Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #42271

    gendarme
    (de ~ (m.), ~n)

    rijkswachter, nationaal politieagent
    bij de fusie van de politiediensten is deze benaming verdwenen

    uitspraak prov. Antw.: zjandaareum, zjanderm, zjandeirrem, zjandarm

    > andere betekenis van gendarme

    Van Dale online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: rijkswachter

    De gendarmen zorgden ervoor dat de betoging niet uit de hand liep.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 Dec 2018 12:24
    2 reactie(s)

    #42272

    gendarme
    (de ~ (m.), ~n)

    bazige vrouw

    > andere betekenis van gendarme

    Haar man heeft niets te vertellen. Zij is een echte gendarme.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 17 Dec 2018 12:23
    3 reactie(s)

    #42273

    vogeltjes vangen
    (uitdrukking)

    vaststelling van overspel: de vaststelling mag niet worden gedaan tussen 21 uur ‘s avonds en 5 uur ‘s morgens.

    > gendarmentaal

    Ik ga vandaag vroeg slapen, want ik heb morgen vroeg dienst en moet al om vijf uur gaan vogeltjes vangen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 17 Dec 2018 11:00
    2 reactie(s)

    #42274

    burgemeester- en schepenenbal

    zie schepenenbal

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:26
    0 reactie(s)

    #42275

    schepenenbal
    (zn. o.; ~s)

    bal georganiseerd door de schepenen van de gemeente

    ook: burgemeester- en schepenenbal

    vgl. bal van de burgemeester en schepenen

    Eminens on tour ! Vanavond als slotact op het Open-VLD-schepenenbal in de Kimpel in Bilzen !(facebook)

    Burgemeester- en Schepenenbal voor goede doelen (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:26
    0 reactie(s)

    #42276

    bal van de burgemeester en schepenen

    zie bal van de burgemeester

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:23
    0 reactie(s)

    #42277

    bal van de burgemeester
    (begrip)

    Jaarlijks georganiseerd dansfeest in zowat elke Vlaamse gemeente en waarvan de opbrengst (meestal) naar een sociaal doel gaat.

    bij uitbreiding ook: bal van de burgemeester en schepenen

    zie ook schepenenbal

    Voor het bal van de burgemeester krijgt iedereen in het dorp een uitnodiging in de bus.

    De eerste zaterdag van december vindt het bal van de burgemeester en schepenen plaats ten voordele van het goede doel. (uitinvlaanderen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:23
    0 reactie(s)

    #42278

    schepenen, college van burgemeester en ~

    zie college van burgemeester en schepenen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:20
    0 reactie(s)

    #42279

    burgemeester, college van ~ en schepenen

    zie college van burgemeester en schepenen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:19
    0 reactie(s)

    #42280

    jeugdboekenweek
    (zn. v.; ~weken)

    ANW: (vooral) in België: “periode van ongeveer een week die in het teken staat van de promotie van het jeugdboek”

    De Jeugdboekenweek is een project van Stichting lezen in samenwerking met de bibliotheken, het onderwijs en het boekenvak. (antwerpenboekenstad.be)

    De Jeugdboekenweek, die morgen officieel van start gaat, is het ideale excuus om twee weken lang met je neus in de boeken te zitten. (hln.be)

    Jeugdboekenweek wordt jeugdboekenmaand – Gemeente Overijse

    Want straks is het Jeugdboekenweek. En iedereen weet dat tijdens de Jeugdboekenweek de wereld ontdooit, de bomen in bot staan en de lente echt begint. (tinemortier.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 10:05
    0 reactie(s)

    #42281

    Pour les Flamands la même chose
    (uitdrukking)

    (sarcastisch) “Voor de Vlamingen hetzelfde” verwijst naar de weigering van Franstalige Belgen om Nederlands te spreken.

    De uitdrukking vindt haar oorsprong in de Eerste Wereldoorlog. Belgische officieren gaven bevelen in het Frans, ook al waren ze zich ervan bewust dat de Vlaamse soldaten die taal meestal niet machtig waren.

    Ook: Et pour les Flamands la même chose

    De Vlaamse voetbalsupporters krijgen hierbij hun versie van ‘pour les Flamands la même chose’. Verstaan ze Stromae niet? lees dan de Engelse ondertitels." (Doorbraak, 19/03/14 n.a.v. het lid “Ta fête” voor het WK in Brazilië.)

    ‘Et pour les Flamands la même chose: pleidooi voor meer Frans voor Vlaamse leerlingen’ (knack.be)

    Met de Jean kunt ge toch in affronten vallen. Toen we in de Walen in een café waren bestelde de tafel naast ons vier pinten. ‘Et pour les Flamands la même chose,’ riep de Jean naar de garçon.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 09:58
    8 reactie(s)

    #42282

    Flamands, et pour les ~ la même chose
    (uitdr.)

    zie Pour les Flamands la même chose

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 09:54
    0 reactie(s)

    #42283

    franskiljonisme
    (zn. o.; geen mv.)

    ANW: (vooral) in België: “beweging in België die voorstander is van de overheersing van de Franse taal in België; beweging, gezindheid van franskiljons”

    zie ook franskiljon

    Het Nieuwe Franskiljonisme Spreekt Engels.” (biblio.ugent.be)

    In de jaren dat ik lokaal actief was in de Brusselse politiek, in Elsene en Vorst, heb ik geleerd dat het franskiljonisme nergens groter is dan bij de PS. (tijd.be)

    Tot vandaag blijven restanten van het aloude franskiljonisme opduiken. (Brussel: een politiek incorrecte schets – Luckas Vander Taelen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 09:45
    0 reactie(s)

    #42284

    franskiljon
    (de ~ (m.), ~s, ~neke/~netje)

    - Een Vlaming die houdt van de Frans(talig)e cultuur en een voorstander is van het gebruik van de Franse taal in Vlaanderen.
    - scheldnaam

    zie ook Fransquillon

    RBBN: Soort belgicisme: cultuurgebonden
    Van Dale: Vlaming die voorstander is van de overheersing van het Frans in België (scheldnaam)
    ANW: (vooral) in België

    zie ook franskiljonisme

    Die vuile Franskiljon moet zijn bakkes eens houden.

    “Hij die ’t licht niet kan verdragen der Geen Taalse zon,
    hij weze een kaloot of een bekrompen franskiljon.” (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Dec 2018 09:40
    1 reactie(s)

    #42285

    vessemen
    (vessemde, gevessemd, zw.ww.)

    Iemand pootje lappen
    lett.: de hiel doen optillen
    zie ook pootjelap doen

    zie ook: vessem in de zin van “hiel”

    Den Bennie heeft me gevessemd en toen zennek gestrunkeld. (strunkelen)
    Bennie heeft me pootje gelapt en toen ben ik gestruikeld.

    > andere betekenis van vessemen
    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:08
    0 reactie(s)

    #42286

    pootjelap doen
    (uitdr.)

    voetje lichten, iemand langs achter een voet tussen zijn voeten steken om hem te doen struikelen
    ook ‘pootjelap zetten’ en pootje lap leggen’
    zie ook vessemen
    SN: pootje lappen

    Meester, hij doet mij altijd pootjelap.
    Ik ga het aan mijn moeder zeggen, want mijn knie is al geschaafd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:07
    1 reactie(s)

    #42287

    helaba
    (tussenw.)

    wordt gebruikt bij wijze van begroeting

    > andere betekenis van helaba

    Helaba iedereen.
    Ik zal me ff rap voorstellen: ik ben 38 jaar en werkzaam als glazenmaker.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:06
    0 reactie(s)

    #42288

    helaba
    (tussenwerpsel)

    hé gij daar, opgepast!

    > andere betekenis van helaba

    Helaba, rustig aan hé manneke of ik zal uw vader eens roepen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:06
    4 reactie(s)

    #42289

    helaba
    (tussenwerpsel)

    hé gij daar, opgepast!

    Helaba, rustig aan hé manneke of ik zal uw vader eens roepen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:05
    4 reactie(s)

    #42290

    debout zijn

    wakker zijn, opgestaan, uit de veren

    < Frans debout: opstaand

    De klein mannen waren weeral heel vroeg deboe vandemorgend.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Dec 2018 21:02
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.