Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11501

    kotentekort
    (zn. o.; ~en)

    het tekort aan studentenkoten op de markt

    zie ook kotencrisis; kot

    Het kotentekort mag niet los gezien worden van de algemenere nood aan betaalbare woningen in steden. (demorgen.be)

    Bart Geelen erkent wel dat er een kotentekort is. “In Brussel zijn tussen de 10.000 à 20.000 koten tekort.” (bruzz.be)

    Kotentekort leidt tot hogere huurprijzen (hln.be)

    Al jaren is er een structureel kotentekort in steden als Gent en Brussel. (knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 08:48
    0 reactie(s)

    #11502

    kotencrisis
    (zn. v.; ~sen)

    kotentekort; het systematisch tekort van studentenkoten op de markt

    zie ook kot

    Gent belooft hospitawonen makkelijker te maken om kotencrisis aan te pakken: “Grote huizen nog te weinig benut”. (vrt.be)

    Tegelijk duwt de kotencrisis studenten verder weg uit studentensteden. (demorgen.be)

    Hoe groot is de kotencrisis? En hoe is die ontstaan? (standaard.be)

    In het licht van de ‘kotencrisis’ koopt hij sindsdien het liefst grote nieuwbouwprojecten. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 08:46
    0 reactie(s)

    #11503

    met twee(ën), drie(ën)
    (uitdr.)

    vnw: met twee(ën)/drie(ën)/vier(en) enz. zijn: met zijn tweeën, drieën, vieren enz.

    Om uit te drukken dat een groep uit een bepaald aantal personen bestaat, gebruiken we in het Nederlands verschillende combinaties. De combinaties van het type met z’n tweeën, met ons tweeën en met hun tweeën zijn het meest gangbaar, zowel in Nederland als in België. Daarnaast is ook met twee mogelijk. Die combinatie wordt vooral in België gebruikt. Combinaties als met tweeën* en met ons getweeën* zijn niet correct. (taaladvies)

    zie ook met twee zijn

    Kurt Kenis (27 jaar – bediende bij Van Wezel Autoparts) is van Lummen en rijdt iedere dag naar Tienen. ’We zijn met drieën, vroeger waren we met vieren." (nieuwsblad.be)

    Met vier zijn ze afgezakt naar de Reyerslaan. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:58
    0 reactie(s)

    #11504

    met twee(ën), drie(ën), enz
    (uitdr.)

    vnw: met twee(ën)/drie(ën)/vier(en) enz. zijn: met zijn tweeën, drieën, vieren enz.

    Om uit te drukken dat een groep uit een bepaald aantal personen bestaat, gebruiken we in het Nederlands verschillende combinaties. De combinaties van het type met z’n tweeën, met ons tweeën en met hun tweeën zijn het meest gangbaar, zowel in Nederland als in België. Daarnaast is ook met twee mogelijk. Die combinatie wordt vooral in België gebruikt. Combinaties als met tweeën* en met ons getweeën* zijn niet correct. (taaladvies)

    zie ook met twee zijn

    Kurt Kenis (27 jaar – bediende bij Van Wezel Autoparts) is van Lummen en rijdt iedere dag naar Tienen. ’We zijn met drieën, vroeger waren we met vieren." (nieuwsblad.be)

    Met vier zijn ze afgezakt naar de Reyerslaan. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:56
    0 reactie(s)

    #11505

    met twee(ën), drie(ën), enz.
    (uitdr.)

    vnw: met twee(ën)/drie(ën)/vier(en) enz. zijn: met zijn tweeën, drieën, vieren enz.

    Om uit te drukken dat een groep uit een bepaald aantal personen bestaat, gebruiken we in het Nederlands verschillende combinaties. De combinaties van het type met z’n tweeën, met ons tweeën en met hun tweeën zijn het meest gangbaar, zowel in Nederland als in België. Daarnaast is ook met twee mogelijk. Die combinatie wordt vooral in België gebruikt. Combinaties als met tweeën* en met ons getweeën* zijn niet correct. (taaladvies)

    zie ook met twee zijn

    Kurt Kenis (27 jaar – bediende bij Van Wezel Autoparts) is van Lummen en rijdt iedere dag naar Tienen. ’We zijn met drieën, vroeger waren we met vieren." (nieuwsblad.be)

    Met vier zijn ze afgezakt naar de Reyerslaan. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:56
    0 reactie(s)

    #11506

    met twee(ën), drie(ën)
    (uitdr.)

    vnw: met twee(ën)/drie(ën)/vier(en) enz. zijn: met zijn tweeën, drieën, vieren enz.

    Om uit te drukken dat een groep uit een bepaald aantal personen bestaat, gebruiken we in het Nederlands verschillende combinaties. De combinaties van het type met z’n tweeën, met ons tweeën en met hun tweeën zijn het meest gangbaar, zowel in Nederland als in België. Daarnaast is ook met twee mogelijk. Die combinatie wordt vooral in België gebruikt. Combinaties als met tweeën* en met ons getweeën* zijn niet correct. (taaladvies)

    zie ook met twee zijn

    Kurt Kenis (27 jaar – bediende bij Van Wezel Autoparts) is van Lummen en rijdt iedere dag naar Tienen. ’We zijn met drieën, vroeger waren we met vieren." (nieuwsblad.be)

    Met vier zijn ze afgezakt naar de Reyerslaan. (hbvl.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:56
    0 reactie(s)

    #11507

    gevieren

    met vier tezamen;

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    je kan het ook doen met andere telw.: gezessen,getienen

    zie ook o.a. getweeën; gevijven

    We zijn met ons gevieren naar de kermis geweest en zeggen dat we ons gejeund hebben.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:47
    0 reactie(s)

    #11508

    gevieren

    met vier tezamen;

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    je kan het ook doen met andere telw.: gezessen,getienen

    zie ook o.a. getweeën; gevijven

    We zijn met ons gevieren naar de kermis geweest en zeggen dat we ons gejeund hebben.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:45
    0 reactie(s)

    #11509

    getwee, gedrie, gevier, gevijf, gezes, …
    (telw.)

    tweeën, drieën, vieren, …
    zie ook: getweeën, gedrieën, gevieren, gevijven, …

    bv. ons getwee, hun getwee, zijn getwee
    ook verkleinwoorden mogelijk: ons getweekes, hun gedriekes, …

    Wij met ons getwee tegen hun gedrie, dat moeten we kunnen winnen.

    Ze waren met hun gevier aan het kaarten toen Gerda van de Jean ineens binnenkwam.

    Als we nu eens met ons getweekes, gij en ik, een weekendje naar de Ardennen gaan?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 16 Nov 2023 06:44
    0 reactie(s)

    #11510

    olifant
    (zn. m. -en)

    containerlift, straddle carrier;
    is een machine op vier hoge steunsels die een container als het ware insluit, optilt en naar een ander plaats rijdt;
    wordt ook spinnekop genoemd

    Containermover

    Het drama gebeurde aan kaai 730 MSC Home Terminal. De man bestuurde een kraan om containers te verplaatsen, een straddle carrier of olifant zoals de havenarbeiders zeggen. Door de val liep hij een nek- en rugbreuk op. (hbvl.be)

    Dylan was een aantal jaar bestuurder van kranen in de haven van Antwerpen, meer bepaald van straddle carriers. Die kranen, ook wel “olifanten” genoemd, moeten containers op de kaai sorteren nadat ze door een nog grotere kraan van een schip zijn gehaald. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Nov 2023 12:23
    1 reactie(s)

    #11511

    met
    (voorz.)

    bij

    vnw: met zijn voornaam noemen: bij zijn voornaam

    ook bv:
    met de arm nemen: bij de arm nemen

    De hondeneigenaar, die niet met zijn naam genoemd wil worden, heeft inmiddels bij de politie melding gemaakt van het voorval. (hbvl.be)

    Wij blijven de dichter met zijn voornaam noemen, zoals hijzelf ook deed. (reynaertgenootschap.be)

    Wanneer inspecteur S.VH en aspirant R.R(…) vervolgens beklaagde aan beide zijden met de arm nemen en hem naar buiten begeleiden, verzette beklaagde zich en probeerde hij zich los te rukken. (unia.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Nov 2023 09:19
    0 reactie(s)

    #11512

    belbus
    (de ~ (v.), ~sen)

    vorm van openbaar vervoer op (bv. telefonische) aanvraag en reservatie bij de vervoersmaatschappij De Lijn, in dunbevolkte gebieden zonder regelmatig bustransport

    opm: staat tegenwoordig ongemarkeerd in Van Dale en is ook in .NL in gebruik, maar waarschijnlijk is het begrip toch van Vlaamse komaf.
    Zie ook: nl.wiktionary.org/wiki/belbus:
    In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd “belbus” herkend door:
    89 % van de Nederlanders;
    99 % van de Vlamingen.2

    Klik op de afbeelding
    Belbus

    zie ook verzamellemma wegcode

    Een belbus is een goed initiatief voor mensen die geen persoonlijk vervoer hebben en die te ver van het plaatselijk openbaar vervoer wonen.

    Wie in Scherpenheuvel-Zichem met het openbaar vervoer van de ene naar de andere deelgemeente wil gaan, kan dat op dit moment enkel met de belbus (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Nov 2023 12:28
    0 reactie(s)

    #11513

    spaghettiknoop
    (zn. m.; ~knopen)

    complex verkeersknooppunt met bruggen en op- en afritten

    Woordenboek van Populair Taalgebruik (Marc De Coster): (1990) (sch.) erg gecompliceerd kruispunt van autowegen.

    google 2023: in deze betekenis in .NL slechts beperkt aantal hits en meestal mbt BE

    “Spaghettiknoop” die Brusselse Ring en luchthaven verbindt, ondergaat metamorfose: bekijk virtueel het nieuwe verkeersknooppunt (vrt.be)

    Groen licht voor Ringpark Zuid en herinrichting ‘spaghettiknoop’ in Antwerpen. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Nov 2023 09:50
    0 reactie(s)

    #11514

    waakdrempel
    (de ~ (m.) ~s)

    waterpeil waarbij sterk verhoogde waakzaamheid is geboden en niet-kritieke overstromingen kunnen voorkomen (Waterinfo Vlaanderen)

    Maandag zat ook de Our nog in de alarmfase, maar dat is nu niet meer het geval. Ook in Vlaanderen zijn meerdere waakdrempels nog overschreden. (DM)

    Nieuwe regen maandag zal opnieuw zorgen voor een stijgend waterpeil, met meer (pré)waakdrempels die wellicht zullen worden overschreden. (Nieuwsblad)

    De waakdrempel op de Moervaart ter hoogte van Sinaai en op de Durme in Lokeren is overschreden. Dat is het gevolg van de aanhoudende regen. (HLN)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 14 Nov 2023 09:34
    0 reactie(s)

    #11515

    merk
    (uitdr.)

    merk op, let op

    vnw: let wel, let erop

    Merk de vele persoonlijke schotelantennes om TV te bekijken vanop “zijn” kamer na de dienst. (kamp-vogelsang.be)

    Merk de grote wortelkluit. Deze struik dateert al van 1963. (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Nov 2023 09:23
    0 reactie(s)

    #11516

    merkelijk
    (bijwoord )

    aanmerkelijk, veel

    vnw: in België ook voor: aanzienlijk, aanmerkelijk

    in de Antwerpse Kempen bescheidelijk

    Meisjes die naar een meisjesschool gaan presteren merkelijk beter dan degenen die naar een gemengde school gaan. (vandaag.be)

    Kan je garnaalkroketten zelf maken die merkelijk beter van kwaliteit zijn dan gekochte? (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Nov 2023 09:13
    1 reactie(s)

    #11517

    mercerie
    (zn. v.; ~s of ~ën)

    garenwinkel

    vnw: garen en band, fourniturenzaak

    “Dat ondergoed kunt ge ook in de mercerie van Zoerle-Parwijs kopen en aan uw cadeaubon hadt ge maar eerder moeten denken. En daarmee basta.” (Louis van Dievel – vrt.be)

    “Ik moest hier in Bree mijn tijd vullen en in een gekke bui begon ik dan maar een ‘mercerie’ of handwerkwinkel.’’ (nieuwsblad.be)

    “Het was een mercerie”, herinnert Eddy zich nog. “Allez, zo’n knopen- en ritsenzaak. Alles om te naaien.” (hbvl.be)

    Een mercerie of een fourniturenhandel is een winkel waar je alles vindt van naaigaren, elastiek, gespen, knopen, lint, koorden, paspel, naalden, enz. (degoudennaald.be)

    in de ‘mercerie saint-pierre’ vond ik deze kantjes : ik weet nog niet waar ik ze voor ga gebruiken maar ze krijgen ooit wel een bestemming ! (bloggen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Nov 2023 09:11
    1 reactie(s)

    #11518

    menig
    (bn.)

    vnw: in België ook gebruikt met een meervoud

    opm: Het woord menig(e) wordt altijd gevolgd door een enkelvoudig telbaar zelfstandig naamwoord. (taaladvies)

    Uiteraard hopen wij middels deze vzw menige mensen met een psychische kwetsbaarheid een degelijke dagbesteding te verstrekken. (vzwdestap.be)

    Het hoeft geen betoog dat het de taak van politici is om uit de inmiddels menige voorvallen van agressie tegen bewakingspersoneel van vervoersmaatschappijen de nodige wetgevende conclusies te trekken. (dekamer.be)

    Doch aanstaande en volgende week willen we eerst klaar aantoonen dat het N. S. in menige gevallen de stoffelijke belangen zijner leden verraden heeft. (De Poperinghenaar (1904-1944) | 4 april 1920)

    Al menige jaren hangt, in gietijzeren gotische letters, de volgende zinsnede aan ons façade: ‘Van degenen die niets te zeggen hebben, zijn degenen die zwijgen ons het aangenaamst’. (tijd.be)

    De Stad Aalst heeft al menig jaren een eigen wielerploeg. Vrijdagavond werd de nieuwe samenstelling aan het publiek voorgesteld. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2023 11:04
    0 reactie(s)

    #11519

    menig
    (bn.)

    vnw: in België ook gebruikt met een meervoud

    opm: Het woord menig(e) wordt altijd gevolgd door een enkelvoudig telbaar zelfstandig naamwoord. (taaladvies)

    Uiteraard hopen wij middels deze vzw menige mensen met een psychische kwetsbaarheid een degelijke dagbesteding te verstrekken. (vzwdestap.be)

    Het hoeft geen betoog dat het de taak van politici is
    om uit de inmiddels menige voorvallen van agressie
    tegen bewakingspersoneel van vervoersmaatschappijen de nodige wetgevende conclusies te trekken. (dekamer.be)

    Doch aanstaande en volgende week willen we eerst klaar aantoonen dat het N. S. in menige gevallen de stoffelijke belangen zijner leden verraden heeft. (De Poperinghenaar (1904-1944) | 4 april 1920)

    Al menige jaren hangt, in gietijzeren gotische letters, de volgende zinsnede aan ons façade: ‘Van degenen die niets te zeggen hebben, zijn degenen die zwijgen ons het aangenaamst’. (tijd.be)

    De Stad Aalst heeft al menig jaren een eigen wielerploeg. Vrijdagavond werd de nieuwe samenstelling aan het publiek voorgesteld. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2023 09:15
    0 reactie(s)

    #11520

    menig
    (bn.)

    vnw: in België ook gebruikt met een meervoud

    opm: Het woord menig(e) wordt altijd gevolgd door een enkelvoudig telbaar zelfstandig naamwoord. (taaladvies)

    Uiteraard hopen wij middels deze vzw menige mensen met een psychische kwetsbaarheid een degelijke dagbesteding te verstrekken. (vzwdestap.be)

    Het hoeft geen betoog dat het de taak van politici is
    om uit de inmiddels menige voorvallen van agressie
    tegen bewakingspersoneel van vervoersmaatschappijen de nodige wetgevende conclusies te trekken. (dekamer.be)

    Doch aanstaande en volgende week willen we eerst klaar aantoonen dat het N. S. in menige gevallen de stoffelijke belangen zijner leden verraden heeft. (De Poperinghenaar (1904-1944) | 4 april 1920)

    Al menige jaren hangt, in gietijzeren gotische letters, de volgende zinsnede aan ons façade: ‘Van degenen die niets te zeggen hebben, zijn degenen die zwijgen ons het aangenaamst’. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Nov 2023 09:14
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.