Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
iemand in het geheel niet kennen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
ook: iemand van haar noch pluimen kennen
“Of we elkaar toen al kenden? Van haar noch pluim”, zegt Cois. (HBNL 15/04/09)
Maar iemand die ge van haar noch pluim kent die u zo te kakken zet op een publiek forum: schaamtelijk!
standaard.be: ’Plots moet je met talloze mensen gaan praten die je van haar noch pluimen kent,… ’
nog maar amper bij elkaar zijn/horen
NL: met touwtjes en ijzerdraad aan elkaar hangen.
‘Er zitten haken en ogen aan’ wil daar zeggen dat er bezwaren aan kleven.
Van Dale 2016 online: BE met haken en ogen aan elkaar hangen
DS2015 dat hangt met haken en ogen aan elkaar: standaardtaal
zie ook: haken en sloten, met ~ aan elkaar hangen
varianten: met haken en ogen ineen zitten, met haken en ogen in elkaar flansen, enz.
Het gemeentebestuur hangt nog maar met haken en ogen aan elkaar.
taaladvies: “Ja, tweede grootste is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn de (op) een na grootste of de grootste op een na.”
DS2015 standaardtaal
zie ook tweede (met bijv.naamw.)
Wie heeft de grootste? Of beter: wie heeft de tweede grootste? (hln.be)
De werelderfgoedorganisatie verwijdert het tweede grootste koraalrif ter wereld van haar lijst met bedreigde erfgoedsites. (standaard.be)
iedereen
DS2015 standaardtaal
zie ook Jan en klein Piereke
Voor de laatste nieuw roddels moete bij de bakkersvrouw zijn, die kent God en klein pierke.
trots op iets zijn
zo fier als een pauw
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
vgl. fier
Fonske heeft zich een nieuwe auto gekocht, ge moet hem ermee zien rondrijden! Zo fier als ne gieter zit hij in zijne auto.
“Ik ben zo fier als een gieter” zei prinses Astrid, in een interview, nadat ze de marathon had uitgelopen.
Thiam zo fier als een gieter (demorgen.be)
scherpzinnig
Van Dale 2016 online: BE
vaste woordverbinding: klaarziend oog
zie ook klaar zien in iets
“Alleen de mensen willen het zo en het meest verstarde kan nog veranderd en verbeterd worden door een klaarziend en wilskrachtig man.” (Jan Walravens en het experiment – Lars Bernaerts, ?Hans Vandevoorde, ?Bart Vervaeck )
dbnl.org: Een rap verstand, een klaarziend oog, een welsprekende mond, een snelle hand.
wit tot opvallend blondharige persoon
zie ook witte
Van Dale 2018: witkop
Als wittekop is hij de énige in zijn school, met zo’n speciale blond-witte haartjes.
wit tot opvallend blondharige persoon
zie ook witte
Van Dale 2018: witkop
Als wittekop is hij de énige in zijn school, met zo’n speciale blond-witte haartjes.
de fut/veerkracht is eruit, de voortgang is gestopt
Van Dale 2017 online: BE
googel2013:.BE (>50.000), .NL (>9.000)
“Al maanden liep ik op de toppen van mijn tenen”, vertelde de sporter aan de pers. De veer is gebroken.
Het was een burnout, de veer was gebroken. Vreemde aandoening, veelal een combinatie van te hard werken én erg gemotiveerd te zijn.
De groei van de partij is nu wel over, de veer is gebroken.
een raam in brandglas of in glas-in-lood
zie ook brandraam, glasraam
brandglasraam is standaardtaal in België voor gebrandschilderd raam (VRT-Taalnet)
Klik op de afbeelding
Brandglasramen in de kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele in Brussel
De iconografie van Andreas Vesalius op brandglasramen te Brugge, Leuven en wereldwijd. (montanusbrugge.be)
In de traphal van het ziekenhuis in Duffel zijn op elk verdiep brandglasramen in de muren geplaatst.
examenperiode, zit; examenzittijd
> Frans: session (d’examens)
taalunieversum.org: zittijd
Synoniem voor examenperiode. Gemeenzaam ook wel afgekort tot ‘zit’, bv. ‘Ze heeft dit jaar opnieuw tweede zit.’
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook zit, eerste zit, tweede zit
Nog 1 examen en dan zit deze zware zittijd erop.
iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren
Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi
Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten, snoeien, wieden enzovoort (listminut.be)
Ik heb deze camino voor een zeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. Zou ik deze camino best herspuiten of gewoon… (hondacaminotuning.be)
Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)
‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)
“De buren die wilden dat deze verwilderde groene strook werd ‘proper gezet’ omdat er sluikstort van steenpuin en gazonmaaisel gebeurde" (gva.be)
Ilse De Wolf Bel ne keer naar diene gast…ik ga zijn baard proper zetten (facebook)
gewoonte, gebruik
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
In België is geplogenheid een gangbaar woord voor ‘gebruik, gewoonte’. Het is mogelijk een vertaling van het Duitse Gepflogenheit ‘gewoonte’. Maar het zou ook in het Nederlands gevormd kunnen zijn op basis van geplogen, het vroegere voltooid deelwoord van plegen ‘gewoon zijn (te)’. Het Duitse Gepflogenheit is op dezelfde wijze ontstaan.
vormvariant: geplogendheid, geplogentheid
De verdediging onderstreepte dat de jongeman licht autistisch was. ‘Waardoor hij moeilijk de betekenis van de sociale GEPLOGENHEDEN snapt’, stelde de raadsman. (Bron: Woordpost van donderdag 27 januari 2011 van Onze Taal)
Met het aantreden van een (centrum)rechtse federale regering lijkt die geplogendheid verleden tijd. (bruzz.be)
Het ISS zal dan weer door zes mensen bewoond zijn, een geplogendheid die vorig jaar met de aankomst van Frank De Winne in zwang kwam. (hln.be)
Het is ondertussen wel echt een geplogenheid om een daguitstap aan onze leden aan te bieden, die ontspannend en tevens ook leerrijk mag zijn. (vtzzonhoven.be)
SN: gemakshalve
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Aanvulling bij gemakkelijkheid
Afl. Gemakkelijkheidshalve, voor het gemak, om het zich gemakkelijk te maken.
“Dewyl deeze eigenschap aan Vloed en Ebbe beiden gemeen is, zullen we, gemaklykheids-halven, alléén den Vloed in aanmerking neemen” Verh. Holl. Maatsch. (1787).
Gemakkelijkheidshalve zet ik hier een voorbeeld uit het Woordenboek der Nederlandsche Taal.
“De moderne schuurmachines zijn staaltjes van het kunnen van de moderne techniek. Ze werken in de regel met drie schuurrollen, waarvan het schuurpapier gemakkelijkheidshalve maar als grof, middelfijn en fijn wordt aangeduid”. Hout in alle T. (1955).
“Hier geven we je gemakkelijkheidshalve ook de sluitingsdagen en het telefoonnummer. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
de gelijkvloerse verdieping, de verdieping op de begane grond
NL: parterre
Taaladvies.net: standaardtaal in België
Van Dale 2016: BE benedenverdieping
DS2015 standaardtaal; NL: de begane grond
zie ook gelijkvloer
Afbeelding zie hier
Onze living is op het gelijkvloers en geeft uit op den hof.
“Onderaan ziet u de plattegrond van het gelijkvloers.” (standaardtaal in België) Taaladvies.net
De begane grond, benedenverdieping, parterre (vooral gebruikelijk in Nederland) of gelijkvloers (algemeen Belgisch-Nederlands) is een bouwlaag van een gebouw die ter hoogte van het maaiveld ligt. (Wikipedia)
gelijkend, vergelijkbaar, overeenkomstig, gelijksoortig, soortgelijk, dergelijk
~ aan: hetzelfde als, vergelijkbaar met
Van Dale 2018 online: BE
gelijkaardig is standaardtaal in België (SN: soortgelijk)
DS2015 standaardtaal
Dat nieuwe model van die auto is gelijkaardig aan de vorige versie.
De kandidaat beschikt over een graduaatsdiploma of over professionele ervaring in een gelijkaardige functie.
“In een gelijkaardige situatie zou ik net hetzelfde doen. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
bekend
standaardtaal in België, status onduidelijk
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: gekend zijn of staan voor iets,
geweten zijn
De oorzaak van de brand is nog niet gekend.
Haar laatst gekende verblijfplaats.
Die schilder is vooral gekend omwille van zijn abstracte werk.
Welkom op de site van de Gekende Vissers Lier (opgericht in 1908) (http://www.bloggen.be/gvl)
U.S.1. is toch vooral een beetje vragen naar de gekende weg.(standaard.be)
kleine vrachtauto, bestelwagen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
< Frans: camionnette
Die zetels en andere grote meubelen verhuizen we met een camionette.
bloemlezing De Standaard:
De cargofiets, de camionette van morgen – De Standaard
Maak van je camionette geen etalage – De Standaard
Inbrekers sloegen een ruit van een geparkeerde camionette in de Ciamberlanidreef in en stalen een gps-toestel en documenten. (standaard.be)
Onbekenden hebben maandagavond rond 18.45 uur aan de Turnhoutsebaan in Mol een camionette van het merk Nissan Interstar gestolen. (standaard.be)
Zaterdagnacht reden twee gemaskerde mannen met een witte camionette, merk Fiat Professional, de parking van de AD op en namen de … (standaard.be)
enz.
iets proper maken, iets van vuil ontdoen, iets opknappen, iets opruimen, iets fatsoeneren
Muren living, gang en toilet proper zetten en schilderen – Twizzi
Als ervaren tuinman onderhoud ik met plezier uw tuin, hagen scheren, gras maaien, de tuin proper zetten,snoeien,wieden enzovoort (listminut.be)
Ik heb deze camino voor een zeeer laag prijsje kunnen kopen en zou hem willen proper zetten. zou ik deze camino best herspuiten of gewoon …(hondacaminotuning.be)
Eerst de administratieve berg wat inkorten, daarna de bakkerij eens proper zetten, want stof, dat kruipt overal.(bakkerijburez.be)
‘We moeten de kamer boven proper zetten,’ zei ze kortaf. (Mijn tweede huid – Erwin Mortier)
“De buren die wilden dat deze verwilderde groene strook werd ‘proper gezet’ omdat er sluikstort van steenpuin en gazonmaaisel gebeurde" (gva.be)
Ilse De Wolf Bel ne keer naar diene gast…ik ga zijn baard proper zetten (facebook)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
