Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #38791

    globaal medisch dossier
    (begrip)

    systeem waarbij de vaste huisarts het medisch dossier van de patiënt beheert, kortweg gmd

    Van Dale 2016 online: gmd: BE

    gezondheid.be: Sinds 1 mei 2002 kan iedereen het beheer van een globaal medisch dossier aan zijn huisarts toevertrouwen. En ook genieten van de 30 procent vermindering op het remgeld voor raadplegingen in het huisartsenkabinet.

    fgov.be: Door een globaal medisch dossier (GMD) te openen bij uw huisarts, maakt u een betere individuele begeleiding en een beter overleg tussen de artsen mogelijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:32
    0 reactie(s)

    #38792

    jonge wolven
    (uitdr.)

    dynamische jonge personen die willen vernieuwen
    vb in een vereniging, in de muziek, in de politiek, in de mode ed.

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    Jonge artiesten en bands worden uitgedaagd om hun eigen creaties in te sturen om zo mee te dingen naar de eerste prijs in het “Concours voor Jonge Wolven”. (trefpunt.be)

    The Simple Minds, U2, Doe Maar en nog vele andere jonge muzikanten, waren de jonge wolven in de muziek van de jaren 80.

    Politiek: jonge wolven versus oude garde: Hoe denken de jonge wolven in de politiek over al die uitspraken? Voelen zij zich gepasseerd wanneer die ‘hangsenioren’ aan het woord komen? (radio1.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:31
    0 reactie(s)

    #38793

    vaderlander
    (zn. o., ~s)

    zandzakje om dijken te verstevigen of te herstellen.

    < bijnaam voor de zandzakken en zakken aarde die tijdens de Eerste Wereldoorlog in de loopgraven als borstwering werden gebruikt

    In Nederland alleen gebruikelijk als synoniem van patriot.

    Van Dale 1995: vaderlandertje: zakje zand voor militaire versterkingen of waterstaatswerken

    Der was een bres in den dijk en we hebben met zen allen vaderlanderkes helpen stouwen.

    Regio onbekend
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:25
    2 reactie(s)

    #38794

    boekske
    (het ~, ~s onz. zelfst. nw.)

    schrijfboek van klein formaat

    De studiemeester schreef alles op in zo’n klein zwart boekske.

    “en het irritantste was dat ik neit had om me mee bezig te houden, geen boekske om te schrijven, geen stylo, geen spel kaarten, geen leesboek, niets van dat alles,”
    (https://flyingloony.waarbenjij.nu/reisverslag/3453759/youth-hostel-vervolg-matka)

    > zie andere betekenis van boekske

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:16
    0 reactie(s)

    #38795

    copiloot
    (zn. m. -en)

    persoon die tijdens een autorally de piloot assisteert

    “Zoals gewoonlijk krijgt Loeb – vorig weekend winnaar van de WK rally van Spanje – Daniel Elena naast zich als copiloot.” (Autosportwereld (persbericht)-31 okt. 2018)

    “Vijfvoudig rallywereldkampioen Sébastien Ogier en zijn copiloot Julien Ingrassia verlaten Ford en zullen vanaf volgend seizoen opnieuw …” (Sporza.be-28 sep. 2018)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:14
    2 reactie(s)

    #38796

    PS-staat, de ~
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    (media) Wallonië
    de term verwijst naar de politieke suprematie van de Parti Socialiste (socialistische partij) gedurende een bepaalde periode

    Na de ondergang van de CVP-staat in Vlaanderen wordt nu ook in Wallonië de politieke versnippering het nieuwe normaal. De PS-staat is aan het imploderen. (200617)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:11
    0 reactie(s)

    #38797

    CVP-staat, de ~
    (de ~, man. zelfst. nw. geen mv)

    (media) Vlaanderen
    verwijst naar de politieke suprematie van de CVP (Christelijke Volks Partij) gedurende een bepaalde periode

    “Decennialang stond Vlaanderen synoniem voor de CVP en Wallonië voor de PS. Nadat de CVP/CD&V-staat in Vlaanderen jaren geleden al ten onder was gegaan, verbrokkelde de PS-staat in Wallonië ook al een tijdje.” (De Tijd 200617)

    En zo worden we op 15 oktober bijna zeker wakker in een Vlaanderen dat weer wat minder de oude CVP-staat is. (DM 061012)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 13:08
    0 reactie(s)

    #38798

    krakkebaas
    (de ~ (v.), -bazen)

    blauwe bosbessen
    Antwerpse Kempen: krokkebaas

    < krakkebeis < kraakbes

    Van Dale 1898: Kraakbes v. (-sen), …BEZIE, v. (…ziën), mirtebeziën, boschbessen (vaccinium myrthillus en v. vitis idae) (bron: Ensie)

    Bieszczady Flora

    Zeldzamer geworden, in de Ardennen zijn er nog krakkebazen.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 00:08
    0 reactie(s)

    #38799

    krakkebaas
    (de ~ (v.), -bazen)

    blauwe bosbessen
    Antwerpse Kempen: krokkebaas

    < krakkebeis < kraakbes

    Bieszczady Flora

    Zeldzamer geworden, in de Ardennen zijn er nog krakkebazen.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 00:04
    0 reactie(s)

    #38800

    krakkebaas
    (de ~ (v.), -bazen)

    blauwe bosbessen
    Antwerpse Kempen: krokkebaas

    < krakkebeis < kraakbes

    Blåbær 2

    Zeldzamer geworden, in de Ardennen zijn er nog krakkebazen.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 19 Nov 2018 00:01
    0 reactie(s)

    #38801

    toetanden
    (~de toe, ~d zwak werkwoord)

    afblaffen, op zijn plaats zetten

    RE: woedeaanvallen van baas Bericht10 sep 2007, 16:20
    “hem gewoon es flink toetanden en op zijn plaats zetten en zeggen dat als hij nie content van je bent hij je maar een c4 moet geven…”
    (https://mamaforum.libelle.be/viewtopic.php?t=64222)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 23:51
    0 reactie(s)

    #38802

    toetanden
    (~de toe, ~d zwak werkwoord)

    afblaffen, op zijn plaats zetten

    RE: woedeaanvallen van baas Bericht10 sep 2007, 16:20
    “hem gewoon es flink toetanden en op zijn plaats zetten en zeggen dat als hij nie content van je bent hij je maar een c4 moet geven…”
    (https://mamaforum.libelle.be/viewtopic.php?t=64222)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 18 Nov 2018 21:09
    0 reactie(s)

    #38803

    testmatch
    (zn. v.; ~en)

    ANW: (vooral) in België: wedstrijd waarvan de uitslag beslissend is voor het al dan niet behalen van een kampioenschap, promotie of eindronde van een belangrijk toernooi, of het al dan niet gevrijwaard worden van degradatie

    Vanavond speelt Anderlecht de eerst testmatch tegen Standard. (communicatiemannen.be)

    Standard en Genk spelen testmatch voor Europees ticket – De Standaard

    Testmatch in 4e provinciale beslist over titel – ATV

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Nov 2018 20:27
    0 reactie(s)

    #38804

    exhaustief
    (adj.)

    ANW: (vooral) in België: volledig; totaal; uitputtend

    Exhaustieve lijst van de opbrengsten en de kosten die ten laste kunnen worden gelegd van het "administratief centrum (ocm-cdz.be)

    Deze “zwarte-E.E.R.-lijst” is exhaustief. (loyensloeffnews.be)

    De fotografische inventaris van de provincie Limburg is, net als in de andere provincies, niet exhaustief. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Nov 2018 20:19
    0 reactie(s)

    #38805

    tweede grootste

    taaladvies: “Ja, tweede grootste is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn de (op) een na grootste of de grootste op een na.”

    zie ook tweede (met bijv.naamw.)

    Wie heeft de grootste? Of beter: wie heeft de tweede grootste? (hln.be)

    De werelderfgoedorganisatie verwijdert het tweede grootste koraalrif ter wereld van haar lijst met bedreigde erfgoedsites. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Nov 2018 16:37
    0 reactie(s)

    #38806

    mijnkathedraal
    (zn. v.; ~kathedralen)

    “Mijnkathedralen zijn kerkgebouwen die gebouwd zijn door de mijnmaatschappijen van het Kempens steenkoolbekken in Belgisch-Limburg in de wijken (cités) die ze voor hun werknemers aanlegden.” (Wikipedia)

    Klik op de afbeelding
    Genk - Christus Koningkerk
    Mijnkathedraal Christus Koningkerk in Waterschei

    De enorme kerken die tijdens het Interbellum in opdracht van de Limburgse steenkoolmijnen worden gebouwd, staan bekend als mijnkathedralen. Het zijn geen echte kathedralen, ze worden zo genoemd omwille van hun monumentale uitstraling en omvang. Er zijn er vijf; één in Winterslag, één in Eisden, één in Zwartberg, één in Waterschei en één in Beringen. De mijnkathedraal van Beringen, of de Sint-Theodarduskerk, is de jongste van de vijf. (vrt.be)

    De 53 meter hoge toren van de mijnkathedraal staat al een jaar in de steigers. (nieuwsblad.be)

    In de imposante mijnkathedraal Sint-Theodardus is een ploeg arbeiders aan het werk om de veertien panelen met glasramen te demonteren. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 15:34
    0 reactie(s)

    #38807

    spoose
    (zn. v. -s)

    een handsvol, een portie

    in Herenthout, Lier, Herentals
    Antwerpen stad pose

    Ik kreeg een spoose kersen mee.

    “De prijs : 19,00 euro voor een goed gevulde “spoose” mosselen. Een koninginnenhapje of een Zuiders getinte pasta heb je voor 13,00 euro.” (berthoutzonen.be 31 aug. 2013)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 15:23
    1 reactie(s)

    #38808

    spoose
    (zn. v. -s)

    een handsvol, een portie

    in Herenthout, Lier, Herentals
    Antwerpen stad pose

    Ik kreeg een spoose kersen mee.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 15:19
    1 reactie(s)

    #38809

    soepmixer
    (zn., m. ~s)

    staafmixer

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, alg.

    Ik heb zo gene blender zoals de Jeroen Meus, ik gebruik daarvoor een gewone soepmixer.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 15:12
    0 reactie(s)

    #38810

    fabriezen
    (meervoud van fabrie)

    bakkebaarden (enkelvoud ‘fabrie’ wordt weinig gebruikt)

    < Frans favoris

    uitspraak in Antwerpen: klik hier

    zie ook fassen, fabré, fabrissen

    Hij heeft zijn baard afgedaan, maar zijn fabriezen laten staan.

    Stafke Fabri (Antwerpse zanger) had stevige fabries.

    (Antw.) Ene fabrie, twee fabries. Den ene fabrie was korter afgeschoren dan den andere.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 18 Nov 2018 13:13
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.