Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4861

    steenkapper
    (de~, m., ~s)

    steenbewerker

    vnw: steenhouwer

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Steen, steenkapper: in Z.-Nederl. voor: steenhouwer
    Van Dale 2018 online: BE steen­hou­wer

    zie ook steenkapperij

    Sculpture in Antwerpen

    De Chinese steenkapper heeft de Maagd Maria met spleetogen uitgebeeld.

    Tijdens de bouw van de Onze Lieve Vrouwkathedraal van Antwerpen, gaf bouwmeester Pieter Appelmans onderricht aan de steenkappers.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Apr 2025 06:46
    0 reactie(s)

    #4862

    steenezel
    (de ~ (m.), ~s)

    koppigaard, keikop

    vnw: (fig.) domoor, dom en koppig persoon

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    Prov. Antw.: ne /stienezel/ ook /steinezel/
    zie: steenezel, zo koppig zijn gelijk ne ~

    Het is ne loempe steenezel

    Chris en Wendy van ‘t Gerecht in Turnhout zitten nog in de race voor het tv-programma ’Mijn Restaurant’ en die race wordt vermoeiend. Bij een interviewafspraak stuurt Chris zijn kat, want hij is voetballen en Wendy noemt hem een “koppige steenezel”. HBVL 260509)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Apr 2025 06:45
    0 reactie(s)

    #4863

    steendood
    (bn., bw.)

    1) uitermate moe, moedeloos, kapot, pompaf

    2) morsdood: Van Dale 2018 BE; in­for­meel

    vnw: morsdood

    uitdrukkingen:
    - Zich steendood vervelen: “Help, ik verveel me steendood op mijn werk” (demorgen.be 25 mei 2016)
    - Dat is voor steendood te vallen: “Morgen gaan we naar de falls. Het is hier wel 39°C, en hoge vochtigheid. Om steendood te vallen.” (wijwarenweg.blogspot.com 14 feb. 2008)

    zie ook keidood, stikdood

    1. Heel de dag in het stad liggen rondzeulen, steendood ben ik!

    2. “Hij viel steendood” Cornelissen-Vervliet (1899)
    “Hij is van den toren steendood gevallen” De Bo (1873).
    “Vooraleer hij den gewijden grond had verlaten, viel hij steendood op het gras” Conscience (1869).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Apr 2025 06:44
    2 reactie(s)

    #4864

    steekkaart
    (de ~, v., ~en)

    kaart met informatie die in een kaartenbak tussen andere steekkaarten gestoken wordt (systeem van systeemkaarten)

    vnw: fiche

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands: kaart van een kaartsysteem, fiche, systeemkaart

    zie ook steekkaartenbak

    zie andere definitie van steekkaart

    Hier vindt u steekkaarten waarin onderwijskundige onderwerpen kort en bevattelijk worden uitgediept. (kuleuven.be)

    Met deze Individuele Medische Steekkaart geven ouders alle noodzakelijke inlichtingen over hun kind aan de Chiroleiding. (chiro.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Apr 2025 06:44
    0 reactie(s)

    #4865

    stationeerverbod
    (zn. o.; ~verboden)

    stilstaanverbod

    vnw: verbod om een voertuig langer te laten staan dan nodig voor in- en uitstappen, wachtverbod (nl.)

    vgl. stationeren

    Bij kleine werken volstaat een tijdelijk parkeer- en stationeerverbod om ruimte vrij te maken voor een verhuiswagen (alverhuur.be)

    De borden voor een parkeer- en stationeerverbod dienen minimaal 24 uur voor de activiteit geplaatst worden op het openbaar domein. (beringen.be)

    In het eerste deel van de Moerstraat wordt een parkeer- en stationeerverbod ingevoerd (hln.be)

    Beslissing over uitbreiding parkeer-en stationeerverbod aan Vest uitgesteld (nieuwsblad.be)

    Voor de doortocht geldt een parkeer- en stationeerverbod langs deze straten. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:55
    0 reactie(s)

    #4866

    stationeerverbod
    (zn. o.; ~verboden)

    stilstaanverbod

    vnw: verbod om een voertuig langer te laten staan dan nodig voor in- en uitstappen, wachtverbod (nl.)

    Bij kleine werken volstaat een tijdelijk parkeer- en stationeerverbod om ruimte vrij te maken voor een verhuiswagen (alverhuur.be)

    De borden voor een parkeer- en stationeerverbod dienen minimaal 24 uur voor de activiteit geplaatst worden op het openbaar domein. (beringen.be)

    In het eerste deel van de Moerstraat wordt een parkeer- en stationeerverbod ingevoerd (hln.be)

    Beslissing over uitbreiding parkeer-en stationeerverbod aan Vest uitgesteld (nieuwsblad.be)

    Voor de doortocht geldt een parkeer- en stationeerverbod langs deze straten. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:55
    0 reactie(s)

    #4867

    stationeren
    (ww. stationeerde, gestationeerd)

    (verouderd) stil­staan om pas­sa­giers te la­ten in- of uit­stap­pen of om goe­de­ren te la­den of te los­sen
    soms wederkerig gebruikt met de betekenis “parkeren”

    vnw: parkeren

    taaladvies.net: Belg., geen standaardtaal
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    AN bet. “een bep. vas­te stand­plaats ge­ven”
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks voorbeelden onder)

    < Frans stationner (ergens een bepaalde tijd blijven staan)

    vgl. stationeerverbod

    Als je verhuist of werken laat uitvoeren aan je woning, kan je borden ‘verboden te stationeren’ plaatsen. (standaard.be)

    De borden omvatten drie opschriften: links het verbodsteken « verboden te stationeren », in het midden de vermelding « voorbehouden », rechts een zelfklever met het logo van de federale politie en met het opschrift « police ». (senate.be)

    Ik heb mijne velo daar maar tegen den boom gestationeerd. Ik hoop dat ze hem niet pikken.

    Ik zal mijn eigen hier tussen die twee camions in stationeren se, daar is nog juist plaats voor mijn deux chevauke.

    “Stationeren waar het niet mag, kan veel geld kosten. (in België, geen standaardtaal)” Taaladvies.net

    Een dertiger uit de Ronsese Aatstraat had in de bocht van Dergneau de controle over het stuur verloren en was in volle vaart te pletter gereden tegen een gestationeerd voertuig, dat vervolgens tegen een huisgevel werd gekatapulteerd. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:50
    5 reactie(s)

    #4868

    statiekwartier
    (het ~, ~s)

    stationsbuurt

    vnw: stationsbuurt, stationswijk

    Waar woont hij? In het statiekwartier.

    In Antwerpen ligt het statiekwartier grofweg tussen het Astridplein en de Leien en tussen de Keyserlei en de Gemeentestraat.

    Actie tegen overlast in statiekwartier. (politieantwerpen.be)

    Het “Statiekwartier” ontwikkelde zich tot een residentiële woonwijk met ruime burgerwoningen of herenhuizen van lokale prominenten, industriëlen en begoede burgerij. (realo.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:48
    0 reactie(s)

    #4869

    statie
    (zn. v., -s)

    treinstation

    ook: treinstatie

    vnw: station

    Antw.: stoase
    Oost-Limburg: sjtaasie

    Klik op de afbeelding
    ANTWERPEN CENTAAL 1900 - panoramio
    Centrale trap van de middenstatie in 1900

    Zie ook eindstatie; statiekwartier

    Ik moet om 8 uur 37 op de statie zijn.

    Om hauf_ach zind zie aangekomme op der sjtaassie. (Limburg)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:44
    7 reactie(s)

    #4870

    treinstatie
    (zn. v.; ~s)

    treinstation

    verkort : statie

    Claessens sleepte daarvoor Oostenrijkse apotheekkasten aan, een heuse kasteelbrug, de stuurhut van een treinlocomotief en ornamenten uit de Nijlense treinstatie. (standaard.be)

    In de tentoonstelling hangen enkele opmerkelijke tekeningen van zijn hand, bijna futuristische ontwerpen voor een ‘treinstatie’ en ‘vlieghaven’ (demorgen.be)

    Gisterenmorgen om 6U30 kwam Gery zijn papa achter ons om ons te voeren naar de treinstatie in Kortrijk. (bloggen.be)

    De tram stopt voor de deur , Berchem treinstatie op minder dan 2 km en het centrum van de koekestad op 15 minuutjes met de fiets (home-sweet-home.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:43
    0 reactie(s)

    #4871

    statie
    (zn. v., -s)

    treinstation

    ook: treinstatie

    vnw: station

    Antw.: stoase
    Oost-Limburg: sjtaasie

    Klik op de afbeelding
    ANTWERPEN CENTAAL 1900 - panoramio
    Centrale trap van de middenstatie in 1900

    Zie ook eindstatie

    Ik moet om 8 uur 37 op de statie zijn.

    Om hauf_ach zind zie aangekomme op der sjtaassie. (Limburg)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:40
    7 reactie(s)

    #4872

    statie
    (zn. v., -s)

    treinstation

    vnw: station

    Antw.: stoase
    Oost-Limburg: sjtaasie

    Klik op de afbeelding
    ANTWERPEN CENTAAL 1900 - panoramio
    Centrale trap van de middenstatie in 1900

    Zie ook eindstatie

    Ik moet om 8 uur 37 op de statie zijn.

    Om hauf_ach zind zie aangekomme op der sjtaassie. (Limburg)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:39
    7 reactie(s)

    #4873

    stapelzat
    (bn.)

    ladderzat
    ook: stiepelzat

    vnw: stomdronken

    znwb: Zeer dronken, smoordronken

    ‘Ik vermoed niet te veel, want de mannen van Blur waren stapelzat,’ vertelt organisator Alain Deferm in aflevering vier. (humo.be)

    Daar laveert nog een eenzaat door de stad, Hij is bedronken, hij is bezopen, stapelzat, Zijn lijf zit vol alkohol en gerstennat. (carpegeel.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:28
    0 reactie(s)

    #4874

    stiepelzat
    (bn.)

    ladderzat; stapelzat

    Van Dale online: niet al­ge­meen: stom­dron­ken

    Was de minister echt stiepelzat in New York?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 16:24
    1 reactie(s)

    #4875

    boj
    (zn m)

    postbode

    < van ‘bode’

    “Heeft de boj iets gebracht?”

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 14 Apr 2025 13:45
    0 reactie(s)

    #4876

    stapelplaats
    (zn. v.; ~en)

    opslagplaats, magazijn

    vnw: opslagplaats, depot, magazijn

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4

    vgl. stapelhuis

    In een verlaten industrieel pand in hartje Aalst bouwde Sylvie Reno een heuse stapelplaats in karton na. (vrt.be)

    Er zullen een honderdtal medewerkers aan de slag gaan in de nieuwe stapelplaats, zegt Roel Dekelver, communicatiemanager van Delhaize. (demorgen.be)

    Wilson Wellens, die ook voor de liberale arbeidscentrale optreedt, zei dat ook in de stapelplaatsen in Zellik en Ninove de onrust groot is. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 08:09
    0 reactie(s)

    #4877

    stapelhuis
    (het ~, ~huizen)

    entrepot, pakhuis

    vnw: pakhuis, opslagplaats, entrepot

    Van Dale 2017 online: BE

    Klik op de afbeelding
    Bruxelles Tour et Taxis1.psd
    Thurn en Taxis in Brussel, destijds een stapelhuis

    vgl. stapelplaats

    Aan de haven liggen heel wat stapelhuizen.

    Pakhuizen, ook stapelhuizen of breedhuizen genoemd, met drie lagen zijn aan elkaar gekoppeld met strikte hoogtebeperking. De Leuvense bouwheren hadden verstand van planmatige aanleg en respecteerden strenge bouwverordeningen. (vrt.be)

    De modeontwerper heeft naast Sint-Felix, in het kloeke, sobergrijze stapelhuis Godfried, zijn atelier en magazijnen ondergebracht. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Apr 2025 08:05
    4 reactie(s)

    #4878

    moeëskloeët
    (zn(m),~en)

    zie moêsen

    onhandige mens, knoeier

    Neen zeg! Die moeëskloeët moet da nie proberen repareren. Straks hebben nog meer kosten…

    Regio Waasland
    Bewerking door moomer op 14 Apr 2025 02:22
    0 reactie(s)

    #4879

    nijverig
    (bn.)

    SN-NL: ijverig

    vnw

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    Van Dale 2024: (BE; niet al­ge­meen) ij­ve­rig, nij­ver

    Nijverig Baasrode in de kijker tijdens historische wandeling (hln.be)

    Het is lui noch nijverig. Het is niet doelmatig, maar het is ook niet nutteloos. (standaard.be)

    Ook in Brussel – of misschien vooral in Brussel – wordt vandaag de Dag van de Arbeid nijverig gevierd. (bruzz.be)

    Drummondville is een nijverig provincienest met een kleine 50.000 inwoners, honderd kilometer noordoostelijk van Québecs hoofdstad Montréal. (demorgen.be)

    Tot diep in de jaren zeventig, tot aan Egmont zeg maar, was het een hobby van vele nijverige onderwijzers, heemkundigen en notarissen. (knack.be)

    Theo van Waefelghem, de nijverige, spaarzame nijveraar, heeft een broer, Adelin, die een losbandig leven leidt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Apr 2025 21:25
    0 reactie(s)

    #4880

    varkenskot
    (zn. o.; ~en)

    varkensstal, varkenshok
    ook fig. een vuile, niet onderhouden plaats

    zie ook verzamellemma koterij

    Een deel van de abdissenwoning was omgevormd tot een kippenhok, de rest van het pand diende als varkenskot. (standaard.be)

    Als je over de E17 door Kruishoutem raast, dan blijft je enkel de stank van de varkenskoten bij (demorgen.be)

    Iemand die niet betaalt en er een varkenskot van maakt ? (hln.be)

    We hebben ons ooit moeten omkleden in een varkenskot, tussen de kolen en de patatten. (humo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 13 Apr 2025 21:23
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.