Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zwart
ook in de Kempen en Vlaams-Brabant
Het is hier een zwet gat.
Het is hier een donker, zwart gat.
een bepaalde stof om iets zwart te kleuren
vb. zwarte schoenblink, zwarte verf, zwarte crème, zwarte zalf,…
In Vlaams-Brabant: zwetsel om donkere wolken aan te duiden
vgl zwetsel, ginder komt een ~ af
Het zwetsel voor de schoenen te kuisen is op.
De grijze haaruitgroei gaan we tijdelijk met wat zwetsel bijwerken.
Elektrische kookplaten kunt ge met wat zwetsel insmeren, dan blinken die weer precies gelijk nieuw.
Met dat zwetsel kunnen we de deuren en de ramen schilderen, dat gaan verrassend schoon en origineel zijn.
Op die zweer kunt ge beter wat van dat zwetsel aansmeren, dan rijpt dat gemakkelijker aan.
Met Sinterklaas speelt hij Zwarte Piet ,dus doet hij elke keer zwetsel op zijn gezicht.
een bepaalde stof om iets zwart te kleuren
vb. zwarte schoenblink, zwarte verf, zwarte crème, zwarte zalf,…
In Vlaams-Brabant: zwetsel om donkere wolken aan te duiden
vgl zwetsel, ginder komt een ~ af
Het zwetsel voor de schoenen te kuisen is op.
De grijze haaruitgroei gaan we tijdelijk met wat zwetsel bijwerken.
Elektrische kookplaten kunt ge met wat zwetsel insmeren, dan blinken die weer precies gelijk nieuw.
Met dat zwetsel kunnen we de deuren en de ramen schilderen, dat gaan verrassend schoon en origineel zijn.
Op die zweer kunt ge beter wat van dat zwetsel aansmeren, dan rijpt dat gemakkelijker aan.
Met Sinterklaas speelt hij Zwarte Piet ,dus doet hij elke keer zwetsel op zijn gezicht.
achtereenvolgens bezoeken of aflopen, afgaan
zie: kant, de ~en afdoen,
de kapellekes afdoen
Toen we gingen trouwen moesten we de hele familie afdoen om ze uit te nodigen voor den trouw.
afsnijden, afknippen, afscheren, plukken, afstoffen, (bomen) vellen
Van Dale 2015 online: BE spreektaal voor maaien
zie ook: gras afdoen, afrijden, eikelenboom, af, af zijn
Zijn vrouw herkende hem bijna niet meer toen hij zijnen baard had afgedaan.
Ik heb de laatste keer de haag nog eens afgedaan, de volgende keer zal in de volgende lente zijn.
Hij had heel het grasveld afgedaan met een duwerke. ’s Avonds was hij poempaf.
Eind september doen we altijd de peren af.
Morgen het stof afdoen en dan met nat opnemen; dan is het weeral proper in huis.
een bepaalde stof om iets zwart te kleuren
vb. zwarte schoenblink, zwarte verf, zwarte crème, zwarte zalf…
In Vlaams-Brabant: zwetsel om donkere wolken aan te duiden
vgl zwetsel, ginder komt een ~ af
Het zwetsel voor de schoenen te kuisen is op.
De grijze haaruitgroei gaan we tijdelijk met wat zwetsel bijwerken.
Elektrische kookplaten kunt ge met wat zwetsel insmeren, dan blinken die weer precies gelijk nieuw.
Met dat zwetsel kunnen we de deuren en de ramen schilderen, dat gaan verrassend schoon en origineel zijn.
Op die zweer kunt ge beter wat van dat zwetsel aansmeren, dan rijpt dat gemakkelijker aan.
een donkere lucht komt aanzetten
regio Rillaar
We zullen de was al maar afdoen want ginder komt er een zwetsel af.
doorgeven
< Frans: passer
Van Dale 2018 overgankelijk werkwoord • heeft gepasseerdniet algemeen van hand tot hand doen gaan
= doorgeven
passeer mij s.v.p. even die schotel
Wilt ge het zout eens passeren?
(verouderd) gestorven
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Onze Paul is gisteren gepasseerd.
de gelijkvloerse verdieping, de verdieping op de begane grond, parterre
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale 2016: BE benedenverdieping
Afbeelding zie hier
Onze living is op het gelijkvloers en geeft uit op den hof.
“Onderaan ziet u de plattegrond van het gelijkvloers.” (standaardtaal in België) Taaladvies.net
ooglid, oogscheel
zie ook blaffetuur
Blaffeturen openhouden met wasklemmen: afbeelding zie hier
Het zal niet lang meer duren eer de kleine slaapt, zijn blaffeturen vallen reeds toe.
Afbeelding zie hier
ooglid, oogscheel
zie ook blaffetuur
Het zal niet lang meer duren eer de kleine slaapt, zijn blaffeturen vallen reeds toe.
Afbeelding zie hier
rolluik
In Antwerpen stad is een blaffetuur onzijdig en uitsluitend een rolluik, d.i. een afsluitbaar vlak, gemaakt van aan elkaar gehechte latjes, die met een blaffetuurlint kunnen opgetrokken of neergelaten worden voor een deur of raam.
Afbeelding zie hier
Als de blaffeturen toe zijn, is de slaapkamer goe donker.
Vergeet het blaffetuur niet af te laten. Dan moet ge niet zo hard stoken.
Als een versleten blaffetuurlint breekt, dondert het hele blaffetuur naar beneden.
rolluik, of luik dat voor de venster kan worden gedraaid, vensterluik
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Waarschijnlijk van Romaanschen oorsprong. Thans nog in Oost- en West-Vlaanderen: een vensterblind dat naar binnen opengaat. De Bo (1873) ook in Brabant is het een vensterluik, vensterblind (Cornelissen-Vervliet)
Etymologie: “blaf” kan verwijzen naar het (oud)duits “bleek” (blaß)- , “tur” is een deur. In vroegere tijden werden perkamenten luikjes aangebracht voor de vensters om het zonlicht of de tocht tegen te houden. Het perkament had een bleke, vale kleur. Vandaar de combinatie blaf-tuur, nl. oorspr. een bleek deurtje. Nu verwijst het naar de luiken voor een venster. Deze hebben eveneens de vorm van een deur.
Afbeelding zie hier
En vergeet de blaffeturen niet dicht te doen als het donker wordt.
In de zomer sluit ik meestal mijn blaffeturen.
Trek de blaffeturen maar op!
de gelijkvloerse verdieping, de verdieping op de begane grond, parterre
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale 2016: BE benedenverdieping
Onze living is op het gelijkvloers en geeft uit op den hof.
“Onderaan ziet u de plattegrond van het gelijkvloers.” (standaardtaal in België) Taaladvies.net
(verouderd) gestorven
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Onze Paul is gisteren gepasseerd.
Een pas geven in het voetbal.
Hij loopt veel te lang met den bal. Hij zou rapper moeten passeren.
doorgeven
→ Fr. passer
Van Dale 2018 overgankelijk werkwoord • heeft gepasseerd
niet algemeen van hand tot hand doen gaan
= doorgeven
passeer mij s.v.p. even die schotel
Wilt ge het zout eens passeren?
langsgaan, (kort) bezoeken, binnenspringen, …
zie ook passeren, langs ~
Zijt ge thuis? Dan passeer ik straks eens om die dozen op te halen.
Moet er iets van den bakker zijn? Dan zal ik daar wel efkens passeren, ik moet toch naar ’t dorp.
doorgeven
→ Fr. passer
Van Dale 2018 overgankelijk werkwoord • heeft gepasseerd
niet algemeen van hand tot hand doen gaan
= doorgeven
passeer mij s.v.p. even die schotel
Wilt ge het zout eens passeren?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
