totje, mor doet et met fatsoen,
lat mie ki zitn ip je schotje, kwiln olles vo je doen.” (9lives.be)
renner van het zevenste knoopsgat, voddencoureur
zie vodde-
zie zevende knoopsgat, van het ~
zie zevenste, negenste, elfste, twaalfste
,,Ook een PATATTENCOUREUR heeft recht op een superdag’’ (nieuwsblad.be)
Roger Baens geboren te Molenstede op 18 augustus 1933 en was prof van 1956 tot 1964 en dat het geen patattencoureur was bewijzen zijn meer dan 100 zege’s met als mooiste 3 ritten in de Vuelta Espagna!! (ronde van spanje). (bloggen.be)
“Hier wint zeker geen patattencoureur. Favorieten zijn Sven Nys en Niels Albert, misschien ook Zdenek Stybar, als die dan tenminste nog geen gas aan het terugnemen is.” (sport.be)
renner van het zevenste knoopsgat (zevende knoopsgat, van het ~), voddencoureur
zie vodde-
zie zevenste, negenste, elfste, twaalfste
,,Ook een PATATTENCOUREUR heeft recht op een superdag’’ (nieuwsblad.be)
Roger Baens geboren te Molenstede op 18 augustus 1933 en was prof van 1956 tot 1964 en dat het geen patattencoureur was bewijzen zijn meer dan 100 zege’s met als mooiste 3 ritten in de Vuelta Espagna!! (ronde van spanje). (bloggen.be)
“Hier wint zeker geen patattencoureur. Favorieten zijn Sven Nys en Niels Albert, misschien ook Zdenek Stybar, als die dan tenminste nog geen gas aan het terugnemen is.” (sport.be)
renner van het zevenste knoopsgat (zevende knoopsgat, van het ~), voddencoureur
zie vodde-
,,Ook een PATATTENCOUREUR heeft recht op een superdag’’ (nieuwsblad.be)
Roger Baens geboren te Molenstede op 18 augustus 1933 en was prof van 1956 tot 1964 en dat het geen patattencoureur was bewijzen zijn meer dan 100 zege’s met als mooiste 3 ritten in de Vuelta Espagna!! (ronde van spanje). (bloggen.be)
“Hier wint zeker geen patattencoureur. Favorieten zijn Sven Nys en Niels Albert, misschien ook Zdenek Stybar, als die dan tenminste nog geen gas aan het terugnemen is.” (sport.be)
Dit artikeltje wordt gebruikt om een aantal bronnen op te lijsten voor Vlaamse taal. Er wordt geen waardeoordeel over de kwaliteit van de bronnen gegeven. Wel is het aan te raden om altijd kritisch te blijven en verschillende bronnen te vergelijken.
Interessant: Om te controleren of een woord/uitdrukking misschien van BE naar NL overgewaaid is, kan men NL publicaties doorzoeken met www.delpher.nl.
Google: om op google te BE en NL voorkomens te vergelijken (en te tellen): woord/uitdrukking tussen aanhalingstekens plaatsen en daarachter site:.BE of site:.NL vermelden.
> Het lijstje mag natuurlijk aangevuld worden
gedrukte bronnen: DS2015; TV2015
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Belgisch-Nederlands#F
http://www.vlaamsetaal.be/artikel/24/algemene-vlaamse-woorden
http://www.vandale.be/opzoeken#.U24m-fl_uPw
opm: Voor Vlaamse woorden gebruikt VD o.a. de labels in België; België; Belgisch-Nederlands; gewestelijk (soms); BE …
http://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_verschillen_tussen_het_Nederlands_in_Nederland,_Suriname_en_Vlaanderen
artikel over ‘A Frequency Dictionary of Dutch’ http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/1983544/2014/08/08/De-en-in-van-op-de-5-000-woorden-die-u-dagelijks-gebruikt.dhtml
Discussie over Belgisch-Nederlands, Vlaams, …
http://nl.taal.narkive.com/hALTRbBy/algemeen-belgische-woorden
lijst met typisch Vlaamse wielertermen van Michel Wuyts:
http://www.standaard.be/cnt/dmf20120628_186
Vlaamse studententaal (uitgebereid, interessant en gedocumenteerd): http://club.studiant.be/plutonica/studententaal.html
Over verschillen VL en N-NL door de taaltelefoon:
http://www.taaltelefoon.be/standaardtaal-verschillen-tussen-belgi%C3%AB-en-nederland
Vlaams legerjargon:
http://nl.milpedia.org/wiki/Belgisch_militair_jargon
De Standaard is ook bedreven in zeg-niet-zus-maar-zeg-wel-zo. Voorwaar een inspiratiebron voor het VL:
http://www.standaard.be/extra/static/pdf/taal2010/bijlage3.pdf
Een dialectloket:
http://www.dialectloket.be/
Vlaamse keukentermen:
http://blogs.seniorennet.be/keukenverhalen/archief.php?startdatum=1121637600&stopdatum=1122242400
VRT Taalnet: http://www.vrt.be/taal/
Het Nederlandse Genootschap Onze Taal beantwoordt op zijn pagina’s honderden taalvragen. Daarnaast biedt de website een uitgebreide verzameling koppelingen naar andere taalpagina’s op het internet. www.onzetaal.nl
Genootschap Onze Taal: https://onzetaal.nl/
Geïntegreerde TaalBank: http://gtb.inl.nl/
Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren: http://www.dbnl.org/
taalunie: http://taaladvies.net/
taaltelefoon: http://taaltelefoon.be/
Algemene Nederlandse Spraakkunst: http://ans.ruhosting.nl/e-ans/
Het Meldpunt Taal verzamelt alles wat u over taal te melden hebt: nieuwe woorden, opmerkelijke uitspraken, kromme zinnen, ergernissen. www.meldpunttaal.org
Het doel van de etymologiebank is alle belangrijke etymologische publicaties van het Nederlands op één centraal punt en van de recentste publicaties tot de oudste te catalogiseren. Zo kan men de herkomst van Nederlandse woorden opzoeken op de website: etymologiebank.nl
Vlaams-Brabant en Antwerps (ook Kempens): http://www.dbnl.org/arch/ooms010vlaa01_01/pag/ooms010vlaa01_01.pdf
spreekwoorden en uitdrukkingen: woorden.org: http://www.woorden.org/spreekwoord/
Vlaamse politieke begrippen en Wetstratees:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Politieke_terminologie_in_Belgi%C3%AB
Interessante literatuur over de taalverbeteringen van de vrt taaladviseur Ruud Hendrickx :
http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/786/736/RUG01-001786736_2012_0001_AC.pdf
Lijst met zogzegde belgicismen:
http://lists.sf.own-it.nl/pipermail/opentaal/2006-August/000182.html
‘Typisch Vlaams’ Ludo Permentier – Rik Schutz uitgegeven bij het Davidsfonds http://www.davidsfonds.be/folder/files/TypischVlaams-promo.pdf
INL: formatiewoordenboekje met enkele typisch VL termen over politieke regeringsvorming
http://www.inl.nl/onderzoek-a-onderwijs/webrubrieken/gelegenheidswoordenboekjes/348-formatiewoordenboekje
lijst Belgisch-Nederlands:
http://www.gentvertaalt.be/taaldatabank/links/taalvandaal-cached.html
West-Vlaamse woorden:
https://vls.wikipedia.org/wiki/Typische_West-Vlamsche_woordn
Verhalen over het Nederlands in België:
http://taalverhalen.be/contact/
Deze lijst van Vlaams moet zeker kritisch bekeken worden want het is niet allemaal VL:
http://www.encyclo.nl/lokaal/11289&page=0
een figuurlijke, fysische of morele, slag krijgen
een inzinking krijgen
groggy, uitgeschakeld worden, totaal energieloos worden
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
Bij de beklimming van de Mont Ventoux kreeg em halverwege ne klop van den hamer. Hij is moeten afstappen.
Toen dat hare man kwam te sterven kreeg ze ne klop van den hamer. ’t Heeft jaren geduurd voor ze het te boven is gekomen.
Ze heeft den hele avond gedanst, maar tegen een uur of elf kreeg ze ne klop van den hamer en efkes later zat ze op hare stoel te slapen van de vaak.
De Jean heeft gisteren staan pintelieren aan den toog en maar uitleggen en maar uitleggen. Maar toen em uit ’t cafe buiten kwam kreeg em ineens ne klop van den hamer en kon em amper nog op zijn benen staan.
tijdens een zware bergrit kreeg renner X ‘de klop van den hamer’ en moest opgeven
halte in de ontwikkeling, een grote stap terug
hebben of krijgen
nevenvorm van kreuk (beschadiging, knak, knauw)
Antwerpse Kempen: krok, zijne ~ krijgen
Na die periode in de kliniek heeft ze toch wel ne serieuze (serieus) krook gekregen.
psychisch gebroken worden
verwant met verkrokkelen en kraken
vergelijk in Antwerpen: ne krook krijgen
West-Vlaanderen: zijne krak krijgen
Toen zijn zoon zijn eigen verdaan heeft (verdoen, zijn eigen, zich ~), heeft hij zijne krok gekregen.
bij benadering
Ik heb de suiker niet gewogen, ’t was up de ruttel, maar ik kan nogal goed schatten.
zie totteke
zie ook bees, poen
“Pak me vast en gif me totje, je wet dak je gern zien.
Je ziet mijn liefste piekenotje, lat me ki zitn op je knie.
Pak me vast en gif me totje, mor doet et met fatsoen,
lat mie ki zitn ip je schotje, kwiln olles vo je doen.” (9lives.be)
zoen
< Belgisch-Frans baise (v.) < Fr. zn. baiser (m.) < ww. baiser < Lat. basiare
O.-Vl.: bees
Kempen: bees
Antw.: toet
Haspengouw: poen
Limburg: pun
Maasland: muulke
Meetjesland: totteke
Vlaamse Ardennen: piepe
West-Vlaanderen: beeze, pieper, totje
Kom hier, dat ik u eens een ferme bees geef.
zoen
< Belgisch-Frans baise (v.) < Fr. zn. baiser (m.) < ww. baiser < Lat. basiare
O.-Vl.: bees
Kempen: bees
Antw.: toet
Haspengouw: poen
Limburg: pun
Maasland: muulke
Meetjesland: totteke
Vlaamse Ardennen: piepe
West-Vlaanderen: beeze, pieper,totje
Kom hier, dat ik u eens een ferme bees geef.
vogeltje dat net uit het ei is en in het nest zit te piepen
bij uitbreiding: mager en zwak kind
uitspraak: /piejeper/
Het is koud en nat, kleed dat menneke maar goed aan, want het is zo maar ne pieper.
totaal uitgeput, stikdood, stikkapot
Van Dale 2018 online: BE
Piepedood zat hij, Wout van Aert. Maar zelfs een val in de laatste klim hield hem niet tegen (sporza.be)
Het woord ‘PIEPEDOOD’ van Tom Boonen. 83 likes. In bijna elk interview laat Tom Boonen dit woord vallen en wij vinden dat super! (Facebook.be)
In april van 2017 is de laatste lichting van 999 woorden toegevoegd aan Van Dale Online. Tot deze 999 woorden behoorden onder meer ‘nepnieuws’, ‘sluipsuiker’, en ‘piepedood’. (schrijvenonline.org)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.