Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
lui, vadsig
zie ook tammen, tamzak, lammen tamme
“Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (juffrouwsanseveria.blogspot.be/06-06-2011)
lui, vadsig
zie ook tammen, tamzak, lammen tamme
“Een volledig verslag volgt, nu ga ik eerst de laatste tiramisu naar binnen werken en tam in de zetel hangen!” (http://juffrouwsanseveria.blogspot.be/060611)
SN-NL: oliebol
Het is een traditioneel gefrituurd gistdeeggerecht uit de lage landen. Ook worden ze het hele jaar door op kermissen verkocht.
BE: In enkele streken wordt het gerecht “smoutebol” genoemd. Dit omdat ze vroeger in smout werden gebakken. Een smoutebol is niet gevuld, in tegenstelling tot de Hollandse oliebol.
Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België)
bolvormige koek van beslag die in frituurolie wordt gebakken
vnw: smout(e)bol: oliebol
zie ook smoutebollenkraam
Er zit veel te veel suiker op de smoutebollen.
weg, verdwenen, ook ‘ribbedie’
ribbedebie zijn:
- mensen: zich snel uit de voeten maken of gewoon aankondigen dat men weg gaat
- voorwerpen: ze zijn dan spoorloos verdwenen of men vindt ze niet in eerste instantie
< mogelijk uit Bargoens ‘rip’ + “de bie = (de) weg”): zie bie, de ~ jallen. Rip betekende vroeger weg, vertrokken, verdwenen, gevlucht, gestolen.
< volgens J.L. Pauwels zou het een verbastering zijn van het Frans ‘à bride abattue’: met losse teugel
zie ook piepedada, pist, de ~ in zijn
Als je begint over betalen, is hij ribbedebie.
Ben ribbedebie, salodder en tot morgen allemaal.
Mijn sleutels zijn ribbedebie. Waar heb ik die weer gelegd?
Volgende week zijn wij ribbedebie, op vakantie!
wond, kwetsuur, verwonding
zie ook kwetsing
In België is wonde de gebruikelijkste vorm. In Nederland is wond dat, behalve in vaste verbindingen als zout in de wond(e) strooien en een pleister op de wond(e). (vrt)
in prov. Antw. is wond couranter dan wonde
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, algemeen behalve in enige vaste verbindingen
DS2015 standaardtaal
Een gapende wonde aan het hoofd.
1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
2. kwibus, gek persoon, kwiet, kwiebel, kwieten
soms ook bistenkwiebel
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930
1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.
2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!
orgelspeler
znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7
De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)
Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)
Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)
gejaagd, onrustig
Amai, je bent zo schiessig, te veel straffe koffie gedronken of zo? Of moet je dringend nog ergens zijn?
(over)emotioneel, (over)romantisch, (over)sentimenteel
SN/NL: klef
Wat een melig lieke!
(vervelende) dronkaard
vgl. kloot
Hij krijgt meer schouderklopjes dan op een normale werkdag, en hoewel er altijd “zattekloten” zijn die op de achterkant van het voertuig springen, vindt Ronny het best wel geinig. (demorgen.be)
Zattekloten en crapuul. “Dat waren er zes, toen wij begonnen in 1977”, zegt Rita van de Salamander. (nieuwsblad.be)
En dan zwijgen we nog over alcohol, ne zattekloot is veel gevaarlijker dan iemand die eens 200 rijdt. (autominded.be)
De strapatsen van de BZ (bekende zattekloot) werden intussen al meer dan 40.000 keer bekeken op YouTube (clint.be)
dronkaard, zatlap
kwak is jenever
“Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)
(Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)
stelen, pikken
Mijn nieuwe gsm is gerat. Ik ga hem onmiddellijk blokkeren.
“Ze hebben mijn geldbeurs gerat”, Cornelissen-Vervliet (1903).
uitleggen, toelichten, verklaren, verduidelijken
SN: expliceren
< Fr. expliquer
< Lat. explicare
Ik zal u dat eens ne keer expliqueren.
Nieuwe en oude Belgen over hun moeilijk te expliqueren land. (DS.be)
uitleggen, toelichten, verklaren, uiteenzetten
SN: expliceren
< Fr. expliquer
< Lat. explicare
Ik zal u dat eens ne keer expliqueren.
Nieuwe en oude Belgen over hun moeilijk te expliqueren land. (DS.be)
verklaren
znwb: Verklaren. (In de standaardt. wel: toelichten, duidelijk maken enz.).
Dit legt uit waarom de socialisten, ook na de invoering van het meervoudig algemeen stemrecht, zoveel last ondervonden om een Senaatszetel te veroveren. (doorbraak.be)
Dit legt trouwens uit hoe het komt dat men zoveel moeilijkheden ontmoet op het terrein van de universele eenmaking. (bib.kuleuven)
trekharmonica, trekzak
vnw: trekharmonica
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Vroeger zag men dikwijls een muzikant met zijn trekorgel een deuntje spelen op het terras van een café, om dan met zijn klak rond te gaan voor wat drinkgeld.
vaker
zie dikwijlder
Ik ben dikwijls bang, dikwijlser dan ik zou willen. Voor grote dingen, zoals eenzaamheid. En armoede. (maaikeblogt.be)
Ik heb het al dikwijlser gezegd, in onze partij zijn wij allemaal vrienden en allemaal verruimers. (knack.be)
Al worden we er dikwijlser mee geconfronteerd, het is en blijft schandalig. Er mag geen gewenning zijn tegen dit krapuul. (politics.be)
meer;
wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.
Kempen: dikwijlser
pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.
grap die men op 1 april uithaalt
NL: aprilgrap
Papieren aprilvis op de rug van een jongen
< Frans: poisson d’avril
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
gwnt: Zuidn. gallicisme
zie ook verzenderkensdag
Kernenergie als klimaatoplossing? Dat moet een aprilvis zijn …
De Rode Loper bakte een aprilvis: Betty Owczarek en Eline De Munck hebben dan toch geen plannen om Kathleen van K3 op te volgen.
meer;vaker
wordt gebruikt om “meerdere keren” aan te duiden.
dikwijlder is meer dan soms, maar minder dan dikwijls, tenzij dikwijls vooraf gaat in een vergelijkende zin.
Kempen: dikwijlser
pappa gaat dikwijlder met de fiets eropuit dan mamma.
mamma gaat dikwijls met de fiets naar de winkel, pappa maakt dikwijlder toerkes met de fiets.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.