Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
aardappelpuree
ook patatpuree
“Eerst een tomatensoep met balletjes, en daarna een worst in de pan met rodekool en patattenpuree: dat komt dagelijks op de Vlaamse tafel.” (Piet Huysentruyt, nieuwsblad.be (2008))
“Hebben ze daar ook warm eten? En dingen die niet gezond zijn. Ik eet ook al eens graag een stuk vlees, frieten, patatpuree, kroketten, spaghetti, pizza, …” (zoover.nl)
aardappelpuree
“Eerst een tomatensoep met balletjes, en daarna een worst in de pan met rodekool en patattenpuree: dat komt dagelijks op de Vlaamse tafel.” (Piet Huysentruyt, nieuwsblad.be (2008))
aardappelpuree
Eerst een tomatensoep met balletjes, en daarna een worst in de pan met rodekool en patattenpuree: dat komt dagelijks op de Vlaamse tafel.
patattenpuree
Vanavond eten we vis met melkpatatten.
pot met confituur
Van Dale 2016 online: BE
NL: jampot
Antwerpse Kempen: spijspot
vraaghetaanjeroenmeus.be: Waarom moet een confituurpot op zijn kop gezet worden voor het afsluiten?
kimbols.be: Einsteins persoonlijke oogarts wipte de ogen er kort na het overlijden van de professor uit. Sindsdien zitten ze in een confituurpot in een kluis in New Jersey.
seniorennet.be : Kan men appelspijs (appelcompote) bewaren in gesloten confituurpotten? Neen , dat zal niet lukken, tenzij de compote gesteriliseerd wordt.
door de zeef halen, door de passe-vite halen, doorsteken
Van Dale 2018: niet algemeen door de zeef laten gaan
de soep is doorgedaan
De soep doordoen.
door de zeef halen, door de passe-vite halen, doorsteken
Van Dale 2018: niet algemeen door de zeef laten gaan
de soep is doorgedaan
De soep doordoen.
onder de neus houden, verwijten
Van Dale niet algemeen
“Hij stak haar door dat ze medeverantwoordelijk was voor heel wat van de huidige malaise en hij vroeg waarom ze niet eerder de dingen deed die ze nu voorstelt.”
(https://sceptr.net/2016/09/eerste-tv-debat-clinton-en-trump-1-0/)
onder de neus houden, verwijten
Van Dale niet algemeen
“Hij stak haar door dat ze medeverantwoordelijk was voor heel wat van de huidige malaise en hij vroeg waarom ze niet eerder de dingen deed die ze nu voorstelt.”
https://sceptr.net/2016/09/eerste-tv-debat-clinton-en-trump-1-0/
Van Dale: puit
< 1287 ‘kikker’
Zweeds puta (gezwollen zijn), de grondbetekenis is ‘zwellen’
uitspraak in Antwerpen: peut
Onze vijver zit vol puiten.
“Daar wipte opeens een puit vlak vóor zijnen neus uit het gras” De Mont en De Cock, Vl. Vert. (1898).
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje
anjer
zie ook genoffel
Limburg: kernoeffel
van het Frans “girofle” (kruidnagel)
ook wel gebruikt voor een dommige vrouw of voor het vrouwelijke geslachtsdeel
De jenoffele in onzen hof staan al schoon in bloei.
Ons Marie, da’s soms echt een jenoffel…
Zeef
Ook als ww: ziften (zeven) – zift, ziftte, gezift.
< Middelnedelands: sifte, sichte
Keukenzift
Ge kunt dat blikske pekes en aarte (erwten) afgieten door de zift.
Ge moet dat zand ziften, dan blijven de steentjes er in liggen.
Ze hebben daar nogal gelachen! Ze hebben die leerjongen om een glazen zift gestuurd.
Gierigorde emme een zift op hun schouw staan om hunnen smoor te zifte. Dan kunnen ze de beste stukken nog is gebruiken.
vergiet
Van Dale: stramien
< (1555) Oud-Frans estamine (zeefdoek)
de r is te verklaren uit een vorm stermijn, waarin de r naar voren werd verplaatst
nevenvormen:
strameen: Gent
stromijne: Meetjesland
stromijn: Waasland
stramien
stamijn
synoniemen in verschillende regio’s: trizee, zijbaar, zij, verzijp, temst
Giet de patatten af in een strameen.
Giet het witloof eens af in de stromeine.
Schep moed, al is het met een stramijn.
opscheplepel, niet gelijk aan het gebruik van ‘pollepel’ in het AN.
Gr.V.D 2005:
1.grote (houten) keukenlepel met vrij lange steel voor het roeren of dooreenstampen van spijzen
2.hoeveelheid die een pollepel kan bevatten
3.(niet algemeen, algemeen Belgisch-Nederlands) soeplepel
Soep schepte op me ne pollepel.
ook knuffelzone, knuffelstrook
SN: kiss & ride, afzetzone
zoenzone in Brussel
Er is een zoenzone vlak voor de schoolpoort.
gerief om mee te dweilen: rubberen wisser aan een steel
zie ook aftrekken
Om de vloer te kuisen heb ik een dweil, een emmer water, allesreiniger en een aftrekker nodig.
schmink of maquillage verwijderen, afschminken, make-up verwijderen
Van Dale 2016 online: BE
Elke morgend een half uur schminken en elke avond een half uur ontschminken. Dat maakt een uur per dag om schoon te zijn.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Latijn capsa of capax.
< Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k Vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Latijn capsa of capax.
< Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Lat. capsa of capax.
> Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
