Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Vlaamse organisatie die eerste hulp en vervoer verstrekt bij ongeval en ziekte en daarnaast allerlei initiatieven neemt inzake gezondheidszorg en medische hulpverstrekking. Opgericht in 1927 toen er grote nood was aan een degelijke medische verzorging waarbij het Nederlands de voertaal was.
ook kortweg: Vlaamse Kruis
Logo van Het Vlaamse Kruis
zie ook verzamellemma geneeskunde
“Om mee te kunnen met de hervormingen van niet-dringend ziekenvervoer hebben Het Vlaamse Kruis afdelingen Waregem, Ieper en Poperinge-Westhoek besloten te fuseren tot Het Vlaamse Kruis Ambulancedienst West” (HLN 13/07/17)
Vlaamse Kruis lanceert campagne tegen agressie op hulpverleners: “Ze sloegen me bewusteloos” (vrt.be)
ziekenhuis, hospitaal, kliniek
zie ook krankhoes
Van Dale: gasthuis, (archaïsch) ziekenhuis
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik ben opgenomen in het gasthuis, en moet nog 2 dagen blijven.
dokter, meneer doktoor
zie ook: dokteur; verzamellemma geneeskunde
Onzen doktoor komt om de maand eens langs.
huisarts, dokter
ook docteur
zie ook: doktoor, meneer doktoor, huisdokter; verzamellemma geneeskunde
Onze dokteur is 77 jaar en wil blijkbaar van geen pensioen horen.
dienstdoend arts, meestal een huisdokter
vgl: apotheker van wacht, huisartsenwachtpost
Taaladvies.net: standaardtaal in België
zie ook wacht, van ~ zijn; verzamellemma geneeskunde
Hopelijk kan de dokter van wacht ons helpen.
vrouwelijke arts
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
zie ook verzamellemma geneeskunde
Bij mijn dokteres kan ik nu niet terecht want ze heeft de Mexicaanse griep.
gedwongen opname in een psychiatrische kliniek
zie internering, colloqueren,
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, jur.
DS2015 standaardtaal
zie ook verzamellemma geneeskunde
Collocatie is in de eerste instantie slechts mogelijk voor een maximum van 40 dagen, daarna kan door de vrederechter of procureur beslist worden tot verlenging. (alcoholhulp.be)
Algemeen Nederlands Woordenboek: ((vooral) in België, neologisme, gezondheidszorg): vaccinatie van alle volwassenen in de omgeving van kinderen die zelf nog te jong zijn om te vaccineren; vaccinatie van de directe omgeving van een zeer jong kind om dit kind te beschermen tegen een besmettelijke ziekte
zie ook verzamellemma geneeskunde
Die bescherming van de directe omgeving van het kind heet cocoonvaccinatie. (vlaanderen.be)
Ook is het belangrijk dat het entourage van een pasgeborene goed gevaccineerd is (cocoonvaccinatie). (domusmedica.be)
Cocoonvaccinatie is het vaccineren van de personen in de nabije contactomgeving van de zuigeling. (kindengezin.be)
infuus, afkomstig van de merknaam
Van Dale 2015 online: BE, informeel
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook baxtervoeding; verzamellemma geneeskunde
In de kliniek hing ik lang aan de baxter die me voorzag van suikers.
bloemlezing De Standaard
In het ziekenhuis in Tielt kunnen patiënten met een chronische darmziekte ook na de werkuren aan de baxter. (standaard.be)
De wereld ligt aan een baxter, zegt het World Economic Forum (WEF). (standaard.be)
Zijn vader lag tien dagen hersendood aan de beademing nadat hij een baxter had gekregen met een antibioticum waarop hij …(standaard.be)
enz.
SN-NL: bedrijfsarts
Van Dale 2016 online: BE
zie ook verzamellemma geneeskunde
cesi.be: De arbeidsgeneesheer is een partner van uw bedrijf en waakt over het welzijn en de gezondheid van de werknemers.
privacycommission.be: De controlearts en de arbeidsgeneesheer moeten de werknemer vooraf informeren van hun functie en opdracht.
de achterste tanden, die pas op latere leeftijd doorkomen en daarbij soms pijn en last kunnen veroorzaken
NL: verstandskies
< Frans: dent de sagesse
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik moet naar de kliniek om mijn wijsheidstanden te laten trekken.
wervelkolom, ruggegraat
vgl. Duits Wirbelsäule, Frans colonne vertébrale, Latijn columna vertebralis
zie ook verzamellemma geneeskunde
Normalerwijze bestaat de wervelzuil uit 33 wervels. De 24 bovenste wervels vormen de beweeglijke wervelzuil. Men onderscheidt 7 nekwervels (cervicale wervelzuil of CWZ ), 12 borstkaswervels (thoracale wervelzuil of TWZ) en 5 wervels in de lage rug (lumbale wervelzuil of LWZ). (hhp.be)
Asafwijkingen van de wervelzuil (scoliose) (uza.be)
huid
Van Dale:
1 huid
2 afgestroopte huid
Ondanks Van Dale, blijkt in sommige contexten vel toch typisch Vlaams toegepast te worden.
zie ook verzamellemma geneeskunde
Heel de dag in de zon gelegen en nu is mijn vel zo droog als ne leren lap, ’k Zal moeten smeren.
Hij heeft ne serieuse petotter gedaan, het vel hangt in flarden op zijn ellenboog.
Ze heeft een facelift gehad: haar vel is nu zo strak gespannen dat haar gat opengaat als ze haar ogen dichtdoet.
hoofd, ook gebruikt om het hoofd van een mens aan te duiden
Van Dale: kop (dem; koppen)
1. het voorste of bovenste deel van het dierlijk lichaam, overeenkomend met het hoofd bij de mens
2. (informeel) hoofd van een mens
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik ben met mijn stomme kop tegen de deur gelopen, en heb nu een grote bult.
> zie andere betekenis van kop
1.het lijf, het lichaam (pars pro toto)
Woordenboek der Nederlandsche Taal
Benaming voor de maag, den buik, het lichaam.
Zijn kas (kasse; kasken) vullen, zich dik eten (Joos; Cornelissen-Vervliet; Teirlinck)
E stuk in zij(n) kasken hebben, dronken zijn, Corn.-Vervl.
Wa(t) naar zijn kas krijgen, verwijtingen of kijven krijgen, Ald.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
herkomst: mogelijk de afkorting van karkas, borstkas
zie ook verzamellemma geneeskunde
2. kast (meubel), ook als tweede deel van samenstellingen: keukenkas, slaapkamerkas, bureaukas…
3. spaarkas, bank
zie ook spaarkaske
< Frans la caisse (= de kassa, de geldkist)
uitdrukkingen met “kas”: zie
kas, alles uit zijn ~ halen
kas, de ~ spijzen
kas, er zijn ~ aan vegen
kas, het is ~
kas, iets in zijn ~ spelen
kas, in zijn ~ slagen
kas, op zijn ~ krijgen
kas, zijn ~ opvreten
kas, uw ~ volspelen
kas, zijn ~ afdraaien
kas, zijn ~ leegrijden
1. Ge kunt u niet voorstellen wat die allemaal in zijn kas slaagt (kas, in zijn ~ slagen).
Hij zit de godganse dag zijn kas op te vreten. kas, zijn ~ opvreten
2. Keukenkas in 2delen 2,00m lang. Bovendeel 110h. Vijf deuren. (advertentie 21/11/15)
3. De kas is vrijdag gesloten omdat het dan een feestdag is. Ge zult die verrichting dus best donderdag doen.
torso, borstkas
carrure: afstand van schouder tot schouder)
overdrachtelijk: brede lichaamsbouw
figuurlijk: zie ander lemma karuur
< Frans carrure < carré (vierkant)
zie ook verzamellemma geneeskunde
IJ eed een breed karuur. (Hij heeft een breed karuur.)
bovenbeen, dij
bille (vr.) in West-Vlaanderen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zeeland en op de Zuidhollandsche eilanden, ook in Vlaanderen, wordt bil gebruikt voor dij.
Van Dale 2013 online: dij Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Klik op de afbeelding
.jpg)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ze hebben een windel rond zijn linkerbil gedaan. Door die valpartij was die opzij helemaal geschaafd.
Die rand van die tennisbroek schuurt heel de tijd tegen mijn billen.
Zo’n stekkebenen! Met twee handen kan ik rond haar billen spannen.
Een beetje lenteweer en ge ziet al direct de korte rokjes en de blote billekes over ’t straat flaneren.
Die mens wist nu eens letterlijk wat een billenkletser was se. En maar gieren van het lachen en heel de tijd met zijn vlakke hand op zijn bil slagen. Ik denk dat als die ’s avonds zijn broek uitdeed, wel een rooi plek had.
(spottend) ingebeelde ziekte
zie ook: Sinte-Medunkt, manzjenieziekte; verzamellemma geneeskunde
Ik weet niet wat er met onze Jef aan de hand is; hij heeft zekers het vanbrustum.
veinzen dat men een beetje ziek is
Antwerps Idioticon:
SINTE-MEDUNKT, znw., o. — Kluchtwoord voor eene ingebeelde ziekte, door ’t volk hypo, Frans hypocondre geheeten.
Hij heget Sinte-Medunkt.
zie ook: vanbrustum, manzjenieziekte; verzamellemma geneeskunde
Hij zegt dat hij ziek is, maar ik denk dat hij het Sinte-Medunkt heeft.
< verhaspeling van het Frans maladie imaginaire
zie ook mangeneren, zich iets ~ (zich iets inbeelden), mangenie
in Antwerpen: hypo
Antwerpse Kempen: Sinte-Medunkt, vanbrustum
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ze lag weer eens te bed met de manzjenieziekte, ze moet van de dokter vooral veel rusten en met rust gelaten worden.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
