Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
door ervaring, door scha en schande ondervonden hebben
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Hij heeft na zijn strapatsen een nachtje in het cachot gezeten. Laat ons hopen dat hij nu geleerd is.
Zijt ge nu nog niet geleerd? Seffens zit ge weer met uw vingers tussen de deur. Komt dan niet af met dat het zeer doet…
(spottend) officiële vergadering waar veel overlegd maar weinig gerealiseerd wordt, vooral bedoeld worden: de parlementen en internationale bijeenkomsten van gezagsdragers
in Ned.: (plat: ouwehoerclub)
Van Dale: (Belgisch-Nederlands, ongunstig) bestuurlijk overlegorgaan waarin veel gepraat maar weinig besloten wordt; met name het parlement wordt dikwijls “de praatbarak” genoemd
Er is weinig concreets uit de vergadering gekomen. Er komt een groep wijze mensen die een nieuw relanceplan voor Limburg moet uitwerken, maar ik vrees dat het een praatbarak wordt. (deredactie.be)
“Kamer bevestigt beeld van praatbarak” (DS 14 april 2007)
“Het Europees Parlement, praatbarak of wetgever? Ook in de toekomst?” (Michèle Coninsx, voorzitter Eurojust)
De vraag die meteen opduikt: hoe gaat Schauvliege (CD&V) ervoor zorgen dat deze klimaattop geen praatbarak wordt? (demorgen.be 16/2/2016)
(spottend) officiële vergadering waar veel overlegd maar weinig gerealiseerd wordt, vooral bedoeld worden: de parlementen en internationale bijeenkomsten van gezagsdragers
in Ned.: (plat: ouwehoerclub)
Van Dale: (Belgisch-Nederlands, ongunstig) bestuurlijk overlegorgaan waarin veel gepraat maar weinig besloten wordt; met name het parlement wordt dikwijls “de praatbarak” genoemd
Er is weinig concreets uit de vergadering gekomen. Er komt een groep wijze mensen die een nieuw relanceplan voor Limburg moet uitwerken, maar ik vrees dat het een praatbarak wordt. (deredactie.be)
“Kamer bevestigt beeld van praatbarak” (DS 14 april 2007)
“Het Europees Parlement, praatbarak of wetgever ? Ook in de toekomst ?” (Michèle Coninsx, voorzitter Eurojust)
De vraag die meteen opduikt: hoe gaat Schauvliege (CD&V) ervoor zorgen dat deze klimaattop geen praatbarak wordt? (demorgen.be 16/2/2016)
(spottend) officiële vergadering waar veel overlegd maar weinig gerealiseerd wordt, vooral bedoeld worden: de parlementen en internationale bijeenkomsten van gezagsdragers
in Ned.: (plat: ouwehoerclub)
Van Dale: (Belgisch-Nederlands, ongunstig) bestuurlijk overlegorgaan waarin veel gepraat maar weinig besloten wordt; met name het parlement wordt dikwijls “de praatbarak” genoemd
Er is weinig concreets uit de vergadering gekomen. Er komt een groep wijze mensen die een nieuw relanceplan voor Limburg moet uitwerken, maar ik vrees dat het een praatbarak wordt. (deredactie.be)
“Kamer bevestigt beeld van praatbarak” (DS 14 april 2007)
“Het Europees Parlement, praatbarak of wetgever ? Ook in de toekomst ?” (Michèle Coninsx, voorzitter Eurojust)
De vraag die meteen opduikt: hoe gaat Schauvliege (CD&V) ervoor zorgen dat deze klimaattop geen praatbarak wordt? (demorgen.be 16/2/2016)
- bedelen voor eten
- iemand begerig aanstaren terwijl hij/zij eet
Van Dale 2014 online: gewestelijk, begerig kijken (naar –)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: gieren > ghiersen, thans giezen (Schuermans (1865-1870))
zie ook gierogen
ook in de Antwerpse Kempen
Onze hond heeft geleerd om niet te giezen aan tafel.
“Omg. ik ken zo 2 kerels die elke keer als ge aant eten bent op een festival zo kei hard komen giezen. Maar echt zo vlak voor uwe neus komen staan en dan zo puppyoogjes trekken. En als ge die dan is laat bijten zijn die gvd me de helft van uwe hamburger weg.” (9lives.be 1 sept. 2017)
Teljoor en taille: een toch wel betekenisvolle verwantschap. Als er niet veel op het bord komt, heb je geen reden om te zitten giezen. (Retie, zevenneten.be)
Giest zo eens niet jom, pakt ook een frisco, in de vriezer liggen er nog!
bricoleerwerk, prutswerk, gebricoleer
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
1 geknutsel
2 knutselwerk
3 broddelwerk
zie ook bricoleren, bricoleur
Bricolage dus. Je kleeft dat niet met TC 7, das voor de bricoleurs van de gammahubobrico. Je hebt sowieso geen garantie dat deze werkwijze goed uitdraait. (bouwinfo.be)
Je kan het beschrijven als een levensbeschouwelijke knutselaarsmentaliteit. Een term die duidelijk maakt waarover het gaat is ‘bricolage’. (books.google.be)
Kort gezegd: dit is bricolage! Maak wat ruimte rond die buis van 90 in de vloer zodat je er een mof met rubbers kunt overheen schuiven. (forum.livios.be )
toegangsdeur, inkomdeur
Van Dale 2016 online: BE
Boven de ingangsdeur in de oostelijke gevel van het Gruuthusemuseum, gelegen aan de Dijver 17, prijkt een beeldhouwwerk met het wapenschild van Gruuthuse. (beeldbankbrugge.be)
De ingangsdeur stond al open bij onze aankomst (tripadvisor)
marktganger, iemand die naar de markt gaat
Uitspraak in de Antwerpse Kempen:
- markt: mét, mèrt
- markter: métter, mèrter, metwijf
De markters reden vrijdag ’s morgens vroeg al met de velo naar Herentals.
marktganger, iemand die naar de markt gaat
Uitspraak in de Antwerpse Kempen:
- markt: mét, mèrt
- markter: métter, mèrter, metwijf
De markters reden vrijdag ’s morgens vroeg al met de velo naar Herentals.
duiken
Ze stuikte van de wipplank schoon het water in.
Eenden stuiken met hun kop in het water om vis te vangen.
> zie andere betekenissen van stuiken
Liedje ‘Een heel verschil’ van Margriet Hermans en Robert Long (+)
Vgl ook Een Nederbelg spreekt
liedje: zie hier
Wij zeggen laarzen, de Belg noemt dat botten.
Wij zeggen gekken en zij zeggen zotten.
Laarzen, botten, gekken, zotten …
Da’s toch een heel verschil?
Holland zegt bijstand en België doppen.
Zij zeggen tassen en wij zeggen koppen.
Bijstand, doppen, tassen, koppen …
Da’s toch een heel verschil?
En toch! Spreken we al eeuwenlang dezelfde taal.
En och! Eigenlijk is het verschil geen hinderpaal. (Precies!)
Dus hoor jij liever botten, dan zeg ik wel botten.
En ik zeg wel gekken … welnee zeg maar zotten.
Het verschil is eigenlijk nihil.
’t Gaat erom dat ik je versta …
Als ik je maar versta!
Als dat geen peen is … nee dat is een wortel.
En dit is cement … oh, bij ons heet dat mortel.
Peen of wortel, cement of mortel …
Da’s toch een heel verschil?
Jij noemt iets mooi … terwijl jij dan weer schoon zegt.
En jij spreekt van wedde … waar jij dan weer loon zegt.
Mooi of schoon, wedde of loon …
Da’s toch een heel verschil?
En toch! Spreken we al eeuwenlang dezelfde taal.
En och! Eigenlijk is het verschil alleen fiscaal.
Dus hoor jij liever botten, dan zeg ik wel botten.
En ik zeg wel gekken … zeg jij nou maar zotten.
Het verschil is eigenlijk nihil.
’t Gaat erom dat ik je versta …
Als ik je maar versta!
Wij zeggen laarzen … en wij zeggen botten.
Wij zeggen gekken … en wij zeggen zotten.
Laarzen, botten, gekken, zotten …
Da’s toch een heel verschil?
Wij zeggen bijstand … bij ons heet dat doppen.
Wij zeggen tassen … en wij zeggen koppen.
Bijstand, doppen, tassen, koppen …
Da’s toch een heel verschil?
Hoewel! ’t Verschil is als je ’t goed bekijkt maar minimaal.
Hoewel? Nou? We wonnen toch wel heel erg vaak bij ‘Tien voor Taal’.
Zeg, wil jij een patatje … ik lust wel een frietje.
Ik weet wel een frietkot … een snackbar, Margrietje.
En ik betaal … da’s niet normaal!
Het gaat erom dat ik je versta …
Als ik je maar versta …
ALS … ik je maar versta!
de restanten klei die aan de rand van een geboetseerd beeld of een beeld uit een mal overblijven, terug bewerken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: vroeger in de steenbakkerij: de klei die na het vormen der steenen overblijft, opnieuw bewerken (Cornelissen-Vervliet (1899-1906)). In Antwerpen en omgeving.
Van die gestuikte klei kunt ge nog wat duimpotjes maken voor uw theelichtjescollectie.
> zie andere betekenissen van stuiken
Stoten.
Stuiken was een spel waarbij iemand een aantal knikkers in zijn hand en ze “stuikte” in een putje (koeleke) in de grond. Daarbij werd gewed tussen de deelnemers of het aantal knikkers in het koeleke paar of onpaar zou zijn. Heel straffe spelers wedden op een bepaald aantal. Als er veel spelers waren, werd er gestuikt met een volle klak. Dit was dus een echt kansspel, maar sommigen trachtten er een behendigheidsspel van te maken door “duimke te houden” en zo het lot letterlijk naar hun hand te zetten.
Staat in Van Dale als omschrijving nummer 8 onder “stuiken”.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stuiken: gewestelijk
Vandaar als naam voor een kinderspel, waarbij de speler in staande houding knikkers, noten enz., met kracht in een kuiltje moet werpen: als er een even getal in ’t putje blijft liggen, wint hij. In Z.-Nederl. en in Geld. en Overijsel; oudtijds ook elders bekend. Ook andere werpspelen heeten stuiken, b.v. in Oostende en omstreken het werpen van een zwaren ijzeren ring naar en zoo mogelijk om een ijzeren staak.
Ik heb al mijn knikkers (glazers) verloren bij het stuiken.
> zie andere betekenissen van stuiken
onder invloed zijn van geestverruimende middelen
“Zo stuiken dak dee vorig weekend”
(Vorig weekend was ik erg onder invloed.)
> zie andere betekenissen van stuiken
botsen, aanporren, een duwtje geven, stoten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stuiken: ww. in ’t Westvlaams naar analogie van andere ww. met ui ook sterk. Stooten. In een deel van Vlaanderen.
- De schietspoele stuikt te(g)en ’t stuikblokske, Teirlinck.
- Op iemand stuiken, hem al snel gaande aanstooten, Aldaar.
- En als in zwarte manteling de meisjes uitkwamen, dan straalden hun oogen vol wilden lust. Dat begon met stuiken aan elkaars ellebogen, en fluisteren, Stijn Streuvels, Minnehandel (1903)
Je moet zo niet stuiken tegen mijn elleboog, ik zal het wel doen hoor!
> zie andere betekenissen van stuiken
botsen, aanporren, een duwtje geven, stoten
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stuiken: ww. in ’t Westvlaams naar analogie van andere ww. met ui ook sterk. Stooten. In een deel van Vlaanderen.
- De schietspoele stuikt te(g)en ’t stuikblokske, Teirlinck.
- Op iemand stuiken, hem al snel gaande aanstooten, Aldaar.
- En als in zwarte manteling de meisjes uitkwamen, dan straalden hun oogen vol wilden lust. Dat begon met stuiken aan elkaars ellebogen, en fluisteren, stijn streuvels, Minneh. 1, 72 (1903)
Je moet zo niet stuiken tegen mijn elleboog, ik zal het wel doen hoor!
> zie andere betekenissen van stuiken
Hoe ga je als schooldirecteur om met ‘bosbrossers’? (De Standaard, 11/01/2019)
vallen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stuiken: Neerstorten, neervallen, neergeworpen worden, in ’t bijzonder voorovervallen. In Vlaand., Brab. en ook op Schouwen. In de uitdr. in mekaar stuiken, ineenzakken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vergelijk ineenstuiken, opstuiken, stuiken, er henne ~
Ik was zo verschoten van da konijn voor mij, dat ik bekan van mijne fiets stuikte.
Hij stuikte van de trap naar beneden.
> zie andere betekenissen van stuiken
vallen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vergelijk ineenstuiken, opstuiken, stuiken, er henne ~
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stuiken: Neerstorten, neervallen, neergeworpen worden, in ’t bijzonder voorovervallen. In Vlaand., Brab. en ook op Schouwen. In de uitdr. in mekaar stuiken, ineenzakken
Ik was zo verschoten van da konijn voor mij, dat ik bekan van mijne fiets stuikte.
Hij stuikte van de trap naar beneden.
> zie andere betekenissen van stuiken
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.