Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is
kortweg ook mei
SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)
zie ook de mei steken
Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)
Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)
Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)
vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is
SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)
zie ook de mei steken
Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)
Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)
Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)
een meiboom plaatsen op het dak of gebinte van een gebouw in aanbouw
Wanneer de metselaar de laatste steen had gelegd en de houten constructie voor het dak af was, werd de mei gestoken. (nieuwsblad.be)Om dit te vieren en als dank voor het geleverde werk werd met aannemer en architect naar oud Vlaams gebruik ‘de mei gestoken’. (facebook.be)
Gisteren werd de mei gestoken aan het Zomerhuis. Een oude traditie die voorspoed moet brengen. (instagram)
Ze waren gewoon gelukkig met dat huis, en ze staken de mei, toen het af was. (advn.be)
gemeente aan de taalgrens of in de Brusselse rand waar taalminderheden zgn. ‘(taal)faciliteiten’ genieten
> Frans: commune à facilités
zie ook: taalfaciliteiten
vgl.: taalstrijd in België
In het Vlaamse gewest zijn er 6 taalgrensgemeenten (Mesen, Spiere-Helkijn, Ronse, Bever, Herstappe en Voeren) en 6 randgemeenten rond Brussel (Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem) met faciliteiten voor Franstaligen. In de faciliteitengemeenten gelden bijzondere voorschriften die garanderen dat Franstaligen met de overheid in het Frans kunnen communiceren als ze dat willen. (www.spiere-helkijn.be)
Bever “kan niet zelfstandig blijven functioneren”, maar als faciliteitengemeente is fusie geen optie (vrt.be)
letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)
zie ook: statuut, nepstatuut enzoverder
Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)
De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)
Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)
Noteer dat de VGC deze boete ook kan vermijden door te statutariseren. (hetacv.be)
Is de overheid verplicht de contractuele personeelsleden van het administratief en logistiek kader die behoren tot groep X en die geslaagd en batig gerangschikt zijn in de algemene proef, (functioneel) te statutariseren? (acodonline.be)
In de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement werd de minister-president ondervraagd over de statutarisering van contractuelen in lokale besturen. (openvldbrussel.be)
Daarnaast werden de contractuelen die laureaat zijn van een vergelijkend examen prioritair gestatutariseerd, waardoor de kennis binnen de justitiehuizen kan worden gevaloriseerd. (senate.be)
letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)
zie ook: statuut, nepstatuut enzoverder
Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)
De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)
Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)
vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is
SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)
Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)
Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)
Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)
Het planten van de Meyboom (of Meiboom) op de hoek van de Broekstraat en de Zandstraat is een oude folkloristische traditie in Brussel. Voorafgaand aan het eigenlijke planten is er een stoet met reuzenpoppen die worden begeleid wordt door gardevils; poepedroegers dragen de reuzen en buumdroegers dragen de boom. Merkwaardig is dat de meiboom op 9 augustus geplant wordt, voor vijf uur ’s namiddags.
Klik op de afbeelding
Gedenksteen
vgl. meiboom
“Het gebruik van de Meyboom (of Meiboom) gaat terug op enkele middeleeuwse legendes en vond voor het eerst plaats in 1213. De Brusselaars plantten toen hun Meyboom of vreugdeboom om de overwinning op de Leuvenaars te herdenken.” (http://www.brussel.be/)
meevaller, geluk
vnw:
•meevaller, buitenkansje
•geluk: veel/weinig meeval hebben
meeval hebben, meeval kennen, meeval genieten, …
VD2017 online: BE
De politie nam de brandstichting ernstig, maar had meeval in de zoektocht naar de dader. (hln.be)
Heylen tipte een schot van Naets in hoekschop en had meeval toen het leer bij een poging van Selmanoski via de paal in zijn handen terecht kwam. (gva.be)
Al moeten we wel toegeven dat we ook een enorme meeval hebben gekend met het uitstekende weer. (eventnews.be)
Indien we dus het geluk of meeval kennen rasduiven te bezitten dan zullen we beginnen me deze op zij te plaatsen. (pipa.be)
Een gelukstreffer ongetwijfeld, maar Dilbeek mag ook eens wat meeval genieten. (nieuwsblad.be)
oude vrouw, mee, grootmoeder(tje)
vnw:
•oma, grootmoeder
•oude vrouw
Mijn meetje die had thuis als wc, een gebouwtje in de tuin, met een plank met een rond gat erin (straaschenders.be)
We kijken vandaag naar onze eigen toekomst want we spelen vandaag het oude meetjes spel. Jullie mogen je vandaag zo goed mogelijk verkleden in een oud meetje! (meisjesscoutslichtervelde.be)
aankomststreep, aankomstlijn, finish, eindmeet
vnw: in België meestal voor: eindstreep, finish
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
Van Dale: meet (de meten)
(sport) merk, streep vanwaar men werpen enz. of tot waar men lopen moet
Onze favoriete renner ging als eerste over de meet.
> andere betekenis van meet
herenhuis
vnw: herenhuis, groot huis
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
< Frans maison de maître
Enkele prachtige meesterwoningen in de Hertogsstraat in Brussel.
Neoclassicistische meesterwoning uit de tweede helft van de 19de eeuw; gelegen in beboomde tuin met ijzeren hek aan straatzijde. (onroerenderfgoed.be)
In 2009 was de opening van het monumentale stadsmuseum Le Grand Curtius, in een voormalige meesterwoning aan de oever van de Maas (demorgen.be)
herenhuis
vnw: herenhuis, groot huis
< Frans maison de maître
Enkele prachtige meesterwoningen in de Hertogsstraat in Brussel.
Neoclassicistische meesterwoning uit de tweede helft van de 19de eeuw; gelegen in beboomde tuin met ijzeren hek aan straatzijde. (onroerenderfgoed.be)
In 2009 was de opening van het monumentale stadsmuseum Le Grand Curtius, in een voormalige meesterwoning aan de oever van de Maas (demorgen.be)
Meestergast is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn ploegbaas en voorman. Een ploegbaas, voorman of meestergast is een ‘opzichter over een ploeg arbeiders’. (vlaanderen.be/team-taaladvies)
vnw: meesterknecht, ploegbaas
Toen hij benoemd werd tot meestergast kreeg hij een bediendecontract.
De 2 pesters, een ploegbaas en een meestergast, werden ontslagen zonder vergoeding of opzegtermijn. (vrt.be)
Mijn vader werkte als meestergast bij de spoorwegen en van zijn inkomen leefde en studeerde een gezin van vier zonen. (demorgen.be)
ploegbaas
vnw: meesterknecht, ploegbaas
Toen hij benoemd werd tot meestergast kreeg hij een bediendecontract.
het kan beginnen, het gaat losbarsten
zie ook: dans, de ~ leiden
De Antwerpenaar verwacht dat de dans geopend wordt, maar verwacht dat aan de onderhandelingstafel. (Nieuwsblad)
Het is een vreemd gevoel. Het lijkt alsof ik het bal moet verlaten met dezelfde mensen als met wie ik de dans geopend heb. (DM)
“Het is een traditie in Beringen dat de jeugddienst van de stad een fuif organiseert in de vroege ochtend. Om 5u30 werd de dans geopend in het jeugdhuis van Beverlo. Wat West- en Oost-Vlamingen en Vlaams-Brabanders ‘Honderd Dagen’ noemen, heet in Limburg en in Antwerpen Chrysostomos.” (Belang van Limburg)
vnw: in België ook: onderwijzeres
Nog in gebruik? Waar?
Tante Begijntje zag de twee meisjes gaarne: zij waren zoo stil en zedig, zegde zij, en dat was waar, vooral Serafine: die was meesteres in de zondagschool. (Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap – dbnl.org)
‘Zuster Johanna, die hier al zoo lang meesteres in de school is!’ herhaalde Reine als voor zich zelve. (Een dure eed – Virginie Loveling)
bij de docteur (dokteur) gaan, herhaaldelijk
vnw:
•geneeskundig behandelen
-aan het meesteren zijn: aan het kwakzalven zijn
•zich geneeskundig laten behandelen
Antwerpen: doktoren
zie ook: mismeesteren
’k ben nu veranderd van docteur, ik meester nu bij Dr De Beul.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.