Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11361

    Wetstraatbubbel
    (zn. m.; ~s)

    wetstratees voor de vermeende ivoren toren of de tunnelvisie waarin zich wetstraatwatchers bevinden

    Ik blijf daarin geloven en hoop dat u dat ook doet. Maar wil iemand eens alle vensters en deuren van die politieke Wetstraatbubbel open zetten? (dezondag.be)

    Alleen de Wetstraatbubbel telt, zo blijkt, en die bubbel wordt geregeerd en geregisseerd door media die ook alleen maar oog hebben voor diezelfde bubbel. (doorbraak.be)

    De regeringen nemen beslissingen in hun Wetstraatbubbel op advies van dure consultants en communiceren met de bevolking via advertenties in de krant. (pvda.be)

    De Wetstraatbubbel lijkt zich te hebben neergelegd bij het feit dat bijvoorbeeld zo’n 20.000 Vlamingen met een handicap wachten op de zorg … (standaard.be)

    Stap eens uit de Wetstraatbubbel, en probeer mensen te bereiken die je anders moeilijk bereikt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 15:34
    0 reactie(s)

    #11362

    wetstraatbubbel
    (zn. m.; ~s)

    wetstratees voor de vermeende ivoren toren of de tunnelvisie waarin zich wetstraatwatchers bevinden

    Ik blijf daarin geloven en hoop dat u dat ook doet. Maar wil iemand eens alle vensters en deuren van die politieke Wetstraatbubbel open zetten? (dezondag.be)

    Alleen de Wetstraatbubbel telt, zo blijkt, en die bubbel wordt geregeerd en geregisseerd door media die ook alleen maar oog hebben voor diezelfde bubbel. (doorbraak.be)

    De regeringen nemen beslissingen in hun Wetstraatbubbel op advies van dure consultants en communiceren met de bevolking via advertenties in de krant. (pvda.be)

    De Wetstraatbubbel lijkt zich te hebben neergelegd bij het feit dat bijvoorbeeld zo’n 20.000 Vlamingen met een handicap wachten op de zorg … (standaard.be)

    Stap eens uit de Wetstraatbubbel, en probeer mensen te bereiken die je anders moeilijk bereikt. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 15:34
    0 reactie(s)

    #11363

    Wetstraat
    (de ~ ; begrip)

    het Belgische politieke zenuwcentrum, het parlement, de regering, de Belgische politiek in het algemeen

    Van Dale 2005:
    Wetstraat de
    straat in Brussel waaraan o.m. het parlement en enkele ministeriegebouwen liggen
    (metonymisch) de Belgische regering

    NL: het Binnenhof

    samenstelling: wetstraatjournalist, Wetstraatjournalistiek, wetstraatwatcher, wetstraatbubbel

    zie ook: Wetstratees;
    vergelijk: Dorpsstraat, de ~, Lambermont, de ~

    Ook in de Wetstraat is het krokusverlof. Twee leden van de regering zijn gaan skiën en de eerste minister zit op het vliegtuig, op weg naar zijn familie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 15:27
    0 reactie(s)

    #11364

    vrijdom
    (m)

    privacy

    “Als ge die haag uitdoet, zijn we heel onze vrijdom kwijt.”

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door guidoliessens op 06 Dec 2023 15:26
    0 reactie(s)

    #11365

    lokvogelpraktijk
    (z.n. de (v.) ~en)

    op een aantrekkelijke promotie afgaan die bij aankomst in de winkel uitverkocht blijkt omdat er te weinig van zijn, in het jargon ook wel ‘traffic building’ genoemd

    Lokvogelpraktijk met Nespresso (test-aankoop.be)

    Lidl moet 27.500 euro afdokken wegens lokvogelpraktijken. (DM)

    In de pers werd er immers geen melding gemaakt dat de keten reclame gemaakt zou hebben voor producten die ze niet of te weinig op voorraad had. En daar draait het bij een ‘lokvogelpraktijk’ nu net om (artikel 37 WMPC). (ondernemingsdatabank.indicator.be)

    Ben jij ook fan van de supermarktfolders om te speuren naar de beste aanbiedingen van het moment? Dan ken je misschien wel de frustratie van aankomen in de winkel en vast te stellen dat alle promo’s al zijn uitverkocht. Een typisch geval van lokvogelpraktijken. (Radio2)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 06 Dec 2023 11:25
    8 reactie(s)

    #11366

    witteraar
    (zn. m.; ~s)

    iemand die de techniek kent en toepast om grasland te bevloeien door te witteren

    Witteraars gebruiken enkel de zwaartekracht en de natuurlijke stroming van het water. Er komen dus geen pompsystemen aan te pas. (vrt.be)

    Witteraars ten velde. Albert Mertens. Erfgoed. Witteren wordt Vlaams cultureel erfgoed. (standaard.be)

    Wie de witteraars aan het werk wil zien, kan de eerste zondag van maart afzakken naar de Grote Watering. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 08:28
    0 reactie(s)

    #11367

    witteren
    (ww. witterde; gewitterd)

    Witteren is de Vlaamse benaming voor een traditionele vorm van irrigatie van graslanden. Bij de eeuwenoude techniek wordt stromend water via sloten en greppels tot op de vloeiweiden geleid. Witteraars gebruiken enkel de zwaartekracht en de natuurlijke stroming van het water. Er komen dus geen pompsystemen aan te pas. De techniek verscheen in de vroege middeleeuwen in grote delen van Europa en werd tot ver in de twintigste eeuw op grote schaal toegepast. (vrt.be)

    Unesco plaatst Lommelse ‘witteren’ op lijst immaterieel cultureel erfgoed: “Erkenning van wereldniveau” (nieuwsblad.be)

    Het bevloeien in beddenbouw noemt men in de Kempen witteren of weteren. Een reeks bevloeide percelen samen vormen een watering. Omwille van het vlakke reliëf van het noordelijke deel van de Kempen werkten bijna alle aangelegde vloeiweiden volgens dit principe. (veldverkenners.be)

    Gedurende enkele weken aan het eind van de winter wordt er ‘gewitterd’ en laat men het water over het gras vloeien. (boslab.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 08:24
    0 reactie(s)

    #11368

    witteren
    (ww. witterde; gewitterd)

    Witteren is de Vlaamse benaming voor een traditionele vorm van irrigatie van graslanden. Bij de eeuwenoude techniek wordt stromend water via sloten en greppels tot op de vloeiweiden geleid. Witteraars gebruiken enkel de zwaartekracht en de natuurlijke stroming van het water. Er komen dus geen pompsystemen aan te pas. De techniek verscheen in de vroege middeleeuwen in grote delen van Europa en werd tot ver in de twintigste eeuw op grote schaal toegepast. (vrt.be)

    Unesco plaatst Lommelse ‘witteren’ op lijst immaterieel cultureel erfgoed: “Erkenning van wereldniveau” (nieuwsblad.be)

    Het bevloeien in beddenbouw noemt men in de Kempen witteren of weteren. Een reeks bevloeide percelen samen vormen een watering. Omwille van het vlakke reliëf van het noordelijke deel van de Kempen werkten bijna alle aangelegde vloeiweiden volgens dit principe. (veldverkenners.be)

    Gedurende enkele weken aan het eind van de winter wordt er ‘gewitterd’ en laat men het water over het gras vloeien. (boslab.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Dec 2023 08:23
    0 reactie(s)

    #11369

    lokvogelpraktijken
    (z.n. de (v.) meervoud)

    aantrekkelijke promo’s die bij aankomst in de winkel blijken uitverkocht omdat er te weinig van zijn, in het jargon ook wel ‘traffic building’ genaamd, lokvogelpraktijken zijn strafbaar in België

    Wanneer winkels klanten naar hun filialen lokken met promoties, terwijl de producten die worden aangeboden onvoldoende in voorraad zijn, dan spreken we over lokvogelpraktijken. (Jouwleven)

    Lidl moet 27.500 euro afdokken wegens lokvogelpraktijken. (DM)

    Ben jij ook fan van de supermarktfolders om te speuren naar de beste aanbiedingen van het moment? Dan ken je misschien wel de frustratie van aankomen in de winkel en vast te stellen dat alle promo’s al zijn uitverkocht. Een typisch geval van lokvogelpraktijken

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 05 Dec 2023 21:42
    8 reactie(s)

    #11370

    donutfusie
    (zn. v; ~s)

    een vrijwillige fusie van de gemeenten rond een centrumstad om een gedwongen fusie met die centrumstad te voorkomen

    opm: donutfusie is bij de tien Vlaamse genomineerde woorden voor Woord van het Jaar 2023

    Nu zich een ‘donutfusie’ voltrekt, wordt echt duidelijk dat niemand met Gent wil fusioneren (maar zij willen zelf ook niet) (nieuwsblad.be)

    Gevaar van de donutfusie (…) Stel bijvoorbeeld dat alle omliggende gemeenten zouden fuseren. Dan krijg je een verstikkende kring – of noem het een donut – rond de stad. (Vlaanderen.be)

    “Maar we moeten behoedzaam te werk gaan, want we willen een donutfusie, waarbij de gemeenten rond Turnhout zouden fuseren zonder de stad zelf, vermijden.” (gva.be)

    Vaak willen de buurgemeenten niet met de centrumstad samengaan, ze kiezen dan nog eerder voor een donutfusie? (vvsg.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 11:48
    0 reactie(s)

    #11371

    katerwetten
    (begrip)

    spottende benaming voor de z.g. kaderwetten tijdens de regeerperiode van Jean-Luc Dehaene in de jaren ‘90 van de vorige eeuw, het begrip heeft behalve vermelding in het staatsblad Senaat/Senate en de politieke krant het Pallieterke geen algemene ingang gevonden

    Deze «katerwetten» tonen overduidelijk aan dat het samenleven in een eenzijdig profitariaatsverband met Wallonië in de Belgische structuur van het unionistisch federalisme steeds twijfelachtiger wordt. (senaat)

    “De «katerwetten» van de Eerste minister, ik noem ze zo omdat zij een kater zullen nalaten bij de volgende generaties.” (Wim Verreycken)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Gene Zever op 05 Dec 2023 09:42
    1 reactie(s)

    #11372

    militie
    (zn. v.; ~s)

    vnw: dienstplicht, militaire dienst

    Militie.be zoek naar jouw kameraden van je legerdienst tijd (militie.be)

    Sommige instanties (ziekenfondsen, verzekeringen of pensioendiensten) vragen een getuigschrift van militie. (brasschaat.be)

    Wat is een ‘attest militie’ (legerdienst)? Belgische mannen (gedomicilieerd tijdens hun legerdienst/dienstplicht in Waregem), geboren vóór 1 januari 1976, moeten in kader van pensioenaanvraag kunnen bewijzen dat ze hun legerdienst/dienstplicht hebben vervuld of ervan waren vrijgesteld. Dat kan aan de hand van een militiegetuigschrift (of stamboekuittreksel). (waregeme.be)

    Ook lokale initiatieven bieden soms reeds documenten m.b.t. militie digitaal aan, zoals het Stadsarchief Aalst. (familiegeschiedenis.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:22
    0 reactie(s)

    #11373

    militeren
    (ww. ~de gemiliteerd)

    militant actievoeren

    vnw: actie voeren, opkomen voor

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen

    vgl. militant

    Men had het over hem als iemand die actief militeerde in zekere kringen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:12
    0 reactie(s)

    #11374

    militeren
    (ww. ~de gemiliteerd)

    militant actievoeren

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen

    vgl. militant

    Men had het over hem als iemand die actief militeerde in zekere kringen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:11
    0 reactie(s)

    #11375

    militant
    (de ~ (m.), -en)

    actievoerder, lid van een partij

    vnw: actievoerder, actief, strijdvaardig lid van een partij of organisatie

    DS2015 standaardtaal

    zie ook partijmilitant, vakbondsmilitant

    vgl. ook militeren

    De militanten brengen folders over hun politieke partij rond.

    De kap van het bos werd wekenlang tegengehouden door militanten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:11
    0 reactie(s)

    #11376

    militant
    (de ~ (m.), -en)

    actievoerder, lid van een partij

    vnw: actievoerder, actief, strijdvaardig lid van een partij of organisatie

    DS2015 standaardtaal

    zie ook partijmilitant, vakbondsmilitant

    De militanten brengen folders over hun politieke partij rond.

    De kap van het bos werd wekenlang tegengehouden door militanten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:09
    0 reactie(s)

    #11377

    milieutaks
    (zn. m., -en )

    taks op milieuvervuilende producten

    vnw: milieuheffing

    Van Dale 2016 online: BE
    NL-SN: milieuheffing

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    zie ook taks

    exsu.be: De milieutaks is van toepassing op wegwerpfototoestellen, batterijen en verpakkingen die sommige nijverheidsproducten bevatten.

    hln.be: Ford Genk kan miljoenen besparen met milieutaks

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Dec 2023 09:06
    0 reactie(s)

    #11378

    deerlijk, er ~ uitzien

    van personen: er slecht uitzien, lijkbleek zijn.

    uitspraak met zware e

    vgl. deerlijk

    “Is ’t lang geleden dat ge hem gezien hebt? Gelf (= geluw) dat die mens ziet; en reel (= eerder uitgemergeld) dat hij is.” “Nee, ik ben hem gisteren nog tegengekomen – hij zag zo deerlijk als de dood.”

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 05 Dec 2023 00:27
    0 reactie(s)

    #11379

    rouwadres
    (het ~, ~sen)

    Het rouwadres is het adres waar men de rouwbetuigingen naartoe kan sturen wanneer men niet zelf naar de begrafenis kan komen.

    NL: correspondentieadres

    Van Dale 2014 online: voorlopig toegevoegd in 2014

    Google 2014:
    BE: 133.000
    NL: 1000

    allesoveruitvaart.be: Het is geen goed idee om rouwadressen weg te laten op doodsbrieven. Dat vindt de Vlaamse beroepsvereniging van begrafenisondernemers Varu. Na een paar recente inbraken op rij tijdens begrafenissen adviseerde de politie om huisadressen niet langer op rouwbrieven te plaatsen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 04 Dec 2023 18:50
    1 reactie(s)

    #11380

    rouwadres
    (het ~, ~sen)

    Het rouwadres is het adres waar men de rouwbetuigingen naartoe kan sturen wanneer men niet zelf naar de begrafenis kan komen.

    NL: correspontieadres

    Van Dale 2014 online: voorlopig toegevoegd in 2014

    Google 2014:
    BE: 133.000
    NL: 1000

    allesoveruitvaart.be: Het is geen goed idee om rouwadressen weg te laten op doodsbrieven. Dat vindt de Vlaamse beroepsvereniging van begrafenisondernemers Varu. Na een paar recente inbraken op rij tijdens begrafenissen adviseerde de politie om huisadressen niet langer op rouwbrieven te plaatsen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Bremel op 04 Dec 2023 18:47
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.