Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
verliezen, kwijtraken
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
zie ook kwijtgeraken
Ik ben in het casino al mijn geld kwijtgespeeld.
Bij een evenement, met een massa volk, kunt ge mekaar kwijtspelen als ge mekaar niet rap genoeg kunt volgen.
vnw: in België ook: boekhoudafdeling
verouderd?
zie ook comptabel
Het Beheer mag het aangegeven inkomstencijfer nazien en is daarbij gerechtigd aan de belastingplichtige mondelinge of schriftelijke ophelderingen te vragen, en, indien deze verplicht is tot het houden van een comptabiliteit, kwijtschriftboekjes of dagboek, tot het vorderen van inzage van schrifturen en rekeningsstukken (art. 55 par. 1 alinea 1 S. W. I. B.) (rw.be)
Die in Gent waren blijkbaar heel erg stil over hun facturen. Een comptabiliteit zo duister, kil, ijl en gewichtsloos als de ruimte. (hln.be)
betalingsbewijs, kwitantie
vnw: kwijting, kwitantie
VD2016 online: BE; ambtelijke taal
financien.belgium.be: Als uw instelling erkend is, moet zij aan haar schenkers, die giften in geld van ten minste 40 euro per kalenderjaar gedaan hebben, een kwijtschrift uitreiken.
historischekranten.be: U moet ook steeds een kwijtschrift vragen van alle betalingen welke u aan gemeente of openbare besturen doet.
rare zonderling
zie kwiet
Sterke vrouwen, een rare kwiet en Tom Waes (standaard.be)
Roelandts: “Ik vind Trump een rare kwiet” (sporza.be)
Dat hij een ‘rare kwiet’ is, mag worden gezegd, hij is goedgehumeurd: “Want het gaat goed met Gent.” (dezondag.be)
zonderling, idioot, onbeduidend persoon, halve gare
zie ook bietekwiet, rare kwiet
vnw: rare kwiet: kwibus
Van Dale online: kwiet: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kwibus
Lier, Herentals, Geel: ne kwit
Wat is da nu weer voor ne kwiet?
Seg kwit, ge hebt dat zien gebeuren en waarom zegt ge dat niet dat de thermometer in de aquarium is ontploft. Nu zijn alle vissen dood!
zonderling, idioot, onbeduidend persoon, halve gare
zie ook bietekwiet
vnw: rare kwiet: kwibus
Van Dale online: kwiet: Belgisch-Nederlands, spreektaal, kwibus
Lier, Herentals, Geel: ne kwit
Wat is da nu weer voor ne kwiet?
Seg kwit, ge hebt dat zien gebeuren en waarom zegt ge dat niet dat de thermometer in de aquarium is ontploft. Nu zijn alle vissen dood!
gewonde
VRTtaal.net: gekwetst is vooral psychisch
woorden.org: Z-Nl.
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
vgl. gekwetst
Bij de botsing waren er 3 gekwetsten, waarvan er 1 levensgevaarlijk.
gewonde, iemand met een kwetsuur
VRTtaal.net: gekwetst is vooral psychisch
woorden.org: Z-Nl.
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
vgl. gekwetst
Bij de botsing waren er 3 gekwetsten, waarvan er 1 levensgevaarlijk.
Gekwetste spelers zetten extra druk op coach Montanier bij Standard: “Eerst winnen, daarna pas gevolgen ondergaan”. (nieuwsblad.be)
gewonde
VRTtaal.net: gekwetst is vooral psychisch
woorden.org: Z-Nl.
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
vgl. gekwetst
Bij de botsing waren er 3 gekwetsten, waarvan er 1 levensgevaarlijk.
verwonden, blesseren
vnw: in België niet alleen psychisch, maar ook fysiek: verwonden, blesseren
Van Dale online: verouderd; mbt. levende wezens bezeren met enig werktuig, door een slag, schot, schok, stoot enz.
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Jan viel van zijn fiets en is lelijk gekwetst aan zijn knie.
bloemlezing De Standaard:
Nico Van Kerckhoven gekwetst aan de adductoren – De Standaard
Een andere collega raakte gekwetst aan de pink. (standaard.be)
De bassist van Metallica was stoned, viel van het podium en raakte gekwetst aan zijn hand (standaard.be)
Tom Meeusen opnieuw gekwetst – De Standaard
Een wielertoerist raakte gisteren gekwetst bij een ongeval.(standaard.be)
enz.
niet ter zake doende
ook kwestie, naast de ~ (zie voorbeelden)
vnw: naast de kwestie: niet terzake
Van Dale 2018 BE
kan ook zijn neffen, neffes, neffest, nevest de kwestie
wa voor een thread title isda nuweer das nu al den 2e die een totaal neffe de kwestie titel gebruikt :/
https://www.9lives.be/forum
uit ervaring merk ik dat ik steeds sneller rijdt dan terwijl de wet me dat verbied… ma bon neffest de kwestie..
Dat is naast de kwestie. Het aantal effectieve werkweigeraars in de statistieken is telkens verwaarloosbaar te noemen. (senate.be)
1. zaak van, nodig om het doel te bereiken
Van Dale 2018:
BE; informeel kwestie van
leenvertaling van Frans question de
met de bedoeling om
DS2015 standaardtaal
Voorbeelden:
Als ge in het water valt is het kwestie van zo snel mogelijk naar de kant te zwemmen.
Amai dat is hier smal. ’t Is kwestie van niet tegen de kant te lopen.
Pakt maar een paraplu mee. Kwestie van niet nat te worden.
2. In Vlaanderen wordt in ‘een kwestie van’ de ‘een’ dikwijls weggelaten
vnw:
-kwestie van: met de bedoeling om
-kwestie van even te wachten: je hoeft maar even te wachten
-kwestie van de zaken correct te regelen: om de zaken correct te regelen
Voorbeelden:
“Water drinken is kwestie van opvoeden” (nieuwsblad.be)
“Overname Antwerp FC is kwestie van dagen.” (nieuwsblad.be 23 feb. 2015)
kwaadspreker
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Kwatongen beweren dat … (er wordt gefluisterd dat)
Waar rook is, is vuur, en de verdwenen archieven van Gaston Eyskens laten vermoeden dat de kwatongen gelijk hebben.
Dergelijke vriendjespolitiek zegt genoeg over de (kwatongen zullen zeggen ‘corrupte’) politieke zeden en gewoontes en de politieke onafhankeijkheid van onze audio-visuele media …
De Vadder: “Kwatongen binnen N-VA beweren dat Siegfried Bracke hard to get speelt” (vrt.be)
SN/NL: kwartier (15 minuten)
Taaltelefoon.be:
“Het gewone woord om een tijdsperiode van vijftien minuten aan te duiden, is kwartier. Kwartuur* is niet correct.
Het woord kwartier gaat terug op het Franse woord quartier, dat ‘vierde deel (van een geheel)’ betekent. Vroeger werd het woord gebruikt in de tijdsaanduiding een kwartier uurs (‘een vierde deel van een uur’). Kwartier uurs is later verkort tot kwartier.”
Wiktionary:
“In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd ‘kwartuur’ herkend door:
50 % van de Nederlanders;
78 % van de Vlamingen.”
In de kraamkliniek hadden we vaak maar een kwartuur en kwamen we pas bij het thuisbezoek twee weken later soms voor onaangename verrassingen te staan. (standaard.be)
Erg rot, doorrot
Zoe rot as keis (Diesters)
We moeten een nieuw dak steken, want de pannen zijn versleten en de balken zijn gans “vermilverd” (houtwormschade) en zoe rot as keis.
Ik weet ook niet hoe we in het Hageland bij die uitdrukking terecht gekomen zijn.
Het schoot me ineens te binnen toen ik met iemand over verbouwingen aan het praten was. “Ja, wij moesten wel ons complete dak vervangen, de balken waren zo rot als kaas…”
Zoe rot as keis (Diesters)
We moeten een nieuw dak steken, want de pannen zijn versleten en de balken zijn gans “vermilverd” (houtwormschade) en zoe rot as keis.
houtworm, molm
meest gebruikelijk in het enkelvoud
Woordenboek der Nederlandsche Taal: meluw: bladluis, houtluis, mijt en andere dieren, die verschillende stoffen bederven en in pulver doen overgaan. Naast meluwe bestaat memel: thans in Zuid-Nederland nog bekend.
uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje) om het woord te beluisteren
zie ook milver
De memelen woonden in zijn kas. (naar W. van de Velde)
Houtpulver op de grond onder het antieke toiletkastje; de memel is vlijtig geweest.
houtworm,
wordt uitgesproken als millever
zie ook memel
De milver zit in dat hout, het is helemaal vermilverd.
NL: klamboe
in NL is ‘muggennet’ evenals ‘muskietennet’ ook gekend, maar in VL wordt het Indonesisch leenwoord ‘klamboe’ hoegenaamd niet gebruikt
Ja lap, ‘t weer is eindelijk verbeterd en ’t zit hier direct al vol muggen, we gaan ons muggennet terug moeten ophangen willen me ni’ gepikt worden.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.