Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
een aanstaand huwelijk niet doen doorgaan
VD 2018 2
van verloofden de verloving verbreken, van het huwelijk afzien
•de bruid is gebeeld
haar aanstaande heeft haar laten lopen
•de bruidegom beelt
trekt zich terug
AN, maar blijkbaar alleen gebruikt en gekend in West-Vlaanderen
Een paar dagen voordat ze gingen trouwen, hoorde de familie dat de trouwers gebeeld hadden.
genieten van iets, plezier hebben aan iets
VD2016 online: BE
Zo op mijn duizend gemakken niks doen, daar kan ik toch deugd van hebben se!
Ik heb eens goed uitgeslapen en ik heb er deugd van gehad.
een string
Zie da meske! Ze laat den helft van hare scheetkliever zien!
- afglijden, afrijzen
- in 1 trek iets in serie weghalen
zie ook uitritsen
- Met 2 direct achtereen zijn ze van den rijsaf afgeritst.
- Rooi bezekes (aalbessen) kunt ge, met uw wijsvinger en duim, in 1 keer van de troskes afritsen.
De afgeritste bezekes eten we geire met witte suiker bij ons boke
(culinair) bruin bakken
(metallurgie) polijsten
Van Dale 2018 vermeldt “bruneren” niet, wel “bruineren”
zie ook bruneerder
“Voeg de tomatenpuree toe en laat het vlees bruneren of verder bruin worden.” (https://njam.tv/kooktechnieken/pinceren-en-bruneren)
“Bruneren werd veel in de zilversmeedkunst toegepast voordat de hangmotor en polijstmachines werden uitgevonden.”(Wikipedia)
< Frans “brunir” (glanzend maken of bruin maken)
galerij
Van Dale BE
< Frans galerie
" In de Mechelse Galerie M is vanaf 1 september een opmerkelijke tentoonstelling te bezoeken." (HLN 23/08/18)
“Manor Grunewald: griezelen in de galerie” (titel Bruzz 16/12/12)
galerij
Van Dale BE
< Frans galerie
" In de Mechelse Galerie M is vanaf 1 september een opmerkelijke tentoonstelling te bezoeken." (HLN 230818)
“Manor Grunewald: griezelen in de galerie” (titel Bruzz 161212)
(politiek, neologisme) situatie waarin er geen beleid bestaat
“Nu dreigen we in de beleidsloosheid, als dat woord bestaat, terecht te komen.” (Peter De Roover in HLN 181218)
wanneer de premier het ontslag van de federale regering bij de koning gaat aanbieden
Premier Charles Michel dient ontslag van regering in en gaat naar koning (vrt.be)
Tijdens een dramatisch zitting van de Kamer op 11 oktober 1978 kondigt Tindemans het einde van zijn regering aan: ‘Voor mij is de grondwet geen vodje papier. Ik ga weg van deze tribune, ik ga naar de koning en bied het ontslag van de regering aan’ (knack.be)
Nog twee dagen om de regering te redden: naar Marrakech, of naar de koning (4nieuws.be)
wanneer de premier het ontslag van de regering bij de koning gaat aanbieden
Premier Charles Michel dient ontslag van regering in en gaat naar koning (vrt.be)
Tijdens een dramatisch zitting van de Kamer op 11 oktober 1978 kondigt Tindemans het einde van zijn regering aan: ‘Voor mij is de grondwet geen vodje papier. Ik ga weg van deze tribune, ik ga naar de koning en bied het ontslag van de regering aan’ (knack.be)
Nog twee dagen om de regering te redden: naar Marrakech, of naar de koning (4nieuws.be)
wanneer de regering geen jaarbegroting heeft en maand per maand een twaalfde van de jaarbegroting laat stemmen
In NL enkel met verwijzing naar Europa of België
De federale regering gaat een begroting met voorlopige twaalfden indienen in het parlement. (hln.be)
Kamer keurt voorlopige twaalfden goed – België – Knack (knack.be – 2012)
kerstekind, volwassene die zich gedraagt als een klein kind
uitspraak prov. Antw.: kastekind
Als hij zijn goesting niet krijgt is het just een kestekind.
werkmannen van de centrale werkplaats van de NMBS te Mechelen
staase is de lokale uitspraak van statie
Maakt dat ge van de straat zijt; de staseventen zijn op komst.
zeemlap waarmee men de ruiten kuist
z.o. vinsterleir
Met een emmertje, sponsen en vensterleer ga ik elke zaterdagochtend, weer of geen weer, mijn auto te lijf.
emmer, ketel
Van Dale: aker
(archaïsch) koperen putemmer
< middeleeuws Latijn aquarius (lampetkan)
ook in Antwerpse Kempen
Geef mij ne keer dien aker, ton ga’k hem mee petatten vullen.
emmer, ketel
< middeleeuws Latijn aquarius (lampetkan)
Geef mij ne keer dien aker, ton ga’k hem mee petatten vullen.
uitspraakvariant van aker (emmer)
Vult dienen auker eens met water.
- weg, verdwenen, ervandoor
- gestolen
Wordt gebruikt met hulpwerkwoord ‘zijn’, ook ‘schampavie spelen’
Herkomst:
- Waarschijnlijk van het Spaanse “escampar” (vluchten) of van het soortgelijke Italiaanse “Scampa via !” (scheer je weg).
- volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal: Ontleend aan een afleiding van Frans escamper, misschien aan escampativos.
- volgens Van Dale: schampavie < Spaans escampavia (licht vaartuig dat zich gemakkelijk kan verplaatsen), van escampar (de wijk nemen)
Van Dale online: BE: spreektaal: verdwenen
schampavie spelen: geruisloos verdwijnen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Alleen in de verbindingen schampavie spelen, zich wegpakken, de plaat poetsen, uitknijpen en schampavie zijn, er van door zijn. In Zuid-Nederland.
zie ook schamplavie
Ik ben schampavie, ik ben er van door.
Toen de beklaagde moest verschijnen voor de rechter, speelde hij schampavie.
Mijn auto is schampavie, hij is gestolen.
Het jongentje was hier aan het spelen, maar al met ne keer was hij schampevie. (West-Vlaanderen)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
