Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #25361

    lits
    (de ~ (v.), -en)

    lus

    Van Dale 1995: gewestelijk

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij lus:
    Middelnederlands litse, letse; de vorm met t is lang in schrijftaal in gebruik gebleven (list, luts) en gewestelijk nog wel bekend (gronings lits, zuid-limburgs litsj, brabants lits, west-vlaams lets(e)); evenzoo fries luts.
    < Uit Oudfrans lice.

    uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker of op het puzzelstukje om het woord te beluisteren

    zie ook verzamellemma kledij

    > andere definitie van lits

    Wilt ge de lits van mijn jas eens maken? Ik kan hem niet meer deftig aan de kapstok hangen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:32
    10 reactie(s)

    #25362

    k-way
    (de ~ (m.), ~s)

    nylon regenjas, kan worden opgevouwen en als heuptas gedragen worden, afgeleid van de merknaam K-Way

    uitspraak: “kaa-wee”

    zie ook verzamellemma kledij

    Klik op de afbeelding
    K-Way

    Gelukkig hadden we onze k-way mee, want halverwege onze fietstocht begon het onverwacht te regenen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:32
    3 reactie(s)

    #25363

    kostuum
    (het ~, ~s)

    pak, maatpak

    > in Vlaanderen worden pak en maatpak weinig gebruikt

    Van Dale: kos·tuum (het; kostuums; kostuumpje)
    1. kleding van één persoon, horend bij een bepaalde activiteit, een ambt of een toneelrol
    2. een stel kleren, jas, broek en vest voor mannen

    zie ook verzamellemma kledij

    Suit
    Man in kostuum

    Ik heb een zwart kostuum met witte streepkes gekocht.

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:31
    2 reactie(s)

    #25364

    knop
    (de ~ (m.), ~pen)

    knoop

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: knop
    Knoop aan een kleedingstuk of een gebruiksvoorwerp, dienende om het te sluiten of als versiering. Thans alleen in Z.-Nederl. en Zeel., oudtijds ook een enkele maal, blijkbaar als uit het Z. overgenomen woord, bij een noordndl. auteur aangetroffen.
    ‘Kyck wat een lieven Kinneken t’ is een Manneken t’ Heeft een Knopken op syn Muts’ Ogier, Seven Hoofts (1644).

    Van Dale online: gewestelijk

    zie ook manchetknop; verzamellemma kledij

    Botones
    Verschillende knoppen

    De bovenste knop van mijn hemd is eraf gesprongen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:31
    0 reactie(s)

    #25365

    zomerkleed
    (zn. o., ~jes)

    kleed dat meisjes/dames in de zomer dragen
    ook zomer kleedje

    meervoud zal meestal in diminutief gebruikt worden

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    SN-NL: zomerjurk

    zie ook bain de soleil; verzamellemma kledij

    Diane von Fürstenberg Spring-Summer 2014 01

    Als ge nog zomerkleedjes nodig hebt is ’t nu ’t moment. De solden zijn bijna gedaan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:31
    2 reactie(s)

    #25366

    trouwkleed
    (zn., o., ~kleden, ~kleren)

    trouwjapon, trouwjurk

    zie ook verzamellemma kledij

    Weddingring 2007-6-23-1

    Die klein had er niet beter op gevonden van het trouwkleed van haar moeder uit de kast te halen, het aan te trekken en zo ’t straat op te wandelen.

    “En Natalia zei: ‘Clement, wilde gij niet met mij trouwen? Maar dan wil ik zelf ook een trouwkleed dragen.’ Ze liet het voorkomen als een grap, maar ik voelde dat het van heel diep kwam.” (Clement Peerens in De Morgen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:30
    1 reactie(s)

    #25367

    slaapkleed
    (het ~, ~en)

    nachtjapon, kleed om te slapen
    zie ook tabbaard

    in Antw. japon
    Kempen: slaapjapon, pon

    zie ook verzamellemma kledij

    Light pink nightie

    Gaat ge een slaapkleed of een pyjama aan doen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:30
    0 reactie(s)

    #25368

    doopkleed
    (zn. o., ~kleden)

    kleedje dat het kindje bij het doopsel draagt

    Van Dale 2016 online: BE
    NL-SN: doopjurk

    vgl. kleed

    zie ook verzamellemma kledij

    COLLECTIE TROPENMUSEUM Studioportret van Kitty Westerman met haar pasgeboren dochter Antoinette in doopjurk TMnr 60027451

    2dehands.be: Wit doopkleedje met muts maat 50-68, niet gedragen, bestaat uit witte kant met satijnen onderkleed, het mutsje ook! rij knoopjes achteraan.

    9maand.be: Hoi, ’k Weet niet goed waar dit te zetten dus hier dan maar. Voor diegene die hun kindje laten dopen, doen jullie dit in een doopkleed of pakje?

    Tweedehandssites staan er vol van: Vintage doopkleedje+ bijpassend mutsje, satijn/kant. Eenmaal gedragen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:30
    1 reactie(s)

    #25369

    communiekleed
    (zn. o.; ~kleden/kleren)

    kleed dat men bij zijn eerste of plechtige communie draagt

    Van Dale 2015 online: verouderd
    NL-SN: communiejurk

    vgl. ook kleed

    zie ook verzamellemma kledij

    meetjesland.kindereninbezetgebied.be: Mijn ouders hadden in Hooglede zwarte stof gekocht voor mijn communiekleed.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:29
    0 reactie(s)

    #25370

    bloemekeskleed
    (het ~, ~en onz. zelfstandig naamw.)

    kleed met een bloemekesdessin

    AN bloemetjesjurk

    zie ook verzamellemma kledij

    “Eens onze camera’s in de rugzak zitten, lijkt hij even te kalmeren, maar hij stormt weg om terug te keren met een gigantisch bloemekeskleed dat ik over mij moet trekken, uiteraard tegen betaling.” (http://community.dewereldmorgen.be/ 221210)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:29
    0 reactie(s)

    #25371

    avondkleed
    (zn. o. -kleren)

    lang, feestelijk kleed

    zie ook verzamellemma kledij

    Long evening dress

    “Een avondkleed gedragen door Lady Diana tijdens haar eerste officiële optreden met haar toenmalige verloofde prins Charles …” (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:29
    1 reactie(s)

    #25372

    kleed
    (het ~, kleden)

    SN/NL: jurk

    DS2015 standaardtaal

    ook in samenstellingen zoals trouwkleed, slaapkleed, zomerkleed(je), communiekleed, avondkleed, bloemekeskleed, doopkleed

    wordt dikwijls in verkleinvorm gebruikt: kleedje (prov. Antw.: kliëdje/kliëke)

    zie ook verzamellemma kledij

    Klik op de afbeelding
    Sateen dress with polka dots, 1959

    Ik weet niet welk kleed ik moet aantrekken.

    Onze dochter draagt liever een kleedje dan een broek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:29
    0 reactie(s)

    #25373

    kledij
    (verzamellemma)

    De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.

    kledij:
    aanstekers
    baai
    bain de soleil
    badkostuum
    bovenlijfke
    bretellen
    broeksriem
    centuur
    cravat
    debardeur
    duffelcoat
    frak
    frennen
    frulleke
    gilet
    golf
    gordel
    kap
    kaptrui
    kaspoesjeir
    klak
    kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
    knop
    kostuum
    k-way
    lits
    manchetknop
    mantel
    marcelleke
    nestels
    neuke
    onderlijfke
    overal
    palto
    pantoffels
    plastron
    pression
    pull
    regenscherm
    sletsen
    sloefen
    sous-pull
    tailleur
    tallon
    tiret
    veston
    voorschoot

    werkwoorden:
    fronsen
    opplooien
    plooien
    sletsen

    varia:
    avondkledij
    droogkast
    droogkuis
    gele hesjes
    kapstok
    kroon, de ~ ontbloten
    okselvijver
    smink
    tent
    wasmachien

    uitdrukkingen:
    frak, amaai mijne ~
    klak, amai mijn ~
    broek, de ~ dragen
    ene frak en twee schoenen
    Jean met de klak
    klak, er met de ~ naar gooien
    kiekens, de ~ zitten door den draad
    kleedje, in een nieuw ~ steken
    met de klak rondgaan

    > andere betekenis van kledij

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:29
    2 reactie(s)

    #25374

    met de klak rondgaan
    (uitdrukking)

    NL met de pet rondgaan, op informele wijze geld inzamelen, bijvoorbeeld drinkgeld ophalen met een klak

    zie ook verzamellemma kledij

    Maar de meizanger van Aalter, schrijft E. Wille, ‘stak de hand uit of ging rond met de klak’ en hij ’besloot zijn optreden met de woorden: ’"t Was ter ulder ere, … (Albert Boone – 1999 – ?Folk songs)

    “We zongen, gingen met de klak rond, en kwisten mee. We haalden maar liefst 112,20 euro op voor ons project !” (http://users.telenet.be/anbiance/home.html)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:28
    0 reactie(s)

    #25375

    klak
    (de ~ (v.), ~ken)

    pet

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: klak
    KLAKKE —, znw. vr. Naam voor verschillende hoofddeksels, van welken de oorsprong niet is na te gaan.
    1. In Vlaamsch België (en ook in Nederlandsch Limburg): de naam voor het hoofddeksel van mannen, knapen en jongens dat in Nederland pet heet: een soort van ronde muts of baret met een stijve klep van voren.
    2. Eertijds in de Kempen. De naam van een lederen hoofddeksel der kleine meisjes, dat het geheele hoofd als een muts bedekte (Cornelissen-Vervliet (1899)).
    3. In de Zaanstreek. De naam voor het huismutsje (van fluweel of andere stof) dat oude heeren dragen; kalotie.

    ?Aanmerking. — Klak als naam voor een heerenhoed dien men toe kan slaan of in elkaar kan drukken om hem onder den arm te kunnen dragen, is een ander woord, ontleend aan Frans ‘chapeau claque’.

    zie ook amai mijn klak,
    klak, er met de ~ naar gooien,
    klak, er met uw ~ hene slaan,
    met de klak rondgaan,
    klak, zijn ~ is aan zijn kop vastgegroeid,
    Jef klak
    Jan met de klak

    zie ook verzamellemma kledij

    Billy Zane2
    Man met klassieke klak

    Opa draagt altijd zijn klak.

    Dien Johnny heeft een belachelijke klak op.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:28
    0 reactie(s)

    #25376

    kaspoesjeir
    (de ~ (m.), ~s)

    stofjas die over de gewone kledij werd gedragen om die proper te houden

    < Fr. cache-poussière

    zie ook verzamellemma kledij

    Vroeger zaten de schoolkinderen met hun kaspoesjeir op de schoolbanken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:28
    2 reactie(s)

    #25377

    kap
    (de ~ (v.), ~pen)

    “Een (…) kap is een gekromde flap die aan de kraag van een jas, trui, vest of T-shirt kan zitten.” (Wikipedia)

    in Holland gebruikt men de term capuchon

    zie ook kaptrui; verzamellemma kledij

    ’k Heb geen regenscherm nodig, mijn vest heeft toch al een kap en die waait niet weg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:27
    11 reactie(s)

    #25378

    kaptrui
    (de~, m., ~'s, ~en)

    trui (of sweater) met kap

    NL: hoodie < Engels: hoodie/hoody

    zie ook verzamellemma kledij

    Welk kind draagt er vandaag de dag niet graag een coole kaptrui? Vanaf nu maak je ze zelf. (stoffenheide.be)

    Het machtigste communicatienetwerk uit de geschiedenis aansturen is wat veel voor één man in een kaptrui. (VRT)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:27
    0 reactie(s)

    #25379

    kap
    (de ~ (v.), ~pen)

    “Een (…) kap is een gekromde flap die aan de kraag van een jas, trui, vest of T-shirt kan zitten.” (Wikipedia)

    in Holland gebruikt men de term capuchon

    zie ook kaptrui; verzamellemma kledij

    ’k Heb geen regenscherm nodig, mijne jas heeft toch al een kap en die waait niet weg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:27
    11 reactie(s)

    #25380

    geps
    (zn. v. -en)

    gesp
    vgl. ook wesp-weps, hesp-heps

    voornamelijk regio Brabant

    zie ook verzamellemma kledij

    Doe de geps van uw riem maar goed toe of uw broek zakt af.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door nthn op 28 Mar 2020 12:26
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.