Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11561

    statutariseren
    (ww. statutariseren, gestatutariseerd )

    letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)

    zie ook: statutarisering, statuut, nepstatuut enzoverder
    zie ook reacties

    Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)

    De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)

    Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)

    Noteer dat de VGC deze boete ook kan vermijden door te statutariseren. (hetacv.be)

    Is de overheid verplicht de contractuele personeelsleden van het administratief en logistiek kader die behoren tot groep X en die geslaagd en batig gerangschikt zijn in de algemene proef, (functioneel) te statutariseren? (acodonline.be)

    In de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement werd de minister-president ondervraagd over de statutarisering van contractuelen in lokale besturen. (openvldbrussel.be)

    Daarnaast werden de contractuelen die laureaat zijn van een vergelijkend examen prioritair gestatutariseerd, waardoor de kennis binnen de justitiehuizen kan worden gevaloriseerd. (senate.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 09 Nov 2023 12:05
    5 reactie(s)

    #11562

    mei
    (zn. m.)

    meiboom; groene tak (of boompje) die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is

    zie ook de mei steken

    Naar aloude traditie zetten we ‘de mei’ op het dak als we het hoogste punt van de woning bereikt hebben. (lapeirre.be)

    Renovatie Sint-Baafshuis nadert eindpunt: “mei op het dak gestoken” (hln.be)

    De aannemers hebben de “mei” op het dak gezet en dan weet je wel als bouwheer hoe laat het is: trakteren! (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:35
    0 reactie(s)

    #11563

    de mei steken
    (uitdr.)

    een meiboom plaatsen op het dak of gebinte van een gebouw in aanbouw

    vnw

    zie ook mei

    Wanneer de metselaar de laatste steen had gelegd en de houten constructie voor het dak af was, werd de mei gestoken. (nieuwsblad.be)

    Om dit te vieren en als dank voor het geleverde werk werd met aannemer en architect naar oud Vlaams gebruik ‘de mei gestoken’. (facebook.be)

    Gisteren werd de mei gestoken aan het Zomerhuis. Een oude traditie die voorspoed moet brengen. (instagram)

    Ze waren gewoon gelukkig met dat huis, en ze staken de mei, toen het af was. (advn.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:34
    5 reactie(s)

    #11564

    mei
    (zn. m.)

    meiboom; groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is

    zie ook de mei steken

    Naar aloude traditie zetten we ‘de mei’ op het dak als we het hoogste punt van de woning bereikt hebben. (lapeirre.be)

    Renovatie Sint-Baafshuis nadert eindpunt: “mei op het dak gestoken” (hln.be)

    De aannemers hebben de “mei” op het dak gezet en dan weet je wel als bouwheer hoe laat het is: trakteren! (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:34
    0 reactie(s)

    #11565

    meiboom
    (zn. m.; ~bomen)

    vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is

    kortweg ook mei

    SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)

    zie ook de mei steken

    Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)

    Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)

    Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:31
    0 reactie(s)

    #11566

    steken, de mei ~

    zie de mei steken

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:29
    0 reactie(s)

    #11567

    mei, de ~ steken

    zie de mei steken

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:29
    0 reactie(s)

    #11568

    meiboom
    (zn. m.; ~bomen)

    vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is

    SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)

    zie ook de mei steken

    Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)

    Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)

    Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:28
    0 reactie(s)

    #11569

    de mei steken
    (uitdr.)

    een meiboom plaatsen op het dak of gebinte van een gebouw in aanbouw

    vnw

    Wanneer de metselaar de laatste steen had gelegd en de houten constructie voor het dak af was, werd de mei gestoken. (nieuwsblad.be)

    Om dit te vieren en als dank voor het geleverde werk werd met aannemer en architect naar oud Vlaams gebruik ‘de mei gestoken’. (facebook.be)

    Gisteren werd de mei gestoken aan het Zomerhuis. Een oude traditie die voorspoed moet brengen. (instagram)

    Ze waren gewoon gelukkig met dat huis, en ze staken de mei, toen het af was. (advn.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:28
    5 reactie(s)

    #11570

    faciliteitengemeente
    (de ~ (v.), ~s of ~n)

    gemeente aan de taalgrens of in de Brusselse rand waar taalminderheden zgn. ‘(taal)faciliteiten’ genieten

    vnw

    > Frans: commune à facilités

    zie ook: taalfaciliteiten
    vgl.: taalstrijd in België

    In het Vlaamse gewest zijn er 6 taalgrensgemeenten (Mesen, Spiere-Helkijn, Ronse, Bever, Herstappe en Voeren) en 6 randgemeenten rond Brussel (Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem) met faciliteiten voor Franstaligen. In de faciliteitengemeenten gelden bijzondere voorschriften die garanderen dat Franstaligen met de overheid in het Frans kunnen communiceren als ze dat willen. (www.spiere-helkijn.be)

    Bever “kan niet zelfstandig blijven functioneren”, maar als faciliteitengemeente is fusie geen optie (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:20
    2 reactie(s)

    #11571

    statutariseren
    (ww. statutariseerde, gestatutariseerd )

    letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)

    zie ook: statuut, nepstatuut enzoverder

    Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)

    De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)

    Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)

    Noteer dat de VGC deze boete ook kan vermijden door te statutariseren. (hetacv.be)

    Is de overheid verplicht de contractuele personeelsleden van het administratief en logistiek kader die behoren tot groep X en die geslaagd en batig gerangschikt zijn in de algemene proef, (functioneel) te statutariseren? (acodonline.be)

    In de Commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement werd de minister-president ondervraagd over de statutarisering van contractuelen in lokale besturen. (openvldbrussel.be)

    Daarnaast werden de contractuelen die laureaat zijn van een vergelijkend examen prioritair gestatutariseerd, waardoor de kennis binnen de justitiehuizen kan worden gevaloriseerd. (senate.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2023 09:00
    5 reactie(s)

    #11572

    statutariseren
    (ww. statutariseerde, gestatutariseerd )

    letterlijk: het tot statuut maken, vastleggen – in de ambtenarij gebruikte term voor ‘vast dienstverband aangaan’. (niet in VD)

    zie ook: statuut, nepstatuut enzoverder

    Om aantrekkelijk te zijn als werkgever van de stad Gent zijn we van plan om ons personeel verder te ‘statutariseren’. (Nieuwsblad)

    De vakorganisaties herinneren eraan dat de tweede pensioenpijler werd ingevoerd nadat in 2009 beslist werd om niet meer te statutariseren. (HLN)

    Goed nieuws voor 800 ambtenaren die meer dan twaalf jaar in dienst zijn bij de Stad Gent. Zij worden ‘gestatutariseerd’, vast benoemd in de volksmond. (HLN)

    Regio Gent
    Bewerking door Gene Zever op 08 Nov 2023 17:07
    5 reactie(s)

    #11573

    meiboom
    (zn. m.; ~bomen)

    vnw: groene tak die men op een nieuw gebouw plaatst als het gebinte klaar is

    SN-betekenis meiboom: een versierde paal of boom die men plant op 30 april of 1 mei maar soms ook rond Pinksteren of tijdens het Midzomerfeest (wiktionary.org/wiki/meiboom)

    Na enkele maanden is de ruwbouw al klaar, en werd traditioneel de meiboom op het dak gezet. (hln.be)

    Meiboom op dak van nieuw ontmoetingscentrum in Knesselare (nieuwsblad.be)

    Weet iemand iets meer over het steken van de meiboom op het hoogste punt van de ruwbouw ? Het zou een gebruik zijn dat al stand houdt sinds de middeleeuwen. Het zou symbool staan voor voorspoed en vruchtbaarheid voor de bewoners van het huis. (bouwinfo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Nov 2023 10:14
    0 reactie(s)

    #11574

    Meyboom
    (de ~, man. zelfst. nw geen mv)

    Het planten van de Meyboom (of Meiboom) op de hoek van de Broekstraat en de Zandstraat is een oude folkloristische traditie in Brussel. Voorafgaand aan het eigenlijke planten is er een stoet met reuzenpoppen die worden begeleid wordt door gardevils; poepedroegers dragen de reuzen en buumdroegers dragen de boom. Merkwaardig is dat de meiboom op 9 augustus geplant wordt, voor vijf uur ’s namiddags.

    Klik op de afbeelding
    Bruxelles rue du Meiboom 1001
    Gedenksteen

    vgl. meiboom

    “Het gebruik van de Meyboom (of Meiboom) gaat terug op enkele middeleeuwse legendes en vond voor het eerst plaats in 1213. De Brusselaars plantten toen hun Meyboom of vreugdeboom om de overwinning op de Leuvenaars te herdenken.” (http://www.brussel.be/)

    Regio Brussel
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Nov 2023 10:09
    0 reactie(s)

    #11575

    meeval
    (zn. m.; ~len)

    meevaller, geluk

    vnw:
    •meevaller, buitenkansje
    •geluk: veel/weinig meeval hebben

    meeval hebben, meeval kennen, meeval genieten, …

    VD2017 online: BE

    De politie nam de brandstichting ernstig, maar had meeval in de zoektocht naar de dader. (hln.be)

    Heylen tipte een schot van Naets in hoekschop en had meeval toen het leer bij een poging van Selmanoski via de paal in zijn handen terecht kwam. (gva.be)

    Al moeten we wel toegeven dat we ook een enorme meeval hebben gekend met het uitstekende weer. (eventnews.be)

    Indien we dus het geluk of meeval kennen rasduiven te bezitten dan zullen we beginnen me deze op zij te plaatsen. (pipa.be)

    Een gelukstreffer ongetwijfeld, maar Dilbeek mag ook eens wat meeval genieten. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Nov 2023 10:06
    0 reactie(s)

    #11576

    meetje
    (zn. o.; ~s)

    oude vrouw, mee, grootmoeder(tje)

    vnw:
    •oma, grootmoeder
    •oude vrouw

    Mijn meetje die had thuis als wc, een gebouwtje in de tuin, met een plank met een rond gat erin (straaschenders.be)

    We kijken vandaag naar onze eigen toekomst want we spelen vandaag het oude meetjes spel. Jullie mogen je vandaag zo goed mogelijk verkleden in een oud meetje! (meisjesscoutslichtervelde.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Nov 2023 09:31
    0 reactie(s)

    #11577

    meet
    (de ~ (v.), -en)

    aankomststreep, aankomstlijn, finish, eindmeet

    vnw: in België meestal voor: eindstreep, finish

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    Van Dale: meet (de meten)
    (sport) merk, streep vanwaar men werpen enz. of tot waar men lopen moet

    Onze favoriete renner ging als eerste over de meet.

    > andere betekenis van meet

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Nov 2023 09:25
    2 reactie(s)

    #11578

    meesterwoning
    (de ~ (v), ~en)

    herenhuis

    vnw: herenhuis, groot huis

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    < Frans maison de maître

    Enkele prachtige meesterwoningen in de Hertogsstraat in Brussel.

    Neoclassicistische meesterwoning uit de tweede helft van de 19de eeuw; gelegen in beboomde tuin met ijzeren hek aan straatzijde. (onroerenderfgoed.be)

    In 2009 was de opening van het monumentale stadsmuseum Le Grand Curtius, in een voormalige meesterwoning aan de oever van de Maas (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Nov 2023 09:23
    0 reactie(s)

    #11579

    meesterwoning
    (de ~ (v), ~en)

    herenhuis

    vnw: herenhuis, groot huis

    < Frans maison de maître

    Enkele prachtige meesterwoningen in de Hertogsstraat in Brussel.

    Neoclassicistische meesterwoning uit de tweede helft van de 19de eeuw; gelegen in beboomde tuin met ijzeren hek aan straatzijde. (onroerenderfgoed.be)

    In 2009 was de opening van het monumentale stadsmuseum Le Grand Curtius, in een voormalige meesterwoning aan de oever van de Maas (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Nov 2023 09:22
    0 reactie(s)

    #11580

    meestergast
    (de ~ (m.), ~en)

    Meestergast is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn ploegbaas en voorman. Een ploegbaas, voorman of meestergast is een ‘opzichter over een ploeg arbeiders’. (vlaanderen.be/team-taaladvies)

    vnw: meesterknecht, ploegbaas

    Toen hij benoemd werd tot meestergast kreeg hij een bediendecontract.

    De 2 pesters, een ploegbaas en een meestergast, werden ontslagen zonder vergoeding of opzegtermijn. (vrt.be)

    Mijn vader werkte als meestergast bij de spoorwegen en van zijn inkomen leefde en studeerde een gezin van vier zonen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Nov 2023 09:20
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.