Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #39221

    immersie-onderwijs
    (zn. het ~ o ~zen)

    - systeem in België waarbij een of meerdere vakken compleet in een andere taal gevolgd kunnen worden
    - een taalbad (wikipedia)

    Van Dale 2018 online: immersieonderwijs, BE

    < vertaling van ‘enseignement en immersion’
    < Frans: immersion: letterlijk onderdompeling

    ook: immersie; immersieonderwijs

    Het aantal leerlingen dat immersieonderwijs volgt in het basisonderwijs van de Franse gemeenschap is de voorbije vier jaar verdubbeld. Ruim drie kwart kiest voor Nederlands. (brusselnieuws.be)

    25 Vlaamse secundaire scholen gaan op 1 september van start met immersie-onderwijs. Met die onderwijsvorm worden vakken in een andere taal gegeven. Dat is al langer mogelijk in Wallonië, en Vlaanderen volgt nu ook dat voorbeeld. Bron: De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Nov 2018 07:26
    0 reactie(s)

    #39222

    e
    (onbep. lidw. (onzijdig))

    een

    Het lidwoord ‘een’ heeft drie vormen: ne(n) voor mannelijke, en voor vrouwelijke en e voor onzijdige zelfstandige naamwoorden.
    Uitzondering: als een zelfstandig naamwoord of een voorafgaand adjectief begint met een klinker of de letter ‘h’, ‘d’,‘t’ of ‘b’ wordt ‘ne’ ‘nen’ en ‘e’ wordt ‘en’.

    Prov. Antwerpen gaat hierin mee.
    Limburg gedeeltelijk: niet voor ‘b’

    Vergelijk ook: e (weekdag)

    ne vent, een vrouw en e kind.
    Maar we zeggen: Nen tutter van een braaf kind

    en bord, en dak, en teken, en huis, en oor, en uur, maar
    e feest, e groot gat, e klein kind, e land, e meer, e nieuw blad, e pak, e stuk, e voorbeeld, e wrak, e zwaard.

    Regio Waasland
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 03:02
    7 reactie(s)

    #39223

    vlieger
    (de ~ (m.), ~s)

    vliegtuig

    Van Dale 2016 online: BE, spreektaal

    zie ook: vliegmachien

    Klik op de afbeelding
    OOSSG

    Ons geburen zijn met de vlieger naar Rome.

    Mijn vriendin en ik willen doorheen Portugal reizen, met de vlieger naar daar en daar dan een auto huren. (9lives.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 02:55
    1 reactie(s)

    #39224

    toogpraat
    (de ~, (m.), geen mv)

    cafépraat; toogklap
    oppervlakkig gepraat

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    (voorlopig toegevoegd in 2011)

    zie ook platte toogpraat bij platte praat

    Van hem moet ge niets geloven. Zever en toogpraat is dat allemaal.

    Nachtmerrie dat leerkracht niet verder komt dan toogpraat. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 00:35
    1 reactie(s)

    #39225

    tummellets
    (de ~, ~en vrouw. zelfst. nw.)

    buiteling

    herkomst: Belgisch-Frans “cumulet”, dat waarschijnlijk op zijn beurt een mengsel is van Nederlands “tuimelen” en het Franse “culbute”=koprol.

    zie ook tumelette

    De kinderen maken tummelletsen van plezier.

    Regio Westhoek
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 00:30
    1 reactie(s)

    #39226

    perfect tweetalig
    (vaste woordgroep)

    in een Belgische context: gezegd van personen die correct Nederlands en Frans spreken en schrijven

    VD 2018 in BE; preg­nant Ne­der­lands en Frans ken­nend

    Als hij perfect tweetalig is (dat wil zeggen deze twee talen zowel schriftelijk als mondeling beheerst). (http://context.reverso.net/vertaling/nederlands-frans/tweetalig)

    “Toch zijn deze leerlingen zeker niet perfect tweetalig. Buiten de klas horen ze vaak nooit Nederlands.” (Bruzz 030916)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 23:43
    1 reactie(s)

    #39227

    perfect Vlaams spreken
    (uitdr.)

    Kwalificatie van de kennis van het Vlaams van een anderstalige (een migrant, een politicus, …), ook al is zijn taalgebruik helemaal niet foutloos of zelfs eerder beperkt

    zie ook perfect Nederlands spreken

    ‘Je spreekt perfect Vlaams voor een Arabier,’ zegt Dockx. (Dromen zijn bedrog – Stan Lauryssens)

    Het is geen Belg, maar hij spreekt perfect Vlaams met een mooi accentje. (sporza.be)

    Ze is gekleurd, spreekt perfect Vlaams, is intelligent, heeft geen rode lidkaart en kan haar ‘mannetje’ staan. (stopken.be)

    «En dat smaakt naar meer,» aldus Burnham die perfect Vlaams spreekt. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Nov 2018 21:35
    0 reactie(s)

    #39228

    perfect Vlaams spreken
    (uitdr.)

    Kwalificatie van de kennis van het Vlaams van een anderstalige (een migrant, een politicus, …), ook al is zijn taalgebruik helemaal niet foutloos of zelfs eerder beperkt

    zie ook perfect Nederlands spreken

    ‘Je spreekt perfect Vlaams voor een Arabier,’ zegt Dockx. (
    Dromen zijn bedrog
    – Stan Lauryssens)

    Het is geen Belg, maar hij spreekt perfect Vlaams met een mooi accentje. (sporza.be)

    Ze is gekleurd, spreekt perfect Vlaams, is intelligent, heeft geen rode lidkaart en kan haar ‘mannetje’ staan. (stopken.be)

    «En dat smaakt naar meer,» aldus Burnham die perfect Vlaams spreekt. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Nov 2018 21:34
    0 reactie(s)

    #39229

    perfect Nederlands spreken
    (uitdr.)

    Kwalificatie van de kennis van het Nederlands van een anderstalige (een migrant, een politicus, …), ook al is zijn taalgebruik helemaal niet foutloos of zelfs eerder beperkt

    ook: perfect Vlaams spreken

    Hij werkt hier, heeft een vriendin en spreekt perfect Nederlands.

    demorgen.be: De jongen had jaren in ons land gewoond, sprak perfect Nederlands en werkte als loodgieter bij een bedrijf in Waregem.

    nieuwsblad.be: De ambassadeur, die een N-VA-etiket wordt toegedicht, zei dat hij geen Frans had gesproken omdat de enkele Franstalige zakenmensen die aanwezig waren perfect Nederlands spraken.

    stadaard.be: Wij zijn naar Lokeren gekomen omdat we absolute fans zijn van The Subs’, zeggen ze in perfect Nederlands. Dat ze onze taal uitstekend spreken, vinden ze niet meer dan normaal, zonder dat daar politieke overwegingen aan te pas komen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Nov 2018 21:28
    2 reactie(s)

    #39230

    tummellets
    (de ~, ~en vrouw. zelfst. nw.)

    buiteling

    herkomst: Belgisch-Frans “cumulet”, dat waarschijnlijk op zijn beurt een mengsel is van N “tuimelen” en het Franse “culbute”=koprol.

    zie ook tumelette

    De kinderen maken tummelletsen van plezier.

    Regio Westhoek
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 19:30
    1 reactie(s)

    #39231

    aonheivde
    (bn.)

    (uitspraakvariant) aanhoudend

    in de omgeving van Herenthout

    Antwerpen-stad: oanawende
    Hageland: önavenden
    Kempen: aanaavende

    Het regent aonheivde.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 19:25
    0 reactie(s)

    #39232

    stal, in ne goeie ~ zitten
    (uitdr.)

    er welgedaan uitzien

    - Amaai, gij zit percies in ne goeie stal!
    - Nee, ik ben gestopt met roken en nu doe ik niks anders dan snoepen.

    Regio Hageland
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 19:22
    0 reactie(s)

    #39233

    sukkelseks
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    ’neologisme) seks die niet prestatiegericht is

    Eind 2013 is het woord sukkelseks opgenomen in de digitale versie van De Dikke van Dale en wordt omschreven als “Seks die niet gericht is op het leveren van seksuele topprestaties”. Het woord is geïntroduceerd door Goedele Liekens, een seksuologe uit België. (http://www.fleurflirt.nl/sukkelseks/)

    Ik ga niet de benen vanonder uw gat onderuit poepen, maar een beetje sukkelseks zit er toch wel in?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 19:20
    0 reactie(s)

    #39234

    dood, niet veel ~gedaan hebben
    (uitdr.)

    geen klap uitgevoerd hebben, zich niet hard ingespannen hebben

    er niet veel aan dooddoen: er niet veel tijd aan besteden, er niet veel moeite voor doen

    Nu ik vakantie heb, heb ik eigenlijk nog niet veel doodgedaan.
    Gisteren niet veel doodgedaan, wat gestreken maar verder niks.

    Heeft de tekenaar uitgerekend aan het traditionele tekenwerk niet veel doodgedaan, hij heeft overduidelijk erg goed op de compositie van een pagina gewerkt.

    M.a.w. hij heeft er niet veel aan doodgedaan dus.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 18:35
    3 reactie(s)

    #39235

    vuistnoot
    (de ~ (v.), -en)

    grote walnoot of okkernoot

    niet in Van Dale 2018

    Ik heb in de hof vuistnoten staan.

    Axel Juglans Regia Maxima
    (= Paardennoot/Vuistnoot) Axel is een zeer grote noot met een halfharde schelp.(https://www.groendekor.be/artikelaanbod/243/walnoot)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2018 18:06
    0 reactie(s)

    #39236

    dag Jan
    (uitdr.)

    dat zal niet doorgaan

    zie ook kloten gerard

    Gaan wandelen met zo’n strontweer? Dag Jan! Gij zijt niet goed, ofwa?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 16:28
    0 reactie(s)

    #39237

    beest, de ~ uithangen
    (uitdrukking)

    zich zonder enige zelfbeheersing gedragen
    te veel drinken

    Van Dale: uitdrukking de beest uit­han­gen
    zich lie­der­lijk ge­dra­gen

    Zet u deftig aan tafel. Straks moogt ge naar de scouts, ga daar maar de beest uithangen.

    “Zo’n 300 Anderlecht-supporters, van wie de helft in België een stadionverbod opliep, hebben gisteren het beest uitgehangen in Malaga. Volgens een ooggetuige klopten ze elke aanhanger van Malaga die ze buiten het stadion tegenkwamen in elkaar.” (purplespirit.be)

    We hebben gisteren een beetje teveel de beest uitgehangen op café en nu zitten we met ne ferme kater natuurlijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 16:26
    1 reactie(s)

    #39238

    beest, de ~ uithangen
    (uitdrukking)

    zich zonder enige zelfbeheersing gedragen
    te veel drinken

    Van Dale: uitdrukking de beest uit­han­gen
    zich lie­der­lijk ge­dra­gen

    Zet u deftig aan tafel. Straks moogt ge naar de scouts, ga daar maar de beest uithangen.

    We hebben gisteren een beetje teveel de beest uitgehangen op café en nu zitten we met ne ferme kater natuurlijk.

    “Zo’n 300 Anderlecht-supporters, van wie de helft in België een stadionverbod opliep, hebben gisteren het beest uitgehangen in Malaga. Volgens een ooggetuige klopten ze elke aanhanger van Malaga die ze buiten het stadion tegenkwamen in elkaar.” (purplespirit.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 16:25
    1 reactie(s)

    #39239

    beest, de ~ uithangen
    (uitdrukking)

    zich schaamteloos of losbandig gedragen

    Van Dale: uitdrukking de beest uit­han­gen
    zich lie­der­lijk ge­dra­gen

    Zet u deftig aan tafel. Straks moogt ge naar de scouts, ga daar maar de beest uithangen.

    We hebben gisteren een beetje teveel de beest uitgehangen op café en nu zitten we met ne ferme kater natuurlijk.

    “Zo’n 300 Anderlecht-supporters, van wie de helft in België een stadionverbod opliep, hebben gisteren het beest uitgehangen in Malaga. Volgens een ooggetuige klopten ze elke aanhanger van Malaga die ze buiten het stadion tegenkwamen in elkaar.” (purplespirit.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 16:24
    1 reactie(s)

    #39240

    gele hesjes
    (vaste woordgroep altijd mv.)

    deelnemers aan acties tegen de hoge brandstofprijzen, de benaming verwijst naar de fluohesjes van de activisten

    < Frans “gilets jaunes”

    ManifGiletsJaunesVesoul 17nov2018 (cropped)
    Manifestanten in Vesoul

    “Het Crisiscentrum komt om 15 uur samen om zich te buigen over het protest van de zogenaamde ‘gilets jaunes’ (‘gele hesjes’) in verschillende provincies in Wallonië.” (DM 21/11/18)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 22 Nov 2018 13:06
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.