Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #12931

    provinciale fase
    (uitdr.)

    wanneer crisisbeheer of een rampenplan op provinciaal niveau gecoôrdineerd wordt

    Door de omvang van de rave werd de provinciale fase van het crisisbeheer afgekondigd. (vrt.be)

    De provinciale fase wordt afgekondigd door de provinciegouverneur. Dat gebeurt wanneer een ramp in de gemeentelijke fase uit de hand loopt of wanneer een ongeval gevolgen heeft voor meer dan één gemeente. (diksmuide.be)

    De provinciale fase van het rampenplan werd zaterdagmiddag enkele uren afgekondigd omwille van onduidelijkheid over verschillende chemische producten in de drie gekantelde wagons. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 May 2023 17:27
    0 reactie(s)

    #12932

    sluikwerk
    (het ~, ~en)

    zwartwerk

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    vgl. sluikwerken

    In de horeca vindt men nog veel sluikwerk.

    Sluikwerk is te omschrijven als het uitvoeren van een zelfstandige activiteit zonder te voldoen aan de wettelijke voorschriften die van toepassing zijn. (siod.belgie.be)

    De organisatoren zouden onder meer vervolgd kunnen worden wegens het binnendringen van een militair domein, en sluikwerk (lees: het uitvoeren van een zelfstandige activiteit zonder te voldoen aan de wettelijke voorschriften die van toepassing zijn). (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 May 2023 12:30
    0 reactie(s)

    #12933

    koek en deeg
    (uitdr.)

    koek en ei

    vnw: het is koek en deeg tussen hen: het is koek en ei tussen hen

    zie ook: koek eenen deeg

    Met die woorden begint een tweede thema: de gissing naar wat de verhouding kan zijn van twee mensen in één huis, zonder dat de buitenwereld er het ware van weet, de, wijze waarop twee karakters botsen of harmoniëren, het hemelsbreed verschil in het met of naast mekaar leven; het huwelijk van Leentje Martijn blijkt geen koek en deeg te zijn geweest. (volkstoneel.be)

    Eendracht ging de titel spelen, het was al koek en deeg dat op de vooravond van de kom petitie de ronde deed. (De Gazet van Aalst; 25 september 1958)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 May 2023 11:46
    0 reactie(s)

    #12934

    koek eenen deeg
    (uitdr.)

    koek en ei

    vgl. koek en deeg

    Verleden week stonden ze op het punt uiteen te gaan, maar nu is het terug koek ienen deeg.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 May 2023 11:42
    1 reactie(s)

    #12935

    middag eten
    (vaste woordgroep)

    ’s middags eten (meestal een warme maaltijd); middagmalen
    zie ook noeneten

    Van Dale vermeldt wel het zelfst. nw. “middageten

    We eten middag om twaalf uur stipt.

    Wanneer gaan me middag eten?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Apr 2023 22:36
    0 reactie(s)

    #12936

    middageten
    (znw. het  ~, geen mv.)

    SN/NL: lunch

    zie ook middag eten

    ’k Begin honger te krijgen, is ’t nog geê middageten?

    As middageten eten me vandaag ne smos kaas.

    Tijdens ’t middageten kreeg ’k telefon van de bank, ’k dacht dant lank ging duren ma ze moesten gelukkig just maar efkes mijn pincode controleren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Apr 2023 22:34
    0 reactie(s)

    #12937

    paardenoog
    (het ~, -ogen)

    NL: spiegelei (< Frans: œuf (au) miroir)

    uitspraakvarianten:
    Antwerpen: peirdoog
    Hageland: petsoeëg
    Kempen: peirdsoeg, peirdenoeg, pjeirenoeg, pjeidsoeg, pjèsoeweg
    Leiestreek: paardeoge
    Waasland: peersoog

    Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen

    Flickr - cyclonebill - Vagtel-spejlæg (1)

    Hebt ge liefst een omelet, een roerei of een paardenoog?

    In het Leuvense noemt men een croque met een paardenoog een croque cheval.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 30 Apr 2023 22:24
    3 reactie(s)

    #12938

    kring, de dichtste ~
    (uitdrukking )

    familiekring, kring van vertrouwelingen, de intimi
    zie ook: dichtste

    Ze was omringd door haar dichtste kring als ze ons hier heeft verlaten. Haar warme nest waar ze heel haar leven zo van genoten heeft. (familiekundedeinze)

    VDB dankte zijn sterke positie aan een uniek politiek systeem dat hij rond zijn persoon had opgebouwd. Zijn dichtste kring bestond uit zijn dagelijkse kabinetsmedewerkers. (Knack)

    Jezus had veel kringen rondom zich: eerst de dichtste kring van de twaalf apostelen; daarnaast de kring van de tweeënzeventig. (preken.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 30 Apr 2023 14:28
    0 reactie(s)

    #12939

    koek één deeg
    (uitdr.)

    die personen zijn hetzelfde

    in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn

    Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg

    vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn

    In versch. verb. die in de standaardt. niet (meer) voorkomen: koek(en) van één, hetzelfde deeg zijn e.d., in toep. op pers. van dezelfde soort, met dezelfde gebreken enz.: met hetzelfde sop overgoten zijn, één pot nat zijn, van één deeg zijn; soms bep.: dezelfde geschiedenis, weer hetzelfde (als uit het verband blijkt). (Zuidnederlands Woordenboek – Walter De Clerck (1981))

    De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.

    Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)

    Rens gooide ze daar in het gezicht "dat behoudsgezinde liberalen en behouds- gezinde katholieken koek-één-deeg moesten worden genoemd’ (gerardimontium.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 09:07
    2 reactie(s)

    #12940

    koek één deeg
    (uitdr.)

    die personen zijn hetzelfde

    in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn

    Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg

    vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn

    In versch. verb. die in de standaardt. niet (meer) voorkomen: koek(en) van één, hetzelfde deeg zijn e.d., in toep. op pers. van dezelfde soort, met dezelfde gebreken enz.: met hetzelfde sop overgoten zijn, één pot nat zijn, van één deeg zijn; soms bep.: dezelfde geschiedenis, weer hetzelfde (als uit het verband blijkt). (Zuidnederlands Woordenboek – Walter De Clerck (1981))

    De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.

    Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)

    Rens gooide ze daar in het gezicht "dat behoudsgezinde liberalen en behouds- gezinde katholieken koek-één-deeg moesten worden genoemd’ (gerardimontium.be)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 09:07
    2 reactie(s)

    #12941

    koek één deeg
    (uitdr.)

    die personen zijn hetzelfde

    in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn

    Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg

    vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn

    De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.

    Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)

    Rens gooide ze daar in het gezicht "dat behoudsgezinde liberalen en behouds- gezinde katholieken koek-één-deeg moesten worden genoemd’ (gerardimontium.be)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:34
    2 reactie(s)

    #12942

    koek één deeg
    (uitdr.)

    die personen zijn hetzelfde

    in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn

    Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg

    vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn

    De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.

    Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:32
    2 reactie(s)

    #12943

    deeg, koek (van) één ~

    zie koek één deeg

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:31
    0 reactie(s)

    #12944

    koek één deeg
    (uitdr.)

    die personen zijn hetzelfde
    in Nederland: één pot nat zijn, uit hetzelfde hout gesneden zijn

    Van Dale 2013 online:(gewestelijk) het is al koek van één deeg

    vnw: koek van één deeg zijn: één pot nat zijn

    De politiekers zijn allemaal koek eenen deeg: wat hun echt interesseert zijn de volgende verkiezingen.

    Ja, wij herhalen het : liberalen en socialisten zijn koek van één deeg, die gedurig hand in hand werken tôt bestrijding van Godsdienst, Vaderland en … (t Volk van Ronsse: Vlaamsch katholiek weekblad voor Ronse)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:31
    2 reactie(s)

    #12945

    gracht, oude koeien uit de ~ halen
    (uitdr.)

    oude of lang vergeten zaken terug oprakelen

    DS2015 standaardtaal

    vnw

    NL: oude koeien uit de sloot halen

    Ge moet nu geen oude koeien uit de gracht halen, he. Dat was toen in 1982 en die zaak is afgehandeld en vergeten en vergeven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:26
    5 reactie(s)

    #12946

    kobbejager
    (de ~ (m.), ~s)

    ragebol
    enorm lange bezemsteel met typisch halfronde borstel: om spinnen te jagen;
    zie ook spinnebossel, halfmaan

    vnw

    vgl. kobbe

    Men zegt het ook wel eens:
    Kamde jij je haar niet? Je kapsel ziet er niet uit, just ne kobbejager!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:24
    2 reactie(s)

    #12947

    kobbejager
    (de ~ (m.), ~s)

    ragebol
    enorm lange bezemsteel met typisch halfronde borstel: om spinnen te jagen;
    zie ook spinnebossel, halfmaan

    vnw

    Men zegt het ook wel eens:
    Kamde jij je haar niet? Je kapsel ziet er niet uit, just ne kobbejager!

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:24
    2 reactie(s)

    #12948

    KNT

    zie kinderen (niet) toegelaten

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:23
    0 reactie(s)

    #12949

    kinderen (niet) toegelaten
    (uitdr.)

    film of voorstelling die (niet) geschikt is voor kinderen

    ook afgekort: KT of K.T. en KNT of K.N.T.

    vnw: (bioscoop) kinderen toegelaten: alle leeftijden

    Vanaf volgend jaar verdwijnen de ‘kinderen toegelaten’ en ‘kinderen niet toegelaten’-labels uit de Belgische bioscopen. In hun plaats komen onder meer de spin, vuist en spuit die u kent van de dvd’s. (nieuwsblad.be)

    In ‘Kinderen Niet Toegelaten’ wandelen we ongecensureerd terug naar de kindertijd van een centrale gast. (ticketsgent.be)

    De tentoonstelling “Kinderen niet toegelaten” belicht de Belgische filmkeuringscommissie door de jaren heen. (vrt.be)

    In 2004 speelden Wim Opbrouck en Ron Reuman voor het eerst de voorstelling ‘TV-Tunes K.N.T.’ De opzet was simpel: ze herwerkten de herkenningsmelodieën van de bekendste tv-programma’s uit hun jeugd naar eigentijdse muziek. Nostalgie met een fris en opwindend sausje dus. En niet te vergeten: ook een stout sausje, want de voorstelling heet niet voor niets ‘Kinderen Niet Toegelaten’ (K.N.T.). (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:23
    0 reactie(s)

    #12950

    kinderen (niet) toegelaten
    (uitdr.)

    film of voorstelling die (niet) geschikt is voor kinderen

    ook afgekort: KT of K.T. en <span class="caps">KNT</span> of K.N.T.

    vnw: (bioscoop) kinderen toegelaten: alle leeftijden

    Vanaf volgend jaar verdwijnen de ‘kinderen toegelaten’ en ‘kinderen niet toegelaten’-labels uit de Belgische bioscopen. In hun plaats komen onder meer de spin, vuist en spuit die u kent van de dvd’s. (nieuwsblad.be)

    In ‘Kinderen Niet Toegelaten’ wandelen we ongecensureerd terug naar de kindertijd van een centrale gast. (ticketsgent.be)

    De tentoonstelling “Kinderen niet toegelaten” belicht de Belgische filmkeuringscommissie door de jaren heen. (vrt.be)

    In 2004 speelden Wim Opbrouck en Ron Reuman voor het eerst de voorstelling ‘TV-Tunes K.N.T.’ De opzet was simpel: ze herwerkten de herkenningsmelodieën van de bekendste tv-programma’s uit hun jeugd naar eigentijdse muziek. Nostalgie met een fris en opwindend sausje dus. En niet te vergeten: ook een stout sausje, want de voorstelling heet niet voor niets ‘Kinderen Niet Toegelaten’ (K.N.T.). (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 30 Apr 2023 07:23
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.