Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #4101

    zessen

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 6 uur

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vieren, vijven, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor de zessen.
    Het is twintig na de zessen.
    Laat ons afspreken tegen de zessen aan den inkom.
    Hij kwam rond de zessen aan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:08
    0 reactie(s)

    #4102

    vieren

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 4 uur

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor de vieren.
    Het is twintig na de vieren.
    Laat ons afspreken tegen de vieren aan den inkom.
    Hij kwam rond de vieren aan.

    > andere betekenis van vieren

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:07
    0 reactie(s)

    #4103

    vieren

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 4 uur

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, drieën, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor de vieren.
    Het is twintig na de vieren.
    Laat ons afspreken tegen de vieren aan den inkom.
    Hij kwam rond de vieren aan.

    > andere betekenis van vieren

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:07
    0 reactie(s)

    #4104

    drieën

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 3 uur

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, tweeën, vieren, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor den drieën.
    Het is twintig na den drieën.
    Laat ons afspreken tegen den drieën aan den inkom.
    Hij kwam rond den drieën aan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:07
    1 reactie(s)

    #4105

    tweeën

    in tijdsaanduiding: verwijzing naar 2 uur

    zie ook achter, tien ~ drie, enen, drieën, vieren, vijven, zessen, zevenen, achten, negenen, tienen, elven, twaalven

    Het is drie voor den tweeën.
    Het is twintig na den tweeën.
    Laat ons afspreken tegen den tweeën aan den inkom.
    Hij kwam rond den tweeën aan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:07
    5 reactie(s)

    #4106

    politiek
    (bn.)

    dwars, kwaad, boos
    zie ook beddenbak, politieke ~

    Begint niet over dat onderwerp want dan wordt de Paul politiek.

    Als Miro wat gedronken heeft, begint hij tegen iedereen politiek te doen.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:06
    1 reactie(s)

    #4107

    zjaloes
    (bn.)

    jaloers, afgunstig

    < Oudfrans: jalous < Latijn zelosus

    De r in het Nederlandse woord is opmerkelijk. Dat deze zou teruggaan op een Franse gewestelijke vorm met r lijkt niet aannemelijk: noch in het Oudfrans of Oudpicardisch, noch in andere ontlenende talen is een spoor van zo’n r te vinden, ook niet in het zn. jaloezie en de parallellen daarvan. Waarschijnlijk is de r hypercorrect ingevoegd naar analogie van woorden op -oers, -ours. (M. Philippa)

    zie ook groen zien van jaloezie, jaloezigheid, jaloes, jaloeziteit

    Hij is zjaloes omdat iemand anders meer aandacht krijgt dan hijzelf.

    De zjaloeze beddenbak!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:06
    0 reactie(s)

    #4108

    furieuselijk
    (bw)

    furieus

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Van furieus met -(e)lijk. Niet in Middelnederlands woordenboek.
    In alle betekenissen sinds lang verouderd.
    1. Razend, woedend, uitzinnig; vol woede; op woedende, uitzinnige wijze; ook: op zeer wreede wijze.
    2. Zeer krachtig, zeer heftig; op zeer krachtige, heftige wijze; met groote kracht, verwoed.
    > gevechtshandelingen, en dan verbonden met ww. als aanvallen, schieten, vechten e.d.
    > de beweging, de kracht van den wind, het water e.d.

    niet in Van Dale

    De burgerij wel wetende dat de heren van de wet vergaderd waren, zo zijn ze bijeen verzameld en furieuselijk naar het stadhuis gelopen waar zij met geweld de schepenkamer openbraken welke in die tijd op de eerste verdieping was van de hallentoren. (Ieper, Westhoek.net)

    Oostende 1706: de belegerde geallieerden zijn zeer furieuselijk bij nachte en bij dage gebombardeerd geweest. (28 febr. 1985 – De Plate)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:04
    0 reactie(s)

    #4109

    raastig
    (bn.)

    razend, woedend

    ook: “gelijk ne raastige ergens opvliegen”, waarmee een wildebras wordt bedoeld
    zie ook razendig

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Razendig (raasdig, raastig), in zndl. dial. hetzelfde als razend in verschillende betekenissen.

    Antwerpen: raasdeg; zn: raasdege

    Toen ik te weten kwam dat ze achter m’n rug allemaal leugens waren gaan vertellen, was ik echt raastig.

    Met heet weer tijdens de hondsdagen, vliegen de dollen raastig rond op zoek naar vlees om eitjes te kunnen leggen.

    Gelijk een raastige zot en helemaal in paniek kwam em aangereden met zijne velo.

    Regio Hageland
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:04
    6 reactie(s)

    #4110

    beterkoop
    (bw.)

    vnw: goedkoper

    taaladvies.nl: nog enkel hier en daar in Belg. Geen standaardtaal.

    ook: beterekoop

    gans Vlaanderen?

    Het witloof is beterkoop in de GB dan op de markt tegenwoordig.

    Als ge dat per 10 stuks koopt is dat veel beterekoop.

    Indien u meerdere keren per jaar op vakantie gaat is een jaarformule doorgaans beterkoop dan telkens een tijdelijk contract te onderschrijven. (schaekers.be)

    Maar klassieke huiswijnen, die als zodanig ook op de wijnkaart worden gepusht en beantwoorden aan het credo ‘toegankelijk, beterkoop en aangenaam’, … (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:02
    0 reactie(s)

    #4111

    beterkoop
    (bw.)

    vnw: goedkoper

    taaladvies.nl: nog enkel hier en daar in Belg. Geen standaardtaal.

    ook: beterekoop

    gans Vlaanderen?

    Het witloof is beterkoop in de GB dan op de markt tegenwoordig.

    Als ge dat per 10 stuks koopt is dat veel beterekoop.

    Indien u meerdere keren per jaar op vakantie gaat is een jaarformule doorgaans beterkoop dan telkens een tijdelijk contract te onderschrijven. (schaekers.be)

    Maar klassieke huiswijnen, die als zodanig ook op de wijnkaart worden gepusht en beantwoorden aan het credo ‘toegankelijk, beterkoop en aangenaam’, … (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:02
    0 reactie(s)

    #4112

    ressort
    (de ~ (m.), ~s)

    veer, vering, springmatras; de spelling is meestal aangepast aan de Vlaamse uitspraak

    vnw:
    •springveer, spiraal
    •spiraalmatras, springmatras, springbak

    < Frans ressort (veer)

    Van Dale 2018: BE; niet al­ge­meen spi­raal­ma­tras, spring­bak

    uitspraak: zonder t

    vgl. masa ma ressor (Congo) prikwater, spuitwater

    Kulifeder

    vgl. ressortbak; bedressort

    De ressor is door mijn matras geschoten.

    De ressor van mijnen auto is kapot.

    Ik heb een nieuw ressorreke nodig voor mijn horloge.

    Eiken bed + Verstelbare lattenbodem + Ressort. € 50,00 (2dehands.be)

    In die filter hoes zit een ressort om te vermijden dat die hoes wordt platgedrukt door de aanzuig vd pomp (6-7bar). (forum.bmw-mc-vl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door China op 12 May 2025 19:00
    5 reactie(s)

    #4113

    toebak, dat is straffen ~
    (uitdr.)

    - dat is erg, ongelooflijk (gezegd na verrassend, meestal schokkend nieuws);
    - een moeilijke opdracht

    grondvorm: tabak
    in zeer veel dialecten toebak

    vnw:
    -dat is straffe tabak: dat is kras, dat is sterk
    -straffe tabak: een moeilijke klus, een moeilijk karwei

    zie ook straffe kost, straffe koffie

    Wordt dieje crimineel nu al vrijgelaten? Dat is straffen toebak.

    Moet ik die opdracht voltooien?! Da’s straffen toebak.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 18:41
    9 reactie(s)

    #4114

    tabak geven
    (uitdrukking)

    slaag geven

    vnw: tabak geven/krijgen: slaag geven, krijgen

    Als ge ni oppast, zal ik u sebiet eens wat tabak geven!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 18:39
    0 reactie(s)

    #4115

    taarten geven
    (uitdrukking)

    klappen geven

    vnw: iemand een taart geven: iemand een klap geven, iemand een draai om zijn oren geven

    „Het is goed mogelijk dat ik haar enkele ‘taarten’ heb gegeven”, zei hij. „Maar het is dat ze het verdiende. En arbeidsongeschikt, kom, kom. Had ik echt hard geslagen, dan had haar kop er af gelegen. (Nieuwsblad)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 18:38
    0 reactie(s)

    #4116

    telmachien
    (zn. het ~ (o.) ; ~es of ~en)

    rekenmachine, calculator (of ouderwetse telmachine)
    zo te lezen is het ‘telmachien’ ook het apparaat voor scholieren om informatie voor te spieken op te slaan

    vgl. machien

    Ik heb die nieuwe telmachientjes trouwens nooit goed vertrouwd. Die toetsjes zijn zo petieterig dat je al eens gauw een cijfer te veel aanraakt. (‘t Pallieterke)

    Het ‘telmachien’ van Cijferjoke loopt heet, de som is te groot. Maar hoe gaat de burger die zoveelste rooftocht doorstaan? (Trudocs)

    #4. het klopt idd toch ma tis precies of da telmachien van windows erlangs telt :p nu bubba zen manier is het handigste. blijkbaar deed ik dan toch iets fout … (beyondgaming.be)

    Dat deed die van wiskunde ook, alleen had die over het hoofd gezien dat het telmachien dan nog eens vraagt “clear memory Y/N” en als ge dan simpelweg op N duwt gebeurt gene kloot (wijfzonderlijf.be)

    De meesten zullen nu roepen “spieken is voor losers” ofzo maja…als ge geen goesting meer hebt om u les te leren, als het zo’n sufke is wat vanvoor aan de klas staat dat u nooit zal betrappen en ge wss betere punten haalt dan dat ge gewoon leert moet dan toch kunnen he? (wijfzonderlijf.be)

    Ik ben dus voor een complete afschaffing van het gebruik van software of grafische telmachienen in het middelbaar. (forum.politics.be)

    Ontdek diverse telmachines te koop. (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 12 May 2025 13:42
    3 reactie(s)

    #4117

    taalstelsel
    (zn. o.; ~s)

    indeling naar taal (van iets of iemand, eventueel voor een bepaald doel); taalstatuut

    vnw: (bnl.) stelsel, geheel van regels voor het gebruik van de landstalen

    Van Dale 2013 online: in België: geheel van regels dat het gebruik van de landstalen regelt in gemeenten, gebieden, instellingen e.d.

    http://www.ond.vlaanderen.be: Ieder schoolhoofd is verantwoordelijk voor de inschrijving van een leerling in een bepaald taalstelsel, overeenkomstig de bepalingen van artikelen 6 en 7 van dit artikel.

    http://www.mil.be: 4 Bataillon de Génie; Militaire benaming: 4 Bn Gn; Localisatie: AMAY; Taalstelsel: Franstalige eenheid

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 12:58
    0 reactie(s)

    #4118

    telmachien
    (zn. het ~ (o.) ; ~es of ~en)

    rekenmachine, calculator (of ouderwetse telmachine)
    zo te lezen is het ‘telmachien’ ook het apparaat voor scholieren om informatie voor te spieken op te slaan

    vgl. machien

    Ik heb die nieuwe telmachientjes trouwens nooit goed vertrouwd. Die toetsjes zijn zo petieterig dat je al eens gauw een cijfer te veel aanraakt. (‘t Pallieterke)

    Het ‘telmachien’ van Cijferjoke loopt heet, de som is te groot. Maar hoe gaat de burger die zoveelste rooftocht doorstaan? (Trudocs)

    #4. het klopt idd toch ma tis precies of da telmachien van windows erlangs telt :p nu bubba zen manier is het handigste. blijkbaar deed ik dan toch iets fout … (beyondgaming.be)

    De meesten zullen nu roepen “spieken is voor losers” ofzo maja…als ge geen goesting meer hebt om u les te leren, als het zo’n sufke is wat vanvoor aan de klas staat dat u nooit zal betrappen en ge wss betere punten haalt dan dat ge gewoon leert moet dan toch kunnen he? (wijfzonderlijf.be)

    Ik ben dus voor een complete afschaffing van het gebruik van software of grafische telmachienen in het middelbaar. (forum.politics.be)

    Ontdek diverse telmachines te koop. (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 12 May 2025 11:04
    3 reactie(s)

    #4119

    telmachien
    (zn. het ~ (o.) ; ~es of ~en)

    rekenmachine, calculator (of ouderwetse telmachine)
    zo te lezen is ‘telmachien’ ook de uitdrukking voor scholieren om informatie voor te spieken op te slaan

    vgl. machien

    Ik heb die nieuwe telmachientjes trouwens nooit goed vertrouwd. Die toetsjes zijn zo petieterig dat je al eens gauw een cijfer te veel aanraakt. (‘t Pallieterke)

    Het ‘telmachien’ van Cijferjoke loopt heet, de som is te groot. Maar hoe gaat de burger die zoveelste rooftocht doorstaan? (Trudocs)

    #4. het klopt idd toch ma tis precies of da telmachien van windows erlangs telt :p nu bubba zen manier is het handigste. blijkbaar deed ik dan toch iets fout … (beyondgaming.be)

    De meesten zullen nu roepen “spieken is voor losers” ofzo maja…als ge geen goesting meer hebt om u les te leren, als het zo’n sufke is wat vanvoor aan de klas staat dat u nooit zal betrappen en ge wss betere punten haalt dan dat ge gewoon leert moet dan toch kunnen he? (wijfzonderlijf.be)

    Ik ben dus voor een complete afschaffing van het gebruik van software of grafische telmachienen in het middelbaar. (forum.politics.be)

    Ontdek diverse telmachines te koop. (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 10:51
    3 reactie(s)

    #4120

    telmachien
    (zn. het ~ (o.) ; ~es of ~en)

    rekenmachine, calculator (of ouderwetse telmachine)
    zo te lezen is ‘telmachien’ ook de uitdrukking voor scholieren om informatie voor te spieken op te slaan

    Ik heb die nieuwe telmachientjes trouwens nooit goed vertrouwd. Die toetsjes zijn zo petieterig dat je al eens gauw een cijfer te veel aanraakt. (‘t Pallieterke)

    Het ‘telmachien’ van Cijferjoke loopt heet, de som is te groot. Maar hoe gaat de burger die zoveelste rooftocht doorstaan? (Trudocs)

    #4. het klopt idd toch ma tis precies of da telmachien van windows erlangs telt :p nu bubba zen manier is het handigste. blijkbaar deed ik dan toch iets fout … (beyondgaming.be)

    De meesten zullen nu roepen “spieken is voor losers” ofzo maja…als ge geen goesting meer hebt om u les te leren, als het zo’n sufke is wat vanvoor aan de klas staat dat u nooit zal betrappen en ge wss betere punten haalt dan dat ge gewoon leert moet dan toch kunnen he? (wijfzonderlijf.be)

    Ik ben dus voor een complete afschaffing van het gebruik van software of grafische telmachienen in het middelbaar. (forum.politics.be)

    Ontdek diverse telmachines te koop. (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 May 2025 10:36
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.