Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #40291

    krebbebieter
    (de ~ (m.), ~s)

    gierige persoon, vrek

    uitspraak: klik op het pijltje

    vergelijk krebbebieten
    Van Dale bij "kribbebijter"niet al­ge­meen gie­rig­aard, vrek

    Monique heeft een mooie erfenis gekregen. Haar pa was een echte krebbebieter.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 17:24
    1 reactie(s)

    #40292

    voddezjo
    (de ~ (v.), ~s)

    slordig geklede vrouw
    zie ook voddejef

    Doe iets deftigs aan, ge zijt just een voddezjo

    > andere betekenis van voddezjo in Antwerpen

    Regio Mechelen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 17:16
    6 reactie(s)

    #40293

    vatlagering
    (de ~ (v.), ~en)

    het laten rijpen van drank in een houten vat

    Van Dale 2018 BE

    < Duits Lager “opslagplaats” vgl. Engels lager (bier gebrouwd om te bewaren)

    Hoe langer de vatlagering duurt, hoe beter de whisky.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 17:11
    0 reactie(s)

    #40294

    functioneel tweetalig
    (vaste woordgroep)

    voldoende tweetalig zijn om een officiële functie te kunnen uitvoeren
    standaardtaal in België

    zie ook functionele tweetaligheid, perfect tweetalig, perfect bilingue

    In de regering is overeenstemming bereikt over het principe dat leidinggevenden in de federale administratie straks ,,functioneel tweetalig’’ moeten zijn. Ze moeten de andere landstaal begrijpen, geschreven en gesproken, en ze moeten er zich mondeling in kunnen uitdrukken. Zelf schrijven is niet nodig. (DS 14/02/01)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 17:10
    0 reactie(s)

    #40295

    perfect bilingue
    (vaste woordgroep)

    perfect tweetalig
    wie goed Nederlands en Frans kan spreken en schrijven
    vergelijk functioneel tweetalig

    “Je schrikt niet van een telefoon die rinkelt en bent perfect ‘bilingue’ in het Frans en Nederlands.” (https://www.secretary-plus.be/)

    “De man was natuurlijk, zoals elke gestudeerde van zijn tijd perfect bilingue.” (Doorbraak 17/09/17)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 17:07
    0 reactie(s)

    #40296

    Eenheidswet, de ~
    (begrip, vaste woordgroep)

    (Belgische geschiedenis) Een reeks sociaal-economische (besparings-)maatregelen door de regering Eyskens in 1960 doorgevoerd leidde tot maandenlang protest van de vakbonden.

    Van Dale 2016 online: BE (met als verklaring ‘kaderwet’ = wet die slechts hoofdlijnen aangeeft)

    De huidige besparingen worden wel eens vergeleken met die van de Eenheidswet van 1960. Toen vielen er 4 doden bij de acties. Benieuwd of het nu ook zo ver gaat komen in de aangekondigde hete herfst.

    demorgen.be: "Maar als je het vergelijkt met het protest tegen de eenheidswet in 1961, of de grote boerenbetoging van 1971, dan blijven zelfs de meest overtuigde FGTB-militanten nog braaf. "

    “De eenheidswet dankte zijn (sic) naam aan het feit dat in één enkele wet een hele resem maatregelen werden genomen op de meest uiteenlopende terreinen van het toenmalige saneringsbeleid van de regering, te vergelijken met een hedendaagse programmawet. (Wikipedia)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 16:58
    3 reactie(s)

    #40297

    bediende
    (de ~ (m.), ~s/~n)

    officiële benaming voor alle werknemers die geen arbeider zijn

    Van Dale 2018 in BE

    De bediendes staakten niet mee met de arbeiders.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 16:57
    0 reactie(s)

    #40298

    barlikken
    (ww.)

    (licht afkeurend) iets op handige maar slinkse wijze regelen of voor mekaar krijgen
    AN flikken, versieren

    zie ook berlikken

    Diejen bluts in mijnen otto hebben ze voor minder geld kunnen maken dan da’k van de verzekering heb gekregen. Dat hebbe ze goe kunnen barlikken !

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 16:50
    3 reactie(s)

    #40299

    berlikken

    klaarspelen, flikken, in orde brengen; soms ook iets regelen buiten de regeltjes

    zie ook: barlikken

    P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
    BARLIKKEN, BERLIKKEN (klem. op lik), w., o. – Herstellen, flikken, afwerken.
    Ik ben nog ‘en poos op den bureau gebleven, ik had er nog iet te barlikken. Waarom blijft de metser op ’t dak zitten? Hij hee’ nog iet te berlikken aan de schouw. -

    Hij heeft er lang mee afgezien, maar toen zijn gebuur kwam helpen was het gauw geberlikt.

    “Ik heb dat goed geberlikt. Zij is op u verliefd geworden omdat ik haar gezegd heb dat gij haar hebben wilt!” (F. Timmermans, Boerenpsalm)

    “… dat we Belgacom digitale TV moeten nemen… en wie moet het weer “berlikken” (antwerps voor in orde krijgen)… de deze hier natuurlijk… dus ik naar de Meir… (blog.seniorennet.be)

    “Antwerps woord van de week
    Voor zover ons bekend, kent alleen de Antwerpse wereldtaal het woord “berlikken”. Iets berlikken staat voor iets regelen, iets organiseren, iets in orde brengen.” (docplayer.nl)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 16:49
    0 reactie(s)

    #40300

    vriezen
    (ww. vroos, gevrozen)

    - een toestand als de temperatuur beneden het nulpunt gedaald is
    - ook bevriezen (> gewestelijk: bevroos, bevrozen), ontvriezen, vervriezen.

    De r in de verleden tijd meervoud ‘vroren’ en het verleden deelwoord ‘gevroren’ is klankwettig ontstaan door grammatische wisseling en rotacisme, zoals in (uit)verkoren bij verkiezen. De oorspronkelijke verleden tijd ‘vroos’ — nog Vlaams — werd door analogie met verloor vervangen door vroor. In het Duits is hetzelfde gebeurd en is de – r – uiteindelijk zelfs doorgedrongen in de infinitief frieren en in de vormen van de tegenwoordige tijd. ( Etym. Woordenboek)

    In de winter van 1986 waren de conservenblikjes op zolder zo hard bevrozen, tot een week na de dooi.

    t’Was deze winter fel gevrozen
    Zeventien graden onder nul
    k’Vree met een meisken , ze heette Roze
    k’Zeg het zonder flauwe kul
    Kom zei ze zo , laat ons heel zachtjes
    Kom zei ze , t’zal kermis zijn
    k’Weet nog zo veel ondiepe grachtjes
    Die al toegevrozen zijn

    ( https://muzikum.eu/nl/123-90-518823/vlaamse-volksliederen/aan-een-gevrozen-songtekst.html#ixzz5Y44cEzCW)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 16:19
    5 reactie(s)

    #40301

    tegriest, iemand ~ rijden
    (uitdrukking)

    iemand te slim af zijn, onder iemands duiven schieten

    zie ook tegriest: binnendoor, vanwaar de betekenis: iemand te vlug af zijn door binnendoor te rijden

    Terwijl dat’em wist dat ik d’r achter zat is de Jef een half uur vroeger naar cafe gekomen en is dan zelf beginnen aanpappen met Marie.
    Hij is me tegriest gereden verdoeme!

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 16:14
    0 reactie(s)

    #40302

    tegriest
    (bijwoordelijke bepaling van wijze)

    binnendoor

    zie ook tegriest, iemand ~ rijden

    We reden tegriest door de bos, i.p.v. door ’t dorp, want zo waren we rapper thuis.

    “Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 16:13
    0 reactie(s)

    #40303

    tegriest
    (bijwoordelijke bepaling van wijze)

    binnendoor

    We reden tegriest door de bos, i.p.v. door ’t dorp, want zo waren we rapper thuis.

    “Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 16:12
    0 reactie(s)

    #40304

    tegriest, iemand ~ rijden
    (uitdrukking)

    iemand te slim af zijn, onder iemands duiven schieten

    zie ook tegriest

    Terwijl dat’em wist dat ik d’r achter zat is de Jef een half uur vroeger naar cafe gekomen en is dan zelf beginnen aanpappen met Marie.
    Hij is me tegriest gereden verdoeme!

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 16:11
    0 reactie(s)

    #40305

    tegriest
    (bijwoordelijke bepaling van plaats)

    pal doorheen

    Janneke is tegriest door de natte cement gelopen, nu kan ik opnieuw beginnen.

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 15:30
    0 reactie(s)

    #40306

    tegriest, iemand ~ rijden
    (uitdrukking)

    iemand te slim af zijn, onder iemands duiven schieten

    zie ook tegriest

    Terwijl dat’em wist dat ik d’r achter zat is de Jef een half uur vroeger naar cafe gekomen en is dan zelf beginnen aanpappen met Marie.
    Hij is me tegriest gereden verdoeme!

    “Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 15:29
    0 reactie(s)

    #40307

    tegriest, iemand ~ rijden
    (uitdrukking)

    iemand te slim af zijn, onder iemands duiven schieten

    Terwijl dat’em wist dat ik d’r achter zat is de Jef een half uur vroeger naar cafe gekomen en is dan zelf beginnen aanpappen met Marie.
    Hij is me tegriest gereden verdoeme!

    “Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 15:29
    0 reactie(s)

    #40308

    tegriest
    (spreekwoord)

    iemand te slim af zijn, onder iemands duiven schieten

    Terwijl dat’em wist dat ik d’r achter zat is de Jef een half uur vroeger naar cafe gekomen en is dan zelf beginnen aanpappen met Marie.
    Hij is me tegriest gereden verdoeme!

    “Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 27 Nov 2018 15:27
    0 reactie(s)

    #40309

    berlikken

    klaarspelen, flikken
    zie ook: barlikken

    P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
    BARLIKKEN, BERLIKKEN (klem. op lik), w., o. – Herstellen, flikken, afwerken.
    Ik ben nog ‘en poos op den bureau gebleven, ik had er nog iet te barlikken. Waarom blijft de metser op ’t dak zitten? Hij hee’ nog iet te berlikken aan de schouw. -

    Hij heeft er lang mee afgezien, maar toen zijn gebuur kwam helpen was het gauw geberlikt.

    “Ik heb dat goed geberlikt. Zij is op u verliefd geworden omdat ik haar gezegd heb dat gij haar hebben wilt!” (F. Timmermans, Boerenpsalm)

    “… dat we Belgacom digitale TV moeten nemen… en wie moet het weer “berlikken” (antwerps voor in orde krijgen)… de deze hier natuurlijk… dus ik naar de Meir… (blog.seniorennet.be)

    “Antwerps woord van de week
    Voor zover ons bekend, kent alleen de Antwerpse wereldtaal het woord “berlikken”. Iets berlikken staat voor iets regelen, iets organiseren, iets in orde brengen.” (docplayer.nl)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 15:18
    0 reactie(s)

    #40310

    berlikken

    klaarspelen, flikken
    zie ook: barlikken

    P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen):
    BARLIKKEN, BERLIKKEN (klem. op lik), w., o. – Herstellen, flikken, afwerken.
    Ik ben nog ‘en poos op den bureau gebleven, ik had er nog iet te barlikken. Waarom blijft de metser op ’t dak zitten? Hij hee’ nog iet te berlikken aan de schouw. -

    Hij heeft er lang mee afgezien, maar toen zijn gebuur kwam helpen was het gauw geberlikt.

    “Ik heb dat goed geberlikt. Zij is op u verliefd geworden omdat ik haar gezegd heb dat gij haar hebben wilt!” (F. Timmermans, Boerenpsalm)

    “… dat we Belgacom digitale TV moeten nemen… en wie moet het weer “berlikken” (antwerps voor in orde krijgen)… de deze hier natuurlijk… dus ik naar de Meir… (blog.seniorennet.be)

    “Antwerps woord van de week
    Voor zover ons bekend, kent alleen de Antwerpse wereldtaal het woord “berlikken”. Iets berlikken staat voor iets regelen, iets organiseren, iets in orde brengen.” (docplayer.nl)

    P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906). Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Aanhangsel (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen). Gent: Siffer, 2272 p.
    Origineel trefwoord: barlikken, berlikken
    Vernederlandsing: barlikken, berlikken
    A.N.-zoekterm: herstellen, flikken, afwerken BARLIKKEN, BERLIKKEN (klem. op lik), w., o. – Herstellen, flikken, afwerken, bij J. baarlieken, barlikken. (A.) Ik ben nog ‘en poos op den bureau gebleven, ik had er nog iet te barlikken. Waarom blijft de metser op ’t dak zitten? Hij hee’ nog iet te berlikken aan de schouw. -

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 27 Nov 2018 15:18
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.