Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zich haasten in het algemeen; ook haastig werken, van hier naar ginder lopen om iets rond te krijgen
uitspraak: eu = doffe e
WNT:
?B. Onz. — Hard loopen, hollen. Te Antwerpen.
“Hij sjörde nèven ons huis gelijk ne wind” Cornelisssen-Vervliet (1899)
Wij hebben moeten djeurren voor hier op tijd te geraken.
opgescheept met iets of iemand
uitspraak in Antwerpen: gezjaard
WNT: In de verbinding gezjeerd zijn met, opgescheept zitten met, last hebben van.
Met iemand of met iet gezjèèrd zijn, er mede geplaagd zijn, Cornelissen-Vervliet (1903).
- Ik wil met dieë’ last nie’ gezjeerd zijn, Ald.
- Wij zijn alle dagen me’ vremde katten gezjerd, Ald.
- Ik ben nie’ geren me’ zoo ’nen zageman gezjard, Ald.
Hij kwam maar efkes iets halen, maar we zaten er heel de avond met gezjaard.
opgescheept met iets of iemand
uitspraak in Antwerpen: gezjaard
WNT: In de verbinding gezjeerd zijn met, opgescheept zitten met, last hebben van.
Met iemand of met iet gezjèèrd zijn, er mede geplaagd zijn, Cornelissen-Vervliet (1903).
- Ik wil met dieë’ last nie’ gezjeerd zijn, Ald.
- Wij zijn alle dagen me’ vremde katten gezjerd, Ald.
- Ik ben nie’ geren me’ zoo ’nen zageman gezjard, Ald.
Hij kwam maar efkes iets halen, maar we zaten er heel de avond met gezjaard.
snor
in de Rupelstreek sneus, zoals een vors (kikker) daar een veus is
ook in de Kempen (regio Lier, Berlaar, Herenthout, Herentals)
uitspraak met korte eu
Die man met zijn sneus heeft een veus gevangen.
Het gebruik van het lidwoord e is (of was) algemeen voor zowel mannelijke, vrouwelijke als onzijdige naamwoorden in de uiterste westhoek ( De Panne, Koksijde, en andere).
1. gelwe: geel (kleur), ook gilwe
2. Gelwe: het dorp Geluwe
1. Ik kocht me een nieuwe pull, gelwe van kleur.
2. Mijn nieuwe buurman is van geboorte van Gelwe.
geel (kleur)
ook gelwe
< verbogen vorm van Middelnederlands gelu (F. Debrabandere)
Met Pasen leggen we een gilwe tafelkleed.
1. gelwe: geel (kleur), ook gilwe
2. Gelwe: het dorp Geluwe
1. Ik kocht me een nieuwe pull, gelwe van kleur.
2. Mijn nieuwe buurman is van geboorte van Gelwe.
geel (kleur)
< verbogen vorm van Middelnederlands gelu (F. Debrabandere)
Met Pasen leggen we een gilwe tafelkleed.
bagagedrager achter op een fiets
Kom met me mee, op ’t staantje van mijn velo.
1. doen opvallen, tot zijn recht doen komen, extra aandacht doen krijgen, in de bloemekes zetten
2. iets dik in de verf zetten: (al te) zwaar benadrukken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets in de verf zetten
doen opvallen, extra aandacht geven
•
uitdrukking; BE iets dik in de verf zetten
gechargeerd voorstellen
= overbenadrukken
1.Terecht worden het verenigingsleven, overheidsinitiatieven en de evolutie die de stad Brussel kent, ook eens in de verf gezet.
2. De sportieve prestaties van de gelauwerde werden door de spreker dik in de verf gezet.
doen opvallen, tot zijn recht doen komen, extra aandacht doen krijgen, in de bloemekes zetten
iets dik in de verf zetten: (al te) zwaar benadrukken
Van Dale 2018: uitdrukking; BE iets in de verf zetten
doen opvallen, extra aandacht geven
•
uitdrukking; BE iets dik in de verf zetten
gechargeerd voorstellen
= overbenadrukken
Terecht worden het verenigingsleven, overheidsinitiatieven en de evolutie die de stad Brussel kent, ook eens in de verf gezet.
De sportieve prestaties van de gelauwerde werden door de spreker dik in de verf gezet.
weduwe
WNT: In Antwerpen, Belgisch Brabant en Limburg in den vorm weef.
Als weef aan een overlevingspensioen geraken. Miserie.
weduwe
zie ook: wewe, weveneir
WNT: In Antwerpen, Belgisch Brabant en Limburg in den vorm weef.
Als weef aan een overlevingspensioen geraken. Miserie.
zij, haar, meisje, vrouw
Wordt gebruikt voor een vrouwelijk persoon om een ongenoegen of boosheid te uiten:
- als aanspreektitel
- om de naam niet te noemen
zie ook madam, madam toertjes, madammeke
Seg madam, gaat het zo een beetje? Zet die muziek wat stiller.
Madam daar se, zij heeft achter onze rug beslist om de leveringsdatums van de bestellingen in de computer te veranderen, en nu zitten wij met de last en zever van de klanten.
Schoon van madam he, zij is op reis en nu moeten wij hare brol oplossen! Dat die wacht tot ze terug op de bureau komt.
Wete wa madam, houd uwe zever voor uw eigen, ik moet dat allemaal niet weten!
mevrouw
ook: echtgenote of (vrouwelijke) partner
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal aanspreektitel voor iedere gehuwde, en voor iedere onbekende oudere vrouw
zie ook zijn madam
Madam Van Den Broecke heeft ne nieuwe pelse frak gekocht.
Madam, kunt gij mij zeggen waar ik hier een bakkerij vind?
Vier jaar geleden, toen mijn madam en ik ons loftje kochten, moest ik (onder zachte dwang) met een sloophamer zowat elke muur (gelukkig geen steunmuren) naar beneden kloppen. (http://www.appelogen.be/)
mevrouw
ook: echtgenote of (vrouwelijke) partner
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal aanspreektitel voor iedere gehuwde, en voor iedere onbekende oudere vrouw
Madam Van Den Broecke heeft ne nieuwe pelse frak gekocht.
Madam, kunt gij mij zeggen waar ik hier een bakkerij vind?
Vier jaar geleden, toen mijn madam en ik ons loftje kochten, moest ik (onder zachte dwang) met een sloophamer zowat elke muur (gelukkig geen steunmuren) naar beneden kloppen. (http://www.appelogen.be/) (zie zijn madam)
gat, poep, kont
WNT: boem: Mogelijk samentrekking van bodem.
Achterste, gat, kont: Mechelen
Wow, die madam heeft nogal een dikke boem; ge kunt er zo goed als een bloempot opzetten.
een grote knikker
zie ook bolleket synoniem: boemeket (A.Kempen)
synoniemen van knikker bij marbel
Als ik die boem leg zijn er veel kandidaten om te schieten.
knikker
< Middelnederlands: ‘marber’, ‘marbel’ = marmer (Frans: ‘marbre’) < Latijn: marmor
Antwerpen stad: ne maarembol, maarebolle (mv.)
Antwerpse Kempen: marebol, meirebol, knot
Hageland: ne mermel, ne merrevel
Waasland: marrebol
Z.O.VL.: marbol
zie ook ket, bolleket, laveur, schiethuif, huif,
klits, boemeket, boem
De kinderen zijn met de marbels aan het spelen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
