Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3081

    tam
    (bijv. nw.)

    lui, vadsig
    zie ook tammen, tamzak, lammen tamme

    “Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (juffrouwsanseveria.blogspot.be/06-06-2011)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 17:09
    0 reactie(s)

    #3082

    tam
    (bijv. nw.)

    lui, vadsig
    zie ook tammen, tamzak, lammen tamme

    “Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (http://juffrouwsanseveria.blogspot.be/060611)

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:59
    0 reactie(s)

    #3083

    smoutebol
    (de ~ (m.), ~len)

    SN-NL: oliebol

    Oliebollen food

    Het is een traditioneel gefrituurd gistdeeggerecht uit de lage landen. Ook worden ze het hele jaar door op kermissen verkocht.

    BE: In enkele streken wordt het gerecht “smoutebol” genoemd. Dit omdat ze vroeger in smout werden gebakken. Een smoutebol is niet gevuld, in tegenstelling tot de Hollandse oliebol.

    Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België)
    bolvormige koek van beslag die in frituurolie wordt gebakken

    vnw: smout(e)bol: oliebol

    zie ook smoutebollenkraam

    Er zit veel te veel suiker op de smoutebollen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:58
    1 reactie(s)

    #3084

    ribbedebie
    (bw.)

    weg, verdwenen, ook ‘ribbedie’

    ribbedebie zijn:
    - mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
    - voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie

    < mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
    < volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel

    zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn

    Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.

    Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.

    Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?

    Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:53
    14 reactie(s)

    #3085

    wonde
    (de ~ (v.), ~n, ~s)

    wond, kwetsuur, verwonding
    zie ook kwetsing

    In België is wonde de gebruikelijkste vorm. In Nederland is wond dat, behalve in vaste verbindingen als zout in de wond(e) strooien en een pleister op de wond(e). (vrt)

    in prov. Antw. is wond couranter dan wonde

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, algemeen behalve in enige vaste verbindingen
    DS2015 standaardtaal

    Een gapende wonde aan het hoofd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:41
    1 reactie(s)

    #3086

    kwistenbiebel
    (de ~ (m.), ~s)

    1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
    2. kwibus, gek persoon, kwiet, kwiebel, kwieten
    soms ook bistenkwiebel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
    Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
    Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930

    1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.

    2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:40
    6 reactie(s)

    #3087

    orgelist
    (zn. m.; ~en)

    orgelspeler

    vnw

    znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7

    De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)

    Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)

    Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:38
    0 reactie(s)

    #3088

    schiessig
    (bv nw)

    gejaagd, onrustig

    Amai, je bent zo schiessig, te veel straffe koffie gedronken of zo? Of moet je dringend nog ergens zijn?

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:37
    0 reactie(s)

    #3089

    melig
    (bn.)

    (over)emotioneel, (over)romantisch, (over)sentimenteel

    SN/NL: klef

    Wat een melig lieke!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:35
    0 reactie(s)

    #3090

    zattekloot
    (zn. m.; ~kloten)

    (vervelende) dronkaard

    vgl. kloot

    Hij krijgt meer schouderklopjes dan op een normale werkdag, en hoewel er altijd “zattekloten” zijn die op de achterkant van het voertuig springen, vindt Ronny het best wel geinig. (demorgen.be)

    Zattekloten en crapuul. “Dat waren er zes, toen wij begonnen in 1977”, zegt Rita van de Salamander. (nieuwsblad.be)

    En dan zwijgen we nog over alcohol, ne zattekloot is veel gevaarlijker dan iemand die eens 200 rijdt. (autominded.be)

    De strapatsen van de BZ (bekende zattekloot) werden intussen al meer dan 40.000 keer bekeken op YouTube (clint.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:34
    0 reactie(s)

    #3091

    kwaksmoel
    (de ~, ~ en man.zelfst. nw.)

    dronkaard, zatlap

    kwak is jenever

    “Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)

    (Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:33
    1 reactie(s)

    #3092

    ratten
    (ww. ratte, heeft gerat)

    stelen, pikken

    Mijn nieuwe gsm is gerat. Ik ga hem onmiddellijk blokkeren.

    “Ze hebben mijn geldbeurs gerat”, Cornelissen-Vervliet (1903).

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:32
    4 reactie(s)

    #3093

    expliqueren
    (ww., expliqueerde, geëxpliqueerd)

    uitleggen, toelichten, verklaren, verduidelijken

    SN: expliceren

    < Fr. expliquer
    < Lat. explicare

    Ik zal u dat eens ne keer expliqueren.

    Nieuwe en oude Belgen over hun moeilijk te expliqueren land. (DS.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:29
    2 reactie(s)

    #3094

    expliqueren
    (ww., expliqueerde, geëxpliqueerd)

    uitleggen, toelichten, verklaren, uiteenzetten

    SN: expliceren

    < Fr. expliquer
    < Lat. explicare

    Ik zal u dat eens ne keer expliqueren.

    Nieuwe en oude Belgen over hun moeilijk te expliqueren land. (DS.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:27
    2 reactie(s)

    #3095

    uitleggen
    (ww. legde uit; uitgelegd)

    verklaren

    znwb: Verklaren. (In de standaardt. wel: toelichten, duidelijk maken enz.).

    Dit legt uit waarom de socialisten, ook na de invoering van het meervoudig algemeen stemrecht, zoveel last ondervonden om een Senaatszetel te veroveren. (doorbraak.be)

    Dit legt trouwens uit hoe het komt dat men zoveel moeilijkheden ontmoet op het terrein van de universele eenmaking. (bib.kuleuven)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:23
    0 reactie(s)

    #3096

    trekorgel
    (het ~, ~s)

    trekharmonica, trekzak

    Accordeon med numre

    vnw: trekharmonica

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Vroeger zag men dikwijls een muzikant met zijn trekorgel een deuntje spelen op het terras van een café, om dan met zijn klak rond te gaan voor wat drinkgeld.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:21
    0 reactie(s)

    #3097

    dikwijlser
    (bw.)

    vaker

    zie dikwijlder

    Ik ben dikwijls bang, dikwijlser dan ik zou willen. Voor grote dingen, zoals eenzaamheid. En armoede. (maaikeblogt.be)

    Ik heb het al dikwijlser gezegd, in onze partij zijn wij allemaal vrienden en allemaal verruimers. (knack.be)

    Al worden we er dikwijlser mee geconfronteerd, het is en blijft schandalig. Er mag geen gewenning zijn tegen dit krapuul. (politics.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:19
    0 reactie(s)

    #3098

    dikwijlder
    (bw.)

    meer;
    wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
    dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.

    Kempen: dikwijlser

    pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
    mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.

    Regio Mijnstreek
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:19
    0 reactie(s)

    #3099

    aprilvis
    (de ~ (m.), ~sen)

    grap die men op 1 april uithaalt
    NL: aprilgrap

    Petit garçon de 6 ans et demi "victime" d'un poisson d'avril
    Papieren aprilvis op de rug van een jongen

    < Frans: poisson d’avril

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    gwnt: Zuidn. gallicisme

    zie ook verzenderkensdag

    Kernenergie als klimaatoplossing? Dat moet een aprilvis zijn …

    De Rode Loper bakte een aprilvis: Betty Owczarek en Eline De Munck hebben dan toch geen plannen om Kathleen van K3 op te volgen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 29 Jun 2025 16:14
    0 reactie(s)

    #3100

    dikwijlder
    (bw.)

    meer;vaker
    wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
    dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.

    Kempen: dikwijlser

    pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
    mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.

    Regio Mijnstreek
    Bewerking door Redaa op 29 Jun 2025 16:14
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.