Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
“Jeanneke Pis is een standbeeld in het centrum van Brussel van een meisje dat aan het plassen is. Het beeldje is geplaatst in 1987 op initiatief van de lokale handelaren met de bedoeling meer bezoekers te lokken naar hun straat. (…) De inspiratie komt van het bekende Manneken Pis. In Brussel bestaat ook nog een standbeeld van een plassende hond, Het Zinneke.” (Wikipedia)
Jeanneke Pis plast niet meer (standaard.be)
Jeanneke Pis | Bezienswaardigheid in Brussel | CityZapper
De wandeling die we dan bv. kunnen doen: Grote Markt, een wens bij Everaert t Ser- claes, St. Hubertusgalerijen, Jeanneke Pis, Beurs, via metrostation te voet … (ket-toeren.be)
manneken pis is een standbeeldje in het centrum van Brussel en stelt een 58 cm groot plassend ventje voor.
In 1388 stond er op de hoek van de Stoof- en de Eikstraat al een fontein waarvan een stenen beeldje deel uitmaakte dat Julianekensborre of Petit Julien werd genoemd. Het beeldje zelf is niet bewaard gebleven, evenmin een afbeelding ervan, maar vanaf 1452 verschijnt de naam Manneken Pis in de archieven. (wikipedia)
Klik op de afbeelding
Zie ook Jeanneke Pis
Volgend weekend gaan we een dagske Brusselen en het bezoek aan Manneken Pis mag daarbij niet ontbreken.
belastingssysteem waardoor de taks op diesel automatisch verlaagd wordt als deze boven een prijs stijgt
zie ook kantelcliquet
cliquet (tourniquet) {1898} < frans cliquette “klapper”, van cliqueter “kletteren, klikken”, van cliquer (vgl. clique). (Van Dale Etymologisch woordenboek)
Toen het cliquetsysteem nog maar pas in werking was getreden, heeft het bij forse prijsstijgingen van diesel in november 2007 niet gewerkt, omdat er geen regering was om deze te activeren.
Stijgende dieselprijzen: sp.a wil cliquetsysteem afschaffen – HLN.be
AN ragebol, raagbol,
half ronde borstel aan een lange steel om spinrag weg te nemen
Van Dale 2015 online: halvemaan: Belgisch-Nederlands
zie ook spinnebossel, kobbejager, spinnenborstel, halvemaan
Klik op de afbeelding
Omdat wij in een oud herenhuis wonen met hoge plafonds, staat in een van de hoeken een halfmaan met een heel lange steel geparkeerd.
2dehands.be: 3x Oude BORSTEL Ragebol
A) Halve maan Ragebol vroeger gebruikt om spinnenwebben te verwijderen van muren. Merk Vero .
menstrueren
De studentin kwam een pijnstiller vragen omdat ze ip haarne tid was gekomen.
het garen, de gaarheid.
voldoende toebereid om gegeten te kunnen worden
< Oudnederlands garo (gaar)
De garing van de vis is ietske te ver want de vis is droog en taai.
Van Dale 2016 online: BE deel, kruimel, brok
zeer veel uitspraakvarianten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: morzel: znw., thans in Zuid-Nederland nog in gebruik, en aldaar m.; Kiliaan (1588) heeft ”morsele, mica, frustulum”.
- In den zin van kruimel opgegeven bij Cornelissen-Vervliet, ook oneigenlijk. De Germaansche stam murs- naast mursk-: vergelijk mors komt ook voor in hoogduits mörser, in middelhoogduits zermürsen enz.
“Geeft de mörzels aan de kiekens”, Cornelissen-Vervliet 1899
zie ook muizel
Zelfs een morzel grond wordt niet zomaar weggegeven.
“Nooit zal men ons een morzel gronds ontwringen,
Zoolang één Belg, ’t zij Waal of Vlaming leeft.(bis)”
(tekst van de Brabançonne)
demorgen.be: Volgens Van Ranst wordt het steeds duidelijker dat “sommige grootbanken zich gedragen als criminele organisaties en sommige allerrijksten geen morzel solidariteit tonen”.
morzel, kruimel
bnw: meuzzelig
zie ook: meuzzelen, meuteling, kruimeling
ook in de Kempen
< morzel; bij Kiliaan (1588) morsele, korreltje
Cornelissen (1899): “Geeft de mörzels aan de kiekens.”
In zijn onderlijfke zaten weer meuzzels, die kruimels zijn van veel te oud brood te eten.
morzel, kruimel
bnw: meuzzelig
zie ook: meuzzelen, meuteling, kruimeling
ook in de Kempen
< morzel; bij Kiliaan (1588) morsele, korreltje
Cornelissen (1899): “Geeft de mörzels aan de kiekens.”
In zijn onderlijfke zaten weer meuzzels, die kruimels zijn van veel te oud brood te eten.
spotnaam voor (onder andere) de bewoners van de gemeente Stekene
“Als je aan een Stekenaar vraagt naar de spotnaam is er maar een antwoord en dat is “Messenvechter” op zijn plat Stekens “Messevechter” Heb mij vader altijd horen vertellen (1914 geboren+) hoe hij als Kemzekenaar, nu deelgemeente van Stekene, de messenvechters moest ontlopen om te komen vrijen in Stekene (met mijn moeder+) "(http://www.henkdeconinck.be/spotnamen/stekene1.htm)
schoorsteenveger
variant schouwvager
Als ge de schouw van bovenaf wilt laten kuisen, komt de schouwveger met een hoogtewerker. Ge zult verschieten hoeveel roet er naar beneden komt.
Zwarte Piet een Afrikaan? Nee, nooit geweest! Toch niet in het goede oude Brabant. Ik weet het zeker, ik heb een specialist geraadpleegd: Felix Timmermans. Een kleine honderd jaar geleden heeft de grote Lierenaar Piet ten tonele gevoerd als een Schouwvager. Met een a.(Gaston Durnez in Doorbraak 281118)
op de vraag “Wat gaan we doen ?” antwoorden met een nietszeggende uitdrukking
Wat gaat ge doen ? Spelen met mijn voeten, tot vermaak van mijn hielen.
spotnaam voor de bewoners van de gemeente Stekene
“Als je aan een Stekenaar vraagt naar de spotnaam is er maar een antwoord en dat is “Messenvechter” op zijn plat Stekens “Messevechter” Heb mij vader altijd horen vertellen (1914 geboren+) hoe hij als Kemzekenaar, nu deelgemeente van Stekene, de messenvechters moest ontlopen om te komen vrijen in Stekene (met mijn moeder+) "(http://www.henkdeconinck.be/spotnamen/stekene1.htm)
spotnaam voor de bewoners van onder andere de gemeentes Stekene en Tremelo
“Als je aan een Stekenaar vraagt naar de spotnaam is er maar een antwoord en dat is “Messenvechter” op zijn plat Stekens “Messevechter” Heb mij vader altijd horen vertellen (1914 geboren+) hoe hij als Kemzekenaar, nu deelgemeente van Stekene, de messenvechters moest ontlopen om te komen vrijen in Stekene (met mijn moeder+) "(http://www.henkdeconinck.be/spotnamen/stekene1.htm)
“Voor het gemeentehuis staat een standbeeld van de hand van Flor Hermans dat de Messenvechters symboliseert.” (https://www.tremelo.be)
1. richtingaanwijzers gebruiken, het knipperen van de pinklichten
zie: pinker
2. knipperen van een lamp; het aan- en uitgaan
zie ook pinken: knipogen
zie ook plinken
vgl. Duits blinken (richtingaanwijzer aanzetten)
Clip: zie hier
1. Voor ge links of rechts wil draaien, moet ge eerst pinken.
2. Pinken Lamp
Af en toe heb ik last van een lamp (eigenlijk alle lampen in het huis) die met onregelmatige tussenpauzes pinkt wanneer één van mijn buren met een zwaar apparaat werkt. (forum)
richtingaanwijzer, pinker
< Belgisch-Frans: clignoteur, Frans: clignotant, feu clignotant
Dáár se! Clignoteur naar rechts en dan links afdraaien!
Sommige auto’s uit de jaren 60 hadden uitklapbare clignoteurs.
scheel
dronken (vooral gezegd van vrouwen)
In West-Vlaanderen voor scheel, ook voor dronken (inzonderheid van vrouwen gezegd), en vervolgens als znw. voor: een borrel, jenever (de bo 1873; de laatste bet. ook vermeld in een aant. v. gezelle).
Woordenboek der Nederlandsche Taal: poereloere
zie ook andere betekenis van poerloere als zelfst. nw.
Hij kijkt poerloere.
Zij drinkt zich dikwijls poerloere.
borreltje jenever
er bestaan zeer veel uitspraak- en vormvarianten
zie ook andere betekenis van poerloere als bijv. nw.
“Men zei ook een poereloertje opzetten voor ‘zich bedrinken’. Volgens een Gents woordenboek uit 1950 was deze borrelnaam toen verouderd. De vorm poerloertje werd echter nog in 1984 opgenomen in een studie over de levende Vlaamse volkstaal. "(https://www.ensie.nl/ewoud-sanders/poerloertje)scheel
dronken (vooral gezegd van vrouwen)
In West-Vlaanderen voor scheel, ook voor dronken (inzonderheid van vrouwen gezegd), en vervolgens als znw. voor: een borrel, jenever (de bo 1873; de laatste bet. ook vermeld in een aant. v. gezelle).
Woordenboek der Nederlandsche Taal: poereloere
Hij kijkt poerloere.
Zij drinkt zich dikwijls poerloere.
te veel gedronken, bezopen
zie ook: deirm, pottendarm, zjaak, pottoe, petrol zijn, poepzat
als bijw. poepeloere zat
zie ook poerloere
De Karel was op de trouwfeest poepeloere zat.
Poepeloere was em, niet te doen!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
