Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
SN/NL: aan de voorkant, van voren, vooraan
vnw: langs achter/voor/onder/boven: achter-/voor-/onder-/bovenaan, aan de achter-/voor-/onder-/bovenkant, achter-/voor-/onder-/bovenlangs
zie ook langs
ook met alle andere bijwoorden van plaats: langs achter, langs binnen, langs buiten, langs onder
ook met een extra ‘van’: langs van voor, langs van achter, enz.
ook met langst ipv langs: langst van voor, langst van achter, enz.
“Combinaties als langs voor behoren niet tot de standaardtaal. Standaardtaal is aan de voorkant, van voren of vooraan.” (taaladvies.net)
zie ook langs achter; naar voor, naar achter, naar onder; naar omlaag, naar omhoog; vanvoor; vanachter
Auto knalt langs achter op tractor (standaard.be)
Binnen langs de voordeur, langs achter weer buiten. (standaard.be)
Gebouwen moeten gecompartimenteerd worden en voldoende vluchtwegen, langs buiten of via een brandwerende trapkoker (…) (vrt.be)
plaatsaanduiding:
1) aan
2) van
vnw: mangs achter/voor/onder/boven: achter-/voor-/onder-/bovenaan, aan de achter-/voor-/onder-/bovenkant, achter-/voor-/onder-/bovenlangs
zie ook langs voor; langs achter; langs onder; langs boven; langs opzij
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2018: BE; niet algemeen; voor de aanduiding van een plaats aan de kant van, opzij van …
= aan
een hutje langs de straat
langs deze zijde is het papier wit
langs binnen
= vanbinnen
ook langst
1) Deze kant van het blad staat vol; ik zal het langs den andere kant schrijven.
2) Langs boven is er niets aan te zien, maar langs opzij ziet ge dat die kast kapot is.
> andere betekenissen van langs
Krachtterm “God verdoem mij” dat veelal als Godverdomme wordt uitgesproken, maar niet in OLV Waver
Ik ben gotverdoemme gevallen met mijn fiets.
waar, waarlangs, waarheen
vnw: langs waar: waar, waarlangs
Langs waar is standaardtaal in België in de betekenis ‘via welke weg’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarlangs en omschrijvingen als via welke weg/welk raam/welke trap en op welke manier. (…) Langs waar is ook standaardtaal in België in de betekenis ‘welke kant uit’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarheen en welke kant uit. (www.vlaanderen.be/team-taaladvies)
zie ook: langs hier, langs daar
Langs waar is de uitgang?
Langs waar best rijden? (Wintersport.be)
“Ik weet niet langs waar, maar we gaan naar België”, Bruno Beeckman verlaat Kiev met trein vol vluchtelingen. (vrt.be)
Dit is een belangrijke lijn voor de Nieuwe Zijderoute, langs waar China producten naar het Westen wil sturen. (demorgen.be)
Maar om ongelukken te voorkomen hebben ze een communicatielijn langs waar ze mekaar kunnen laten weten waar ze actief zullen zijn. (standaard.be)
waar, waarlangs, waarheen
vnw: langs waar: waar, waarlangs
Langs waar is standaardtaal in België in de betekenis ‘via welke weg’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarlangs en omschrijvingen als via welke weg/welk raam/welke trap en op welke manier. (…) Langs waar is ook standaardtaal in België in de betekenis ‘welke kant uit’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarheen en welke kant uit.
zie ook: langs hier, langs daar
Langs waar is de uitgang?
Langs waar best rijden? (Wintersport.be)
“Ik weet niet langs waar, maar we gaan naar België”, Bruno Beeckman verlaat Kiev met trein vol vluchtelingen. (vrt.be)
Dit is een belangrijke lijn voor de Nieuwe Zijderoute, langs waar China producten naar het Westen wil sturen. (demorgen.be)
Maar om ongelukken te voorkomen hebben ze een communicatielijn langs waar ze mekaar kunnen laten weten waar ze actief zullen zijn. (standaard.be)
waar, waarlangs, waarheen
vnw: langs waar: waar, waarlangs
Langs waar is standaardtaal in België in de betekenis ‘via welke weg’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarlangs en omschrijvingen als via welke weg/welk raam/welke trap en op welke manier. (…) Langs waar is ook standaardtaal in België in de betekenis ‘welke kant uit’. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn waarheen en welke kant uit.
Langs waar is de uitgang?
Langs waar best rijden? (Wintersport.be)
“Ik weet niet langs waar, maar we gaan naar België”, Bruno Beeckman verlaat Kiev met trein vol vluchtelingen. (vrt.be)
Dit is een belangrijke lijn voor de Nieuwe Zijderoute, langs waar China producten naar het Westen wil sturen. (demorgen.be)
Maar om ongelukken te voorkomen hebben ze een communicatielijn langs waar ze mekaar kunnen laten weten waar ze actief zullen zijn. (standaard.be)
hier langs, daar langs
vnw:
-langs hier: hierlangs, deze kant uit
-langs daar: daarlangs, deze kant uit
Taalunie: De combinaties langs daar, langs hier en langs waar zijn standaardtaal in België. Een mogelijke betekenis is ‘via die/deze weg’ of ‘via welke weg’. Standaardtaal in het hele taalgebied is daarlangs, hierlangs of een omschrijving als via die weg/dat raam/die kant/de trap of op die manier.
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2018: BE langs hier, langs daar
hierlangs, daarlangs
ook: langst hier, langst daar
vgl. langs waar
Kom maar, ’t is langs hier. En langs daar geraakt ge terug buiten.
door, via
vnw:
-langs de radio/televisie: door, via
-langs de post: via de post, per post
-langs … om: door bemiddeling van, via
DS2015 standaardtaal : langs het raam
ook langst
Een mens eet langs zijn mond en schijt langs zijn gat, dat is eenvoudig en plastisch het leven samengevat.
Moest de deur vast zijn, kruip dan maar langst het raam binnen.
Hij kwam langs de achterdeur de keuken terug binnen.
Die trein van Hasselt naar Antwerpen rijdt niet langst Heist-op-de-Berg maar langst Herentals.
> andere betekenissen van langs
defensie
vnw: (bnl.) ministerie van landsverdediging: ministerie van defensie
gratis Van Dale online: België
DB & Co purisme voor SN defensie (<Fr. défense)
Het ministerie van Defensie (vaak kortweg Defensie) is de publieksnaam voor wat nog steeds officieel het ministerie van Landsverdediging heet en is de federale overheidsdienst die verantwoordelijk is voor de bescherming van het grondgebied van België (en dat van bondgenoten) en voor de Belgische militairen. (Wikipedia)
Overwegende dat het noodzakelijk is reeds in vredestijd de mobilisatie en het in werking brengen van alle diensten die verband houden met het vervoer op zee, in functie van de behoeften van de landsverdediging voor te bereiden; (ejustice.just.fgov.be)
De grondwet en de wet op de landsverdediging vormen de basiswetgeving van de strijdkrachten. (kuleuven.be)
jaarlijkse prijs voor amateurtoneel
vnw: in België ook: wedstrijd voor amateurtoneelgezelschappen
VD2016 online: BE
Tijdens deze feesteditie (het Landjuweel wordt 80!) focussen we traditiegetrouw op ontmoeting tussen theaterliefhebbers, theatermakers en theaterhuizen. Er zal weer vol overgave gespeeld, gedanst, ontdekt en uitgewisseld worden. (landjuweelfestival.be)
Theatergroep Vooruit heeft met haar stuk ‘Den Trouw’ het Landjuweel gewonnen. Dat is de hoogste onderscheiding voor een theatergezelschap in Vlaanderen. (hln.be)
interland
11/12 van juni 1948 wordt melding gemaakt van de landenkamp Frankrijk – België (12,5 – 7,5), op 10 borden, dubbele ronde. (mdconsulting.be)
De Oostendse leraar lichamelijke opvoeding Piet Milh heeft zich voor eigen publiek bepaald overtroffen in de landenkamp België-Nederland die zaterdag betwist werd. (turnkringaalst.be)
prijs van een nieuw product, die normaal gezien lager moet zijn dan de prijs die na de lancering zal worden toegepast
vnw: introductieprijs
Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
Van Dale 2016 online: BE
zie ook lanceringsprijs
“Lanceerprijs. Profiteer van dit uniek aanbod tijdens de lanceerperiode van dit project.” (internet)
Zevenduizend euro is wel een scherpe lanceerprijs, maar Lada is zijn monopolie op prijsbrekers al lang kwijt. (demorgen.be)
lang en veel drinken
< Frans lamper
vnw: zuipen, veel drinken
— In denzelfden zin kent men in Zuid-Nederland lampetten, vanwaar lampet en lampetter. (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
zie ook lampetteren
Zie die bende daar. Het zal weer lampetten zijn tot morgen vroeg.
staande lamp
vnw: staande lamp, schemerlamp
< Frans le lampadaire < Middeleeuws Latijn lampadarium
Klik op de afbeelding
Vroeger hadden lampadaires een lampenkap die naar beneden gericht was, tegenwoordig schijnt een staande lamp naar boven.
Ne “lampadair” die da nor boven schent is ginnen echte, das wer iet van die nief ontwaarepers. (Een staande lamp die naar boven schijnt is geen echte, dat is weer iets van die nieuwe ontwerpers.)
er gloeiend bij zijn, betrapt worden
vnw: tegen de lamp vliegen: tegen de lamp lopen
SN-NL: tegen de lamp lopen
DS2015 geen standaardtaal
Alberto Chababo vloog tegen de lamp in een hotel in Florida, Baruch Torenheim werd opgepakt in Canada en Aviv Amos gaf zichzelf aan uit … (standaard.be)
De gewezen onthaalmoeder vloog tegen de lamp toen ze op 17maart 2009 de toen vijf maanden oude FloreV.H. ernstig door elkaar schudde.(standaard.be)
Hij vloog tegen de lamp (FOUT, liep) toen hij kost wat kost (FOUT koste wat kost) en met de nodige panache (GOED, stijl, zwier) een koffiekoek …(standaard.be)
Minderjarige vliegt tegen de lamp met gestolen bh (Leuven) – De Standaard
Het was niet de eerste keer dat de Nederlander tegen de lamp vloog met een grote hoeveelheid drugs. (standaard.be)
Hij was een van de talloze bestuurders die tijdens een grootscheepse controleactie op de N49 door de politie tegen de lamp vloog (standaard.be)
De journalisten van De Standaard vliegen blijkbaar voortdurend tegen de lamp met het gebruik van tegen de lamp vliegen ;)
een uitgebreid gesprek voeren, de tijd verbabbelen, kletsen
vnw: babbelen, kletsen, ouwehoeren
etymologie: zie lameer
uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker (of het puzzelstukje)
Twee vrouwen bijeen: die kunnen nogal een stukske lameren hoor.
Ge staat er al een 1/2 uur te lameren met uw collega en uw werk blijft liggen. Probeer u te concentreren en doe voort met uw taak.
waterpeper (Persicaria hydropiper)
wordt gebruikt in jeugdbewegingen, op wandeltocht door de natuur, om nietsvermoedende nieuwkomers om de tuin te leiden: de bladjes smaken immers niet naar pannenkoeken, maar hebben een verrassend pikante smaak
Vandaag is het nationale pannenkoekendag!
yummy!
Een speciale shout out naar pannenkoekenkruid aka waterpeper, deze valt zeker eens te proeven, ik heb al vaak gehoord dat die naar pannenkoeken proeft (JNM, facebook.com)
WAP (Worst, Appelspijs/Appelmoes en Patatten) is een begrip op jeugdkampen
Worst, appelmoes en patatten oftewel WAP (neen, niet het lied) en ovenschotels als hete bliksem, met laagjes gehakt, appelmoes en aardappelpuree, of gehakt Parmentier. Het zijn namen van gerechten die menig lid van de jeugdbeweging wellicht bekend in de oren klinken: doorgaans staan kampmenu’s in steen gebeiteld. (demorgen.be)
Voor degene die het vergeten zijn, klein kamp wordt ook dit jaar veel lachen, ravotten, knutselen, door weer en wind gaan, roddelen, momentjes met de leiding delen, elkaar nog beter leren kennen, banden opbouwen, opstaan met een grote glimlach, 20 choco-boterhammen eten, WAP tot je er een beetje als een oliebol begint uit te zien (worst, appelmoes, patatten – voor de ouders die hier niet in mee zijn), vroege ochtenden en late avonden, enge spelletjes in het donker, geheimen toevertrouwen… (chirosintjoristleitje.be)
Na al dat zwemmen, hadden we toch wel honger dus begon de kookploeg maar eens aan het eten: WAP (Worst, Appelmoes & Patatten). (.nwctrainingskamp.be)
WAP (Worst, Appelspijs en Patatten) is een begrip op jeugdkampen
Worst, appelmoes en patatten oftewel WAP (neen, niet het lied) en ovenschotels als hete bliksem, met laagjes gehakt, appelmoes en aardappelpuree, of gehakt Parmentier. Het zijn namen van gerechten die menig lid van de jeugdbeweging wellicht bekend in de oren klinken: doorgaans staan kampmenu’s in steen gebeiteld. (demorgen.be)
Voor degene die het vergeten zijn, klein kamp wordt ook dit jaar veel lachen, ravotten, knutselen, door weer en wind gaan, roddelen, momentjes met de leiding delen, elkaar nog beter leren kennen, banden opbouwen, opstaan met een grote glimlach, 20 choco-boterhammen eten, WAP tot je er een beetje als een oliebol begint uit te zien (worst, appelmoes, patatten – voor de ouders die hier niet in mee zijn), vroege ochtenden en late avonden, enge spelletjes in het donker, geheimen toevertrouwen… (chirosintjoristleitje.be)
Na al dat zwemmen, hadden we toch wel honger dus begon de kookploeg maar eens aan het eten: WAP (Worst, Appelmoes & Patatten). (.nwctrainingskamp.be)
WAP (Worst, Appelspijs en Patatten) is een begrip op jeugdkampen
Worst, appelmoes en patatten oftewel WAP (neen, niet het lied) en ovenschotels als hete bliksem, met laagjes gehakt, appelmoes en aardappelpuree, of gehakt Parmentier. Het zijn namen van gerechten die menig lid van de jeugdbeweging wellicht bekend in de oren klinken: doorgaans staan kampmenu’s in steen gebeiteld. (demorgen.be)
Voor degene die het vergeten zijn, klein kamp wordt ook dit jaar veel lachen, ravotten, knutselen, door weer en wind gaan, roddelen, momentjes met de leiding delen, elkaar nog beter leren kennen, banden opbouwen, opstaan met een grote glimlach, 20 choco-boterhammen eten, WAP tot je er een beetje als een oliebol begint uit te zien (worst, appelmoes, patatten – voor de ouders die hier niet in mee zijn), vroege ochtenden en late avonden, enge spelletjes in het donker, geheimen toevertrouwen… (chirosintjoristleitje.be)
Na al dat zwemmen, hadden we toch wel honger dus begon de kookploeg maar eens aan het eten: WAP (Worst, Appelmoes & Patatten). (.nwctrainingskamp.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
