Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
schommel
zie ook: bies, biezabijs, bijs, bijze, boes, boeschcammeré, boesjkammeree, ratak, ratek, renne, rennekoker, rietseko, rijtak, sturrel, stuur, toeter, touter, wippentater, zwier
De kleine zit op de suur.
schommel
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij bijze: In Zuid-Nederland is bijs, bijze hier en daar de naam voor een schommel.
vergelijk bijzen
zie ook: bies, biezabijs, bijze, boes, boeschcammeré, boesjkammeree, ratak, ratek, renne, rennekoker, rietseko, rijtak, sturrel, stuur, suur, toeter, touter, wippentater, zwier
Als gij op de bijs gaat zitten, zal ik u duwen.
> andere betekenis van bijs
ui, ajuin
Etymologie: Middelnederlands: onder meer ‘enioen’, ‘enguun’, etc… (vergelijk Frans ‘oignon’ en Engels ‘onion’). In hedendaagse Nederlands werd dit vanaf 16de eeuw ‘ajuin’, uitgezonderd in West-Vlaanderen
fruitsalade
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Wat wilt ge voor dessert: fruitsla of een ijskreem?
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors, puit
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
peuter, klein kind
An en Jan komen morgen bij mij eten, en ze gaan hun twee puiten meebrengen!
> zie andere betekenis van puit
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors, puit
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
piepschuim, polystyreen, isomo, isomoschuim
herkomst: merknaam Frigolith
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
De dvd-speler zit veilig verpakt in frigoliet.
boterham
Van Dale 2014 online: gewestelijk
etymologiebank:
Nhd. Kanten ‘homp brood, kapje’ gaat terug op de verouderde mnl. betekenis ‘stuk brood’, via Nederlandse kolonisten in Oost-Duitsland (12e eeuw)
Middelnederlandsch Woordenboek: Cant
Stuk, brok, homp, bete. Kiliaan kant broots, j. hompe, frustum praecidaneum; gall. chanteau; angl. cantell.
Schuermans : kant is een boterham;
ook in samenstellingen: kezekant, koolkant, spijzekant en kantzak, bedelzak, alsmede de uitdrukking ‘om kanten gaan’, bedelen
wnt: Kant
Mnl. Cant, wrs van het oudfrans: cant, can; nieuwfrans: champ
dat van Keltischen oorsprong is (?)
Wao hébs dich èn z’n botrammedaus zitten haajn? Ne sjroêpkant, ne keiskant en nen derm sesies!
(Wat heb jij in je boterhammendoos zitten vandaag? Een boterham met stroop, ene met kaas, en een eindje worst.)
Ich niks as ne botterkant.
(Ik enkel een met boter besmeerde snede broods.)
paard
uitspraak met zware e
etymologie zie peerd
Antwerpen: peird, perdje
Hageland: peid
Herentals: pjeid, pjedje
Leuven: pjeid
Lier: peird, perdje
Scheldeland: pojeid
Wij hebben met ons huifkar en ons peird een toertje gemaakt.
helemaal, totaal
uitspraak: hieëlegans(t)
uitspraak in het West-Vlaams klik op het pijltje
zie ook gielegar
Ik heb de radio op de grond laten vallen, nu is ’m hieëlegans kapot.
Zijde gij nu helegans? (Zijt ge helemaal zot geworden?)
helemaal, totaal
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 geen standaardtaal (ondanks de bloemlezing onder)
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3; In Algemeen Nederlands wordt ‘gans’ in de betekenis ‘geheel’ voornamelijk nog gebruikt in uitdrukkingen als ‘van ganser harte’ en ‘de godganse dag’.
zie ook: helegans, godgansige
“Nee, gans is geen standaardtaal in de betekenis ‘heel, geheel, volledig’.” (taaladvies.net)
“Gans is geen standaardtaal in de betekenis ‘compleet, (ge)heel, helemaal, totaal, volledig’. Gans wordt in die betekenis vooral in de spreektaal in België nog gebruikt.” (taaltelefoon.be)
Als ge gans uw bord leeg eet, krijgt ge straks nog ne lekstok.
Ik heb van gans de nacht geen oog dicht gedaan.
Maasland: Ich hub de ganse nach gein oug toe gedoan.
Ik weet van gans die affaire niets.
Hij zit gans de tijd achter zijn pc.
Het is gans anders gegaan dan we hadden gepland: in plaats van op tijd onze volgende trein terug te hebben, raakten we gans bezopen en belandden we gans alleen in het station, lang nadat de laatste trein was vertrokken.
‘De tael is gansch het Volk’ (P. van Duyse)
Bloemlezing De Standaard:
Wilfried en Guido Van Baelen van de befaamde Galaxy-studio’s in Mol inviteerden deze week de vakpers uit gans de wereld om kennis te …(standaard.be)
Daar lieten de 12.000 in Olympia gans de tweede helft geen twijfel over bestaan. (standaard.be)
Leden van de federale politie en Europese interventie diensten houden gans de week een grote oefening in de haven van de badstad. (standaard.be)
Daaruit ontstaat een brede waaier aan kwaliteitsinitiatieven en verbeteracties doorheen gans het ziekenhuis.(standaard.be)
enz.
kikker
Van Dale 2005: kikker
zie ook veus, vors
vgl vorsenslidder, kikkerdril, veusseslidder
De kikvors sprong uit het water op de oever dicht tegen mijn voeten. Waarschijnlijk om te kijken of ik zijn prinses was, maar hij was rapper vroem het water in, dan hij eruit kwam.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.