Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
toelating, vergunning
vgl. permis unique
‘Om met de auto te rijden, heb je een ‘permis’ nodig. Als ouder zou dat eigenlijk ook zo moeten zijn.’ (demorgen.be)
Lange tijd heeft men het vangen van spreeuwen gedoogd. Ook daar kon je een permis voor bekomen op het arrondissementscommissariaat. (zwinstreek.eu)
Vissen is enkel toegelaten met een permis. (gum.gent)
vergunningen die in een keer worden toegekend voor:
bouw en exploitatie
verblijf en arbeid
vgl. permis
In Wallonië bestaat het al jaren: één vergunning voor bouw en exploitatie, de zogenaamde permis unique. (http://www.madeinwest-vlaanderen.be)
Een eerste stap om die arbeidsmigranten gemakkelijker naar ons land te krijgen is de invoering van de zogenaamde ‘Permis Unique’. Dat houdt in dat met één aanvraag zowel het verblijf als de toelating om te werken in ons land geregeld wordt. (DS 261017)
vnw: in België ook: op de markt brengen, in de handel brengen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4
Op een dergelijk volwaardig bedrijf blijven de handelsactiviteiten beperkt tot het commercialiseren van de eigen vangsten of gekweekte producten. (lv.vlaanderen.be)
Calcort is in heel Europa en dus ook in België geregistreerd, maar het is in ons land niet gecommercialiseerd. (senate.be)
De powerboxen worden vervaardigd en gecommercialiseerd door de bvba Speed-up. (ptronic.be)
vnw: in België ook: op de markt brengen, in de handel brengen
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 4
Op een dergelijk volwaardig bedrijf blijven de handelsactiviteiten beperkt tot het commercialiseren van de eigen vangsten of gekweekte producten. (lv.vlaanderen.be)
Calcort is in heel Europa en dus ook in België geregistreerd, maar het is in ons land niet gecommercialiseerd. (senate.be)
De powerboxen worden vervaardigd en gecommercialiseerd door de bvba Speed-up. (ptronic.be)
smalende benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen
Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)
…wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)
Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)
iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen, onderhandelen
soms ook meer pej. voor een gewiekst zakenman
Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen.
zie commerçant
Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)
“Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)
Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)
Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)
‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)
iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen, onderhandelen
soms ook meer pej. voor een gewiekst zakenman
Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen
zie commerçant
Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)
“Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)
Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)
Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)
‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)
iemand met een schijnbaar aangeboren talent voor commerce, zaken doen
Wordt dikwijls van kinderen gezegd als ze talent blijken te hebben om alles te onderhandelen en gedaan te krijgen
zie commerçant
Als kind werd ik heel vaak ‘een geboren commerçant’ genoemd. (maximeliefooghe.be)
“Ben jij een geboren commerçant met een goede kennis Nederlands en Engels? Duw jij geen enkele uitdaging aan de kant?” (go4jobs.be)
Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. (knack.be)
Mijn opa was oorlogsinvalide; dus het was mijn oma die de zaak deed. Ze was een geboren commercant en de zaak bloeide (twitter)
‘Ik ben een geboren commerçant’, zegt hij. ‘Ik verkoop tapijten aan Arabieren, ijs aan de ijsberen en een kam aan een kale man.’ (lijsterbes maart 2011)
(neutraal tot positief) handelaar
(ongunstig) sjacheraar
Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; ongunstig
DS2015 standaardtaal
< Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).
zie ook: commerce
vgl. een geboren commerçant (commerçant, een geboren ~)
De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.
“U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)
Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen
“eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)
(neutraal tot positief) handelaar
(ongunstig) sjacheraar
Van Dale 2016 online: BE, online 2018 BE; ongunstig
DS2015 standaardtaal
< Frans ‘commerçant’ <latijn commercium (handelsverkeer), van com-(samen)+ merx (2e nv. mercis) (koopwaar, handel).
zie ook: commerce
vgl. een geboren commerçant (commerçant, een geboren ~
De commercant probeerde me een stofzuiger te verkopen.
“U bent een echte commercant die naar de klant luistert en service biedt.” (personeelsadvertentie)
Het is een echte commerçant. Toen hij zijn nieuwe auto kocht pitste hij eerst van de prijs af en wist er dan nog een aantal opties voor niks bovenop te krijgen. zie pitsen
“eigenaar is vriendelijk, maar een echte commercant. Kijk je rekeningen goed na!” (https://www.booking.com/reviews)
emancipatiestrijd, in VL specifiek de Vlaamse ontvoogdingsstrijd
zie ontvoogding
Er is in meer landen en over meer talen taalstrijd (geweest). Ook daar ging taalstrijd vaak samen met (sociaal-politieke) ontvoogdingsstrijd. Onder andere het Noors t.o.v. het Deens; het Corsicaans en Bretons t.o.v. het Frans; het Tsjechisch tijdens de Oostenrijks-Hongaarse tijd. Het verschil met België is evenwel dat het dan doorgaans gaat over minderheidsgroepen. (wikipedia)
De IJzertoren is volgens de organisatoren zeer bewust gekozen als locatie. “Er is zeker een link met de Vlaamse ontvoogdingsstrijd”, zegt Vermaut. (vrt.be)
Het moest een beeld geven van de geschiedenis van de sociale ontvoogdingsstrijd in Vlaanderen, met name in de 19de en 20ste eeuw. (familiekunde-vlaanderen.be)
Uiteindelijk werden wij in een ontvoogdingsstrijd en met het doel onze identiteit te erkennen, gecastreerd in taal. (schrijvenonline.org)
emancipatie
DS2015 standaardtaal
vgl. ontvoogdingsstrijd
archive.ptb.be: De ontwikkeling van de jazz in de VS vorige eeuw gaat hand in hand met de ontvoogding van de zwarte bevolking
deredactie.be: Ook in de politieke wereld wordt het belang van Jef Geeraerts voor de ontvoogding van Vlaanderen benadrukt.
vnw: in België ook: bestellen
Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950: (Zuidn.) bestellen.
Verouderd? In welke regio’s nog in gebruik?
Hij commandeerde nog een pint door met zijn leeg glas tussen duim en wijsvinger te schommelen vanaf dat de toogbaas in zijn richting keek.
samelende benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen
Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)
…wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)
Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)
samelend benoeming van de bewoners van Linkeroever in Antwerpen
Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)
…wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)
Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)
samelend: bewoners van Linkeroever in Antwerpen
Lachen met de boerkes van over het water: dat doen ze in ’t Stad graag. (De Morgen – Mark Coenen)
…wat de Brabantse Antwerpenaren ons wel eens lieten voelen wanneer ze ons al te graag ’ de boerkes van over het water ’ noemden . (De memoires: gedreven door een overtuiging – Leo Tindemans)
Toen wij in 1968 vanuit Haasdonk naar Hoboken kwamen wonen werden wij nog altijd als “boerkes van over het water” bezien. (facebook)
veel tijd of te weinig tijd in iets steken
Van Dale 2018 online: uitdrukking; BE; spreektaal het lang of kort trekken
1) ergens lang of kort over doen
2) lang of kort leven
zie ook trekken, het lang, kort ~
1) Trek het niet te lang, sebiet is de bus weg en dan moeten we te voet of met een taxi er zien te geraken.
Burgemeester Segers trok het kort en nodigde iedereen uit op de receptie aan het huisje Mostinckx (belg.be)
2) Hij trekt het al lang in tegenstelling tot de tijd dat de dokters hem gegeven hebben.
Hij zal het niet lang meer trekken, zijn toestand gaat zienderogen achteruit.
vnw: in België ook: bestellen
Groot woordenboek der Nederlandse taal – 1950: (Zuidn.) bestellen.
Verouderd? In welke regio’s nog in gebruik?
Hij commandeerde nog een pint door zijn met leeg glas tussen duim en wijsvinger te schommelen vanaf dat de toogbaas in zijn richting keek.
iamand die vaak of lang aan de bar/toog zit, kroegloper
toogplakker
Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België
Als de Jef van Marie gedaan heeft met werken gaat hij recht naar de kroeg. Ik hoor Marie nog altijd zeggen dat ze nooit zou trouwen met nen tooghanger.
De man ging tijdens een feestje te keer en beet een stuk uit een oor van een tooghanger in Grimstad. (hln.be)
1) bar, tapkast
2) toonbank;koeltoog Van Dale 2018 online: BE
zie ook den toog doen
zie ook samenstellingen toogbaas, tooghanger, toogspringer, toogfilosoof, toogmat…
1) Niet te lang aan den toog blijven plakken, he, mannekes!
2) Uw flyers worden verdeeld op plaatsen het best passend bij uw evenement. We bespreken samen welke plaatsen we aandoen. Dit kan zijn op de toog bij de bakker, aan de kassa bij de buurtwinkel, op de sigarettenbak op café,… (promobom.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.