Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #18091

    permis
    (zn. v.; ~sen)

    toelating, vergunning

    vgl. permis unique

    ‘Om met de auto te rijden, heb je een ‘permis’ nodig. Als ouder zou dat eigenlijk ook zo moeten zijn.’ (demorgen.be)

    Lange tijd heeft men het vangen van spreeuwen gedoogd. Ook daar kon je een permis voor bekomen op het arrondissementscommissariaat. (zwinstreek.eu)

    Vissen is enkel toegelaten met een permis. (gum.gent)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jan 2022 20:49
    0 reactie(s)

    #18092

    permis unique
    (vaste woordgroep)

    vergunningen die in een keer worden toegekend voor:
    bouw en exploitatie
    verblijf en arbeid

    vgl. permis

    In Wallonië bestaat het al jaren: één vergunning voor bouw en exploitatie, de zogenaamde permis unique. (http://www.madeinwest-vlaanderen.be)

    Een eerste stap om die arbeidsmigranten gemakkelijker naar ons land te krijgen is de invoering van de zogenaamde ‘Permis Unique’. Dat houdt in dat met één aanvraag zowel het verblijf als de toelating om te werken in ons land geregeld wordt. (DS 261017)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jan 2022 20:44
    1 reactie(s)

    #18093

    commercialiseren
    (ww. commercialiseerde; gecommercialiseerd)

    vnw: in België ook: op de markt brengen, in de handel brengen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4

    Op een dergelijk volwaardig bedrijf blijven de handelsactiviteiten beperkt tot het commercialiseren van de eigen vangsten of gekweekte producten. (lv.vlaanderen.be)

    Calcort is in heel Europa en dus ook in België geregistreerd, maar het is in ons land niet gecommercialiseerd. (senate.be)

    De powerboxen worden vervaardigd en gecommercialiseerd door de bvba Speed-up. (ptronic.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jan 2022 06:20
    0 reactie(s)

    #18094

    commercialiseren
    (ww. commercialiseerde; gecommercialiseerd)

    vnw: in België ook: op de markt brengen, in de handel brengen

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4

    Op een dergelijk volwaardig bedrijf blijven de handelsactiviteiten beperkt tot het commercialiseren van de eigen vangsten of gekweekte producten. (lv.vlaanderen.be)

    Calcort is in heel Europa en dus ook in België geregistreerd, maar het is in ons land niet gecommercialiseerd. (senate.be)

    De powerboxen worden vervaardigd en gecommercialiseerd door de bvba Speed-up. (ptronic.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 31 Jan 2022 06:20
    0 reactie(s)

    #18095

    boerkes van over het water
    (uitdr.)

    smalende benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen

    Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)

    …wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)

    Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 30 Jan 2022 09:40
    2 reactie(s)

    #18096

    commerçant, een geboren ~
    (uitdr.)

    iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen, onderhandelen

    soms ook meer pej. voor een gewiekst zakenman

    Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen.

    zie commerçant

    Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)

    “Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)

    Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)

    Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)

    ‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 30 Jan 2022 09:39
    0 reactie(s)

    #18097

    commerçant, een geboren ~
    (uitdr.)

    iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen, onderhandelen

    soms ook meer pej. voor een gewiekst zakenman

    Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen

    zie commerçant

    Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)

    “Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)

    Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)

    Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)

    ‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jan 2022 09:01
    0 reactie(s)

    #18098

    commerçant, een geboren ~
    (uitdr.)

    iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen

    Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen

    zie commerçant

    Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)

    “Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)

    Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)

    Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)

    ‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jan 2022 08:59
    0 reactie(s)

    #18099

    commerçant
    (de ~ (m.), ~en)

    (neutraal tot positief) handelaar
    (ongunstig) sjacheraar

    Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; on­gun­stig
    DS2015 standaardtaal

    < Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).

    zie ook: commerce

    vgl. een geboren commerçant (commerçant, een geboren ~)

    De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.

    “U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)

    Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen

    “eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jan 2022 08:53
    1 reactie(s)

    #18100

    commerçant
    (de ~ (m.), ~en)

    (neutraal tot positief) handelaar
    (ongunstig) sjacheraar

    Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; on­gun­stig
    DS2015 standaardtaal

    < Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).

    zie ook: commerce

    vgl. een geboren commerçant (commerçant, een geboren ~

    De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.

    “U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)

    Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen

    “eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Jan 2022 08:53
    1 reactie(s)

    #18101

    ontvoogdingsstrijd
    (zn. m.)

    emancipatiestrijd, in VL specifiek de Vlaamse ontvoogdingsstrijd

    zie ontvoogding

    Er is in meer landen en over meer talen taalstrijd (geweest). Ook daar ging taalstrijd vaak samen met (sociaal-politieke) ontvoogdingsstrijd. Onder andere het Noors t.o.v. het Deens; het Corsicaans en Bretons t.o.v. het Frans; het Tsjechisch tijdens de Oostenrijks-Hongaarse tijd. Het verschil met België is evenwel dat het dan doorgaans gaat over minderheidsgroepen. (wikipedia)

    De IJzertoren is volgens de organisatoren zeer bewust gekozen als locatie. “Er is zeker een link met de Vlaamse ontvoogdingsstrijd”, zegt Vermaut. (vrt.be)

    Het moest een beeld geven van de geschiedenis van de sociale ontvoogdingsstrijd in Vlaanderen, met name in de 19de en 20ste eeuw. (familiekunde-vlaanderen.be)

    Uiteindelijk werden wij in een ontvoogdingsstrijd en met het doel onze identiteit te erkennen, gecastreerd in taal. (schrijvenonline.org)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 19:42
    0 reactie(s)

    #18102

    ontvoogding
    (zn. v.; ~en)

    emancipatie

    DS2015 standaardtaal

    vgl. ontvoogdingsstrijd

    archive.ptb.be: De ontwikkeling van de jazz in de VS vorige eeuw gaat hand in hand met de ontvoogding van de zwarte bevolking

    deredactie.be: Ook in de politieke wereld wordt het belang van Jef Geeraerts voor de ontvoogding van Vlaanderen benadrukt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 19:34
    0 reactie(s)

    #18103

    commanderen
    (ww. commandeerde; gecommandeerd)

    vnw: in België ook: bestellen

    Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950: (Zuidn.) bestellen.

    Verouderd? In welke regio’s nog in gebruik?

    Hij commandeerde nog een pint door met zijn leeg glas tussen duim en wijsvinger te schommelen vanaf dat de toogbaas in zijn richting keek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 13:06
    0 reactie(s)

    #18104

    boerkes van over het water
    (uitdr.)

    samelende benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen

    Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)

    …wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)

    Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 12:44
    2 reactie(s)

    #18105

    boerkes van over het water
    (uitdr.)

    samelend benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen

    Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)

    …wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)

    Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 12:01
    2 reactie(s)

    #18106

    boerkes van over het water
    (uitdr.)

    samelend: bewoners van Linkeroever in Antwerpen

    Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)

    …wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)

    Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 12:00
    2 reactie(s)

    #18107

    trekken, te lang of te kort ~
    (uitdr.)

    veel tijd of te weinig tijd in iets steken

    Van Dale 2018 online: uitdrukking; BE; spreek­taal het lang of kort trek­ken
    1) er­gens lang of kort over doen
    2) lang of kort le­ven

    zie ook trekken, het lang, kort ~

    1) Trek het niet te lang, sebiet is de bus weg en dan moeten we te voet of met een taxi er zien te geraken.

    Burgemeester Segers trok het kort en nodigde iedereen uit op de receptie aan het huisje Mostinckx (belg.be)

    2) Hij trekt het al lang in tegenstelling tot de tijd dat de dokters hem gegeven hebben.

    Hij zal het niet lang meer trekken, zijn toestand gaat zienderogen achteruit.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 10:21
    0 reactie(s)

    #18108

    commanderen
    (ww. commandeerde; gecommandeerd)

    vnw: in België ook: bestellen

    Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950: (Zuidn.) bestellen.

    Verouderd? In welke regio’s nog in gebruik?

    Hij commandeerde nog een pint door zijn met leeg glas tussen duim en wijsvinger te schommelen vanaf dat de toogbaas in zijn richting keek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 09:57
    0 reactie(s)

    #18109

    tooghanger
    (de ~ (m.), ~s)

    iamand die vaak of lang aan de bar/toog zit, kroegloper
    toogplakker

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    Als de Jef van Marie gedaan heeft met werken gaat hij recht naar de kroeg. Ik hoor Marie nog altijd zeggen dat ze nooit zou trouwen met nen tooghanger.

    De man ging tijdens een feestje te keer en beet een stuk uit een oor van een tooghanger in Grimstad. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 09:57
    0 reactie(s)

    #18110

    toog
    (de ~ (m.), togen)

    1) bar, tapkast
    2) toonbank;koeltoog Van Dale 2018 online: BE

    zie ook den toog doen

    zie ook samenstellingen toogbaas, tooghanger, toogspringer, toogfilosoof, toogmat

    1) Niet te lang aan den toog blijven plakken, he, mannekes!

    2) Uw flyers worden verdeeld op plaatsen het best passend bij uw evenement. We bespreken samen welke plaatsen we aandoen. Dit kan zijn op de toog bij de bakker, aan de kassa bij de buurtwinkel, op de sigarettenbak op café,… (promobom.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Jan 2022 09:55
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.