Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appelsienvel
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaien
draaiing
flebit
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sciatique
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kine
kinesist
kinesitherapeut
kinesietherapie
kliniek
materniteit
medicijnen
moederhuis
mug
O.K.
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
klevertje
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
compensatiekas
corona (voorvoegsel samenstellingen)
coronacoalitie
coronanummer
coronaregering
coronavluchteling
coronavrijwilliger
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
werkonbekwaam
ziekenbond
ziekenkas
-
neologisme: iemand die zich in deze tijden van de coronapandemie inzet om buren, ouderen, kwetsbaren te helpen
zie ook corona
zie ook verzamellemma geneeskunde
Hond uitlaten van de buurvrouw of haar boodschappen doen? Vlaamse regering ondersteunt “coronavrijwilligers” (vrt.be)
Vlaamse overheid maakt verzekering voor ‘coronavrijwilligers’ beschikbaar (hln.be)
Volg LIVE persconferentie over maatregelen voor “coronavrijwilligers” (radio1.be)
Persoon die naar een veilig gebied in het buitenland vlucht om in eigen land de uitbreiding van het coronavirus te ontlopen. Ook om de lockdown te ontlopen omdat daar alles nog openbaar toegankelijk is.
zie ook: corona
zie ook verzamellemma geneeskunde
In Nederland is alles open. Ge kunt in Maastricht op ’n terraske Coronavluchteling gaan spelen (smoelenboek: Gert Goverts)
Ongenoegen over Belgische “corona-vluchtelingen” in Sluis, Zeeuwse autoriteiten nemen maatregelen (vrt.be)
Een noodregering die speciaal is samengesteld tijdens de coronacrisis.
zie ook corona
zie ook: verzamellema geneeskunde
CD&V-VOORZITTER JOACHIM COENS PLEIT VOOR "CORONAREGERING: “DEZE CRISIS HEEFT DIT NODIG” (titel artikel in vrt.be)
Federaal noodnummer waar men terecht kan voor vragen omtrent de coronacrisis.
zie andere definitie van coronanummer
zie ook corona
0800 14 689 is het federaal coronanummer.
Muzieknummer of liedje over het coronavirus/coronacrisis.
zie andere definitie van coronanummer
zie ook corona
Het eerste coronanummer is een feit: MNM komt met ‘blijf in uw kot ’- remix van Maggie De Block.
term door Joachim Coens overgenomen van journalist Michaël Van Droogenbroeck (zie reacties): Om het hoofd te bieden aan het coronavirus heeft het land dringend een noodregering nodig
zie ook verzamellemma geneeskunde
zie ook corona
Joachim Coens (CD&V) pleit voor ‘coronacoalitie’: “Crisis vergt maatregelen van slagkrachtige regering” (tijd.be)
Na de paars-gele coalitie, en de Vivaldicoalitie, lanceert CD&V een nieuwe formule om tot een federale regering te komen: “de coronacoalitie”. (kgeens.be)
Joachim Coens (CD&V) pleit voor ‘coronacoalitie’: “Crisis vergt maatregelen van slagkrachtige regering” (hln.be)
in deze tijden worden er tientallen, zoniet honderden woorden met het voorvoegsel corona gevormd. Ad hoc woorden waarvan de meesten niet zullen blijven. Ze zijn waarschijnlijk ook niet specifiek Vlaams, want in NL maakt men ook allerlei samenstellingen. Dit lemma om de meest opvallende voorbeelden te bundelen om te vermijden dat het allemaal afzonderlijke lemma’s worden.
zie ook: coronacoalitie, coronanummer, coronaregering, coronavluchteling, coronavrijwilliger
Voorbeelden alfabetisch op het coronawoord:
“Filmpjes opnemen, spelletjes bedenken, zelfs een speciale corona-bingo maken. Dat maakt het niet alleen voor hen, maar ook voor mij een stuk leuker.” (vrt.be)
Ouders starten zelf met alternatieve lessen thuis: “We hebben een groot coronalessenrooster gemaakt” (vrt.be)
“Ik heb een coronaviruslessenrooster opgesteld om toch wat structuur te hebben”, vertelt Annelies Schouppe uit Gent. (vrt.be)
Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.
Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma én het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).
datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
**********************************************************************************
8/3/2020___32680_____coiffeuse
8/3/2020___32681_____Teller VW_____________________1 _____________________ineens een test :)
11/3/2020__32690_____kunstencentrum________________9 _____________________OK
13/3/2020__32695____paniekwinkelen_________________5 _____________________OK
14/3/2020__32706_____gengig_______________________11 _____________________OK
17/3/2020__32720____kant, er de ~jes (van) afrijden___14 _____________________OK
Blijkbaar verdwijnen er regelmatig lemma’s uit het VW. Zie reactie bij coiffeuse. Dit lemma als hulpinstrument voor de suggestie van nthn om regelmatig de teller op het welkomstblad van het VW op te volgen. Hopelijk brengt dit wat inzicht in de aard en de omvang van het probleem.
Hieronder kan per datum, de laatste tellerstand genoteerd worden in combinatie met het meest recente nieuwe woord/lemma én het aantal nieuwe lemma’s sinds de vorige tellingen (zie hiervoor lijst ‘recent’ en zelf daadwerkelijk tellen als controle).
datum______teller____laatste lemma___________________aantal nieuwe sinds vorige__woorden tekort/verdwenen + opm
**********************************************************************************
8/3/2020___32680_____coiffeuse
8/3/2020___32681_____Teller VW_____________________1 _____________________ineens een test :)
11/3/2020__32690_____kunstencentrum________________9 _____________________OK
13/3/2020__32695____paniekwinkelen_________________5 _____________________OK
14/3/2020__32706_____gengig_______________________11 _____________________OK
17/3/2020__32720____kant, er de ~jes (van) afrijden_14 _____________________OK
Blijf in je huis.
“Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. “Ik meen het”, voegde ze er nog aan toe. Hoe goed ze het ook bedoelde, er wordt nogal mee gelachen.
Het eerste coronanummer is een feit: MNM komt met ‘Blijf In Uw Kot’-remix van Maggie De Block
Waarom is “in uw kot blijven” zo belangrijk? Goedele Wachters legt het helder uit in drie minute (vrt.be)
“Blijf in uw kot of ruim uw vuil op”: Vogelbescherming Vlaanderen roept coronawandelaars op afval beter op te ruimen (vrt.be)
badmeester
zie ook strandredder, zwembadredder, redder aan zee
Aan de kust zijn de redders al sinds Pasen op het strand.
Hij is redder in het gemeentelijk zwembad.
persoon die toeziet op de veiligheid van badgasten en indien nodig reddend kan optreden bij verdrinking
NL: strandwacht
zie ook redder, redder aan zee
Je kent ze vooral van hun toeters en de zwaaibewegingen die ze maken als je te ver afdrijft in zee. Maar wat houdt een job als strandredder precies in? (vacature.be)
Wanneer de hevige onderstroom twee jonge badgasten grijpt, twijfelt strandredder Margot geen seconde en duikt ze de drenkelingen achterna. (oostende.be)
strandwacht aan de Belgische/Vlaamse kust
zie ook strandredder, redder
De cursussen ‘redder aan zee’ worden sinds 1997 georganiseerd door het WOBRA, dit is de afkorting voor “West-Vlaams Opleidingscentrum voor Brandweer- Reddings- en Ambulancediensten vzw”. (redfed.be)
Zin in een vakantiejob als redder aan zee, monitor speelpleinwerking, zomermedewerker of eerstehulpverlener op het strand? Solliciteer hier. (knokke-heist.be)
1. hokje, cel (autobuskotje: bushok; telefoonkot: telefooncel)
2. gewoon huis
3. achtergebouw
zie ook verzamellemma koterij
1. We kunnen schuilen bij regen in het autobuskotje.
2. Ik baal ervan als ik hoor dat het tijd is huiswaarts te keren, men spreekt van: we gaan naar ons kot!
Zelfs in tijden van corona kan je aan cultuur doen, vanuit je eigen kot (demorgen.be)
3. De buren beginnen met de afbraak van hun koterijen (achtergebouwtjes).
> andere betekenissen van kot
1) thuis, binnen blijven
2) zich gedeisd houden (antoniem: uit zijn kot komen (kot, uit z’n ~ komen)
zie ook verzamellemma koterij; kot
zie ook blijf in uw kot
1) “Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. (hln.be)
1) ‘Vrouwen, blijf in uw kot op Internationale Vrouwendag!’ (demorgen.be)
2) Maar zoals gezegd: blijf niet in uw kot zitten, ga rond, stuur zelf brieven en toon initiatief.
Blijf in je huis.
“Blijf in uw kot”, met die iconische uitspraak probeerde Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) de Vlaming te overtuigen om thuis te blijven. “Ik meen het”, voegde ze er nog aan toe. Hoe goed ze het ook bedoelde, er wordt nogal mee gelachen.
Het eerste coronanummer is een feit: MNM komt met ‘Blijf In Uw Kot’-remix van Maggie De Block
Waarom is “in uw kot blijven” zo belangrijk? Goedele Wachters legt het helder uit in drie minute (vrt.be)
de grenzen opzoeken van wat mag/kan en niet mag/kan
ook: er de kantjes (van) aflopen
google2020: weinig goegels in .NL (meestal mbt .BE of in een andere betekenis)
“De hele bevolking moet beseffen dat dit niet het moment is om op onze typisch Belgische manier er de kantjes af te rijden.” (vrt.be)
…in een gesprek met hem zijn het net diegenen met attest die er dikwijls “de kantjes afrijden”, want zij krijgen toch geen controle (ecobouwers.be)
Een nobele taak, maar dreigen de vakbonden zo niet de beschermers te worden van de werklozen die er de kantjes van afrijden? (tijd.be)
Altijd en overal er de kantjes van afrijden en verstoppen wat ondeugdelijk is.(gptoday.com)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
