Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #48901

    blote poep
    (uitdr.)

    zie poep, blote ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:44
    0 reactie(s)

    #48902

    zijbaar
    (de ~ (v.), -baren)

    zeef, teems

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Zijbaar, vergiet; zij.
    Bij Weyns, Volkshuisraad in Vlaanderen (1733).
    — Aan de Maaskant is zijbaar inderdaad het gewone vergiet: ”een coperen zijdebaer”

    zie ook: zijg, zoajgboar
    synoniemen: trizee

    Colander (PSF)

    De soep doordoen met de zijbaar. (lokaal zegt men: zaajbaor)

    Regio Haspengouw
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 23:41
    0 reactie(s)

    #48903

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    - handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd
    - goodwill

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:57
    1 reactie(s)

    #48904

    zille, voor de ~ betalen
    (uitdr.)

    - som te betalen bij een overname van café, winkel…, voor gemaakt cliënteel
    - goodwill

    zie ook zulle

    Voor zijn cafe heeft hij veel betaald voor de zille.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:56
    1 reactie(s)

    #48905

    zille
    (de ~ (v.), ~n)

    boordsteen, dorpel

    ontronde vorm van zulle

    De zillen van de plankiers zijn tegenwoordig aangepast voor rolstoelgebruikers.

    Regio Brugge
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:54
    2 reactie(s)

    #48906

    zulle
    (tussenwerpsel)

    hoor, hè, toch, wat denkt ge wel, …

    bevestigend stopwoordje, ook gebruikt als bekrachting van een mededeling

    Etymologie: Ontstaan uit ‘zullen’ met enclitisch gij: zult gi > zuldi > zulde > zulle (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook
    Antwerpen: zenne, zene, ze
    Antwerpse Kempen: zalla, zalle, za, zenne, zeulle, zulle, zolle
    Hageland zonne of zolle

    - Ik zal u nog wel hebben, zulle!

    - “zonder mij komt ge d’r niet, zulle” – uit ‘Zichemsche Novellen’, Ernest Claes, 1921

    - Ge moet nie peinzen dagge da moogt doen, zulle.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:53
    14 reactie(s)

    #48907

    zonne of zolle
    (tussenwerpsel)

    stopwoordje: hoor

    meer varianten zie zulle

    Ik zal u nog wel ne keer hebben, zonne!

    Dat gaat niet gaan zolle, op die manier gelijk gij het wilt.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:52
    0 reactie(s)

    #48908

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 08 Jul 2018 18:49
    1 reactie(s)

    #48909

    zulle
    (tussenwerpsel)

    hoor, hè, toch, wat denkt ge wel, …

    bevestigend stopwoordje, ook gebruikt als bekrachting van een mededeling

    Etymologie: Ontstaan uit ‘zullen’ met enclitisch gij: zult gi > zuldi > zulde > zulle (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook
    Antwerpen: zenne, zene, ze
    Antwerpse Kempen: zalla, zalle, za, zenne, zeulle, zulle
    Hageland zonne of zolle

    - Ik zal u nog wel hebben, zulle!

    - “zonder mij komt ge d’r niet, zulle” – uit ‘Zichemsche Novellen’, Ernest Claes, 1921

    - Ge moet nie peinzen dagge da moogt doen, zulle.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:21
    14 reactie(s)

    #48910

    zulle
    (de ~ (v.), -n)

    dorpel, drempel, zille, meestal onder een deur

    < Middelnederlands sulle

    ook in de prov. Oost-Vlaanderen

    Ik kwam thuis, en onze Emma zat op de zulle.

    Wij hebben goede buren, maar we lopen er toch het gers van de zulle niet.

    Ie zit voorzekerst weer zonder job; gans de dag plakt hij op zijn zulle.

    Als ge heksen uit uw kot wilt houden, moet ge een paasnagel onder uw zulle steken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:21
    5 reactie(s)

    #48911

    zulle
    (de ~, vrouw.zelfst. nw. geen mv.)

    handelsfonds, ook wel cliëntele genoemd

    Het is de waarde die men verwerft door jarenlang een klantenbestand op te bouwen met een zaak of winkel.
    Het aantal mensen die regelmatig de drempel/dorpel (zulle) passeren en een aankoop verrichten krijgen zo een waarde.

    zille, voor de ~ betalen

    Hoeveel heb je gekregen voor de zulle?

    “Die winkel is vier duizend frank meer verkocht voor de zulle”, De Bo (1873)

    “’n Goe zulle, ’n goe kalandyze”, Verz. Gezelle (voor 1899).

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:20
    1 reactie(s)

    #48912

    zulle
    (de ~ (v.), -n)

    dorpel, drempel, zille, meestal onder een deur

    < Middelnederlands sulle

    ook in de prov. Oost-Vlaanderen

    Ik kwam thuis, en onze Emma zat op de zulle.

    Wij hebben goede buren, maar we lopen er toch het gers van de zulle niet.

    Ie zit voorzekerst weer zonder job; gans de dag plakt hij op zijn zulle.

    Als ge heksen uit uw kot wilt houden, moet ge een paasnagel onder uw zulle steken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:20
    5 reactie(s)

    #48913

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    “We wisten van in het begin dat wanneer de wind of één factor niet zou meezitten, de ballonmeeting een maat voor niets zou zijn. Daarom hadden we voor genoeg randanimatie gezorgd.” (Het Laatste Nieuws-1 jul. 2018)

    “Hervormde kieswetgeving Europees Parlement een maat voor niets.” (hildevautmans.eu 7/4/2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 17:13
    0 reactie(s)

    #48914

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    “We wisten van in het begin dat wanneer de wind of één factor niet zou meezitten, de ballonmeeting een maat voor niets zou zijn. Daarom hadden we voor genoeg randanimatie gezorgd.” (Het Laatste Nieuws-1 jul. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:57
    0 reactie(s)

    #48915

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    “We wisten van in het begin dat wanneer de wind of één factor niet zou meezitten, de ballonmeeting een maat voor niets zou zijn. Daarom hadden we voor genoeg randanimatie gezorgd. (Het Laatste Nieuws-1 jul. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:57
    0 reactie(s)

    #48916

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    “We wisten van in het begin dat wanneer de wind of één factor niet zou meezitten, de ballonmeeting een maat voor niets zou zijn. Daarom … (Het Laatste Nieuws-1 jul. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:56
    0 reactie(s)

    #48917

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    “De verlengingen bleken een maat voor niets, dus moesten strafschoppen een winnaar aanduiden.” (Het Laatste Nieuws 3 jul. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:53
    0 reactie(s)

    #48918

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    “De politieke staking, een maat voor niets?”
    (www.dewereldmorgen.be 10 okt. 2017)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:47
    0 reactie(s)

    #48919

    maat, een ~ voor niets
    (uitdr.)

    Leenvertaling uit het Frans. Algemeen Nederlands zijn:

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. ook maat, een ~ te veel

    Hoezo, ge lust geen taart? Dan is al mijn bakwerk een maat voor niets geweest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:38
    0 reactie(s)

    #48920

    weten
    (ww. wist, geweten)

    weten waar:

    Ook weten in de betekenis ‘weten waar’ is verplicht groepsvormend (…). Ook hier treedt een vervangende infinitief op in plaats van een voltooid deelwoord (…)
    In deze betekenis wordt weten gecombineerd met een lijdend voorwerp en een van de infinitieven liggen, zitten, hangen (onovergankelijk), staan of wonen. (…)

    (4a) De bibliothecaris zal toch Van Dale wel weten te staan?
    Met name in Belgisch Nederlands wordt in dergelijke gevallen vaak een infinitief zonder te gebruikt, bijv.
    (4b) De bibliothecaris zal toch Van Dale wel weten staan?

    Weten wordt dan gebruikt zoals de waarnemingswerkwoorden zien etc. Regionaal wordt ook zijn (‘zich bevinden’) op die manier met weten gecombineerd in de verbinding iets of iemand (niet) weten zijn (in de standaardtaal: (niet) weten waar iets of iemand is/zich bevindt/ligt enz.).

    bron: http://ans.ruhosting.nl/e-ans/18/05/04/12/02/body.html

    vgl ook: zijn, het weten ~

    opm: Ik denk dat in NL die constructie met te + inf. ook vaak vermeden wordt.

    Weet gij mijn sleutels liggen?
    (Weet jij mijn sleutels te liggen? Weet jij waar mijn sleutels liggen?)

    Weet gij de Jean zitten?
    (Weet jij waar Jean is/uithangt?)

    Volgt mij maar, ik weet het zijn.
    (Volg mij maar, ik weet waar het is.)

    Ik weet hem wonen, dat is schuin over de Colruyt.
    (Ik weet waar hij woont,…)

    https://taalkoeien.wordpress.com/2007/06/13/weet-jij-hem-te-wonen/

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jul 2018 16:22
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.