Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
per ongeluk
zie ook abuus
De onfortuinlijke man reed per abuus in de Schelde.
“Post betaalt per abuus 40 miljoen aan werklozen” (tijd.be 21/09/2009)
“Waarschijnlijk heeft de toenmalige bevoegde commisie bestaande uit notabelen en industrielen hier per abuus overgekeken?” (uit een blog 21/09/2017)
“Ik geloof nl dat ik, per abuus, de verkeerde jerry can gebruikt heb. De benzine die daar in zat is zeker meer dan 3 jaar oud…..” (forum bouwinfo 20/08/2012)
warmwaterkruik, warmvoetensteen, heetwaterblaas
→ boejote, warmwaterblaas, stoopke
< Frans bouillotte < bouillir = koken (rubberen recipiënt dat kokend water kan bevatten)
De boejot heeft een dubbele functie: ’s avonds lakens en voeten opwarmen, ’s morgens wekker als de blaas ijskoud geworden is. Ge moet dan wel in een niet-verwarmde kamer slapen met open venster. Wie heeft er nog een?
-vervangproducten binst en kort na de oorlog, meestal van minderwaardige kwaliteit – vb eierpoeder
-ook synthetische producten
-algemeen woord voor alles wat er in die periode op de markt kwam
uitspraak /erzats/ met de klemtoon op de eerste lettergreep, van het Duits ersetzen: vervangen
ANW: ersatz
(vooral) in België
iets van een mindere kwaliteit of geschiktheid wat gebruikt wordt ter vervanging van iets anders, vaak omdat dat laatste niet beschikbaar is
Moeder maakte een omelet met eierpoeder, het was een soort gele pannenkoek, niet zo smakelijk als van een vers eitje.
Tot hiertoe verkocht vader alleen degelijke goederen die uit katoen, wol of zijde werden vervaardigd, al de rest vond hij maar erzats.
Toen er in de buurt een Mongooltje werd geboren kwam dit volgens hem door ‘den erzats’.
klaaskoek
letterlijk: man te paard > de Sint op zijn paard?
De dorpsbakker verkoopt reeds mantepeirden in oktober.
drukt een tegenstelling uit: “let op”, “kijk uit”
Nu is ’t nog dik in orde maar oh wee als ons vader mijnen bulletijn te zien krijgt! Dan gaat ge wat horen! Hij gaat weer den helen dag grollen.
schoolrapport (verouderd)
< Frans: bulletin
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
bulletin
(met Fransche uitspraak), znw. onz., naar analogie van bericht; in België ook bulletijn, en meestal manl. Ontleend aan frans bulletin, in enkele beteekenissen.
? Eene meestal korte mededeeling over iets dat voor het publiek van belang is; thans niet zelden vervangen door telegram; in België ook een rapport over het gedrag en de vorderingen van een scholier.
Heeft onze jongste zijnen bulletijn al gehad op school?
werkdag, doordeweeks
zie ook wekedags
Van Dale 2013 online: weekdaags: gewestelijk
Die nieuwe job vereist dat mijn weekdaagse kleren meestal klassiek-eigentijds moeten zijn. Ze zijn quasi gelijk aan mijn zondagse kleren van weleer.
Piepkleine hondjes zoals Yorkskes of Chihuahua’s enz. die in een charette of een buggy worden gezet om ermee te gaan wandelen of te winkelen.
zie ook charettenhond, sacochenhond, kutlekkerke, preutelekker
.jpg)
Die 2 buggyhonden bleven schoon stilzitten.
Het kutlekkerke in een buggy amuseert zijn eigen kennelijk.
de oudste (van een groep of gezelschap), nestor
letterlijke vertaling van Frans “doyen d’âge”
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Nico is de ‘ouderdomsdeken’ van het team, maar nog steeds bruisend van energie!
62 is Neil Young ondertussen, maar de ouderdomsdeken van Rock Werchter 2008 verraadt zijn leeftijd allesbehalve tijdens zijn gitaarspel.
slagroom
typisch voor Lier
in Antwerpen: kreim fwattee
< Frans crème fouettée
Jerbeze (jerbees) mè een geui pause crèm fattee oep, man da ga smake se!
Aardbeien met een flinke portie slagroom, man, dat gaat smaken!
slagroom
typisch voor Lier
in Antwerpen: kreim fwattee
< Frans crème fouettée
Jerbeze (jerbees) mè een geui pause crèm fattee oep, man da ga smake se!
Aardbeien met een flinke portie slagroom, man, dat gaat smaken!
koffie verkeerd
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
Ne lait russe met crème fraîche.
1)ekster
2)iemand die overal aan prutst
3) pummel, lummel
vgl hannekesnest
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Van Dale Etymologisch woordenboek: lummel (1897): van hanne.
1) Hanne, het dochtertje van een vriendin, graait alles mee wat blinkt; precies nen hannik. Ze heeft hare naam niet verniet gekregen.
2) Blijft nu toch eens van die mensen hun spullen, hannik dat ge daar zijt!
3) Een technieker van Telenet, nen hannik 1ste klas!, ging bij mijne gebuur een aansluiting doen. Hij zet zijn leer achter zijn camionette op de baan en dan gaat hij achteruit rijden omdat hij gemakkelijker aan het gerief in zijne wagen kan. Ge kunt al graaien wat er gebeurde zeker? Al een chance dat ze niet in voorruit van mijn huis is terecht gekomen.
Afkorting van Dienst voor de Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen
< militair
Voertuigen van Dovo tijdens het Nationaal Defilé 2018
Bij DOVO in Poelkapelle is gisteren een ontmijner van het leger verbrand geraakt na een ontploffing van een springtuig. (focus WTV 240615)
Afkorting van Dienst voor de Opruiming en Vernietiging van Ontploffingstuigen
< militair
Voertuigen van Dovo tijdens het Nationaal Défilé 2018
Bij DOVO in Poelkapelle is gisteren een ontmijner van het leger verbrand geraakt na een ontploffing van een springtuig. (focus WTV 240615)
iets duidelijk maken door een gebaar
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: iem. teken doen
?leenvertaling van Frans faire signe à quelqu’un?
een seintje, een wenk geven
•Belgisch-Nederlands, niet algemeen: teken doen
gebaren
Tijdens de huwelijksmis deed de ceremoniemeester teken als we moesten opstaan.
De polies heeft teken gedaan dat we mogen doorrijden.
Hij deed ons teken dat we mochten gaan zitten.
buitengewoon goed spelen of presteren
Club Brugge heeft overtuigend gewonnen, ze speelden buiten categorie.
Bart De Wever speelt buiten categorie, hij schaakt op meerdere borden.
tafelvoetbal, sjotterkes
Sjotterkas – Tafelvoetbaltafel | 2dehands.be
Jong Groen daagt jullie uit voor een sjotterkas toernooi! (jonggroen.be)
Commilitones, schachten & porren, sympathisanten. In de week van 30/03 – 3/04 wordt er een sjotterkas tornooi georganiseerd in café Den Doedelzak. (facebook)
In de lounge van JC ’t Velt kan je komen chillen in de zetels, elkaar uitdagen op de sjotterkas of tijdens een spelletje Wii in het salon. (antwerpen.be)
kickerspel, tafelvoetbal, sjotterkas
zie ook kickeren, sjotten, sjotter
In de jeugdclub hebben ze nen toppenbiljart en sjotterkes in het ontspanningslokaal staan.
Gaan we met de sjotterkes spelen? Ik met de rooi, want den blauwe kipper (keeper) staat scheef.
Want ook daarop moet geen vermakelijkheidstaks meer betaald worden. Evenmin als op de flipperkast, de sjotterkes en de biljarttafel. (vrt.be – Louis van Dievel)
tafelvoetbal
zie ook sjotterkes
Sjotterkas – Tafelvoetbaltafel | 2dehands.be
Jong Groen daagt jullie uit voor een sjotterkas toernooi! (jonggroen.be)
Commilitones, schachten & porren, sympathisanten. In de week van 30/03 – 3/04 wordt er een sjotterkas tornooi georganiseerd in café Den Doedelzak. (facebook)
In de lounge van JC ’t Velt kan je komen chillen in de zetels, elkaar uitdagen op de sjotterkas of tijdens een spelletje Wii in het salon. (antwerpen.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
