Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #39131

    jobgroei
    (zn. m. geen mv.)

    de groei van het aanbod van jobs of werkplaatsen op de arbeidsmarkt

    antoniem: jobverlies

    zie ook jobaangroei

    Jobgroei staat onder druk – De Standaard

    Jobgroei: wie mag de pluimen op de hoed steken? | VRT NWS

    De beste jobgroei sinds juli 2016 kwam er na het door orkanen geteisterde september.(tijd.be)

    Sterke jobgroei in chemie- en farma-industrie verhoogt nood aan talent (essenscia.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Nov 2018 08:42
    0 reactie(s)

    #39132

    bult
    (de ~ (m.), ~en)

    bultenaar, iemand met een bochel
    bijnaam of aanduiding van een bultenaar

    de oude uitdrukking: het is de bult zijn eigen schuld, dat hij zijn kas moet dragen.

    De Bult spreekt

    Hier is de bult, de rammelkast,
    de knobbelvent, de leuke gast,
    de dwerg die ’t hoofd omhoog moet steken
    als hij zijn zonen toe wil spreken."

    (Willem Elsschot)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 19:00
    0 reactie(s)

    #39133

    buske
    (het~,~s, o znw )

    bestelwagen
    klein busje voor personenvervoer

    Hij kocht een VW-buske om zijn gerief mee te vervoeren.
    Deze nacht stond het buske van de politie weer voor de deur.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 18:55
    0 reactie(s)

    #39134

    vensterschab
    (het ~, de ~ben onz. zelfst. nw.)

    vensterbank, vensterblad

    zie ook schab

    afwerklatten in meranti voor vensterschab en betonbalk bovenaan" (advertentie)

    “ik kon het niet laten en heb al een licht branden op het vensterschab. zo’n kegel die een moderne kerstboom moet voorstellen denk ik. "(9maand.forum 171104)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 18:51
    0 reactie(s)

    #39135

    schab
    (het ~, ~ben)

    horizontale plank in een kast of tegen een muur, bedoeld om voorwerpen op te bewaren

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: schab. Andere vorm naast schap. Plank in een kast of langs een wand, tot bergplaats bestemd. In Zuid-Nederland.

    zie ook schap en andere betekenis van schab,vensterschab

    Kits Gramel
    Gevulde schabben

    In de wasserij lagen er honderden pakken gestreken was, in grauw papier (papier, grauw ~) ingepakt, op hoge rijen schabben opgetast, tot ze met de stootkar thuis bij de klanten werden afgeleverd. Dien tijd is lang voorbij.

    Voor mij nen trappist van ’t schab. Dat is altijd veel lekkerder dan ene uit de ijskast.

    Artikel 2dehands.be: staand rek + bijhorend schab om aan de muur te bevestigen. (Turnhout)

    Op het hoogste schab bevonden zich flesschen anijs en jenever, (V. Loveling, Hoofd v. ’t huis 80, Gent).

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 18:50
    6 reactie(s)

    #39136

    krowel
    (zn. -s)

    haakse riek

    Aardappelen worden gerooid met een krowel.

    Op het bekende schilderij Het Angelus van Millet zie je een man en een vrouw, een kruiwagen en een krowel.

    Klik op de afbeelding
    L'Angélus
    Angelus van J.-Fr. Millet

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 18:46
    0 reactie(s)

    #39137

    Kortrijkzaan
    (znw. (m.), ~zanen)

    inwoner van Kortrijk

    < Frans: Courtraisien

    De Kortrijkzanen zijn voorzekerst nog steeds zeer fier op de Guldensporenslag. Op Quickie — dat zal de geschiedenis uitwijzen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 18:14
    1 reactie(s)

    #39138

    Kortrijkzaan
    (znw. (m.), ~zanen)

    inwoner van Kortrijk

    Frans: Courtraisien

    De Kortrijkzanen zijn voorzekerst nog steeds zeer fier op de Guldensporenslag. Op Quickie — dat zal de geschiedenis uitwijzen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 17:33
    1 reactie(s)

    #39139

    persoonsongeval
    (zn. o., ~len)

    (eufemistisch) term door NMBS gebruikt wanneer iemand zijn eigen onder de trein gegooid heeft.

    Van Dale 2015 online: BE, bij de spoorwegen, eufemistisch

    demorgen.be: Door een persoonsongeval tussen Kortenberg en Erps-Kwerps, een defecte trein tussen Mechelen en Leuven en schade aan de infrastructuur tussen Hasselt en Leuven, moeten reizigers rekening houden met zware vertragingen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 13:37
    2 reactie(s)

    #39140

    perfect tweetalig
    (vaste woordgroep)

    in een Belgische context: gezegd van personen die correct Nederlands en Frans spreken en schrijven

    Van Dale 2018 in BE; preg­nant Ne­der­lands en Frans ken­nend

    Als hij perfect tweetalig is (dat wil zeggen deze twee talen zowel schriftelijk als mondeling beheerst). (http://context.reverso.net/vertaling/nederlands-frans/tweetalig)

    “Toch zijn deze leerlingen zeker niet perfect tweetalig. Buiten de klas horen ze vaak nooit Nederlands.” (Bruzz 03/09/16)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 13:15
    1 reactie(s)

    #39141

    immersie-onderwijs
    (zn. het ~ o ~zen)

    - systeem in België waarbij een of meerdere vakken compleet in een andere taal gevolgd kunnen worden
    - een taalbad (wikipedia)
    ook gespeld immersieonderwijs

    Van Dale 2018 online: immersieonderwijs, BE,

    < vertaling van ‘enseignement en immersion’
    < Frans: immersion: letterlijk onderdompeling

    ook: immersie;

    Het aantal leerlingen dat immersieonderwijs volgt in het basisonderwijs van de Franse gemeenschap is de voorbije vier jaar verdubbeld. Ruim drie kwart kiest voor Nederlands. (brusselnieuws.be)

    25 Vlaamse secundaire scholen gaan op 1 september van start met immersie-onderwijs. Met die onderwijsvorm worden vakken in een andere taal gegeven. Dat is al langer mogelijk in Wallonië, en Vlaanderen volgt nu ook dat voorbeeld. Bron: De Standaard

    “Het Franstalige ‘immersieonderwijs’, waarbij vakken in een andere taal (meestal het Nederlands) worden gegeven, is stevig gegroeid in Brussel in de afgelopen vijf jaar, tot in totaal ongeveer 4.500 leerlingen.” (Bruzz 130916)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 11:58
    0 reactie(s)

    #39142

    immersie-onderwijs
    (zn. het ~ o ~zen)

    - systeem in België waarbij een of meerdere vakken compleet in een andere taal gevolgd kunnen worden
    - een taalbad (wikipedia)

    Van Dale 2018 online: immersieonderwijs, BE

    < vertaling van ‘enseignement en immersion’
    < Frans: immersion: letterlijk onderdompeling

    ook: immersie; immersieonderwijs

    Het aantal leerlingen dat immersieonderwijs volgt in het basisonderwijs van de Franse gemeenschap is de voorbije vier jaar verdubbeld. Ruim drie kwart kiest voor Nederlands. (brusselnieuws.be)

    25 Vlaamse secundaire scholen gaan op 1 september van start met immersie-onderwijs. Met die onderwijsvorm worden vakken in een andere taal gegeven. Dat is al langer mogelijk in Wallonië, en Vlaanderen volgt nu ook dat voorbeeld. Bron: De Standaard

    “Het Franstalige ‘immersieonderwijs’, waarbij vakken in een andere taal (meestal het Nederlands) worden gegeven, is stevig gegroeid in Brussel in de afgelopen vijf jaar, tot in totaal ongeveer 4.500 leerlingen.” (Bruzz 130916)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 11:57
    0 reactie(s)

    #39143

    persoonsongeval
    (zn. o., ~len)

    (eufemistisch) term door NMBS gebruikt wanneer iemand zijn eigen onder de trein gegooid heeft.

    VD2015 online: BE, bij de spoorwegen, eufemistisch

    demorgen.be: Door een persoonsongeval tussen Kortenberg en Erps-Kwerps, een defecte trein tussen Mechelen en Leuven en schade aan de infrastructuur tussen Hasselt en Leuven, moeten reizigers rekening houden met zware vertragingen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 10:03
    2 reactie(s)

    #39144

    immersie-onderwijs
    (zn. het ~ o ~zen)

    - systeem in België waarbij een of meerdere vakken compleet in een andere taal gevolgd kunnen worden
    - een taalbad (wikipedia)

    Van Dale 2018 online: immersieonderwijs, BE

    < vertaling van ‘enseignement en immersion’
    < Frans: immersion: letterlijk onderdompeling

    ook: immersie; immersieonderwijs

    Het aantal leerlingen dat immersieonderwijs volgt in het basisonderwijs van de Franse gemeenschap is de voorbije vier jaar verdubbeld. Ruim drie kwart kiest voor Nederlands. (brusselnieuws.be)

    25 Vlaamse secundaire scholen gaan op 1 september van start met immersie-onderwijs. Met die onderwijsvorm worden vakken in een andere taal gegeven. Dat is al langer mogelijk in Wallonië, en Vlaanderen volgt nu ook dat voorbeeld. Bron: De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Nov 2018 07:26
    0 reactie(s)

    #39145

    e
    (onbep. lidw. (onzijdig))

    een

    Het lidwoord ‘een’ heeft drie vormen: ne(n) voor mannelijke, en voor vrouwelijke en e voor onzijdige zelfstandige naamwoorden.
    Uitzondering: als een zelfstandig naamwoord of een voorafgaand adjectief begint met een klinker of de letter ‘h’, ‘d’,‘t’ of ‘b’ wordt ‘ne’ ‘nen’ en ‘e’ wordt ‘en’.

    Prov. Antwerpen gaat hierin mee.
    Limburg gedeeltelijk: niet voor ‘b’

    Vergelijk ook: e (weekdag)

    ne vent, een vrouw en e kind.
    Maar we zeggen: Nen tutter van een braaf kind

    en bord, en dak, en teken, en huis, en oor, en uur, maar
    e feest, e groot gat, e klein kind, e land, e meer, e nieuw blad, e pak, e stuk, e voorbeeld, e wrak, e zwaard.

    Regio Waasland
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 03:02
    7 reactie(s)

    #39146

    vlieger
    (de ~ (m.), ~s)

    vliegtuig

    Van Dale 2016 online: BE, spreektaal

    zie ook: vliegmachien

    Klik op de afbeelding
    OOSSG

    Ons geburen zijn met de vlieger naar Rome.

    Mijn vriendin en ik willen doorheen Portugal reizen, met de vlieger naar daar en daar dan een auto huren. (9lives.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 23 Nov 2018 02:55
    1 reactie(s)

    #39147

    toogpraat
    (de ~, (m.), geen mv)

    cafépraat; toogklap
    oppervlakkig gepraat

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    (voorlopig toegevoegd in 2011)

    zie ook platte toogpraat bij platte praat

    Van hem moet ge niets geloven. Zever en toogpraat is dat allemaal.

    Nachtmerrie dat leerkracht niet verder komt dan toogpraat. (DeMorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 00:35
    1 reactie(s)

    #39148

    tummellets
    (de ~, ~en vrouw. zelfst. nw.)

    buiteling

    herkomst: Belgisch-Frans “cumulet”, dat waarschijnlijk op zijn beurt een mengsel is van Nederlands “tuimelen” en het Franse “culbute”=koprol.

    zie ook tumelette

    De kinderen maken tummelletsen van plezier.

    Regio Westhoek
    Bewerking door de Bon op 23 Nov 2018 00:30
    1 reactie(s)

    #39149

    perfect tweetalig
    (vaste woordgroep)

    in een Belgische context: gezegd van personen die correct Nederlands en Frans spreken en schrijven

    VD 2018 in BE; preg­nant Ne­der­lands en Frans ken­nend

    Als hij perfect tweetalig is (dat wil zeggen deze twee talen zowel schriftelijk als mondeling beheerst). (http://context.reverso.net/vertaling/nederlands-frans/tweetalig)

    “Toch zijn deze leerlingen zeker niet perfect tweetalig. Buiten de klas horen ze vaak nooit Nederlands.” (Bruzz 030916)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 22 Nov 2018 23:43
    1 reactie(s)

    #39150

    perfect Vlaams spreken
    (uitdr.)

    Kwalificatie van de kennis van het Vlaams van een anderstalige (een migrant, een politicus, …), ook al is zijn taalgebruik helemaal niet foutloos of zelfs eerder beperkt

    zie ook perfect Nederlands spreken

    ‘Je spreekt perfect Vlaams voor een Arabier,’ zegt Dockx. (Dromen zijn bedrog – Stan Lauryssens)

    Het is geen Belg, maar hij spreekt perfect Vlaams met een mooi accentje. (sporza.be)

    Ze is gekleurd, spreekt perfect Vlaams, is intelligent, heeft geen rode lidkaart en kan haar ‘mannetje’ staan. (stopken.be)

    «En dat smaakt naar meer,» aldus Burnham die perfect Vlaams spreekt. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Nov 2018 21:35
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.