Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #12211

    stort
    (het ~ (o.), de ~en)

    informele term voor het containerpark, terug te brengen naar de tijd dat die daadwerkelijk nog echte stortplaatsen waren

    NL: milieustraat

    Breng minder naar het stort en meer naar kringwinkel. (nieuwsblad.be)

    Die oude kleerkast is rijp voor het stort.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 19 Sep 2023 23:15
    2 reactie(s)

    #12212

    kiezig
    (bn.)

    vuil, vies, vettig, ook eng of onaangenaam

    Zie ook kieszak

    Tussen de ratten slapen in een kraakpand is kiezig.
    Er liggen daar een paar kiezige verkeersdrempels. (die men niet graag neemt, waar men angst heeft om de auto te beschadigen)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 19 Sep 2023 23:03
    2 reactie(s)

    #12213

    stort
    (het ~ (o.), de ~en)

    informele term voor het containerpark, terug te brengen naar de tijd dat die daadwerkelijk nog echte stortplaatsen waren

    NL: milieustraat

    Breng minder naar het stort en meer naar kringwinkel. (nieuwsblad.be)

    Die oude kleerkast is rijp voor het stort.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 19 Sep 2023 22:51
    2 reactie(s)

    #12214

    stort
    (het ~ (o.), de ~en)

    informele term voor het containerpark, terug te brengen naar de tijd dat die daadwerkelijk nog echte stortplaatsen waren

    NL: milieustraat

    Breng minder naar het stort en meer naar kringwinkel (nieuwsblad.be)

    Die oude kleerkast is rijp voor het stort

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 19 Sep 2023 22:50
    2 reactie(s)

    #12215

    koersschoentjes
    (de ~ (m.) meervoud)

    speciale schoenen voor te koersen
    AN: wielrenschoenen, klikschoenen

    Tippelend op zijn koersschoentjes, inclusief plaatjes, nam hij zijn plaats in op ‘The Esplanade’, met zicht op de kabbelende zee van Port Philip. (Het Nieuwsblad)

    Ratelende kettingen, koersschoentjes die in en uit pedalen klikken, begroetingen, conversaties, een bulderlach, de rust en de stilte is ruw doorprikt. (Cycling Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 19 Sep 2023 17:20
    0 reactie(s)

    #12216

    transitiehuis
    (zn. o.; ~huizen)

    Een transitiehuis is in de Belgische strafuitvoering een woonvorm voor een klein aantal gedetineerden om het laatste deel van hun straf uit te zitten. Deze strafuitvoeringsmodaliteit werd in 2019 voor het eerst in gebruik genomen in Mechelen. (wikipedia)

    In Leuven opent volgend jaar het derde transitiehuis in ons land. Dat is een kleinschalig doorgangshuis voor gedetineerden die bijna aan het einde van hun straf zijn. Zij worden voorbereid om hun plaats in de maatschappij terug in te nemen. (vrt.be)

    Al 37 gevangenen hebben het transitiehuis in Mechelen succesvol verlaten. Dat wil zeggen dat ze een nieuwe job en woonplaats hebben gevonden (rtv.be)

    Daar waar een gevangenis toch nog een groot stigma doet ontstaan – wat tot detentieschade leidt – kan een transitiehuis veel ‘neutraler’ zijn. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Sep 2023 08:34
    0 reactie(s)

    #12217

    macadam
    (de ~ (m.), geen mv.)

    macadamweg, asfaltweg
    Type wegverharding die populair was in België, maar al een dertigtal jaren niet meer wordt toegepast.

    Opm: Zie ook discussies in de commentaren + de variëteit aan betekenisssen in de bronnen hieronder. Ik heb de indruk dat macadam gebruikt kan worden als synoniem van een verharde (rechte?) baan

    vnw: betonweg, asfaltweg

    Algemeen Nederlands Woordenboek:
    macadam 1.0: (vooral) in België: wegverharding die bestaat uit een ondergrond van keien waarop met een wals twee lagen fijner steenslag ineengedrukt zijn
    macadam 1.1: (vooral) in België: weg van macadam; macadamweg

    Typisch Vlaams: asfalt(weg ) (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    < Eng. macadam
    genoemd naar de uitvinder, de Britse ingenieur John London McAdam (1756-1836)

    klemtoon op de laatste lettergreep

    zie ook wegcode

    Volg de macadam tot aan het rood licht en ga daar rechtsaf een kasseibaantje in.

    Hij woont langs de makkadam voor de bakker. (Cricri, 14 febr. 2011)

    Soms doet het me denken dat we vroeger als kind zongen tijdens het wandelen. (Macadam, macadam, macadam dam dam en steenweg en steenweg). Bij de eerste ging je vooruit, bij de laatste twee achteruit. (lepetitrequin.com)

    Van de N58 afrijden doorheen de industrieblokken om dan op de macadam van de Menensesteenweg in Wervik te dokkeren. (nieuwsblad.be)

    Zonder ze bij naam te noemen trekken de koeien, de knotwilgen en de macadam van ons vlakke land aan je oog voorbij. (stanzamuziek.be)

    Dat zij vroeger al eens in aanraking gekomen zijn met het gerecht, is te wijten aan het feit dat de gemeente hun huis wil onteigenen voor de aanleg van een macadam. (“De Madammen van de Macadam” van Luc Kerkhofs in een regie van Jurgen Vandeweert, met assistentie van Nico Oeyen – nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Sep 2023 07:33
    8 reactie(s)

    #12218

    macadam
    (de ~ (m.), geen mv.)

    macadamweg, asfaltweg
    Type wegverharding die populair was in België, maar al een dertigtal jaren niet meer wordt toegepast.

    vnw: betonweg, asfaltweg

    Algemeen Nederlands Woordenboek:
    macadam 1.0: (vooral) in België: wegverharding die bestaat uit een ondergrond van keien waarop met een wals twee lagen fijner steenslag ineengedrukt zijn
    macadam 1.1: (vooral) in België: weg van macadam; macadamweg

    Typisch Vlaams: asfalt(weg ) (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    < Eng. macadam
    genoemd naar de uitvinder, de Britse ingenieur John London McAdam (1756-1836)

    klemtoon op de laatste lettergreep

    zie ook wegcode

    Volg de macadam tot aan het rood licht en ga daar rechtsaf een kasseibaantje in.

    Hij woont langs de makkadam voor de bakker. (Cricri, 14 febr. 2011)

    Soms doet het me denken dat we vroeger als kind zongen tijdens het wandelen. (Macadam, macadam, macadam dam dam en steenweg en steenweg). Bij de eerste ging je vooruit, bij de laatste twee achteruit. (lepetitrequin.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Sep 2023 07:20
    8 reactie(s)

    #12219

    macadam
    (de ~ (m.), geen mv.)

    macadamweg, asfaltweg
    Type wegverharding die populair was in België, maar al een dertigtal jaren niet meer wordt toegepast.

    vnw: betonweg, asfaltweg

    < Eng. macadam
    genoemd naar de uitvinder, de Britse ingenieur John London McAdam (1756-1836)

    klemtoon op de laatste lettergreep

    zie ook wegcode

    Volg de macadam tot aan het rood licht en ga daar rechtsaf een kasseibaantje in.

    Hij woont langs de makkadam voor de bakker. (Cricri, 14 febr. 2011)

    Soms doet het me denken dat we vroeger als kind zongen tijdens het wandelen. (Macadam, macadam, macadam dam dam en steenweg en steenweg). Bij de eerste ging je vooruit, bij de laatste twee achteruit. (lepetitrequin.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Sep 2023 07:12
    8 reactie(s)

    #12220

    macadam
    (de ~ (m.), geen mv.)

    macadamweg, asfaltweg
    Type wegverharding die populair was in België, maar al een dertigtal jaren niet meer wordt toegepast.

    vnw: betonweg, asfaltweg

    < Eng. macadam
    genoemd naar de uitvinder, de Britse ingenieur John London McAdam (1756-1836)

    klemtoon op de laatste lettergreep

    zie ook wegcode

    Volg de macadam tot aan het rood licht en ga daar rechtsaf een kasseibaantje in.

    Hij woont langs de makkadam voor de bakker. (Cricri, 14 febr. 2011)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 19 Sep 2023 07:11
    8 reactie(s)

    #12221

    koersschoentjes
    (de ~ (m.) meervoud)

    speciale schoenen voor te koersen
    AN: wielrenschoenen, raceschoenen

    Tippelend op zijn koersschoentjes, inclusief plaatjes, nam hij zijn plaats in op ‘The Esplanade’, met zicht op de kabbelende zee van Port Philip. (Het Nieuwsblad)

    Ratelende kettingen, koersschoentjes die in en uit pedalen klikken, begroetingen, conversaties, een bulderlach, de rust en de stilte is ruw doorprikt. (Cycling Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 18 Sep 2023 21:38
    0 reactie(s)

    #12222

    koersschoentjes
    (de ~ (m.) meervoud)

    speciale schoenen voor te (koersen)
    AN: wielrenschoenen, raceschoenen

    Tippelend op zijn koersschoentjes, inclusief plaatjes, nam hij zijn plaats in op ‘The Esplanade’, met zicht op de kabbelende zee van Port Philip. (Het Nieuwsblad)

    Ratelende kettingen, koersschoentjes die in en uit pedalen klikken, begroetingen, conversaties, een bulderlach, de rust en de stilte is ruw doorprikt. (Cycling Vlaanderen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 18 Sep 2023 21:32
    0 reactie(s)

    #12223

    doorkleuteren
    (ww)

    een jaar langer in de kleuterklas blijven, eerder dan naar het eerste schooljaar over te gaan.

    gehoord op het VRT nieuws

    een aantal ouders werd door de school aangeraden dat hun kind beter nog een jaartje zou doorkleuteren.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Basler biker op 18 Sep 2023 19:09
    3 reactie(s)

    #12224

    toneelmaatschappij
    (zn. v.; ~en)

    toneelvereniging

    vnw: toneelgezelschap

    zie ook maatschappij

    Waren er gewichtige plannen te smeden, dan hokten wij samen aan de poort van de hovenier, spraken allerlei grappen af, stichtten een repenclub of een toneelmaatschappij en troffen er aanstalten voor lange wandelingen. (Hoe ik verteller werd – Felix Timmermans: seniorennet.be)

    Toen op zeker ogenblik over toneel gesproken werd, stelde iemand voor zelf een toneelmaatschappij op te richten. (trouwenmoedherent.be)

    De toneelmaatschappij Mater brengt in De Kantschool op het Matersplein het toneelstuk ‘De slappe der wet’. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Sep 2023 09:53
    0 reactie(s)

    #12225

    muziekmaatschappij
    (zn. v.; ~en)

    muziekvereniging

    vnw maatschappij: in België ook vereniging: muziek-maatschappij

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal Gangbaarheid: 5 Vlaamsheid: 4

    zie ook maatschappij

    Koninklijke Muziekmaatschappij ‘Moed en volharding’ Denderhoutem
    De harmonie bestaat uit een 60-tal muzikanten waarin alle klankkleuren en instrumenten vertegenwoordigd zijn. De huidige dirigent, Cary De Clercq, heeft de taak om de harmonie naar nieuwe muzikale hoogtepunten te leiden en de sfeer hoog te houden. (haaltert.be)

    1944 was het jaar van de bevrijding en dit moest natuurlijk gevierd worden. Om te feesten en te vieren is er een muziekmaatschappij nodig. (knaveldegem.be)

    Het is weinigen gegeven om 65 jaar actief lid te zijn van een muziekmaatschappij. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Sep 2023 09:46
    0 reactie(s)

    #12226

    muziekmaatschappij
    (zn. v.; ~en)

    muziekvereniging

    vnw maatschappij: in België ook vereniging: muziek-maatschappij

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal Gangbaarheid: 5 Vlaamsheid: 4

    Koninklijke Muziekmaatschappij ‘Moed en volharding’ Denderhoutem
    De harmonie bestaat uit een 60-tal muzikanten waarin alle klankkleuren en instrumenten vertegenwoordigd zijn. De huidige dirigent, Cary De Clercq, heeft de taak om de harmonie naar nieuwe muzikale hoogtepunten te leiden en de sfeer hoog te houden. (haaltert.be)

    1944 was het jaar van de bevrijding en dit moest natuurlijk gevierd worden. Om te feesten en te vieren is er een muziekmaatschappij nodig. (knaveldegem.be)

    Het is weinigen gegeven om 65 jaar actief lid te zijn van een muziekmaatschappij. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Sep 2023 09:46
    0 reactie(s)

    #12227

    maatschappij
    (zn. v.; ~en)

    vnw: in België ook vereniging: muziek-maatschappij

    zie muziekmaatschappij, toneelmaatschappij

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Sep 2023 09:40
    0 reactie(s)

    #12228

    maatschappelijke zetel
    (zn. m., ~s)

    hoofdkantoor van een bedrijf of instelling

    vnw: hoofdkantoor

    Van Dale 1995: (in Belg., gallicisme)

    zie ook zetel; bedrijfszetel

    “De administratieve zetel stemt niet noodzakelijk overeen met de maatschappelijke zetel die in de oprichtingsakte van de vennootschap (statuten) wordt genoemd, maar kan ook op hetzelfde adres gelegen zijn.” (dekamer.be)

    Die postorderbedrijven hebben dikwijls hun maatschappelijke zetel in het buitenland zodat ze lang buiten schot blijven van het gerecht.

    “Elke vennootschap moet een maatschappelijke zetel hebben. De plaats van de zetel zal bepalend zijn voor de taal van de statuten van de vennootschap.” (notaris.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 18 Sep 2023 09:26
    1 reactie(s)

    #12229

    Jaartallenleven van Leuven

    zie Jaartallen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Sep 2023 12:49
    0 reactie(s)

    #12230

    Jaartallen
    (Leuvens begrip)

    Groepen Leuvense mannen die vanaf hun veertigste tot hun vijftigste regelmatig samenkomen en feesten, evenementen en ceremonies organiseren. Ook wel Mannen van het jaar (19..) genoemd. Elke groep heeft ook een marraine, een soort peetmoeder.
    Na hun vijftigste gaan ze behoren tot de Abrahams der Jaartallen.
    Sinds 2011 als Immaterieel Werelderfgoed op de UNESCO-lijst.

    ook: mannen van het jaar; Jaartallenleven van Leuven; Jaartallen van Leuven

    Wij zijn een vriendenkring, in de traditie van de “Jaartallen van Leuven”, bestaande uit mannen geboren in 1973.

    Ons Jaartal (het 135ste van Leuven), werd gesticht op vrijdag 9 maart 2012 en maakt deel uit van het “Verbond der Jaartallen van Leuven”. (mannenvan73.be)

    De ballon heeft dertig jaar op het Hooverplein gestaan. Hij staat symbool voor de Mannen van het Jaar, een typisch Leuvens fenomeen en uithangbord van het verenigingsleven. (vrt.be)

    Het Jaartallenleven van Leuven is een uitvoerig overgangsritueel om de 50ste verjaardag te vieren. Mannen met hetzelfde geboortejaar verenigen zich vanaf hun veertigste levensjaar. Vanaf dan organiseren ze als groep tien jaar lang verschillende activiteiten om uiteindelijk hun 50ste verjaardag samen te vieren. Elk jaartal heeft meestal een eigen kostuum, eigen schild, eigen vlag om zich te onderscheiden. (unesco-vlaanderen.be)

    Regio Leuven
    Bewerking door Georges Grootjans op 17 Sep 2023 12:49
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.