Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
fig.: iemand laten barsten
ook imperatief: barst! loop naar de pomp! ga weg!
meestal in de uitdrukkingen: ze kunnen (allemaal) ontploffen; hij/zij kan ontploffen; dat em/ze ontploft; …
vnw: ze kunnen (allemaal) ontploffen: ze kunnen barsten
Woordenboek van Populair Taalgebruik
MARC DE COSTER (2020-2024): (1977) (Vlaanderen, inf.) (verwensing) (van personen) barsten, naar de pomp lopen: ‘Ze kunnen voor mijn part allemaal ontploffen’. Ook imperatief gebruikt: ‘Ontploft!’ idem als: verrek*. • (Walter de Clerck: Nijhoffs Zuidnederlands Woordenboek. 1981) • Je kunt ontploffen.
Neen, Vos, ik gooi de handdoek in de ring, mij gaan ze niet meer liggen hebben, ik ga met brugpensioen, ze kunnen allemaal ontploffen. (gorki.be)
Gerda: Jean, ’t is altijd hetzelfde lieke met u.
Jean: Ja seg, zaag!
Gerda: Ziedet, er valt met u niet te klappen!
Jean: Ontploft, gij! Ik ga een pint pakken.
Gerda: Vergeet uwe sleutel niet want ik slaap straks als ge zat thuis komt. En durft me niet wakker te maken, e.
gespecialiseerde dienst die zich bezighoudt met het ontmijnen van bommen en granaten en obussen
vnw: (bnl.) mijnopruimingsdienst
DS2015 standaardtaal
Van Dale 1995 (Belg. gallicisme)
zie dovo; ontmijner; ontmijnen
De ontmijningsdienst DOVO wordt nog elke dag opgeroepen om in de Westhoek bommen uit de eerste wereldoorlog te komen opruimen. De boeren ploegen elk jaar nog tot 10 ton oorlogsmunitie naar boven.
Het station is afgesloten, er schijnt een verdacht koffertje gevonden te zijn en de ontmijningsdienst moet eerst komen om dat te onderzoeken.
gespecialiseerde dienst die zich bezighoudt met het ontmijnen van bommen en granaten en obussen
vnw: (bnl.) mijnopruimingsdienst
DS2015 standaardtaal
Van Dale 1995 (Belg. gallicisme)
zie dovo
De ontmijningsdienst DOVO wordt nog elke dag opgeroepen om in de Westhoek bommen uit de eerste wereldoorlog te komen opruimen. De boeren ploegen elk jaar nog tot 10 ton oorlogsmunitie naar boven.
Het station is afgesloten, er schijnt een verdacht koffertje gevonden te zijn en de ontmijningsdienst moet eerst komen om dat te onderzoeken.
(politiek) een politicus die als opdracht heeft te vermijden dat een gespannen situatie uit de hand loopt
(militair) lid van de ontmijningsdienst, die explosieven zoals mijnen onschadelijk maakt
vnw: iemand van de mijnopruimingsdienst
Van Dale 2015 BE: lid van een mijnopruimingsdienst, leenvertaling van Frans démineur
zie ook ontmijnen; dovo; ontmijningsdienst
Over één zaak lijkt iedereen het eens: na Yves Leterme is het aan een Franstalige ontmijner-bemiddelaar-informateur.
(Nieuwsblad.be)
Spoorbonden vragen “ontmijner” om patstelling te doorbreken (DM)
‘Een ontmijner flirt elke dag met de dood’ (Titel HN. 25.08.12)
fig.: moeilijkheden oplossen
opm: de betekenis van mijnen vegen of explosieven opruimen is SN
vnw: in België vaak (fig.): conflictstof wegnemen
Typisch Vlaams: de conflictstof wegnemen, de angel eruit halen: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 4
zie ook ontmijner
Van Dale 1995 (Belg. gallicisme)
De regeringsonderhandelingen hebben een heel klein beetje langer dan normaal geduurd omdat er een paar netelige dossiers ontmijnd moesten worden.
Indien mogelijk, zullen wij trachten om de ons voorgelegde conflictsituaties te ontmijnen en te zoeken naar een oplossing buiten de rechtbank. (advocaten-janssen.be)
mijnen vegen: explosieven opruimen
fig.: moeilijkheden oplossen
vnw: in België vaak (fig.): conflictstof wegnemen
zie ook ontmijner
Van Dale 1995 (Belg. gallicisme)
Het ontmijnen van oorlogsgebieden is een specialiteit van het Belgisch leger.
De regeringsonderhandelingen hebben een heel klein beetje langer dan normaal geduurd omdat er een paar netelige dossiers ontmijnd moesten worden.
(politiek) een politicus die als opdracht heeft te vermijden dat een gespannen situatie uit de hand loopt
(militair) lid van de ontmijningsdienst, die explosieven zoals mijnen onschadelijk maakt
Van Dale 2015 BE: lid van een mijnopruimingsdienst, leenvertaling van Frans démineur
Over één zaak lijkt iedereen het eens: na Yves Leterme is het aan een Franstalige ontmijner-bemiddelaar-informateur.
(Nieuwsblad.be)
Spoorbonden vragen “ontmijner” om patstelling te doorbreken (DM)
‘Een ontmijner flirt elke dag met de dood’ (Titel HN. 25.08.12)
zich van iets of iemand ontdoen
vnw: zich van iemand/iets ontmaken: zich ervan ontdoen, bevrijden, vrijmaken
Zuidnederlands Woordenboek (Walter Declerck – 1981): In de verb. zich van iem.. iets ontmaken, zich ontdoen van, (iets) van de hand doen, wegdoen, zich van iets bevrijden enz.
Hoe men zich van een weerwolf kan ontmaken, (volksverhalenbank.be)
Het staat eveneens vast dat de directies van de ziekenhuizen deze middelen niet (zullen) bewaren en er zich van (zullen) ontmaken. (ordomedic.be)
Hij bereikte met een lange bal Grégoire, die zich fraai van Vanden Borre ontmaakte. (nieuwsblad.be)
te leen krijgen, lenen (van)
vnw:
•van iemand lenen
•uitlenen
Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in België is.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen als het over boeken e.d. gaat, niet algemeen als het over geld gaat
DS2015 standaardtaal (boeken)
zie ook ontlener
Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna NIET teruggebracht worden.
Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)
Onthalen is in de betekenis ‘ontvangen als gast’ standaardtaal in het hele taalgebied als er een positieve of negatieve kwalificatie bij staat. (We zullen haar gastvrij / warm onthalen.)
In België kan onthalen ook zonder die kwalificatie gebruikt worden. Dat gebruik is standaardtaal in België. In Nederland wordt in dat geval ontvangen gebruikt. (De Rode Duivels werden onthaald in het Brusselse stadhuis.)
(Team Taaladvies)
vnw:
•bezoekers ontvangen, verwelkomen
•vluchtelingen opvangen
Zuidnederlands Woordenboek (Walter Declerck – 1981): (Bezoekers, vreemdelingen enz.) ontvangen, verwelkomen, begroeten; (kinderen) opvangen.
Mijn vrienden op de luchthaven werden onthaald door hun ouders, voor mij stond Fiona er als enige. (demorgen.be)
Honderden betogers “onthalen” buitenlandse bezoekers op luchthaven in Hongkong. (vrt.be)
Brusselse opvangcentra onthaalden 680 daklozen. (nieuwsblad.be)
ontvangst, balie, receptie, opvang
vnw:
•receptie
•opvang
is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook onthaalbalie; onthaalcentrum; onthaalpersoneel; onthaalmedewerker; onthaalbediende; onthaaldienst
vgl. onthalen
Bezoekers moeten zich wenden tot het onthaal.
kinderoppas, opvangmoeder
vnw: opvangmoeder, oppasmoeder, thuismoeder
DS2015 standaardtaalGaat gij de kleine straks afhalen bij de onthaalmoeder? Ik moet nog naar de coiffeuse.
vnw: dienst ontvangst, dienst voor de ontvangst
zie ook onthaal
Onze onthaaldienst is daardoor gesloten op: – donderdag 26 mei 2022 – vrijdag 27 mei 2022 – zaterdag 28 mei 2022. (politie.be)
De administratief assistent aan de onthaaldienst is belast met het onthaal van de bewoners, de bezoekers en de medewerkers van het OCMW (irisnet.be)
In onze school wordt een gemeentelijke onthaaldienst georganiseerd door de gemeente. (rievoe.be)
ontvangst, balie, receptie, opvang
vnw:
•receptie
•opvang
is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook onthaalbalie; onthaalcentrum; onthaalpersoneel; onthaalmedewerker; onthaalbediende; onthaaldienst
Bezoekers moeten zich wenden tot het onthaal.
1) opvangcentrum, bv. voor vluchtelingen, drugsverslaafden, …
2) plaats waar bezoekers, toeristen, gasten ontvangen worden
vnw:
•ontvangstcentrum, informatie-centrum
•opvangcentrum
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal voor opvangcentrum
zie ook onthaal
1) desocialekaart.be: Stad Aalst – Onthaalcentrum voor Alcohol-, Medicatie- en Druggebruik.
2) alden-biesen.be: Het onthaalcentrum is trouwens een perfect begin voor je bezoek aan Alden Biesen.
Het Onthaalcentrum Saint-Joseph opent voor u de deuren van zijn ruime cafetaria waar u van de traditionele producten van de Abdij van Maredsous kan proeven: onze bieren, onze kazen, onze broden, onze boterhammen met gerookte ham en nog andere streekproducten …
ontvangst, balie, receptie, opvang
vnw:
•receptie
•opvang
is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook onthaalbalie; onthaalcentrum; onthaalpersoneel; onthaalmedewerker; onthaalbediende
Bezoekers moeten zich wenden tot het onthaal.
Bediende in het bedrijf aan de ontvangst, receptioniste
zie ook onthaal
Vanaf vorige week vrijdag hebben wij op in het bedrijf een nieuwe onthaalbediende gekregen via het interimkantoor.
ontvangst, balie, receptie, opvang
vnw:
•receptie
•opvang
is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook onthaalbalie, onthaalpersoneel, onthaalmedewerker; onthaalbediende
Bezoekers moeten zich wenden tot het onthaal.
ontvangst, balie, receptie, opvang
vnw:
•receptie
•opvang
is standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook onthaalbalie, onthaalpersoneel, onthaalmedewerker
Bezoekers moeten zich wenden tot het onthaal.
vnw: opgraving
vgl. ontgraven
Ontgraving is het opgraven van stoffelijke resten of urnen die begraven werden of het uitnemen van een urne uit het columbarium. (beveren.be)
In Lier zette het stadsbestuur 18 man in voor de ontgravingen, verdeeld in drie ploegen, onder leiding van Jef Van Boeckel. (vrt.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
