Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #11061

    ouwe zot
    (uitdr.)

    -oude dwaas
    -fig: iemand die al lang zot beschouwd wordt
    Kan zowel als scheldwoord als liefkozend gebruikt worden

    Wat kan die ouwe zot soms veel waarheid in één zin krijgen, zeg! Staat dit boek in jouw bib? (boekenzoeker.be)

    ‘Toeter niet, toe!’ roep ik naar mijn chaufferende echtgenote, die enthousiast de claxon activeert en ‘Ouwe zot!’ krijst als een of andere zichzelf Wout van Aert wanende bejaarde amateurwielrenner zonder kijken de straat oversteekt. (delommelsegazet.be)

    LUCAS : Gij ouwe zot! (Ze omhelzen mekaar terwijl Betsie verbijsterd toekijkt). (toneelfonds.be)

    Als ik buschauffeurs in Antwerpen vraag om hun sigaret te doven, noemen ze mij een ‘ouwe zot’. (nieuwsblad.be)

    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    Gij ouwe zot!
    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 13:18
    1 reactie(s)

    #11062

    ouwe zot
    (uitdr.)

    -oude dwaas
    -fig: iemand die al lang zot beschouwd wordt
    Kan zowel als scheldwoord als liefkozend gebruikt worden

    Wat kan die ouwe zot soms veel waarheid in één zin krijgen, zeg! Staat dit boek in jouw bib? (boekenzoeker.be)

    ‘Toeter niet, toe!’ roep ik naar mijn chaufferende echtgenote, die enthousiast de claxon activeert en ‘Ouwe zot!’ krijst als een of andere zichzelf Wout van Aert wanende bejaarde amateurwielrenner zonder kijken de straat oversteekt. (delommelsegazet.be)

    LUCAS : Gij ouwe zot! (Ze omhelzen mekaar terwijl Betsie verbijsterd toekijkt). (toneelfonds.be)

    Als ik buschauffeurs in Antwerpen vraag om hun sigaret te doven, noemen ze mij een ‘ouwe zot’. (nieuwsblad.be)

    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    Gij ouwe zot!
    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:41
    1 reactie(s)

    #11063

    ouwe zot
    (uitdr.)

    -oude dwaas
    -fig: iemand die al lang zot beschouwd wordt
    Kan zowel als scheldwoord als liefkozend gebruikt worden

    Wat kan die ouwe zot soms veel waarheid in één zin krijgen, zeg! Staat dit boek in jouw bib? (boekenzoeker.be)

    ‘Toeter niet, toe!’ roep ik naar mijn chaufferende echtgenote, die enthousiast de claxon activeert en ‘Ouwe zot!’ krijst als een of andere zichzelf Wout van Aert wanende bejaarde amateurwielrenner zonder kijken de straat oversteekt. (delommelsegazet.be)

    LUCAS : Gij ouwe zot! (Ze omhelzen mekaar terwijl Betsie verbijsterd toekijkt). (toneelfonds.be)

    Als ik buschauffeurs in Antwerpen vraag om hun sigaret te doven, noemen ze mij een ‘ouwe zot’. (nieuwsblad.be)

    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    Gij ouwe zot!
    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:40
    1 reactie(s)

    #11064

    lief
    (het ~, lieven)

    vaste vriend of vriendin, geliefde, partner

    vnw

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    DS2015 standaardtaal

    zie ook verzamellemma mensen

    Ik heb vanavond met mijn lief afgesproken.

    Ik heb dringend een nieuw lief nodig want ik ben het beu om vrijgezel te zijn.

    Mijn lief en ik gaan vandaag Valentijn vieren.

    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    Gij ouwe zot!
    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:32
    2 reactie(s)

    #11065

    lief
    (het ~, lieven)

    vaste vriend of vriendin, geliefde, partner

    vnw

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
    DS2015 standaardtaal

    zie ook verzamellemma mensen

    Ik heb vanavond met mijn lief afgesproken.

    Ik heb dringend een nieuw lief nodig want ik ben het beu om vrijgezel te zijn.

    Mijn lief en ik gaan vandaag Valentijn vieren.

    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    Gij ouwe zot!
    En hedde gij meubelen?
    En hedde gij huisgerief?
    Dan kunde gij trouwen met uw lief!
    (studentenlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:31
    2 reactie(s)

    #11066

    lidkaart
    (zn. v. -en)

    SN-NL: lidmaatschapskaart

    vnw

    Van Dale 2018 online: BE

    standaardtaal in België

    DS2015 standaardtaal

    vgl. lidgeld, lidboekje

    Ge moet eerst het lidgeld overschrijven, daarna sturen ze de lidkaart op.
    “Wie bij de ingang zijn lidkaart laat zien, mag gratis naar binnen. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:29
    0 reactie(s)

    #11067

    lidgeld
    (het ~, ~en)

    lidmaatschapsbijdrage, bijdrage die geleverd wordt aan een club om lid te zijn

    vnw

    standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. lidkaart; lidboekje

    Ik heb mijn lidgeld voor dit jaar nog niet betaald.
    “Elk jaar moet ik meer lidgeld betalen. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:29
    0 reactie(s)

    #11068

    lidgeld
    (het ~, ~en)

    lidmaatschapsbijdrage, bijdrage die geleverd wordt aan een club om lid te zijn

    vnw

    standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Ik heb mijn lidgeld voor dit jaar nog niet betaald.
    “Elk jaar moet ik meer lidgeld betalen. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:28
    0 reactie(s)

    #11069

    lidboekje
    (zn. o.; ~s)

    een boekje waarin met stempeltjes, zegeltjes, aantekeningen, … lidmaatschapsbijdragen of andere zaken geregistreerd worden

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE

    vgl. lidkaart, lidgeld

    devoorzorg.be: Als je bij je huidig ziekenfonds al een eigen lidboekje hebt, dan start je lidmaatschap bij ons altijd op de eerste dag van een kwartaal.

    vonk.be: "Vroeger werd er in ons lidboekje nog melding gemaakt van de term strijdsyndic "

    Waar heb ik hier ergens mijn lidboekje van het VW liggen?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:27
    0 reactie(s)

    #11070

    verdwaalarmbandje
    (zn. o.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België; neologisme: op maat te maken armband van kunststof voor kleine kinderen waarop ouders hun mobiele telefoonnummer kunnen noteren en waarmee verdwaalde kinderen gemakkelijk weer met hun ouders verenigd kunnen worden

    ook: antiverdwaalarmbandje

    “Geef je kind een anti-verdwaalarmbandje voor een zorgeloos dagje aan zee”: Oostende wil aantal verloren gelopen kinderen verminderen. (hln.be)

    Daarbij ligt de focus op het gebruik van een verdwaalarmbandje, veilig zwemmen in zee, het net houden van het strand en bescherming tegen hitte. (oostende.be)

    IKWV roept ook op om kinderen te voorzien van een antiverdwaalarmbandje. Die bandjes zijn komend weekend al verkrijgbaar. (nieuwsblad.be)

    Toen verloren ruim 900 kinderen hun ouders uit het oog. Verdwaalarmbandjes helpen echt. (radio2.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 13 Aug 2023 08:27
    0 reactie(s)

    #11071

    antiverdwaalarmbandje

    zie verdwaalarmbandje

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 19:23
    0 reactie(s)

    #11072

    verdwaalarmbandje
    (zn. o.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België; neologisme): op maat te maken armband van kunststof voor kleine kinderen waarop ouders hun mobiele telefoonnummer kunnen noteren en waarmee verdwaalde kinderen gemakkelijk weer met hun ouders verenigd kunnen worden

    ook: antiverdwaalarmbandje

    “Geef je kind een anti-verdwaalarmbandje voor een zorgeloos dagje aan zee”: Oostende wil aantal verloren gelopen kinderen verminderen. (hln.be)

    Daarbij ligt de focus op het gebruik van een verdwaalarmbandje, veilig zwemmen in zee, het net houden van het strand en bescherming tegen hitte. (oostende.be)

    IKWV roept ook op om kinderen te voorzien van een antiverdwaalarmbandje. Die bandjes zijn komend weekend al verkrijgbaar. (nieuwsblad.be)

    Toen verloren ruim 900 kinderen hun ouders uit het oog. Verdwaalarmbandjes helpen echt. (radio2.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 19:22
    0 reactie(s)

    #11073

    lichtstoet
    (zn. v.; ~en)

    vnw: fakkeloptocht

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: stoet, optocht in de schemering of in het donker waarbij de deelnemers brandende fakkels of andere lampjes meedragen en waarin ook verlichte praalwagens rijden

    Fakkels ruimden de plaats voor uitgeholde bieten met kaarsen, … Tienduizenden gloeilampjes gaven de lichtstoet een sprookjesachtig karakter. (standaard.be)

    Vanaf 20 uur start er een lichtstoet met fakkels, lampions en muziek doorheen de buurt. Fakkels en lampions kunnen ter plaatse worden aangekocht. Je mag er uiteraard ook meebrengen. (nieuwsblad.be)

    Met onze fakkels en led-sticks vormden we een mooie lange lichtstoet. (zonnekesschool.be)
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:31
    0 reactie(s)

    #11074

    zegel, de ~s lichten

    juridisch: ontzegelen, verzegeling ongedaan maken

    vnw: de zegels lichten: het zegel verbreken, ontzegelen

    Van Dale 2018 online: BE

    zie ook: zegel, de ~s leggen

    Het huis was verzegeld en op een goeie dag gingen wij daar de zegels lichten, samen met de vrederechter en de erfgenamen. (Meneer de notaris: familiegeheimen en geldperikelen onthuld – Bert Kruismans)

    De Brusselse burgemeester François-Xavier de Donnéa zal op 12 november de zegels lichten die werden aangebracht op de werf van de Berlaymont. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:22
    0 reactie(s)

    #11075

    zegel, de ~s leggen
    (uitdr.)

    juridisch: verzegelen

    de zegels leggen op iets

    vnw: de zegels leggen: gerechtelijk verzegelen

    Van Dale 2018 online: BE

    zie ook zegel, de ~s lichten

    De stedenbouwkundige inspectie liet op 21 mei zegels leggen op het verkooppunt van vier stranduitbatingen in Knokke-Heist. (hln.be)

    Wanneer er betwisting bestaat betreffende het bederf, de ontaarding of de niet- conformiteit, kunnen de bovengenoemde ambtenaren of beambten de zegels leggen op de geneesmiddelen. (ejustice.just.fgov.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:22
    0 reactie(s)

    #11076

    gestelde lichamen
    (begrip)

    hoge gezagsdragers, prominenten, de gestelde machten

    opm: waarschijnlijk steeds met het lidwoord erbij: ‘de gestelde lichamen

    < Frans: corps constitués
    corps heeft hier niet de betekenis van lichaam, maar van een ‘corps’ dat bij wet is samengesteld

    vnw: de gestelde lichamen: de hoogste gezagsdragers

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    De gestelde lichamen zaten vooraan bij het schouwspel.

    Voor de middag kwamen de gestelde lichamen langs bij het diamanten paar met de nodige bloemen, diploma’s en een medaille van de stad Antwerpen die gepersonaliseerd is. (sic)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:20
    1 reactie(s)

    #11077

    licentie
    (de ~ (v.), ~s)

    studie(jaar) aan de universiteit leidend naar een licentiaatsdiploma

    vnw: (bnl.) studie voor het licentiaatsexamen, graad van licentiaat

    kortweg lic

    Ik heb mijn kandidatuur af, in het najaar begin ik aan mijn licenties.

    Eerste, tweede licentie.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:19
    0 reactie(s)

    #11078

    licentiaat
    (het ~, ~iaten)

    1) graad van licentiaat: een academische graad (master) die volgt op een kandidatuursdiploma (bachelor)
    2) houder van een licentiediploma die het recht heeft tot lesgeven (vr.: licentiate)

    vnw: (bnl.) persoon die een universitaire studie heeft afgerond, doctorandus (nl.) (binnenkort: ‘master’)

    Van Dale:
    - (vóór de invoering van de bamastructuur) studie die aan een Belgische universiteit leidde tot de graad van licentiaat.
    - Academicus die de bevoegdheid heeft om tot doctor te promoveren (o.a. in België). NL: doctorandus

    zie ook lic

    1) Hij heeft zijn diploma licentiaat wiskunde behaald.

    2) Een licentiaat geeft les aan studenten in het hoger secundair onderwijs.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:17
    0 reactie(s)

    #11079

    lezing, ~ geven van iets

    voorlezing doen van iets, iets voorlezen

    vnw: lezing geven van: voorlezen

    Van Dale 2020 online: BE, niet algemeen

    uitsluitend in België gebruikt (geen standaardtaal) en is beperkt tot officieel en ambtelijk taalgebruik.
    Info: Taaladvies.net

    Fr. (donner) lecture de

    De rector geeft lezing van het diploma en verleent de promovendus de titel van Doctor in de Lichamelijke opvoeding of Doctor in de Motorische revalidatie en kinesitherapie." (Uit het doctoraatsreglement van de faculteit LOK van de KULeuven)
    Uit de lezing van het vonnis van de rechtbank van koophandel van 30 mei ll. blijkt dat …
    Een onjuiste, leugenachtige lezing geven van een arrest.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:15
    0 reactie(s)

    #11080

    lever, dat ligt op zijn(e) of hare ~
    (uitdr.)

    iets niet kunnen verkroppen

    ook op de lever liggen (lever, op de ~ liggen) (zie voorbeelden)

    meestal gaat het om problemen algemeen, problemen met iemands gedrag en gedoe, enz.

    vnw: dat ligt op zijn lever, dat ligt hem op de lever: dat ligt op zijn maag, dat zit hem dwars

    Van Dale 2018 online: BE dat ligt op zijn le­ver: dat kan hij niet ver­krop­pen

    “Het ligt al langer op mijn lever dat de wegwijzer is weggenomen. Dat Zottegem een wegwijzer heeft vanaf de E40 en Geraardsbergen niet, is onlogisch.” (schepen van toerisme)

    Oude mensen die beweren
    dat ik het soms durf risceren
    van zomaar te vliegen in je haar
    Maar dat ligt op mijne lever,
    want das allemaal dikke zever
    en daarbij da’s helemaal nie waar
    (De Vledermuis, Urbanus)

    Hetgeen dat ge 5 jaar geleden tegen haar gezegd hebt, dat ligt nog altijd op hare lever.

    “Dat zijn imago een knauw dreigt te krijgen, zal Coucke zwaarder op de lever liggen dan de dreigementen van Perrigo”, zegt Bert Lauwers (knack.be)

    We willen minister Van Peteghem en de regering waarschuwen dat dat zwaar op de lever ligt bij ondernemend Vlaanderen. (tijd.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 12 Aug 2023 11:14
    6 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.