Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
kramakkelijk; kramakkig ; gammel
vnw: kramakkelig, kramakkig: krakkemikkig, versleten, bouwvallig, vervallen
Van Dale 2016 online: BE
ethische-perspectieven.be: De architecturale strakheid van het modernisme moet in dit beeld van de onderneming wijken voor een wat kramakkelig buitenhuisje met beslagen ramen, …
kramakkelijk; kramakkelig ; gammel
vnw: kramakkelig, kramakkig: krakkemikkig, versleten, bouwvallig, vervallen
VD2016 online: BE, niet algemeen
‘Alstublieft mevrouw, neemt u deze bril toch mee. Ik vraag u er geen geld voor, dat ware bespottelijk voor zo’n kramakkig ding.’ (Slagerszoon met brilletje – Tom Lanoye)
1) kwaad worden, uitvliegen
2) in gang schieten, voluit aan iets beginnen
vnw: uit zijn krammen schieten: erg kwaad worden of erg actief worden, in actie komen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, alg.
1) Hij is uit zijn krammen geschoten, toen hij hoorde dat zijn aandelen niets meer waard waren.
Kandidate X-Factor schiet uit haar krammen na afwijzing (knack.be)
2) Clark schoot uit zijn krammen met twee lay-ups, een steal en een dunk en Okapi was aan de rust (39-33) zijn riante bonus kwijt. (nieuwsblad.be)
SN/NL: stoffig
bedekt of vol met stof
‘k Ga de kas nog ne keêr moeten afkuisen, z’is weeral zô stofferig.
De zolder riekt muf en stofferig.
compleet geschift zijn
< etymologie bij deur, zo zot als een ~
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Die van ons is echt zo zot als een achterdeur
Daarnaast is het een obscene karaktermoord, want eigenlijk liet de journalist uw tegenstanders in de partij zeggen dat u een hysterisch wijf bent dat zo zot is als een achterdeur – iets wat Nigel Williams letterlijk zei op Twitter, maar een comedian mag dat. (demorgen.be)
Mensen die zoiets geloven zijn nog zotter dan een scheve achterdeur. (Mark Elchardus – demorgen.be)
In Amerika zijn niet alleen de Republikeinen zo zot als een achterdeur (Mark Coenen – De Morgen)
vnw: kraslot
Ik kocht vb vandaag een krablot en won (ok het was maar 2,5 euro maar toch ! ) (seniorennet.be)
Bij elke aankoop krijg je een krablot waarmee je kans maakt op een waardebon van 25 euro of een Luxebox Grand Réserve de Chimay. (nieuwsblad.be)
Maandagochtend en de krabloten van de Nationale Loterij zijn in de plaatselijke krantenwinkel al uitverkocht. (demorgen.be)
knoeier, iemand die er niet veel van terecht brengt
vnw: knoeier, prutser, beunhaas
Van Dale 2016 online: BE
Wat is me dat toch voor ne krabber, zo stuntelen.
" Na veel overleg omtrent de naamkeuze, liet Lea Ghijsbrechts ontvallen dat het toch allemaal maar krabbers waren en tot weinig in staat. Hiermee was de naam van onze toekomstige club “FC KRABBERS“ geboren." (fckrabbers.be)
> andere betekenis van krabber
leidingwater, water, lopend ~, stadswater
vnw: leidingwater, kraanwater
NL: kraanwater
schertsend: château-la-pompe
zie ook drinkbaar water
vgl. moedertjesdag, vadertjesdag
Ik drink altijd kraantjeswater.
heel erg netjes, kraakhelder
zie ook: delikaat en kraakproper
vnw: kraakzindelijk, kraakhelder
Bij Marie is het kraaknet, je kan er van de vloer eten.
wevelgem.be: Dienstenchequebedrijf KRAAKNET
Kraaknet
Nu ben ik zuiver op de graat
’k Heb alles clean, alles op rij
Niet met een wip horizontaal
Alles omhoog, steeds verticaal
enz.
Wim De Craene
standaard.be: Zoroos houden stad kraaknet
deredactie.be: Voor jonge ouders is het elke dag een heuse onderneming om de woning kraaknet te houden,
persoonsnaam voor een zoon van een nonkel of tante
In Vlaanderen is een ‘neef’ een kind van een broer of zuster
vnw: neef, zoon van iemands oom of tante
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij kozijn: Uit frans cousin. In het Noorden verouderd, in het Zuiden nog algemeen in gebruik.
Van Dale 2018: kozijn
1599 < Frans cousin
BE; spreektaal neef, kind van iemands oom of tante
prov. Antw. ook kozze
zie ook verzamellemma mensen
Mijn kozijn lijkt gelijk twee druppels water op mijn nonkel.
Natuurlijk ken ik hem, hij is ne kozijn van mij. Hij is de zoon van mijn tante Louise.
> andere betekenis van kozijn
Open veld, buiten het dorp.
Ook dikwijls in plaats-, straat- en familienamen gebruikty
vnw: akkergrond, bouwland
Van Dale 2005: kouter
(1210-1240) <Oud-Frans cou(l)ture
1. (gewestelijk) bouwland, akker
Van Dale 2017 online: BE: vruchtbaar akkerland
ook in Oost-Vlaanderen
Ik ben gisteren zonder licht door de kouters naar huis gewandeld.
De legendarische Guldensporenslag van 1302, waar onze gilden aangevoerd door de Gildemeesters Jan Breydel en Pieter de Coninck het opnamen tegen de Franse ridders van Filips de Scone en zijn gouverneur Jacques de Chatillon op de Groeningenkouter te Kortrijk. (telenet.be)
Asse overweegt om de vier straten in de toekomstige verkaveling langs de Bergestraat en de Kruiskouter namen te geven met een duidelijk Vlaamse inslag. De voorstellen die op tafel liggen zijn Guldensporenstraat, 11-julistraat, Groeningenkouter en Vlamingenstraat. (nieuwsblad.be)
praten, spreken, een babbeltje doen
Van Dale 2005:
1. (gewestelijk) praten, spreken
2. (literaire taal) informeel en gezellig met elkaar praten
synoniem: babbelen, keuvelen
zie ook koeten, schone koeten
regio W.Vl. en westelijk O.Vl.
Sinds den tv zijn intrede deed, zitten de mensen ’s avonds niet meer te kouten op een stoel voor de deur.
NL: maillot
vnw: panty, maillot
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
wikipedia: Een maillot (Nederland) of een kousenbroek/broekkousen (Vlaanderen) is een nauw aansluitend kledingstuk dat bestaat uit lange kousen en een broekje aaneen.
zie ook verzamellemma kledij
Tijdens het skiën draag ik een kousenbroek onder mijn skipak.
het koud hebben, ook kou(d) krijgen
analoog warm hebben, krijgen
vnw: kou hebben: het koud hebben, kou lijden
< Frans: avoir froid
Taaladvies.net: Het is niet duidelijk of we ‘ik heb kou(d)’ tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval ik heb ‘het’ koud.
Van Dale: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
Ik heb kou, doet ’t raam eens dicht.
Als ge kou krijgt, moet ge een trui aandoen.
student die op kot verblijft
zie ook verzamellemma koterij
Als ge nog een kot zoekt, kijkt dan eens op www.kotstudent.com
hospita die studentenkamers verhuurt
zie ook verzamellemma koterij
Toen ik op kot zat had ik gelukkig een ruimdenkende kotmadam.
(Kleine) gebouwen bij (meestal achter) een huis, zoals schuur, duivenkot, wasruimte, buitentoilet …
vnw: koterijen (mv.): geïmproviseerde bijgebouwtjes, schuurtjes achter een woning
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale online 2017: BE;
ongunstig; voornamelijk meervoud
1. verzameling onaanzienlijke huisjes
2. de bijgebouwtjes naast een huis of hoeve
zie ook schrijf- en uitspraakvariant koterie
zie ook Vlaamse koterij
We wonen in een oud boerderijtje met veel koterij achter de woning.
“U weze dus gewaarschuwd, Nederlandse lezers: de zetel van mijn grootmoeder zal nooit een fauteuil worden, en de koterij van mijn grootvader nooit een aanbouw.” (Ann De Craemer DM 30/05/14)
De wereldberoemde Nederlandse architect Rem Koolhaas werkt aan een boek over België. Nee, niet over de Belgische koterijen en fermettes. Over de kunst van het compromis, want daar zijn Belgische politici jarenlang meesters in geweest, vindt Koolhaas. (deredactie.be)
“Breek de koterij onverwijld af”: nieuw toeristisch onthaalgebouw aan het Steen in Antwerpen oogst bergen kritiek (vrt.be)
> andere betekenis van koterij
iemand die kotert (koteren); peuteraar; oppoker
ook fig.
Al die jaren bleef hij ook in de SP met een gekrijte keu rondlopen. Als loyaal partijspeler, zeker, maar soms ook als lastige koteraar. (knack.be)
Seg koteraar, stopt eens met heel den tijd in uw neus te zitten pulken. We zijn aan ’t eten hé.
poken, peuteren
vnw: porren, peuteren, poken
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
provincie Antwerpen en Hageland: keuteren
West-Vlaanderen: kotteren
vgl. koteraar
De jongens zitten met een stok in het vuur te koteren.
Koter zo niet in je neus.
> andere betekenis van koteren
verhuurster van een of meerdere studentenkoten
zie ook kotbaas
vnw: hospita
“Die dag kwam een duister kantje bij hem boven en bedreigde hij de kotbazin met een wapen”, aldus de procureur. (hln.be)
Hier en daar kom je ze tegen in pakweg Leuven of Gent: affiches voor studentenkoten met de boodschap “enkel voor meisjes”. Sven Pichal van “De inspecteur” belde het nummer op een van die bordjes en kwam terecht bij een Leuvense kotbazin die zich van geen kwaad bewust was. (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
